Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paratoner veya yıldırım savar, bir yapıyı veya yükseltiyi olası yıldırım hasarlarından koruma amaçlı tasarlanan metal (genellikle bakır) iletken uzun direktir.
Yıldırımlar çarpacağı bölgedeki en yüksek ve sivri uca çarpma eğilimi göstermektedirler. Paratonerler bu nedenle korunması gereken yapı veya nesne üzerinde kolonlar ya da sağlam sırtlar boyunca yerleştirilir ve düşük elektrik empedanslı kablolarla (10 Ω'dan az, bakır veya alüminyum) topraklama sağlanır. Paratoner direği ve bununla ilişkili topraklama iletkenleri, akımı yapının iletken olmayan kısımlarından yönlendirerek, en az dirençli yolu takip etmesine, çubuk ve kablolarından en az dirençli bir şekilde geçmesine izin verdiği için koruma sağlar.
Tarihçe
Elektrik yüklerinin artı ve eksi olarak belirlenip adlandırılmasını sağlayan Benjamin Franklin (1706 - 1790)'dir. Franklin, yaptığı çeşitli deneylerin sonucunda elektriğin belirli ortamlarda fazla veya eksik ölçülerde bulunabilen bir sıvı olduğu görüşüne vardı. Her ikisinde de elektrik eksikliği ya da fazlalığı bulunan cisimlerin birbirini ittiğini, birinde eksiklik diğerinde fazlalık olan cisimlerin ise birbirlerini çektiğini ileri sürdü. Fazlalığı artı elektrik, eksikliği ise eksi elektrik olarak adlandırıldı.
Leiden şişesiyle ilgili deneyleri de sürdüren Franklin, Leiden şişesinden boşalan elektriğin oluşturduğu çatırtılar ve kıvılcımlar ile fırtınalı havalardaki gök gürültüsü ve şimşek arasında bir ilişki olması gerektiğini düşündü ve 1752'de, fırtınalı bir havada uçurduğu bir uçurtma ile bir Leiden şişesini yüklemeyi başardı. Franklin'in bu deneyden pratik yararlar elde etme yönündeki girişimleri paratonerin bulunmasına giden yolu açtı. Bu nedenle, yıldırıma karşı bir korunma aracı olarak kullanılan ve toprağa bağlı bir metal çubuktan ibaret olan paratonerin gerçek mucidi Franklin'dir. 1782 yılında ABD'nin Philadelphia kentinde paratoner kullanan konut sayısı 400'ü geçiyordu.
Kaynakça
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 1 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ a b "How does a lightning rod work?". www.ingesco.com (İngilizce). 2 Ocak 2018. 15 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ US Department of Commerce, NOAA. . www.weather.gov (İngilizce). 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paratoner veya yildirim savar bir yapiyi veya yukseltiyi olasi yildirim hasarlarindan koruma amacli tasarlanan metal genellikle bakir iletken uzun direktir Paratoner Yildirimlar carpacagi bolgedeki en yuksek ve sivri uca carpma egilimi gostermektedirler Paratonerler bu nedenle korunmasi gereken yapi veya nesne uzerinde kolonlar ya da saglam sirtlar boyunca yerlestirilir ve dusuk elektrik empedansli kablolarla 10 W dan az bakir veya aluminyum topraklama saglanir Paratoner diregi ve bununla iliskili topraklama iletkenleri akimi yapinin iletken olmayan kisimlarindan yonlendirerek en az direncli yolu takip etmesine cubuk ve kablolarindan en az direncli bir sekilde gecmesine izin verdigi icin koruma saglar TarihceElektrik yuklerinin arti ve eksi olarak belirlenip adlandirilmasini saglayan Benjamin Franklin 1706 1790 dir Franklin yaptigi cesitli deneylerin sonucunda elektrigin belirli ortamlarda fazla veya eksik olculerde bulunabilen bir sivi oldugu gorusune vardi Her ikisinde de elektrik eksikligi ya da fazlaligi bulunan cisimlerin birbirini ittigini birinde eksiklik digerinde fazlalik olan cisimlerin ise birbirlerini cektigini ileri surdu Fazlaligi arti elektrik eksikligi ise eksi elektrik olarak adlandirildi Leiden sisesiyle ilgili deneyleri de surduren Franklin Leiden sisesinden bosalan elektrigin olusturdugu catirtilar ve kivilcimlar ile firtinali havalardaki gok gurultusu ve simsek arasinda bir iliski olmasi gerektigini dusundu ve 1752 de firtinali bir havada ucurdugu bir ucurtma ile bir Leiden sisesini yuklemeyi basardi Franklin in bu deneyden pratik yararlar elde etme yonundeki girisimleri paratonerin bulunmasina giden yolu acti Bu nedenle yildirima karsi bir korunma araci olarak kullanilan ve topraga bagli bir metal cubuktan ibaret olan paratonerin gercek mucidi Franklin dir 1782 yilinda ABD nin Philadelphia kentinde paratoner kullanan konut sayisi 400 u geciyordu Kaynakca Encyclopedia Britannica Ingilizce 1 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2021 a b How does a lightning rod work www ingesco com Ingilizce 2 Ocak 2018 15 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2021 US Department of Commerce NOAA www weather gov Ingilizce 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2021