Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir.Haziran 2020) () ( |
Moskova Davaları Büyük Temizlik sırasında 1936-38 yılları arasında Josef Stalin'in siyasi rakiplerini yargılamak için yapılan davalardır. 1950'li yıllarda Nikita Kruşçev'in destalinizasyon politikalarından sonra, Moskova Davaları, pek çok yerde kararların önceden verildiği, itirafların zorlama yoluyla verildiği göstermelik duruşmalar olarak nitelendirilir. Davalılar, 'e göre Stalin ve diğer Sovyet liderlerine suikast yapmak ve batılı güçlerle komplo düzenlemek, SSCB'yi parçalayıp kapitalist düzeni getirmek istemek girişimiyle suçlandı.
Yargılamalar
Birinci Moskova Yargılaması: “On altılar davası” diye de bilinen “Troçkist-Zinovyevist Merkez” davası 19-24 Ağustos 1936’da görüldü ve yargılanan on altı sanığın hepsi idama mahkûm edildi. Bir gün sonra topluca idam edildiler. Bu yargılamanın sanıkları, Zinovyev, Kamenev, Yevdokimov, Bakayev, Smirnov, Mrachkovski, Ter-Vaganyan, Holtzman, Pikel, Dreitzer, Reingold, Berman-Yurin (NKVD ajanı), F. David (NKVD ajanı), Olberg (NKVD ajanı) M. Lurie, N. Lurie’ydi. Sanıklardan üçü NKVD tarafından sahte ifade vermek için görevlendirilmiş ajanlardı.
İkinci Moskova Yargılaması: “Anti-Sovyet Troçkist-Troçkist Merkez” davası, 23-30 Ocak 1937’de görüldü. On yedi sanık yargılandı. Önde gelen sanıklar, Radek, Pyatakov, Sokolnikov, Beloborod’du. 17 sanığın 13’ü idama mahkûm edilip kurşuna dizildi. Radek’in de aralarında bulunduğu 4 sanık uzun süreli toplama kampı cezası aldı ve Gulaglar’da öldüler.
Üçüncü Moskova Yargılaması: Yirmi birler davası diye de bilinen “Sağcılar ve Troçkistler Anti-Sovyet Bloku” davası Mart 1938’de görüldü. Önde gelen sanıklar, Buharin, Rıkov, Krestinski, Rakovski, Yagoda, Rosengolds, Zelenski, Ikramov, Levin (Kremlin doktoru), Pletnyov (Kremlin doktoru), Kazakov’du (Kremlin doktoru). Daha sonra Gulaglarda ölen Rakovski ve diğer iki sanık dışında hepsi ölüme mahkûm edilip kurşuna dizildi. Her üç yargılamanın da savcısı Vişinski, mahkeme başkanı ise Ulrikh’di.
Ayrıca bakınız
Kaynaklar
- Isaac Deutscher, Troçki-III, Çev: Rasih Güran, Ağaoğlu Yayınevi, 1974
- Isaac Deutscher, Stalin-II, Çev: Selahattin Hilav, Ağaoğlu Yayınevi, 1969
- Simon Sebag Montefiore, Stalin: Kızıl Çarın Sarayında (İkinci Kitap) Çev: Yavuz Alogan, İthaki, 2013
- Lev Sedov, 1936 Moskova Duruşmaları Üzerine Kızıl Kitap, Çev: Halil Çelik, Printipo, 2008
- Anna Larina, Asla unutamam, Çev. Gün Zileli, İmge, 2018
- Robert Conquest, The Great Terror, The Macmillan Company, New York, 1968
- Alexander Orlov, The Secret History of Stalin’s Crimes, Jarrolds Publishers, London, 1954
Sovyetler Birliği ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Hukuk ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Haziran 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Moskova Davalari Buyuk Temizlik sirasinda 1936 38 yillari arasinda Josef Stalin in siyasi rakiplerini yargilamak icin yapilan davalardir 1950 li yillarda Nikita Kruscev in destalinizasyon politikalarindan sonra Moskova Davalari pek cok yerde kararlarin onceden verildigi itiraflarin zorlama yoluyla verildigi gostermelik durusmalar olarak nitelendirilir Davalilar e gore Stalin ve diger Sovyet liderlerine suikast yapmak ve batili guclerle komplo duzenlemek SSCB yi parcalayip kapitalist duzeni getirmek istemek girisimiyle suclandi Mahkeme durusmasi sirasinda Ikinci Moskova Durusmasinin saniklariYargilamalarBirinci Moskova Yargilamasi On altilar davasi diye de bilinen Trockist Zinovyevist Merkez davasi 19 24 Agustos 1936 da goruldu ve yargilanan on alti sanigin hepsi idama mahkum edildi Bir gun sonra topluca idam edildiler Bu yargilamanin saniklari Zinovyev Kamenev Yevdokimov Bakayev Smirnov Mrachkovski Ter Vaganyan Holtzman Pikel Dreitzer Reingold Berman Yurin NKVD ajani F David NKVD ajani Olberg NKVD ajani M Lurie N Lurie ydi Saniklardan ucu NKVD tarafindan sahte ifade vermek icin gorevlendirilmis ajanlardi Ikinci Moskova Yargilamasi Anti Sovyet Trockist Trockist Merkez davasi 23 30 Ocak 1937 de goruldu On yedi sanik yargilandi Onde gelen saniklar Radek Pyatakov Sokolnikov Beloborod du 17 sanigin 13 u idama mahkum edilip kursuna dizildi Radek in de aralarinda bulundugu 4 sanik uzun sureli toplama kampi cezasi aldi ve Gulaglar da olduler Ucuncu Moskova Yargilamasi Yirmi birler davasi diye de bilinen Sagcilar ve Trockistler Anti Sovyet Bloku davasi Mart 1938 de goruldu Onde gelen saniklar Buharin Rikov Krestinski Rakovski Yagoda Rosengolds Zelenski Ikramov Levin Kremlin doktoru Pletnyov Kremlin doktoru Kazakov du Kremlin doktoru Daha sonra Gulaglarda olen Rakovski ve diger iki sanik disinda hepsi olume mahkum edilip kursuna dizildi Her uc yargilamanin da savcisi Visinski mahkeme baskani ise Ulrikh di Ayrica bakiniz1937 38 Kizil Ordu tasfiyeleri Trockist Anti Sovyet Askeri Orgutu Davasi Josef Stalin yonetimindeki Sovyetler Birligi nde olumlerKaynaklarIsaac Deutscher Trocki III Cev Rasih Guran Agaoglu Yayinevi 1974 Isaac Deutscher Stalin II Cev Selahattin Hilav Agaoglu Yayinevi 1969 Simon Sebag Montefiore Stalin Kizil Carin Sarayinda Ikinci Kitap Cev Yavuz Alogan Ithaki 2013 Lev Sedov 1936 Moskova Durusmalari Uzerine Kizil Kitap Cev Halil Celik Printipo 2008 Anna Larina Asla unutamam Cev Gun Zileli Imge 2018 Robert Conquest The Great Terror The Macmillan Company New York 1968 Alexander Orlov The Secret History of Stalin s Crimes Jarrolds Publishers London 1954Sovyetler Birligi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hukuk ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz