Mihail Çakır veya Ay-Boba Mihail Çakır [Ciachir olarak da yazılır; 27 Nisan 1861, (Besarabya) - 8 Eylül 1938, Kişinev], Ortodoks rahip, Gagavuz dilinde eğitimci ve eski Rus İmparatorluğu'nda Gagavuz kitaplarının ilk yayıncısıydı.
Mihail Çakır | |
---|---|
Doğum | 9 Mayıs 1861 Çadır Lunga, Gagavuzya |
Ölüm | 8 Eylül 1938 (77 yaşında) Kişinev, Moldova |
Meslek | Rahip, etnograf, gramerci, şair |
Milliyet | Gagavuz |
Biyografi
Mihail Çakır, 27 Nisan 1861'de Besarabya'nın köyünde, Gagavuz diyakoz bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.
Çakır Kişinev İlahiyat Semineri'nde eğitim gördü. Mezun olduktan sonra bir erkek ilahiyat okulunda öğretmenlik yaptı. Üç yıl sonra Kişinev Okul Kurulu Başkanı seçildi.
1896'da Moldova dilinde kitap basma izni için Rusya İmparatorluğu Eğitim Bakanlığı'na başvurdu. Moldovaca metnin Rusçaya paralel olması koşuluyla bu izin verildi.
Çakır 1901'den itibaren Moldova dilbilgisi üzerine birkaç kitap ve Rus dili ve dilbilgisi üzerine dersler yayınladı. Moldovalıların Rusça öğrenmelerine yardımcı olmak için yazdığı ders kitabı on dört yıl içinde üç baskı yaptı.
1904 yılında Çakır, Doğu Ortodoks Kilisesi'nin Sinod'una başvurarak Gagavuz dilinde dini literatür yayınlamasına izin verilmesini talep etti. Üç yıl sonra, Eski Ahit'ten seçilmiş bölümlerin yanı sıra 'ni de Gagavuzca çevirisiyle yayımladı. Gagavuz çağdaşları tarafından basılı dilin havarisi olarak adlandırıldı.
1918'den sonra Besarabya Romanya Krallığı'nın bir parçası haline geldiğinde Çakır, Gagavuz yazısının önceki Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçişini başlattı 1924 yılında Besarabya'nın Romanyalılaştırılmasına karşı mücadeleyi koordine etmek üzere Doğu Ortodoks Kilisesi'nin Alexander Nevsky kardeşliğinin liderliğine katıldı..
Çakır Atatürk ile temas halindeydi ve “Besarabya Gagavuzlarının Tarihi” adlı kitabının bir kopyasını ona sundu. Atatürk ayrıca Çakır aracılığıyla Gagavuzların asimilasyonunu önlemek için onlara çeşitli Türkçe kitaplar ve öğretmenler sağladı.
Çakır 1933 ve 1934 yılları arasında Rumen dergisi Viata Basarabiei için çalıştı. 1934 yılında Gagavuz dilinde Besarabya Gagavuzlarının Tarihi ve iki yıl sonra Gagavuzların Düğün Törenleri adlı kitaplarını yayınladı. Bu iki kitap onun etnografik kimliğini ortaya koymuştur.
Çakır 1938 yılında Gagavuzca-Rumence sözlüğünü yayınladı.
Çakır 1938 yılında kısa bir hastalıktan sonra öldü ve Kişinev'deki Ermeni caddesinde bulunan Merkez Mezarlığı'na gömüldü.
Etkisi
Mihail Çakır profesyonel eğitim almış bir araştırmacı olmamasına rağmen, tarihe ve Gagavuz geleneğine yaptığı katkıların değeri yadsınamaz. Modern Gagavuz araştırmacılar onun eserlerine güvenmekte ve onları yeniden yorumlarken, karşılaştırmalı bir tarihsel perspektifle yürütülen araştırmalar için değerli bir kaynak olarak el üstünde tutmaya devam etmektedirler.
Çakır'ın edebi ve tarihi etkisinin yanı sıra, Gagavuz ulusunun tanımlanmasındaki rolü, özellikle de Gagavuz halkına manevi ve ahlaki liderliği övgüyle karşılanmaktadır. Gerçekten de, ayinsel bir Gagavuz girişimleri nedeniyle, halkının 'u olarak anılmakta ve bugün Gagavuzya eyaleti genelinde kutlanmaktadır.
Mihail Formuzal 2011 yılını Çakır Yılı ilan etti.
Çalışmaları
- Bucoavna, 1900
- Rusesc și moldovenesc cuvântelnic, 1907
- Agiutorid moldovenilor în vremea învățăturii limbii rusească, 1911
- Dicționar găgăuzo(turco) român, 1938
Kaynakça
- ^ a b c d "ПРОТОИЕРЕЙ МИХАИЛ ЧАКИР (1861-1938)". Gagauzy. 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
- ^ (Rusça). Институт перевода Библии. 27 Mayıs 2006. 9 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
- ^ Stratulat, Nikita (2010). (PDF) (Tez). St Petersburg Orthodox Theological Academy. December 27, 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: July 7, 2013.
- ^ Grigoriadis, Ioannis N.; Shahin, Evgeniia (2020). "Between Ethnic Group and Nation : Mihail Ciachir's history of the Gagauz" (PDF). East European Politics and Societies and Cultures. XX: 10.
Çakir handed a copy of his “History of the Bessarabian gagauz” as a present to Mustafa Kemal atatürk and received an invitation to Turkey to meet the president, though the visit never took place.
- ^ Bulut, Remzi. "The Economic and Political Structure of Gagauzian Turks". Mehmet Akif Ersoy University, Faculty of Economics and Administrative Sciences, Economics (İngilizce): 62.
He was also in touch with Mikhail Ciachir who was a scientist of Gagauz Turks in religion and history. In order not to forget Gagauzian language, Mustafa Kemal Ataturk sent 80 primary school teachers.
- ^ Jean-Louis Bacqué-Grammont; Angel Pino; Samaha Khoury (2005). D'un Orient l'autre: actes des troisièmes Journées de l'Orient, Bordeaux, 2 - 4 Octobre 2002. Peeters Publishers. s. 261. ISBN . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
- ^ Nikoglo, D.E. . 20 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
- ^ Kapaló, James A. (2011). Text, Context and Performance: Gagauz Folk Religion in Discourse and Practice. Brill. s. 72. ISBN . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mihail Cakir veya Ay Boba Mihail Cakir Ciachir olarak da yazilir 27 Nisan 1861 Besarabya 8 Eylul 1938 Kisinev Ortodoks rahip Gagavuz dilinde egitimci ve eski Rus Imparatorlugu nda Gagavuz kitaplarinin ilk yayincisiydi Mihail CakirDogum9 Mayis 1861 1861 05 09 Cadir Lunga GagavuzyaOlum8 Eylul 1938 77 yasinda Kisinev MoldovaMeslekRahip etnograf gramerci sairMilliyetGagavuzBiyografiMihail Cakir 27 Nisan 1861 de Besarabya nin koyunde Gagavuz diyakoz bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Cakir Kisinev Ilahiyat Semineri nde egitim gordu Mezun olduktan sonra bir erkek ilahiyat okulunda ogretmenlik yapti Uc yil sonra Kisinev Okul Kurulu Baskani secildi 1896 da Moldova dilinde kitap basma izni icin Rusya Imparatorlugu Egitim Bakanligi na basvurdu Moldovaca metnin Ruscaya paralel olmasi kosuluyla bu izin verildi Cakir 1901 den itibaren Moldova dilbilgisi uzerine birkac kitap ve Rus dili ve dilbilgisi uzerine dersler yayinladi Moldovalilarin Rusca ogrenmelerine yardimci olmak icin yazdigi ders kitabi on dort yil icinde uc baski yapti 1904 yilinda Cakir Dogu Ortodoks Kilisesi nin Sinod una basvurarak Gagavuz dilinde dini literatur yayinlamasina izin verilmesini talep etti Uc yil sonra Eski Ahit ten secilmis bolumlerin yani sira ni de Gagavuzca cevirisiyle yayimladi Gagavuz cagdaslari tarafindan basili dilin havarisi olarak adlandirildi 1918 den sonra Besarabya Romanya Kralligi nin bir parcasi haline geldiginde Cakir Gagavuz yazisinin onceki Kiril alfabesinden Latin alfabesine gecisini baslatti 1924 yilinda Besarabya nin Romanyalilastirilmasina karsi mucadeleyi koordine etmek uzere Dogu Ortodoks Kilisesi nin Alexander Nevsky kardesliginin liderligine katildi Cakir Ataturk ile temas halindeydi ve Besarabya Gagavuzlarinin Tarihi adli kitabinin bir kopyasini ona sundu Ataturk ayrica Cakir araciligiyla Gagavuzlarin asimilasyonunu onlemek icin onlara cesitli Turkce kitaplar ve ogretmenler sagladi Cakir 1933 ve 1934 yillari arasinda Rumen dergisi Viata Basarabiei icin calisti 1934 yilinda Gagavuz dilinde Besarabya Gagavuzlarinin Tarihi ve iki yil sonra Gagavuzlarin Dugun Torenleri adli kitaplarini yayinladi Bu iki kitap onun etnografik kimligini ortaya koymustur Cakir 1938 yilinda Gagavuzca Rumence sozlugunu yayinladi Cakir 1938 yilinda kisa bir hastaliktan sonra oldu ve Kisinev deki Ermeni caddesinde bulunan Merkez Mezarligi na gomuldu EtkisiMihail Cakir profesyonel egitim almis bir arastirmaci olmamasina ragmen tarihe ve Gagavuz gelenegine yaptigi katkilarin degeri yadsinamaz Modern Gagavuz arastirmacilar onun eserlerine guvenmekte ve onlari yeniden yorumlarken karsilastirmali bir tarihsel perspektifle yurutulen arastirmalar icin degerli bir kaynak olarak el ustunde tutmaya devam etmektedirler Cakir in edebi ve tarihi etkisinin yani sira Gagavuz ulusunun tanimlanmasindaki rolu ozellikle de Gagavuz halkina manevi ve ahlaki liderligi ovguyle karsilanmaktadir Gercekten de ayinsel bir Gagavuz girisimleri nedeniyle halkinin u olarak anilmakta ve bugun Gagavuzya eyaleti genelinde kutlanmaktadir Mihail Formuzal 2011 yilini Cakir Yili ilan etti CalismalariBucoavna 1900 Rusesc și moldovenesc cuvantelnic 1907 Agiutorid moldovenilor in vremea invățăturii limbii rusească 1911 Dicționar găgăuzo turco roman 1938Kaynakca a b c d PROTOIEREJ MIHAIL ChAKIR 1861 1938 Gagauzy 31 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2013 Rusca Institut perevoda Biblii 27 Mayis 2006 9 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2013 Stratulat Nikita 2010 PDF Tez St Petersburg Orthodox Theological Academy December 27 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi July 7 2013 Grigoriadis Ioannis N Shahin Evgeniia 2020 Between Ethnic Group and Nation Mihail Ciachir s history of the Gagauz PDF East European Politics and Societies and Cultures XX 10 Cakir handed a copy of his History of the Bessarabian gagauz as a present to Mustafa Kemal ataturk and received an invitation to Turkey to meet the president though the visit never took place Bulut Remzi The Economic and Political Structure of Gagauzian Turks Mehmet Akif Ersoy University Faculty of Economics and Administrative Sciences Economics Ingilizce 62 He was also in touch with Mikhail Ciachir who was a scientist of Gagauz Turks in religion and history In order not to forget Gagauzian language Mustafa Kemal Ataturk sent 80 primary school teachers Jean Louis Bacque Grammont Angel Pino Samaha Khoury 2005 D un Orient l autre actes des troisiemes Journees de l Orient Bordeaux 2 4 Octobre 2002 Peeters Publishers s 261 ISBN 978 90 429 1537 4 Erisim tarihi 7 Temmuz 2013 Nikoglo D E 20 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2013 Kapalo James A 2011 Text Context and Performance Gagauz Folk Religion in Discourse and Practice Brill s 72 ISBN 978 90 04 19799 2 Erisim tarihi 7 Temmuz 2013