Sakız Adası Katliamı (Yunanca: Η σφαγή της Χίου), 1822'de Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında Sakız Adası'ndaki on binlerce Yunan'ın Osmanlı askerleri tarafından öldürülmesi olayıdır. Çevre adalarda yaşayan Yunanlar, Sakız Adası'na gelmiş ve ada halkını isyana katılmaları için cesaretlendirmişti. Buna karşılık Osmanlı askerleri adaya çıktı ve binlerce kişiyi öldürdü. Hristiyanların katledilmesi uluslararası toplumda kızgınlığa neden oldu ve Yunanların dünya genelinde destek görmesine yol açtı.
Arka plan
Sakızlı tüccar ve armatörler, 2.000 yıldan fazla süre boyunca Karadeniz, Ege Denizi ve Akdeniz'de ticaret ve diplomaside önemli bir konumdaydı. Osmanlı İmparatorluğu, Sakızlıların yaptığı ticaretin ve yalnızca adada yetişen damla sakızının öneminden dolayı ada halkını kendi işlerinde neredeyse tamamen serbest bırakmıştı. Kozmopolit bir yapı gösteren Sakızlılar ayrıca İstanbul'da da tanınırdı. Ancak katliamdan sonra ada, ticari ününü hiçbir zaman geri kazanamadı.
Adanın yönetici sınıfı, güvenliğini ve zenginliğini kaybetmekten korktuğu için Yunan İsyanı'na katılma konusunda isteksizdi. Ayrıca adanın Türklerin egemen olduğu Anadolu'ya çok yakın olduğunun ve bunun güvenlik riski taşıdığının bilincindeydi.
Katliam
Mart 1822'de Yunan İsyanı anakarada güç kazanmışken yüzlerce silahlı Yunan, komşu ada Sisam'dan Sakız Adası'na geldi. Yunanların saldırısına uğrayan Türkler, adadaki hisara çekildi. Ada halkından pek çok kişi de isyana katılmaya karar verdi. Ancak nüfusun büyük çoğunluğu misillemeyi kışkırtacak hiçbir eylemde bulunmadı ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı ayaklanan diğer Yunanlara katılmadı.
Kaptan-ı derya Nasuhzade Ali Paşa komutasındaki Türk donanması 22 Mart'ta adaya geldi ve adayı yağmaladı. 31 Mart'ta adanın yakılması emri verildi ve sonraki dört ay içerisinde tahminî 40.000 Türk askeri adaya çıktı. Ateşe verme eylemlerine ek olarak askerlere üç yaşın altındaki tüm bebekleri, on iki yaşından büyük tüm erkekleri ve kırk yaşından büyük tüm kadınları İslam inancını benimsemeyi kabul edenler hariç öldürmeleri emri verildi.
120.000 kişilik ada nüfusunun yaklaşık dörtte üçü katledildi, köleleştirildi veya hastalıktan öldü. 21.000 kişi kaçmayı başardıktan, 52.000 kişi köleleştirildikten ve 52.000 kişi katledildikten sonra adada 2.000 kişinin kaldığı tahmin edilmektedir. Hayatta kalan on binlerce kişi Avrupa'ya dağıldı ve bir parçası oldu. Başka kaynaklarda öldürülen veya açlıktan ölen Sakızlıların sayısı 20.000 olarak verilmektedir. Katliam sırasında köleleştirilen genç Yunanlar zengin Osmanlı aileleri tarafından evlat edinildi ve İslam'a geçirildi. Yorgo Stravelakis (sonraki adıyla ) ve İbrahim Edhem Paşa gibi bazıları Osmanlı İmparatorluğu'nda tanınır hâle geldi.
Olayların duyulması Avrupa'da kızgınlığa neden oldu ve Fransız ressam Eugène Delacroix, Sakız Adası Katliamı adlı bir tablo yaptı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ Dadrian, Vahakn N. (1999). Warrant for Genocide: Key Elements of Turko-Armenian Conflict. New Brunswick: Transaction Publishers. s. 153. ISBN .
- ^ a b c St. Clair, William (1972). That Greece Might Still Be Free, The Philhellenes in the War of Independence. Londra: Oxford University Press. s. 79. ISBN .
- ^ Simon, Reeva S.; Mattar, Philip; Bulliet, Richard W. (1996). Encyclopedia of the Modern Middle East. Macmillan Reference USA. s. 1018. ISBN .
- ^ Morsy, Magali (1984). North Africa, 1800-1900: A Survey from the Nile Valley to the Atlantic. Longman. s. 185. ISBN .
- ^ Shupp, Paul F. (1933). "Review: Argenti, Philip P. The Massacre of Chios". . 5 (3). s. 414. doi:10.1086/236057. JSTOR 1875872.
- ^ . chioshistory.gr. 2 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2011.
- ^ . christopherlong.co.uk. 8 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ . Queens Gazette. 6 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ . chioshistory.gr. 2 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ . 13 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ Christopher Long (1998-1999): The Massacres of Chios, Events & Massacres of 1822 8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ The Open University: Massacres of Chios - Challenging the Establishment
- ^ Littell, Eliakim (Ekim 1888). . 179. The Living Age Co. s. 614. OCLC 10173561.
- ^ Klose, Fabian (2016). The Emergence of Humanitarian Intervention: Ideas and Practice... Clays. s. 175. ISBN . 12 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ağustos 2017.
- Genel
- Christopher A. Long – The Series of Events8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Massacres of Chios Described in Contemporary Diplomatic Reports, edited and with an introduction by Philip P. Argenti (London: John Lane the Bodley Head Ltd., 1932).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sakiz Adasi Katliami Yunanca H sfagh ths Xioy 1822 de Yunan Bagimsizlik Savasi sirasinda Sakiz Adasi ndaki on binlerce Yunan in Osmanli askerleri tarafindan oldurulmesi olayidir Cevre adalarda yasayan Yunanlar Sakiz Adasi na gelmis ve ada halkini isyana katilmalari icin cesaretlendirmisti Buna karsilik Osmanli askerleri adaya cikti ve binlerce kisiyi oldurdu Hristiyanlarin katledilmesi uluslararasi toplumda kizginliga neden oldu ve Yunanlarin dunya genelinde destek gormesine yol acti Eugene Delacroix nin 1824 tarihli Sakiz Adasi Katliami adli tablosu Arka planSakizli tuccar ve armatorler 2 000 yildan fazla sure boyunca Karadeniz Ege Denizi ve Akdeniz de ticaret ve diplomaside onemli bir konumdaydi Osmanli Imparatorlugu Sakizlilarin yaptigi ticaretin ve yalnizca adada yetisen damla sakizinin oneminden dolayi ada halkini kendi islerinde neredeyse tamamen serbest birakmisti Kozmopolit bir yapi gosteren Sakizlilar ayrica Istanbul da da taninirdi Ancak katliamdan sonra ada ticari ununu hicbir zaman geri kazanamadi Adanin yonetici sinifi guvenligini ve zenginligini kaybetmekten korktugu icin Yunan Isyani na katilma konusunda isteksizdi Ayrica adanin Turklerin egemen oldugu Anadolu ya cok yakin oldugunun ve bunun guvenlik riski tasidiginin bilincindeydi Katliam bes yasindayken katliamdan sag kurtuldu ve kole olarak satildi Daha sonra 1837 1873 yillari arasinda Tunus Beyligi nin basbakani oldu Mart 1822 de Yunan Isyani anakarada guc kazanmisken yuzlerce silahli Yunan komsu ada Sisam dan Sakiz Adasi na geldi Yunanlarin saldirisina ugrayan Turkler adadaki hisara cekildi Ada halkindan pek cok kisi de isyana katilmaya karar verdi Ancak nufusun buyuk cogunlugu misillemeyi kiskirtacak hicbir eylemde bulunmadi ve Osmanli Imparatorlugu na karsi ayaklanan diger Yunanlara katilmadi Kaptan i derya Nasuhzade Ali Pasa komutasindaki Turk donanmasi 22 Mart ta adaya geldi ve adayi yagmaladi 31 Mart ta adanin yakilmasi emri verildi ve sonraki dort ay icerisinde tahmini 40 000 Turk askeri adaya cikti Atese verme eylemlerine ek olarak askerlere uc yasin altindaki tum bebekleri on iki yasindan buyuk tum erkekleri ve kirk yasindan buyuk tum kadinlari Islam inancini benimsemeyi kabul edenler haric oldurmeleri emri verildi 120 000 kisilik ada nufusunun yaklasik dortte ucu katledildi kolelestirildi veya hastaliktan oldu 21 000 kisi kacmayi basardiktan 52 000 kisi kolelestirildikten ve 52 000 kisi katledildikten sonra adada 2 000 kisinin kaldigi tahmin edilmektedir Hayatta kalan on binlerce kisi Avrupa ya dagildi ve bir parcasi oldu Baska kaynaklarda oldurulen veya acliktan olen Sakizlilarin sayisi 20 000 olarak verilmektedir Katliam sirasinda kolelestirilen genc Yunanlar zengin Osmanli aileleri tarafindan evlat edinildi ve Islam a gecirildi Yorgo Stravelakis sonraki adiyla ve Ibrahim Edhem Pasa gibi bazilari Osmanli Imparatorlugu nda taninir hale geldi Olaylarin duyulmasi Avrupa da kizginliga neden oldu ve Fransiz ressam Eugene Delacroix Sakiz Adasi Katliami adli bir tablo yapti Ayrica bakinizYunan Bagimsizlik Savasi sirasinda katliamlarKaynakcaOzel Dadrian Vahakn N 1999 Warrant for Genocide Key Elements of Turko Armenian Conflict New Brunswick Transaction Publishers s 153 ISBN 1 56000 389 8 a b c St Clair William 1972 That Greece Might Still Be Free The Philhellenes in the War of Independence Londra Oxford University Press s 79 ISBN 0 19 215194 0 Simon Reeva S Mattar Philip Bulliet Richard W 1996 Encyclopedia of the Modern Middle East Macmillan Reference USA s 1018 ISBN 0 02 897062 4 Morsy Magali 1984 North Africa 1800 1900 A Survey from the Nile Valley to the Atlantic Longman s 185 ISBN 0 582 78377 1 Shupp Paul F 1933 Review Argenti Philip P The Massacre of Chios 5 3 s 414 doi 10 1086 236057 JSTOR 1875872 chioshistory gr 2 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2011 christopherlong co uk 8 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2018 Queens Gazette 6 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2018 chioshistory gr 2 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2018 13 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2018 Christopher Long 1998 1999 The Massacres of Chios Events amp Massacres of 1822 8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Open University Massacres of Chios Challenging the Establishment Littell Eliakim Ekim 1888 179 The Living Age Co s 614 OCLC 10173561 Klose Fabian 2016 The Emergence of Humanitarian Intervention Ideas and Practice Clays s 175 ISBN 9781107075511 12 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Agustos 2017 GenelChristopher A Long The Series of Events8 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Massacres of Chios Described in Contemporary Diplomatic Reports edited and with an introduction by Philip P Argenti London John Lane the Bodley Head Ltd 1932