Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gregor Johann Mendel OSA 20 July 1822 – 6 Ocak 1884) Avusturyalı-Çek, biyolog, meteorolog, matematikçi, Augustinian rahibi ve Brno, Moravya Margravlığı'nda (Brünn) St. Thomas Manastırı'nın başrahibiydi. Mendel, Avusturya İmparatorluğu'nun Silezya bölgesinde (bugünkü Çek Cumhuriyeti) Almanca konuşulan bir ailede doğdu ve ölümünden sonra modern genetik biliminin kurucusu olarak tanındı.
Gregor Johann Mendel | |
|---|---|
 Gregor Johann Mendel | |
| Doğum | 20 Temmuz 1822 Hynčice, Avusturya İmparatorluğu |
| Ölüm | 6 Ocak 1884 (61 yaşında) Brno, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
| Diğer ad(lar)ı | Gregor Mendel |
| Meslek | Bilim insanı, botanikçi ve rahip |
Kalıtım bilimin öncüsüdür. Mendel, bahçesinde yetiştirdiği bezelyelerin, ebeveynlerine benzediğini fark etmiştir. Bunun üzerine deneyler yapmıştır. Bezelye bitkilerinin yedi özelliği ile çalıştı: bitki boyu, tohum zarının şekli ve rengi, tohum şekli, rengi ve çiçeğin konumu ve rengi. Örnek olarak tohum rengini alan Mendel, gerçek üreyen sarı bezelye ve gerçek üreyen yeşil bezelye çapraz yetiştirildiğinde yavrularının her zaman sarı tohumlar ürettiğini gösterdi. Bununla birlikte, bir sonraki nesilde, yeşil bezelye 1 yeşil ile 3 sarı oranında yeniden ortaya çıktı. Bu fenomeni açıklamak için Mendel "çekinik" ve "baskın" terimlerini kullandı. Önceki örnekte, ilk evlatta nesilde yok olmuş gibi görünen yeşil özellik çekiniktir ve sarı baskındır. 1866'da çalışmalarını yayımladı ve şimdi genler olarak adlandırılan görünmez "faktörlerin" eylemlerinin, bir organizmanın özelliklerini öngörülebilir bir şekilde belirlediğini gösterdi.
Mendel'in çalışmalarının derin önemi, yasalarının yeniden keşfedilmesiyle 20. yüzyılın başına (otuz yıldan fazla bir süre sonra) kadar tanınmadı. Erich von Tschermak, Hugo de Vries, Carl Correns ve William Jasper Spillman, Mendel'in deneysel bulgularının birçoğunu bağımsız olarak doğruladı ve modern genetik çağını başlattı. Mendel'in öne sürdüğü ilkeler, 20. yüzyılın başlarında yapılan deneylerle doğrulandıktan sonra, kalıtım kuramının bütün canlılar için geçerliliği saptanarak, biyolojinin temel ilkelerinden biri haline geldi.
Erken dönemi ve eğitimi
Mendel, Avusturya İmparatorluğu'nun Silezya bölgesinde (halen Çek Cumhuriyeti'ndeki Hynčice'dir) Heinzendorf bei Odrau'da, Almanca konuşulan bir ailede dünyaya geldi. Anton ve Rosine (Schwirtlich) Mendel'in oğluydu ve Veronika adında bir ablası ve Theresia adında bir küçük kız kardeşi vardı. En az 130 yıldır Mendel ailesine ait olan bir çiftlikte yaşıyor ve çalışıyorlardı (Mendel'in doğduğu ev artık Mendel'e adanmış bir müzedir). Mendel, çocukluğu boyunca bahçıvan olarak çalıştı ve arıcılık eğitimi aldı. Genç bir adam olarak Troppau'daki (Çekçe: Opava) lise'ye gitti. Lise eğitimi sırasında hastalık nedeniyle dört ay ara vermek zorunda kaldı. 1840'tan 1843'e kadar Olomouc Üniversitesi Felsefe Enstitüsü'nde uygulamalı ve teorik felsefe ve fizik okudu ve hastalık nedeniyle bir yıl daha izin aldı. Ayrıca eğitim masraflarını karşılamakta da maddi olarak zorlandı ve kız kardeşi Theresia ona drohamasını verdi. Daha sonra kendisi de ikisi doktor olan Theresia'nın üç oğlunun bakımına yardım etti.
Yarı zamanlı keşiş oldu çünkü bu onun parasını kendisinin ödemesine gerek kalmadan eğitim almasını sağlıyordu. Mücadele eden bir çiftçinin oğlu olarak, manastır hayatı, onun deyimiyle, onu "geçim kaynağına ilişkin sürekli kaygıdan" kurtardı. Johann Mendel olarak doğdu ve Aziz Augustine Tarikatı'na katıldığında ona Gregor (Çekçe'de Řehoř) adı verildi.
Akademik kariyer
Mendel Felsefe Fakültesi'ne girdiğinde Doğa Tarihi ve Tarım Bölümü'nün başında bitki ve hayvanların, özellikle de koyunların kalıtsal özellikleri üzerine kapsamlı araştırmalar yürüten Johann Karl Nestler vardı. Fizik öğretmeni Friedrich Franz'ın tavsiyesi üzerine Mendel,Brno'daki Augustinian dönemi St Thomas Manastırı'na girdi ve rahip olarak eğitimine başladı. Mendel yedek lise öğretmeni olarak çalıştı. 1850 yılında, sertifikalı lise öğretmeni olmak için girdiği sınavların üç bölümünün sonuncusu olan sözlü bölümünde başarısız oldu. 1851 yılında daha resmi eğitim alabilmesi için Başrahip Cyril František Napp'ın sponsorluğunda okumak üzere Viyana Üniversitesi'ne gönderildi. Viyana'daki fizik profesörü Christian Doppler'di. Mendel, 1853'te, esas olarak fizik öğretmeni olarak manastırına döndü. 1854'te Brno'da araştırmasını teşvik eden Aleksander Zawadzki ile tanıştı. 1856'da sertifikalı öğretmen olmak için sınava girdi ve sözlü sınavda yine başarısız oldu. 1867'de manastırın başrahibi olarak Napp'ın yerini aldı.
1868'de başrahip olarak yükseltildikten sonra Mendel'in idari sorumlulukları aşırı yüklendiğinden, özellikle de dini kurumlara özel vergiler koyma girişimi konusunda sivil hükümetle yaşadığı anlaşmazlıktan dolayı bilimsel çalışmaları büyük ölçüde sona erdi. Mendel 6 Ocak 1884'te 61 yaşında Brno'da kronik nefrit nedeniyle öldü. Çek besteci Leoš Janáček cenazesinde org çaldı. Ölümünden sonra, yerine geçen başrahip, vergi konusundaki anlaşmazlıklara son vermek için Mendel'in koleksiyonundaki tüm belgeleri yaktı. Mendel'in cesedinin 2021'de mezardan çıkarılması, vücut boyu (168 santimetre (66 in)) gibi bazı fizyonomik ayrıntıları ortaya çıkardı. Genomu analiz edildi ve Mendel'in kalp sorunlarına yatkın olduğu ortaya çıktı.
Kaynakça
- ^ a b c "Funeral card in Czech (Brno, 6. January 1884)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Nisan 2024.
- ^ 20 July is his birthday; often mentioned is 22 July, the date of his baptism. . Mendel Museum. 10 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Gregor Mendel". Encyclopædia Britannica. 30 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011.
- ^ De Castro, Mauricio (Ocak 2016). "Johann Gregor Mendel: paragon of experimental science". Molecular Genetics & Genomic Medicine (İngilizce). 4 (1). ss. 3-8. doi:10.1002/mgg3.199. (PMC) 4707027 $2. (PMID) 26788542. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından – PMC vasıtasıyla.
- ^ Czech J. Genet. Plant Breed., 50, 2014 (2): 43–51
- ^ a b Klein, Jan; Klein, Norman (2013). Solitude of a Humble Genius – Gregor Johann Mendel. Volume 1, Formative years. Berlin: Springer. ss. 91-103. ISBN . OCLC 857364787.
- ^ Gregor Mendel, Alain F. Corcos, Floyd V. Monaghan, Maria C. Weber "Gregor Mendel's Experiments on Plant Hybrids: A Guided Study", Rutgers University Press, 1993.
- ^ . 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Camarena, Belia (20 Mart 2018). "Gregor Mendel, the Father of Modern Genetics: Brilliant Scientist or Complete Failure?". StMU Research Scholars. Erişim tarihi: 10 Mart 2023.
- ^ Eckert-Wagner, Silvia (2004). Mendel und seine Erben: Eine Spurensuche [Mendel and His Heirs: A search for traces] (Almanca). Norderstedt: Books on Demand. s. 113. ISBN .
- ^ Henig, Robin Marantz (2000). The Monk in the Garden: The Lost and Found Genius of Gregor Mendel, the Father of Genetics. Boston: Houghton Mifflin. ss. 19-21. ISBN . OCLC 43648512.
- ^ Iltis, Hugo (1943). "Gregor Mendel and His Work". The Scientific Monthly. 56 (5). ss. 414-423. Bibcode:1943SciMo..56..414I. JSTOR 17803.
- ^ a b Henig 2000, s. 24.
- ^ Hasan, Heather (2004). Mendel and The Laws Of Genetics. The Rosen Publishing Group. ISBN .
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Mathofinheritanceisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Henig 2000, ss. 47–62.
- ^ . The Masaryk University Mendel Museum. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2010.
- ^ Windle, B.C.A. (1911). "Mendel, Mendelism". Catholic Encyclopedia. Looby, John (trans.). 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Nisan 2007.
- ^ (2004). "Doubts about Mendel's integrity are exaggerated". Mendel's Legacy. Cold Spring Harbor, NY: Cold Spring Harbor Laboratory Press. ss. 48-49. ISBN .
- ^ Austria Presse Agentur. "Genomanalyse beim ersten Genetiker: Gregor Mendel exhumiert". science.apa.at (Almanca). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2022.[]
| Wikimedia Commons'ta Gregor Mendel ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gregor Johann Mendel OSA 20 July 1822 6 Ocak 1884 Avusturyali Cek biyolog meteorolog matematikci Augustinian rahibi ve Brno Moravya Margravligi nda Brunn St Thomas Manastiri nin basrahibiydi Mendel Avusturya Imparatorlugu nun Silezya bolgesinde bugunku Cek Cumhuriyeti Almanca konusulan bir ailede dogdu ve olumunden sonra modern genetik biliminin kurucusu olarak tanindi Gregor Johann MendelGregor Johann MendelDogum20 Temmuz 1822 1822 07 20 Hyncice Avusturya ImparatorluguOlum6 Ocak 1884 61 yasinda Brno Avusturya Macaristan ImparatorluguDiger ad lar iGregor MendelMeslekBilim insani botanikci ve rahip Kalitim bilimin oncusudur Mendel bahcesinde yetistirdigi bezelyelerin ebeveynlerine benzedigini fark etmistir Bunun uzerine deneyler yapmistir Bezelye bitkilerinin yedi ozelligi ile calisti bitki boyu tohum zarinin sekli ve rengi tohum sekli rengi ve cicegin konumu ve rengi Ornek olarak tohum rengini alan Mendel gercek ureyen sari bezelye ve gercek ureyen yesil bezelye capraz yetistirildiginde yavrularinin her zaman sari tohumlar urettigini gosterdi Bununla birlikte bir sonraki nesilde yesil bezelye 1 yesil ile 3 sari oraninda yeniden ortaya cikti Bu fenomeni aciklamak icin Mendel cekinik ve baskin terimlerini kullandi Onceki ornekte ilk evlatta nesilde yok olmus gibi gorunen yesil ozellik cekiniktir ve sari baskindir 1866 da calismalarini yayimladi ve simdi genler olarak adlandirilan gorunmez faktorlerin eylemlerinin bir organizmanin ozelliklerini ongorulebilir bir sekilde belirledigini gosterdi Mendel in calismalarinin derin onemi yasalarinin yeniden kesfedilmesiyle 20 yuzyilin basina otuz yildan fazla bir sure sonra kadar taninmadi Erich von Tschermak Hugo de Vries Carl Correns ve William Jasper Spillman Mendel in deneysel bulgularinin bircogunu bagimsiz olarak dogruladi ve modern genetik cagini baslatti Mendel in one surdugu ilkeler 20 yuzyilin baslarinda yapilan deneylerle dogrulandiktan sonra kalitim kuraminin butun canlilar icin gecerliligi saptanarak biyolojinin temel ilkelerinden biri haline geldi Erken donemi ve egitimiMendel Avusturya Imparatorlugu nun Silezya bolgesinde halen Cek Cumhuriyeti ndeki Hyncice dir Heinzendorf bei Odrau da Almanca konusulan bir ailede dunyaya geldi Anton ve Rosine Schwirtlich Mendel in ogluydu ve Veronika adinda bir ablasi ve Theresia adinda bir kucuk kiz kardesi vardi En az 130 yildir Mendel ailesine ait olan bir ciftlikte yasiyor ve calisiyorlardi Mendel in dogdugu ev artik Mendel e adanmis bir muzedir Mendel cocuklugu boyunca bahcivan olarak calisti ve aricilik egitimi aldi Genc bir adam olarak Troppau daki Cekce Opava lise ye gitti Lise egitimi sirasinda hastalik nedeniyle dort ay ara vermek zorunda kaldi 1840 tan 1843 e kadar Olomouc Universitesi Felsefe Enstitusu nde uygulamali ve teorik felsefe ve fizik okudu ve hastalik nedeniyle bir yil daha izin aldi Ayrica egitim masraflarini karsilamakta da maddi olarak zorlandi ve kiz kardesi Theresia ona drohamasini verdi Daha sonra kendisi de ikisi doktor olan Theresia nin uc oglunun bakimina yardim etti Yari zamanli kesis oldu cunku bu onun parasini kendisinin odemesine gerek kalmadan egitim almasini sagliyordu Mucadele eden bir ciftcinin oglu olarak manastir hayati onun deyimiyle onu gecim kaynagina iliskin surekli kaygidan kurtardi Johann Mendel olarak dogdu ve Aziz Augustine Tarikati na katildiginda ona Gregor Cekce de Rehor adi verildi Akademik kariyerMendel sagdan ikinci oturan ve 2 numarali 1864 te Brno Realschule deki diger fakulteyle birlikte Aleksander Zawadzki doga bilimci 1 olarak etiketlenmistir Mendel Felsefe Fakultesi ne girdiginde Doga Tarihi ve Tarim Bolumu nun basinda bitki ve hayvanlarin ozellikle de koyunlarin kalitsal ozellikleri uzerine kapsamli arastirmalar yuruten Johann Karl Nestler vardi Fizik ogretmeni Friedrich Franz in tavsiyesi uzerine Mendel Brno daki Augustinian donemi St Thomas Manastiri na girdi ve rahip olarak egitimine basladi Mendel yedek lise ogretmeni olarak calisti 1850 yilinda sertifikali lise ogretmeni olmak icin girdigi sinavlarin uc bolumunun sonuncusu olan sozlu bolumunde basarisiz oldu 1851 yilinda daha resmi egitim alabilmesi icin Basrahip Cyril Frantisek Napp in sponsorlugunda okumak uzere Viyana Universitesi ne gonderildi Viyana daki fizik profesoru Christian Doppler di Mendel 1853 te esas olarak fizik ogretmeni olarak manastirina dondu 1854 te Brno da arastirmasini tesvik eden Aleksander Zawadzki ile tanisti 1856 da sertifikali ogretmen olmak icin sinava girdi ve sozlu sinavda yine basarisiz oldu 1867 de manastirin basrahibi olarak Napp in yerini aldi 1868 de basrahip olarak yukseltildikten sonra Mendel in idari sorumluluklari asiri yuklendiginden ozellikle de dini kurumlara ozel vergiler koyma girisimi konusunda sivil hukumetle yasadigi anlasmazliktan dolayi bilimsel calismalari buyuk olcude sona erdi Mendel 6 Ocak 1884 te 61 yasinda Brno da kronik nefrit nedeniyle oldu Cek besteci Leos Janacek cenazesinde org caldi Olumunden sonra yerine gecen basrahip vergi konusundaki anlasmazliklara son vermek icin Mendel in koleksiyonundaki tum belgeleri yakti Mendel in cesedinin 2021 de mezardan cikarilmasi vucut boyu 168 santimetre 66 in gibi bazi fizyonomik ayrintilari ortaya cikardi Genomu analiz edildi ve Mendel in kalp sorunlarina yatkin oldugu ortaya cikti Kaynakca a b c Funeral card in Czech Brno 6 January 1884 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Nisan 2024 20 July is his birthday often mentioned is 22 July the date of his baptism Mendel Museum 10 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gregor Mendel Encyclopaedia Britannica 30 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2011 De Castro Mauricio Ocak 2016 Johann Gregor Mendel paragon of experimental science Molecular Genetics amp Genomic Medicine Ingilizce 4 1 ss 3 8 doi 10 1002 mgg3 199 PMC 4707027 2 PMID 26788542 15 Mart 2024 tarihinde kaynagindan PMC vasitasiyla Czech J Genet Plant Breed 50 2014 2 43 51 a b Klein Jan Klein Norman 2013 Solitude of a Humble Genius Gregor Johann Mendel Volume 1 Formative years Berlin Springer ss 91 103 ISBN 978 3 642 35254 6 OCLC 857364787 Gregor Mendel Alain F Corcos Floyd V Monaghan Maria C Weber Gregor Mendel s Experiments on Plant Hybrids A Guided Study Rutgers University Press 1993 28 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Camarena Belia 20 Mart 2018 Gregor Mendel the Father of Modern Genetics Brilliant Scientist or Complete Failure StMU Research Scholars Erisim tarihi 10 Mart 2023 Eckert Wagner Silvia 2004 Mendel und seine Erben Eine Spurensuche Mendel and His Heirs A search for traces Almanca Norderstedt Books on Demand s 113 ISBN 978 3 8334 1706 1 Henig Robin Marantz 2000 The Monk in the Garden The Lost and Found Genius of Gregor Mendel the Father of Genetics Boston Houghton Mifflin ss 19 21 ISBN 0 395 97765 7 OCLC 43648512 Iltis Hugo 1943 Gregor Mendel and His Work The Scientific Monthly 56 5 ss 414 423 Bibcode 1943SciMo 56 414I JSTOR 17803 a b Henig 2000 s 24 Hasan Heather 2004 Mendel and The Laws Of Genetics The Rosen Publishing Group ISBN 978 1 4042 0309 9 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Mathofinheritance isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Henig 2000 ss 47 62 The Masaryk University Mendel Museum 21 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2010 Windle B C A 1911 Mendel Mendelism Catholic Encyclopedia Looby John trans 29 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Nisan 2007 2004 Doubts about Mendel s integrity are exaggerated Mendel s Legacy Cold Spring Harbor NY Cold Spring Harbor Laboratory Press ss 48 49 ISBN 978 0 87969 675 7 Austria Presse Agentur Genomanalyse beim ersten Genetiker Gregor Mendel exhumiert science apa at Almanca Erisim tarihi 16 Temmuz 2022 olu kirik baglanti Wikimedia Commons ta Gregor Mendel ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir