Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
V. Giorgi (Gürcüce: გიორგი V ბრწყინვალე, Giorgi V Brtskinvale) (1286 / 1289 - 1346) 1299 – 1302 ve yeniden 1314 – 1346 yılları arasında hüküm sürmüş olan Bagrationi Hanedanına mensup Gürcü Krallığı hükümdarı. Esnek ve uzak görüşlü bir hükümdar olarak ülkesinde neredeyse yüzyıl süren Moğol İmparatorluğu egemenliğine son verecek ve krallığının yeniden eski gücüne kavuşmasını sağlayacaktır.
| V. Giorgi Gürcüce: გიორგი V ბრწყინვალე | |
|---|---|
 | |
| Gürcü Kralı | |
| Hüküm süresi | 1299-1302 |
| Önce gelen | VIII. Davit |
| Sonra gelen | III. Vahtang |
| Hüküm süresi | 1314-1346 |
| Önce gelen | VI. Giorgi |
| Sonra gelen | IX. Davit |
| Doğum | 1286 |
| Ölüm | 1346 |
| Defin | Gelati Manastırı |
| Çocuk(lar)ı | IX. Davit |
| Hanedan | Bagrationi Hanedanı |
| Babası | II. Demetre |
| Annesi | Natela Cakeli |
| Dini | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| İmza |  |
Gençliği
Kral II. Demetre ve eşi Natela’nın çocuğu olarak dünyaya gelir. Babası kral II. Demetre Moğollar tarafından 1289 yılında idam edilince çocuk yaştaki prens Giorgi, Samtshe’deki annesinin babası Beka’nın yanına gönderilir.
Tahta çıkışı
1299 yılında Gürcü topraklarını denetimi altında bulunan İlhanlı hükümdarı Mahmud Gazan tarafından Moğol boyunduruğuna karşı isyan eden ağabeyi VIII. Davit’e karşı tahta geçirilir. Ne var ki tahta çıktığı zamanki otoritesi Moğollar tarafından korunan başkent Tiflis’in dışında geçersizdir. 1302 yılında tahta ağabeyi III. Vakhtang geçer. Ağabeyleri VIII. Davit ve III. Vakhtang öldükten sonra Davit’in oğlu VI. Giorgi’nin naibi olur. VI. Giorgi’nin genç yaşta ölmesiyle beraber 1314 yılında yeniden tahta çıkar. Tahta çıkar çıkmaz İlhanlı hükümdarı Olcaytu’ya bağlı olduğunu bildirse de Gürcü topraklarını tek merkezde toplamaya başlar. 1315 yılında Anadolu’daki Moğol egemenliğine karşı çıkan bir ayaklanmayı bastırmak için gönderilen Gürcü kuvvetlerine komutanlık edecektir. Bu askeri sefer, Gürcü kuvvetlerin Moğollar için katıldığı son sefer olacaktır. 1320 yılında Gori’yi işgal eden Alanları yenerek Gürcü topraklarından atacaktır.
Moğollarla ilişkiler ve bağımsızlık
Kral V. Giorgi Moğollar arasında etkili olan ve 1327 yılında İlhanlı hükümdarı Ebu Said Bahadır tarafından idam edilen Prens ile iyi ilişkilere sahipti. Prensin öldürülmesini artık oldukça zayıflayan İlhanlı boyunduruğuna karşı ayaklanmak için fırsat olarak değerlendirecektir. Vergi vermeyi durduracak ve Moğolları ülke topraklarından atacaktır. 1328 yılında Moğol boyunduruğundan kurtulmasının yıldönümünü kutlamak amacıyla törenler düzenleyecek ve bu törenler sırasında kendisine muhalif prensleri öldürtecektir. 1329 yılında Batıdaki Kutaisi’ye saldırarak bu bölgede hüküm süren I. Bagrat’ı sadece yerel bir derebeyi seviyesine indirecektir. Beş yıl sonra 1334'te özerk konumdaki Samtskhe’yi de krallığa dahil eder. Gürcü Krallığının birliğini sağladıktan sonra kültürel, sosyal ve ekonomik alanlara eğilir. İlhanlı egemenliğinde kullanılan madeni paraları değiştirerek Gürcü parası olan tetri’yi yürürlüğe sokar. 1325 ve 1338 yılları arasında yürürlüğe koyduğu iki yasayla hem saray çevresinin hem de dağlık bölgelerdeki düzen ve işleyişi kural altına alır.
Dış ilişkiler
V. Giorgi döneminde Gürcü Krallığı özellikle Bizans olmak üzere Cenova ve Venedik ile ticari ilişkileri güçlendirir. Mısır’daki Memlûklerle diplomatik ilişkileri geliştiren kral bu sayede Filistin’deki çok sayıda Gürcü Ortodoks manastırının ve kilisesinin onarılmasını sağlar. Ayrıca onun döneminde Gürcistan’ın simgesi haline gelecek olan haçlı bayrağının kabul edildiği öne sürülür.
Osmanlı ve Anadolu ile temas
1330’lu yıllarda o dönemde yeni yeni yayılmaya başlayan Osmanlı hükümdarı Orhan Gazi’nin ilerleyişine karşı Klarjeti bölgesini ele geçirerek önlem alacaktır. 1341 yılında Trabzon İmparatorluğunda ortaya çıkan taht kavgasında Anna Anakutlu Komnini’yi destekleyecek ve imparatoriçe olarak tahta çıkmasını sağlasa da imparatoriçe bir yıl sonra devrilecektir.
Ölümü
1346 yılında öldüğünde tahta oğlu IX. Davit geçti. Gürcistan’ın batısındaki Kutaisi dolaylarındaki Gelati Manastırında toprağa verildi.
Kaynakça
Konuyla ilgili yazılan eserler
- Ronald Grigor Suny, The Making of the Georgian Nation: 2nd edition (December 1994), Indiana University Press, , s.44
- Lang, D. M. (1955). "Georgia in the Reign of Giorgi the Brilliant (1314-1346)". Bulletin of the School of Oriental and African Studies 17 (1): 74–91. [1] 29 Aralık 2009 tarihinde erişilmiştir.
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: VI. Giorgi | Gürcü Kralı 1314-1346 | Sonra gelen: IX. David |
| Önce gelen: VIII. Davit | Gürcü Kralı 1299-1302 | Sonra gelen: III. Vakhtang |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
V Giorgi Gurcuce გიორგი V ბრწყინვალე Giorgi V Brtskinvale 1286 1289 1346 1299 1302 ve yeniden 1314 1346 yillari arasinda hukum surmus olan Bagrationi Hanedanina mensup Gurcu Kralligi hukumdari Esnek ve uzak goruslu bir hukumdar olarak ulkesinde neredeyse yuzyil suren Mogol Imparatorlugu egemenligine son verecek ve kralliginin yeniden eski gucune kavusmasini saglayacaktir V Giorgi Gurcuce გიორგი V ბრწყინვალეGurcu KraliHukum suresi1299 1302Once gelenVIII DavitSonra gelenIII VahtangHukum suresi1314 1346Once gelenVI GiorgiSonra gelenIX DavitDogum1286Olum1346DefinGelati ManastiriCocuk lar iIX DavitHanedanBagrationi HanedaniBabasiII DemetreAnnesiNatela CakeliDiniGurcu Ortodoks KilisesiImzaGencligiKral II Demetre ve esi Natela nin cocugu olarak dunyaya gelir Babasi kral II Demetre Mogollar tarafindan 1289 yilinda idam edilince cocuk yastaki prens Giorgi Samtshe deki annesinin babasi Beka nin yanina gonderilir Tahta cikisiV Giorgi doneminde birlesik Gurcistan Kralligi nin sinirlari 1299 yilinda Gurcu topraklarini denetimi altinda bulunan Ilhanli hukumdari Mahmud Gazan tarafindan Mogol boyunduruguna karsi isyan eden agabeyi VIII Davit e karsi tahta gecirilir Ne var ki tahta ciktigi zamanki otoritesi Mogollar tarafindan korunan baskent Tiflis in disinda gecersizdir 1302 yilinda tahta agabeyi III Vakhtang gecer Agabeyleri VIII Davit ve III Vakhtang oldukten sonra Davit in oglu VI Giorgi nin naibi olur VI Giorgi nin genc yasta olmesiyle beraber 1314 yilinda yeniden tahta cikar Tahta cikar cikmaz Ilhanli hukumdari Olcaytu ya bagli oldugunu bildirse de Gurcu topraklarini tek merkezde toplamaya baslar 1315 yilinda Anadolu daki Mogol egemenligine karsi cikan bir ayaklanmayi bastirmak icin gonderilen Gurcu kuvvetlerine komutanlik edecektir Bu askeri sefer Gurcu kuvvetlerin Mogollar icin katildigi son sefer olacaktir 1320 yilinda Gori yi isgal eden Alanlari yenerek Gurcu topraklarindan atacaktir Mogollarla iliskiler ve bagimsizlikKral V Giorgi Mogollar arasinda etkili olan ve 1327 yilinda Ilhanli hukumdari Ebu Said Bahadir tarafindan idam edilen Prens ile iyi iliskilere sahipti Prensin oldurulmesini artik oldukca zayiflayan Ilhanli boyunduruguna karsi ayaklanmak icin firsat olarak degerlendirecektir Vergi vermeyi durduracak ve Mogollari ulke topraklarindan atacaktir 1328 yilinda Mogol boyundurugundan kurtulmasinin yildonumunu kutlamak amaciyla torenler duzenleyecek ve bu torenler sirasinda kendisine muhalif prensleri oldurtecektir 1329 yilinda Batidaki Kutaisi ye saldirarak bu bolgede hukum suren I Bagrat i sadece yerel bir derebeyi seviyesine indirecektir Bes yil sonra 1334 te ozerk konumdaki Samtskhe yi de kralliga dahil eder Gurcu Kralliginin birligini sagladiktan sonra kulturel sosyal ve ekonomik alanlara egilir Ilhanli egemenliginde kullanilan madeni paralari degistirerek Gurcu parasi olan tetri yi yururluge sokar 1325 ve 1338 yillari arasinda yururluge koydugu iki yasayla hem saray cevresinin hem de daglik bolgelerdeki duzen ve isleyisi kural altina alir Dis iliskilerV Giorgi doneminde Gurcu Kralligi ozellikle Bizans olmak uzere Cenova ve Venedik ile ticari iliskileri guclendirir Misir daki Memluklerle diplomatik iliskileri gelistiren kral bu sayede Filistin deki cok sayida Gurcu Ortodoks manastirinin ve kilisesinin onarilmasini saglar Ayrica onun doneminde Gurcistan in simgesi haline gelecek olan hacli bayraginin kabul edildigi one surulur Osmanli ve Anadolu ile temas1330 lu yillarda o donemde yeni yeni yayilmaya baslayan Osmanli hukumdari Orhan Gazi nin ilerleyisine karsi Klarjeti bolgesini ele gecirerek onlem alacaktir 1341 yilinda Trabzon Imparatorlugunda ortaya cikan taht kavgasinda Anna Anakutlu Komnini yi destekleyecek ve imparatorice olarak tahta cikmasini saglasa da imparatorice bir yil sonra devrilecektir Olumu1346 yilinda oldugunde tahta oglu IX Davit gecti Gurcistan in batisindaki Kutaisi dolaylarindaki Gelati Manastirinda topraga verildi Kaynakca Samtskhe beyi ve prens Beka Jakeli nin kizidir Bu yuzden ona bu donemde Tiflis in golge krali denmistir Gurcu tarihci Giorgi Gabeskiria ya gore Konuyla ilgili yazilan eserlerRonald Grigor Suny The Making of the Georgian Nation 2nd edition December 1994 Indiana University Press ISBN 0 253 20915 3 s 44 Lang D M 1955 Georgia in the Reign of Giorgi the Brilliant 1314 1346 Bulletin of the School of Oriental and African Studies 17 1 74 91 1 29 Aralik 2009 tarihinde erisilmistir Resmi unvanlarOnce gelen VI Giorgi Gurcu Krali 1314 1346 Sonra gelen IX DavidOnce gelen VIII Davit Gurcu Krali 1299 1302 Sonra gelen III Vakhtang