İnguşlar (İnguşça: галгай), Kuzey Kafkas halklarından biridir. Büyük çoğunluğu Rusya Federasyonu'na bağlı İnguşetya’da yaşar. Günümüzde İnguşlar'ın büyük çoğunluğu, Müslüman’dır ve Çeçence ile yakın akraba bir dil olan İnguşça konuşurlar. İnguşlar, Sovyet döneminde Çeçen-İnguşya Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde Çeçenlerle bir arada yaşıyorlardı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Çeçenlerden ayrılarak İnguş Cumhuriyeti adı ile ayrı bir cumhuriyet oldular.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Rusya | 444,833 |
Kazakistan | 16,893 |
Belçika | 8,000 |
Norveç | 3,000 |
Irak | 2,000 |
Ukrayna | 455 |
Kökleri
Bir inanışa göre İnguşların atalarının MÖ 10.000-8.000 yıllarından, Ortadoğu'daki Bereketli Hilal'den Kafkasya’ya göç ettiler. Ali-Yurt ve Magas yakınlarında bulunan ve MÖ 6000-4000 yıllarına tarihlenen çanak ve çömlekler, ayrıca taş baltalar, cilalı taş aletler, kap ve kacaklar, bu yörede çok eskilerden beri yerleşmelerin olduğunu gösterir.
Tarih
İnguşların tarihi Çeçenlerin tarihi ile yakından ilişkilidir. Her iki halkın atalarının "Nakh"lar olduğu kabul edilir. 7. yüzyıl Bizans kaynaklarında Nakhların Kafkas Dağlarının yerli halkları olduğundan söz edilir. Nakhlar, 15. ve 16. yüzyıllarda dağlardan kuzeydeki ovalık alanlara inmişlerdir. 16. yüzyılda kuzey ovalık bölgelerdeki nüfusun çoğunluğu İslam dinini benimsemiştir. Bu kabileler, 18. yüzyılda Çeçen ve İnguş halkları olarak ayrılmışlardır.
İnguşlar, 1810 yılından itibaren Rusların yönetimi altına girmeye başladılar. II. Dünya Savaşı’n sonlarında 23 Şubat 1944 tarihinde topyekûn, Nazilerle işbirliği yaptıkları ya da yapmaları olasılığı olduğu gerekçesiyle Kazakistan ve Sibirya’ya sürüldüler. Bu sırada İnguşların üçte ikisinin kırıldığı tahmin edilmektedir. 1950’lerde, Stalin’in ölümünden sonra, hakları iade edilen İnguşların 1957’de topraklarına dönmesine izin verildi.
Ne var ki bu sırada topraklarına Osetler yerleştirilmiş ve topraklarının bir bölümü de Kuzey Osetya’ya katılmıştı. Ülkelerine dönen İnguşlar, Osetlerin kötü muamelerine maruz kaldılar. Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra ve Ekim 1992’deki etnik çatışmalar sonrasında Kuzey Osetya’da Prigorodny bölgesinde kendi topraklarında yaşayan İnguşlar zorla yerlerinden edildiler.
Kültür
İnguşlar, daha çok geleneksel kültürüyle zengin bir halktır. Efsaneler, destanlar, masallar, şarkılar ve fıkralar, bu geleneksel kültürün önemli yanını oluşturur. İnguş halkının geleneksel müziği, şarkıları ve halk dansları dikkat çekicidir. Deçkh-paundar İnguşların en ünlü çalgısıdır ve Gürcülerin panduri adlı çalgısını andırır. Halk arasında genellikle kadınların çaldığı ve akordiyona benzeyen kêğıt paondar, diğer önemli çalgılarıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Inguslar Ingusca galgaj Kuzey Kafkas halklarindan biridir Buyuk cogunlugu Rusya Federasyonu na bagli Ingusetya da yasar Gunumuzde Inguslar in buyuk cogunlugu Musluman dir ve Cecence ile yakin akraba bir dil olan Ingusca konusurlar Inguslar Sovyet doneminde Cecen Ingusya Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti icinde Cecenlerle bir arada yasiyorlardi Sovyetler Birligi nin dagilmasindan sonra Cecenlerden ayrilarak Ingus Cumhuriyeti adi ile ayri bir cumhuriyet oldular Ingus GIalgIaj GhalghayOnemli nufusa sahip bolgeler Rusya444 833 Kazakistan16 893 Belcika8 000 Norvec3 000 Irak2 000 Ukrayna455KokleriBir inanisa gore Inguslarin atalarinin MO 10 000 8 000 yillarindan Ortadogu daki Bereketli Hilal den Kafkasya ya goc ettiler Ali Yurt ve Magas yakinlarinda bulunan ve MO 6000 4000 yillarina tarihlenen canak ve comlekler ayrica tas baltalar cilali tas aletler kap ve kacaklar bu yorede cok eskilerden beri yerlesmelerin oldugunu gosterir TarihInguslarin tarihi Cecenlerin tarihi ile yakindan iliskilidir Her iki halkin atalarinin Nakh lar oldugu kabul edilir 7 yuzyil Bizans kaynaklarinda Nakhlarin Kafkas Daglarinin yerli halklari oldugundan soz edilir Nakhlar 15 ve 16 yuzyillarda daglardan kuzeydeki ovalik alanlara inmislerdir 16 yuzyilda kuzey ovalik bolgelerdeki nufusun cogunlugu Islam dinini benimsemistir Bu kabileler 18 yuzyilda Cecen ve Ingus halklari olarak ayrilmislardir Inguslar 1810 yilindan itibaren Ruslarin yonetimi altina girmeye basladilar II Dunya Savasi n sonlarinda 23 Subat 1944 tarihinde topyekun Nazilerle isbirligi yaptiklari ya da yapmalari olasiligi oldugu gerekcesiyle Kazakistan ve Sibirya ya surulduler Bu sirada Inguslarin ucte ikisinin kirildigi tahmin edilmektedir 1950 lerde Stalin in olumunden sonra haklari iade edilen Inguslarin 1957 de topraklarina donmesine izin verildi Ne var ki bu sirada topraklarina Osetler yerlestirilmis ve topraklarinin bir bolumu de Kuzey Osetya ya katilmisti Ulkelerine donen Inguslar Osetlerin kotu muamelerine maruz kaldilar Sovyetler Birliginin dagilmasindan sonra ve Ekim 1992 deki etnik catismalar sonrasinda Kuzey Osetya da Prigorodny bolgesinde kendi topraklarinda yasayan Inguslar zorla yerlerinden edildiler KulturInguslar daha cok geleneksel kulturuyle zengin bir halktir Efsaneler destanlar masallar sarkilar ve fikralar bu geleneksel kulturun onemli yanini olusturur Ingus halkinin geleneksel muzigi sarkilari ve halk danslari dikkat cekicidir Deckh paundar Inguslarin en unlu calgisidir ve Gurculerin panduri adli calgisini andirir Halk arasinda genellikle kadinlarin caldigi ve akordiyona benzeyen kegit paondar diger onemli calgilaridir Ayrica bakinizVaynahlarKaynakca 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2013 Habar Org 22 Subat 1999 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2013 Diaspora no 24 Ocak 2011 5 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2013 Dis baglantilar