Sagitta ya da Okçuk takımyıldızı, modern 88 takımyıldızdan biridir. Sagitta adı Latince'de ok anlamına gelmektedir. Bu takımyıldız Sagittarius (Yay) takımyıldızıyla karıştırılmamalıdır. Antik olduğu halde, 4. kadirden daha parlak yıldızı olmaması ve gökyüzündeki (Tay ve Güneyhaçı takımyıldızlarından sonra) en küçük takımyıldız olmasından ötürü önemsiz bir takımyıldızdır. Batlamyus, 1. yüzyılda listelediği 48 takımyıldız arasına (daha da küçük, yalnızca 4 derece karelik bir alanı kaplayacak şekilde) bu takımyıldızı da dahil etmiştir. Günümüzde Uluslararası Astronomi Birliği'nce belirlenmiş 88 modern takımyıldızdan biridir. Kuzey gökkürede yer alır ve gök ekvatorundan çok fazla uzakta yer almaması sebebiyle Güney Kutup Dairesi haricinde dünyanın her yerinden görülebilir.
Takımyıldız | |
Sagitta takımyıldızının haritası | |
Kısaltma | Sge |
---|---|
Tamlayan | Sagittae |
Sembolizm | Ok |
Bahar açısı | 19.8333 |
Yükselim | 18.66 |
Alan | 80 derece kare (86.) |
Ana yıldızlar | 4 |
Bayer/Flamsteed yıldızları | 19 |
Gezegeni olduğu bilinen yıldızlar | 1 |
Parlak yıldızlar (3,00m'den) | 0 |
En parlak yıldız | (3.47m) |
Yakın yıldızlar (10 pc içindeki) | 0 |
En yakın yıldız | (57.7 Iy) |
Messier nesneleri | 1 |
Çevreleyen takımyıldızlar | Vulpecula Hercules Aquila Delphinus |
En iyi Ağustos ayı saat 21:00'de +90° ve −70° enlemleri arasında görülebilir. |
Okçuk Samanyolu bölgesinde yer alır ve etrafında şu takımyıldızlar vardır (kuzeyden başlayarak saat yönünde): Tilkicik, Kahraman, Kartal ve Yunus takımyıldızları.
Dikkat çekici özellikleri
Yıldızları
Okçuk takımyıldızı bölgesindeki parlak yıldızlardan bazıları şunlardır:
- : Ok (Arapça سهم; Sham) adı da verilen bu G1 II sınıfından, 4.37 kadir parlaklığındaki sarı ve parlak dev yıldız 610 ışık yılı uzaklıktadır. Yine 4.37 kadir parlaklığındaki β Sge ile birlikte, atlı arabalara takılan okların sivri uçlarını ya da Roma ordusunda bir dönem kullanılmış olan çift uçlu okları temsil eder.
- : bu soğuk dev (M0 III, 3.47 kadir) δ Sge ve ε Sge mızrağı oluşturur. Yaklaşık 170 ışık yılı mesafededir.
- : görsel çift olmasından şüpheleniliyor. Tek yıldız gibi görünüyor fakat M2 II ve A0 V sınıflarında bileşik tayf görüntüsü yayımlıyor. 3.82 kadir parlaklığında.
- : G8 III, 5.66 kadir, çoklu yıldız sistemi (4 bileşen; B bileşeni görsel)
- : K2 III tayf sınıfında, 5.1 kadir parlaklığında ve Hyades hareketli grubuna dahil.
Derin uzay nesneleri
- küresel yıldız kümesi: çoğunlukla açık yıldız kümesi olduğu sanılan seyrek bir küresel kümedir. 13000 ışık yılı mesafededir. 1745 ya da 1746 yılında Fransız astronom Philippe Loys de Chéseaux tarafından keşfedilmiştir.
Tarihi
Geçmişte takımyıldız Sham olarak adlandırılmıştır; günümüzde bu isim yalnızca takımyıldızın tek bir yıldızına, aittir. Sagitta adını Romalılar vermiştir.[]
Bu takımyıldız Johann Bayer'in yıldız adlandırmalarında hataya düştüğü takımyıldızlardan biridir. Hatta bu takımyıldızın en parlak yıldızı γ Sagittae'dir. Bu tarz bir yanlış adlandırma Yay takımyıldızı için de söz konusudur.
Mitoloji
Okçuk parlak yıldız içermemesine rağmen, bir oku andıran şekli Farslar, İbraniler, Yunanlar ve Romalılar gibi pek çok kültürde aynı biçimde yer bulmuştur.
Antik Yunan
Antik Yunan'da Okçuk, Herakles'in Prometheus'un her gün karaciğerini yiyen Jüpiter'in kartalını (Aquila) öldürmek için kullandığı oku temsil eder. Okçuk, Kartal'ın çok az üstünde yer alır.[] Başka bazı kimseler Okçuk'un, gagaları, pençeleri ve demirden kanatları olan ve Arkadya'nın bataklıklarında insan etiyle beslenen, birbirine bitişik duran Stymphalian Kuşlarına (Aquila Kartal, Cygnus Kuğu ve Lyra Akbaba) doğru Herkül'ün attığı ok olduğuna inanır ve hâlâ denen yerde onların arasında durmaktadır. Eratosten Okçuk'un, Apollo'nun Kiklopları toptan yok ettiği ok olduğunu iddia eder.
Okçuk bazılarınca bundan başka, Cupid asteroitinin (Yunan mitolojisindeki karşılığı Eros) Oku ya da Yay takımyıldızından Akrep'e atılan ok olarak kabul edilir.[]
Diğer varsayımlar, Okçuk'un Erboğa tarafından Kartal'a atıldığını kabul eder. Yay takımyıldızı Erboğa'nın altında ve tam aksi istikamete bakarken, Erboğa takımyıldızı Kartal'a doğru bakmaktadır ve Okçuk'a uygun bir açıda durmaktadır.[]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Ian Ridpath and Wil Tirion (2007). Stars and Planets Guide, Collins, London. . Princeton University Press, Princeton. .
Dış bağlantılar
- The Deep Photographic Guide to the Constellations: Sagitta18 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Star Tales – Sagitta 19 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- İngilizce Vikipedi'deki Sagitta maddesinin 30 Haziran 2009, 20:36 tarihli sürümü [1]
Wikimedia Commons'ta Sagitta (takımyıldız) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sagitta ya da Okcuk takimyildizi modern 88 takimyildizdan biridir Sagitta adi Latince de ok anlamina gelmektedir Bu takimyildiz Sagittarius Yay takimyildiziyla karistirilmamalidir Antik oldugu halde 4 kadirden daha parlak yildizi olmamasi ve gokyuzundeki Tay ve Guneyhaci takimyildizlarindan sonra en kucuk takimyildiz olmasindan oturu onemsiz bir takimyildizdir Batlamyus 1 yuzyilda listeledigi 48 takimyildiz arasina daha da kucuk yalnizca 4 derece karelik bir alani kaplayacak sekilde bu takimyildizi da dahil etmistir Gunumuzde Uluslararasi Astronomi Birligi nce belirlenmis 88 modern takimyildizdan biridir Kuzey gokkurede yer alir ve gok ekvatorundan cok fazla uzakta yer almamasi sebebiyle Guney Kutup Dairesi haricinde dunyanin her yerinden gorulebilir SagittaTakimyildizSagitta takimyildizinin haritasiKisaltmaSgeTamlayanSagittaeSembolizmOkBahar acisi19 8333Yukselim18 66Alan80 derece kare 86 Ana yildizlar4Bayer Flamsteed yildizlari19Gezegeni oldugu bilinen yildizlar1Parlak yildizlar 3 00m den 0En parlak yildiz 3 47m Yakin yildizlar 10 pc icindeki 0En yakin yildiz 57 7 Iy Messier nesneleri1Cevreleyen takimyildizlarVulpecula Hercules Aquila DelphinusEn iyi Agustos ayi saat 21 00 de 90 ve 70 enlemleri arasinda gorulebilir Okcuk Samanyolu bolgesinde yer alir ve etrafinda su takimyildizlar vardir kuzeyden baslayarak saat yonunde Tilkicik Kahraman Kartal ve Yunus takimyildizlari Dikkat cekici ozellikleriYildizlari Okcuk takimyildizi bolgesindeki parlak yildizlardan bazilari sunlardir Ok Arapca سهم Sham adi da verilen bu G1 II sinifindan 4 37 kadir parlakligindaki sari ve parlak dev yildiz 610 isik yili uzakliktadir Yine 4 37 kadir parlakligindaki b Sge ile birlikte atli arabalara takilan oklarin sivri uclarini ya da Roma ordusunda bir donem kullanilmis olan cift uclu oklari temsil eder bu soguk dev M0 III 3 47 kadir d Sge ve e Sge mizragi olusturur Yaklasik 170 isik yili mesafededir gorsel cift olmasindan supheleniliyor Tek yildiz gibi gorunuyor fakat M2 II ve A0 V siniflarinda bilesik tayf goruntusu yayimliyor 3 82 kadir parlakliginda G8 III 5 66 kadir coklu yildiz sistemi 4 bilesen B bileseni gorsel K2 III tayf sinifinda 5 1 kadir parlakliginda ve Hyades hareketli grubuna dahil Derin uzay nesneleri kuresel yildiz kumesi cogunlukla acik yildiz kumesi oldugu sanilan seyrek bir kuresel kumedir 13000 isik yili mesafededir 1745 ya da 1746 yilinda Fransiz astronom Philippe Loys de Cheseaux tarafindan kesfedilmistir TarihiGecmiste takimyildiz Sham olarak adlandirilmistir gunumuzde bu isim yalnizca takimyildizin tek bir yildizina aittir Sagitta adini Romalilar vermistir kaynak belirtilmeli Bu takimyildiz Johann Bayer in yildiz adlandirmalarinda hataya dustugu takimyildizlardan biridir Hatta bu takimyildizin en parlak yildizi g Sagittae dir Bu tarz bir yanlis adlandirma Yay takimyildizi icin de soz konusudur MitolojiOkcuk parlak yildiz icermemesine ragmen bir oku andiran sekli Farslar Ibraniler Yunanlar ve Romalilar gibi pek cok kulturde ayni bicimde yer bulmustur Antik Yunan Antik Yunan da Okcuk Herakles in Prometheus un her gun karacigerini yiyen Jupiter in kartalini Aquila oldurmek icin kullandigi oku temsil eder Okcuk Kartal in cok az ustunde yer alir kaynak belirtilmeli Baska bazi kimseler Okcuk un gagalari penceleri ve demirden kanatlari olan ve Arkadya nin batakliklarinda insan etiyle beslenen birbirine bitisik duran Stymphalian Kuslarina Aquila Kartal Cygnus Kugu ve Lyra Akbaba dogru Herkul un attigi ok olduguna inanir ve hala denen yerde onlarin arasinda durmaktadir Eratosten Okcuk un Apollo nun Kikloplari toptan yok ettigi ok oldugunu iddia eder Okcuk bazilarinca bundan baska Cupid asteroitinin Yunan mitolojisindeki karsiligi Eros Oku ya da Yay takimyildizindan Akrep e atilan ok olarak kabul edilir kaynak belirtilmeli Diger varsayimlar Okcuk un Erboga tarafindan Kartal a atildigini kabul eder Yay takimyildizi Erboga nin altinda ve tam aksi istikamete bakarken Erboga takimyildizi Kartal a dogru bakmaktadir ve Okcuk a uygun bir acida durmaktadir kaynak belirtilmeli Ayrica bakinizSagittariusKaynakcaIan Ridpath and Wil Tirion 2007 Stars and Planets Guide Collins London ISBN 978 0007251209 Princeton University Press Princeton ISBN 978 0691135564 Dis baglantilarThe Deep Photographic Guide to the Constellations Sagitta18 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Star Tales Sagitta 19 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaIngilizce Vikipedi deki Sagitta maddesinin 30 Haziran 2009 20 36 tarihli surumu 1 Wikimedia Commons ta Sagitta takimyildiz ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir