Rabia Kadir (Uygurca: رابىيه قادىر; Çince (basitleştirilmiş): 热比娅·卡德尔; Çince (geleneksel): 熱比婭·卡德爾; pinyin: Rèbǐyà Kǎdé'ěr; d. 1948) Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi (Doğu Türkistan'da) yaşayan Uygur halkının insan hakları için mücadele eden Uygur aktivist. 2005 yılından bu yana ABD'de yaşamakta ve Uygurların sesini dünyaya duyurmaya çalışmaktadır.
Rabia Kadir رابىيە قادىر | |
---|---|
İkamet | Virginia, Amerika Birleşik Devletleri |
Milliyet | Uygur |
Vatandaşlık | Çin |
Meslek | Siyasetçi, yazar, aktivist |
Organizasyon | Dünya Uygur Kurultayı |
Din | İslam (Sünni) |
2006'da Dünya Uygur Kurultayı (WUC) başkanı seçilmiştir.
Özgeçmişi
Rabia Kadir ilk kocasından ayrıldıktan sonra, 27 yaşında 6 çocuk annesi olmasına rağmen tekstil sektöründe bir şirket kurmuş ve bu iş ile o kadar başarılı olmuştur ki sonunda Urumçi'de iki mağaza sahibi olmuştur.
1978 yılında, Sıdık Hacı Rozi ile evlenmiş, birlikte 3 çocukları olmuş, 2 çocuk da evlatlık edinmişlerdir.
Sonra Sincan Ticaret Odası'nın başkanı seçilmiş ve 1992 yılında Millî Halk Kongresi'nin üyesi olmuştur. Kısa süre sonra da kadın haklarının savunucusu olarak Çin Hükûmetinin delegasyonuna alınmış ve 1995 yılında BM'nin Pekin'de gerçekleştirdiği Dünya Kadınlar Konferansına katılmıştır.
Rabia Kadir, Çin Halk Kongresi'nde 1997 yılında yaptığı bir konuşmada Çin Hükûmetinin Sincan politikasını çok sert eleştirmiş ve bu yüzden kısa süre sonra Halk Kongresinden çıkarılmıştır. Rabia Kadir aynı yılda (1997) kadın haklarını ve kadınların meslek dünyasındaki imkânlarını genişletmek için mücadele amacı ile Bin-Analar-Harekâtını başlatmıştır.
1999 yılında Rabia Kadir Hükûmet sırlarını kamuoyuna taşımakla suçlanmış ve 8 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. 2005 yılının Mart ayında, uluslararası baskı sonucu hapishaneden erken bırakılmıştır. Hürriyetine kavuşan Rabia Hanım eşinin de yaptığı gibi ABD'ye iltica etmiş ve bugüne kadar orada yaşamaktadır. Çocuklarının beşi hâlâ Çin'de tutulmakta ve gizli servis tarafından izlenmektedir.
2006'nın Kasım ayında Münih'te yeni kurulan Dünya Uygur Kurultayı'nın (WUC) başkanı ilan edilmiştir. 2004 yılında Norveç'te, insan hakları için savaşmasından dolayı Thorolf-Rafto-Ödülü'nü almıştır.
Kitaplar
- Rabia Kadir ve Alexandra Cavelius: Die Himmelsstürmerin. Chinas Staatsfeindin Nr. 1 erzählt aus ihrem Leben (Gök'ün savaşcısı. Çin'in 1 numaralı düşmanı hayatını anlatıyor). Heyne, München 2007,
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Rabia Kadir ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Çin'de Uygur ayaklanması: Kendi ülkelerinin sömürgecileri
- Rabia Kadir ile röportaj: "Çin'in otoriter rejimi altında eziliyoruz"
Kaynakça
- ^ http://www.nytimes.com/2009/04/23/books/23fren.html?hpw []
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Nisan 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rabia Kadir Uygurca رابىيه قادىر Cince basitlestirilmis 热比娅 卡德尔 Cince geleneksel 熱比婭 卡德爾 pinyin Rebǐya Kǎde er d 1948 Cin in Sincan Uygur Ozerk Bolgesi Dogu Turkistan da yasayan Uygur halkinin insan haklari icin mucadele eden Uygur aktivist 2005 yilindan bu yana ABD de yasamakta ve Uygurlarin sesini dunyaya duyurmaya calismaktadir Rabia Kadir رابىيە قادىرIkametVirginia Amerika Birlesik DevletleriMilliyetUygurVatandaslikCinMeslekSiyasetci yazar aktivistOrganizasyonDunya Uygur KurultayiDinIslam Sunni 2006 da Dunya Uygur Kurultayi WUC baskani secilmistir OzgecmisiRabia Kadir ilk kocasindan ayrildiktan sonra 27 yasinda 6 cocuk annesi olmasina ragmen tekstil sektorunde bir sirket kurmus ve bu is ile o kadar basarili olmustur ki sonunda Urumci de iki magaza sahibi olmustur 1978 yilinda Sidik Haci Rozi ile evlenmis birlikte 3 cocuklari olmus 2 cocuk da evlatlik edinmislerdir Sonra Sincan Ticaret Odasi nin baskani secilmis ve 1992 yilinda Milli Halk Kongresi nin uyesi olmustur Kisa sure sonra da kadin haklarinin savunucusu olarak Cin Hukumetinin delegasyonuna alinmis ve 1995 yilinda BM nin Pekin de gerceklestirdigi Dunya Kadinlar Konferansina katilmistir Rabia Kadir Cin Halk Kongresi nde 1997 yilinda yaptigi bir konusmada Cin Hukumetinin Sincan politikasini cok sert elestirmis ve bu yuzden kisa sure sonra Halk Kongresinden cikarilmistir Rabia Kadir ayni yilda 1997 kadin haklarini ve kadinlarin meslek dunyasindaki imkanlarini genisletmek icin mucadele amaci ile Bin Analar Harekatini baslatmistir 1999 yilinda Rabia Kadir Hukumet sirlarini kamuoyuna tasimakla suclanmis ve 8 yil hapis cezasina carptirilmistir 2005 yilinin Mart ayinda uluslararasi baski sonucu hapishaneden erken birakilmistir Hurriyetine kavusan Rabia Hanim esinin de yaptigi gibi ABD ye iltica etmis ve bugune kadar orada yasamaktadir Cocuklarinin besi hala Cin de tutulmakta ve gizli servis tarafindan izlenmektedir 2006 nin Kasim ayinda Munih te yeni kurulan Dunya Uygur Kurultayi nin WUC baskani ilan edilmistir 2004 yilinda Norvec te insan haklari icin savasmasindan dolayi Thorolf Rafto Odulu nu almistir KitaplarRabia Kadir ve Alexandra Cavelius Die Himmelssturmerin Chinas Staatsfeindin Nr 1 erzahlt aus ihrem Leben Gok un savascisi Cin in 1 numarali dusmani hayatini anlatiyor Heyne Munchen 2007 ISBN 978 3 453 12082 2Dis baglantilarWikimedia Commons ta Rabia Kadir ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cin de Uygur ayaklanmasi Kendi ulkelerinin somurgecileri Rabia Kadir ile roportaj Cin in otoriter rejimi altinda eziliyoruz Kaynakca http www nytimes com 2009 04 23 books 23fren html hpw yalin URL Arsivlenmis kopya 3 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Nisan 2009