Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Klasisizm, Antik Yunan ve Roma sanatını temel alan tarihselci yaklaşım ve estetik tutumdur. "1660 ekolü" olarak da bilinir.
Klasisizm kelimesinin kökeni Fransızca olan "klasik" kelimesidir, bu da "seçme" demektir. Klasisizm'in temel ögeleri kendi içinde soyluluk, sağ duyu ve akılcılık, uyum, açıklık, sınırlılık, evrensellik, idealizm, denge, ölçülülük, güzellik ve görkemliliktir. Yani bir eserin klasik sayılabilmesi için bu özellikleri barındırması gerekmektedir. Kısaca klasik bir eser, bir üslubun en yetkin ve en uyumlu ifadesini bulduğu eserdir. Klasisizm temellerini Rönesans aristokrasisinden alır. Klasisizm bir bakıma aristokrasinin ürünüdür. Kuralcılık olarak da bilinir.
Yeniden doğuş diye adlandırılan Rönesans döneminde gelişmiştir. Bu akımın izleri bir önceki dönemde Rebelais ve Montaigne’de, hatta Aristoteles’tedir.
Edebiyatta klasisizm
Klasisizm, 17. yüzyıl'ın II. döneminde Fransa'da ortaya çıkmıştır. Konusu eski Yunan ve Roma mitolojisinden alınmıştır. Mükemmeliyetçidir ve ana dil esas alınmıştır. Bir eserin klasik sayılabilmesi için soylu, akılcı, uyumlu, açık, evrensel, idealist, ölçülü, dengeli, güzel ve görkemli olması gerekir. "Sanat, sanat içindir." anlayışı benimsenmiştir. Sanatçılar eserlerinde kişiliklerini gizlemişlerdir. Eserlerde klasik, değişmeyen tipler oluşturulmuştur. Fiziksel ve sosyal çevre önemli değildir çünkü değişkendir. Kullanılan dil, seçkinlerin dilidir. Anlatım süssüz ve yalındır.
- Özellikle tiyatro ve deneme türlerinde gelişmiştir. Tiyatro eserlerinde "Üç birlik kuralı"na (Olay-yer-zaman birliği) uyulur. Önemli olan konu değil, konunun işlenişidir. Kahramanlar ruhsal özellikleriyle ele alınır. Akıl, sağduyu ve doğaya önem verilir. Konular, eski Yunan ve Latin kaynaklarından alınır. Düş ve duygu değil, mantık ve ölçü önemlidir.
Dünya edebiyatında klasisizmin önemli öncüleri ve temsilcileri
- Montaigne: Denemeler
- La Fontaine: Fabl
- Racine, Corneille: Trajedi
- Moliere: Komedi
- Boileau: Eleştiri
- Fenelon, Madame de la Fayette: Roman
- La Bruyere: Karakterler
- Bossuet: Hitabet
- Felsefe-düşüncede: Descartes, Pascal
- Türk edebiyatında: Direktör Ali Bey
Not: Türk edebiyatı sanatçıları Klasisizm akımının tüm özelliklerini göstermez. Örneğin Şinasi, Ahmet Vefik Paşa ve Direktör Ali Bey, "Sanat, sanat içindir" anlayışını benimsemek yerine "Sanat toplum içindir" anlayışını benimsemişlerdir.
- Bir diğer önemli husus ise bu akımın daha çok tiyatro akımı olmasıdır.
- Şinasi'nin La Fontaine'den, Ahmet Vefik Paşa'nın da Moliere'den yaptığı çeviri ve uyarlamalar ile klasizm tanzimat edebiyatı döneminde tanınmaya başlanmıştır.
Kaynakça
- ^ Gagarin, Michael (2010). The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome. New York: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Campbell, Gordon (2003). The Oxford dictionary of the Renaissance. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Raymond, Gino (2008). Historical dictionary of France (2. bas.). Lanham, Md.: Scarecrow Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Klasisizm Antik Yunan ve Roma sanatini temel alan tarihselci yaklasim ve estetik tutumdur 1660 ekolu olarak da bilinir Paris teki zafer taki Klasisizm kelimesinin kokeni Fransizca olan klasik kelimesidir bu da secme demektir Klasisizm in temel ogeleri kendi icinde soyluluk sag duyu ve akilcilik uyum aciklik sinirlilik evrensellik idealizm denge olcululuk guzellik ve gorkemliliktir Yani bir eserin klasik sayilabilmesi icin bu ozellikleri barindirmasi gerekmektedir Kisaca klasik bir eser bir uslubun en yetkin ve en uyumlu ifadesini buldugu eserdir Klasisizm temellerini Ronesans aristokrasisinden alir Klasisizm bir bakima aristokrasinin urunudur Kuralcilik olarak da bilinir Yeniden dogus diye adlandirilan Ronesans doneminde gelismistir Bu akimin izleri bir onceki donemde Rebelais ve Montaigne de hatta Aristoteles tedir Edebiyatta klasisizmKlasisizm 17 yuzyil in II doneminde Fransa da ortaya cikmistir Konusu eski Yunan ve Roma mitolojisinden alinmistir Mukemmeliyetcidir ve ana dil esas alinmistir Bir eserin klasik sayilabilmesi icin soylu akilci uyumlu acik evrensel idealist olculu dengeli guzel ve gorkemli olmasi gerekir Sanat sanat icindir anlayisi benimsenmistir Sanatcilar eserlerinde kisiliklerini gizlemislerdir Eserlerde klasik degismeyen tipler olusturulmustur Fiziksel ve sosyal cevre onemli degildir cunku degiskendir Kullanilan dil seckinlerin dilidir Anlatim sussuz ve yalindir Ozellikle tiyatro ve deneme turlerinde gelismistir Tiyatro eserlerinde Uc birlik kurali na Olay yer zaman birligi uyulur Onemli olan konu degil konunun islenisidir Kahramanlar ruhsal ozellikleriyle ele alinir Akil sagduyu ve dogaya onem verilir Konular eski Yunan ve Latin kaynaklarindan alinir Dus ve duygu degil mantik ve olcu onemlidir Dunya edebiyatinda klasisizmin onemli onculeri ve temsilcileri Montaigne Denemeler La Fontaine Fabl Racine Corneille Trajedi Moliere Komedi Boileau Elestiri Fenelon Madame de la Fayette Roman La Bruyere Karakterler Bossuet Hitabet Felsefe dusuncede Descartes Pascal Turk edebiyatinda Direktor Ali Bey Not Turk edebiyati sanatcilari Klasisizm akiminin tum ozelliklerini gostermez Ornegin Sinasi Ahmet Vefik Pasa ve Direktor Ali Bey Sanat sanat icindir anlayisini benimsemek yerine Sanat toplum icindir anlayisini benimsemislerdir Bir diger onemli husus ise bu akimin daha cok tiyatro akimi olmasidir Sinasi nin La Fontaine den Ahmet Vefik Pasa nin da Moliere den yaptigi ceviri ve uyarlamalar ile klasizm tanzimat edebiyati doneminde taninmaya baslanmistir Kaynakca Gagarin Michael 2010 The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome New York Oxford University Press ISBN 978 0195170726 Campbell Gordon 2003 The Oxford dictionary of the Renaissance Oxford Oxford University Press ISBN 978 0198601753 Raymond Gino 2008 Historical dictionary of France 2 bas Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810850958