Lophophora williamsii veya peyote, meskalin ve benzeri psikoaktif alkaloidleri içeren küçük ve dikensiz bir kaktüs türü.Peyote Nahuatl veya Aztek dilindeki peyōtl kelimesinden türetilmiş İspanyolca bir kelimedir ve "parıltılı" anlamına gelir.
Peyote | |
---|---|
Doğada Peyote | |
Hassas () | |
Bilimsel sınıflandırma | |
Alem: | |
Takım: | |
Familya: | |
Cins: | |
Tür: | L. williamsii |
Binomial adlandırma | |
Lophophora williamsii () | |
Sinonimler | |
Echinocactus williamsii Lemaire ex Salm-Dyck Lophophora lewinii (K. Schumann) Rusby Lophophora echinata Croizat Lophophora fricii Habermann L. williamsii var. fricii (Habermann) Grym L. diffusa subsp. fricii (Habermann) Halda Lophophora jourdaniana Haberman |
Peyote Meksika'ya ve güneybatı Teksas'a özgüdür. Özellikle Chihuahuan Çölü'nde ve Coahuila, Nuevo León, Tamaulipas ve San Luis Potosi eyaletlerinde bulunur. Mart-Mayıs ayları arasında çiçeklenir, ancak bazen Eylül ayına kadar da çiçeklenme görülebilir. Çiçekler tigmotaktik anterlerlere sahiptir ve pembe rengindedir (Opuntia gibi).
Tüketildiğinde psikoaktif etkilere neden olan peyote, Kuzey Amerikalı yerliler tarafından uzun bir dini ve tıbbi kullanım geçmişine sahiptir. Peyote, halüsinojen bir madde olan meskalin içerir.
Coğrafi dağılım ve yaşam alanı
L. williamsii, çoğunlukla Meksika gibi Kuzey Amerika’nın güney kısımlarına özgüdür. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise Güney Teksas'ta yetişir. Meksika'da kuzeydeki Chihuahua, Coahuila, Nuevo León ve Tamaulipas eyaletlerinde yetişen kaktüs San Luis Potosi ve Zacatecas'a kadar yayılmıştır.
Genellikle 100 ila 1.500 m rakımlarında yetişen bitki, Chihuahuan çölünde istisnai olarak 1.900 metre yüksekliğe kadar dağılım gösterir. Kurak ve sıcak çöl bölgelerinde yaşamasına rağmen kaktüs aynı zamanda Tamaulipas'ın ılıman iklimi içinde de mevcuttur. Kaktüsler, kireçtaşı tepelerinde veya bu tepelerin yakınlarında yaygınlık gösterir.
Kullanım
Psikoaktif kullanım
Psikoaktif özellikleri için kullanıldığında, saf meskalin için yaygın doz kabaca 200 ila 400 mg arasındadır. Bu doz yaklaşık olarak 10 ila 20 gram kurutulmuş peyoteye eşdeğerdir. Bununla birlikte bitkinin etki gücü, kaktüsten kaktüse önemli ölçüde farklılık gösterir ve bu durum dozajların doğru ölçülmesini zorlaştırır. Etkiler yaklaşık 10 ila 12 saat sürer. Peyote'nin görsel veya işitsel algıyı etkilediği (bkz. sinestezi) ve halüsinasyonlara neden olduğu bildirilmektedir.
Tıbbi kullanım
Psikoaktif kullanımının yanı sıra bazı Kızılderili kabileleri, şifalı özelliklere sahip olabileceği inancıyla; diş ağrısı, doğum ağrısı, ateş, meme ağrısı, cilt hastalıkları, romatizma, diyabet, soğuk algınlığı ve körlük gibi çeşitli rahatsızlıkları tedavi etmek için peyote kullanır.
Kültürel önem
Huichol kültürü
Huichol dini Mısır, Mavi Geyik, Peyote ve Kartal olmak üzere dört ana tanrıdan oluşur. Tanrıların hepsinin Güneş Tanrısından (Tao Jreeku) doğduna inanılır.
Galeri
- Doğadaki peyote dağılımı
- Amerikan Yerlisi bir Peyote Davulcusu (yaklaşık 1927)
- Kurutulmuş Lophophora williamsii dilimleri ("Peyote Düğmeleri")
- Peyote içindeki birincil halüsinojen olan meskalinin kimyasal yapısı
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Lophophora williamsii" 24 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The IUCN Red List of Threatened Species, IUCN Global Species Programme, Red List Unit, Cambridge, UK. 2017. Retrieved 12 April 2018.
- ^ Salak, Kira. . Kira Salak. Kira Salak, KiraSalak.com. 21 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2013.
- ^ Martin, Terry (Temmuz 2008). (PDF). Cactus and Succulent Journal. 80 (4). Cactus and Succulent Society of America. ss. 181-186. doi:10.2985/0007-9367(2008)80[181:STWL]2.0.CO;2. ISSN 0007-9367. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2013.
- ^ Martin, Terry (Eylül 2008). (PDF). Cactus and Succulent Journal. 80 (5). Cactus and Succulent Society of America. ss. 222-228. doi:10.2985/0007-9367(2008)80[222:STWL]2.0.CO;2. ISSN 0007-9367. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2013.
- ^ Martin, Terry (Kasım 2008). (PDF). Cactus and Succulent Journal. 80 (6). Cactus and Succulent Society of America. ss. 310-317. doi:10.2985/0007-9367-80.6.310. ISSN 0007-9367. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2013.
- ^ Zimmerman, Allan D.; Parfitt, Bruce D. (2006). "Lophophora williamsii". Flora of North America Editorial Committee, eds. 1993+ (Ed.). Flora of North America. 4. New York & Oxford: Oxford University Press. s. 242. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2019.
- ^ Orsolini, L; Papanti, G. D; De Berardis, D; Guirguis, A; Corkery, J. M; Schifano, F (2017). "The "Endless Trip" among the NPS Users: Psychopathology and Psychopharmacology in the Hallucinogen-Persisting Perception Disorder. A Systematic Review". Frontiers in Psychiatry. Cilt 8. s. 240. doi:10.3389/fpsyt.2017.00240. (PMC) 5701998 $2. (PMID) 29209235.
- ^ Halberstadt, A. L (2014). "Recent Advances in the Neuropsychopharmacology of Serotonergic Hallucinogens". Behavioural Brain Research. Cilt 277. ss. 99-120. doi:10.1016/j.bbr.2014.07.016. (PMC) 4642895 $2. (PMID) 25036425.
- ^ Carstairs, S. D; Cantrell, F. L (2010). "Peyote and mescaline exposures: A 12-year review of a statewide poison center database". Clinical Toxicology. 48 (4). ss. 350-3. doi:10.3109/15563650903586745. (PMID) 20170392.
Okuma listesi
- Calabrese, Joseph D. "The Therapeutic Use of Peyote in the Native American Church" Chapter 3 in Vol. 1 of Psychedelic Medicine: New Evidence for Hallucinogens as Treatments Michael J. Winkelman and Thomas B. Roberts (editors) (2007). Westport, CT: Praeger/Greenwood.
- Dawson, Alexander S. 2018. The Peyote Effect: From the Inquisition to the War on Drugs. University of California Press, 2018.
- Feeney, Kevin. "The Legal Basis for Religious Peyote Use." Chapter 13 in Vol 1 of Psychedelic Medicine: New Evidence for Hallucinogens as Treatments Michael J. Winkelman and Thomas B. Roberts (editors) (2007). Westport, CT: Praeger/Greenwood.
- Baggot, Matthew J. . Council on Spiritual Practices, 1996.
- Rätsch, Christian, "The Encyclopedia of Psychoactive Plants, Enthnopharmacology and Its Applications" 1998/2005, Rochester, Vermont, Park Street Press,
Dış bağlantılar
- USDA: NRCS Bitki Profili Lophophora williamsii 14 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lophophora williamsii veya peyote meskalin ve benzeri psikoaktif alkaloidleri iceren kucuk ve dikensiz bir kaktus turu Peyote Nahuatl veya Aztek dilindeki peyōtl kelimesinden turetilmis Ispanyolca bir kelimedir ve pariltili anlamina gelir PeyoteDogada PeyoteKorunma durumuHassas Bilimsel siniflandirmaAlem BitkilerKapali tohumlularIki ceneklilerTakim CaryophyllalesFamilya KaktusgillerCins LophophoraTur L williamsiiBinomial adlandirmaLophophora williamsii SinonimlerEchinocactus williamsii Lemaire ex Salm Dyck Lophophora lewinii K Schumann Rusby Lophophora echinata Croizat Lophophora fricii Habermann L williamsii var fricii Habermann Grym L diffusa subsp fricii Habermann Halda Lophophora jourdaniana Haberman Peyote Meksika ya ve guneybati Teksas a ozgudur Ozellikle Chihuahuan Colu nde ve Coahuila Nuevo Leon Tamaulipas ve San Luis Potosi eyaletlerinde bulunur Mart Mayis aylari arasinda ciceklenir ancak bazen Eylul ayina kadar da ciceklenme gorulebilir Cicekler tigmotaktik anterlerlere sahiptir ve pembe rengindedir Opuntia gibi Tuketildiginde psikoaktif etkilere neden olan peyote Kuzey Amerikali yerliler tarafindan uzun bir dini ve tibbi kullanim gecmisine sahiptir Peyote halusinojen bir madde olan meskalin icerir Cografi dagilim ve yasam alaniL williamsii cogunlukla Meksika gibi Kuzey Amerika nin guney kisimlarina ozgudur Amerika Birlesik Devletleri nde ise Guney Teksas ta yetisir Meksika da kuzeydeki Chihuahua Coahuila Nuevo Leon ve Tamaulipas eyaletlerinde yetisen kaktus San Luis Potosi ve Zacatecas a kadar yayilmistir Genellikle 100 ila 1 500 m rakimlarinda yetisen bitki Chihuahuan colunde istisnai olarak 1 900 metre yukseklige kadar dagilim gosterir Kurak ve sicak col bolgelerinde yasamasina ragmen kaktus ayni zamanda Tamaulipas in iliman iklimi icinde de mevcuttur Kaktusler kirectasi tepelerinde veya bu tepelerin yakinlarinda yayginlik gosterir KullanimPsikoaktif kullanim Psikoaktif ozellikleri icin kullanildiginda saf meskalin icin yaygin doz kabaca 200 ila 400 mg arasindadir Bu doz yaklasik olarak 10 ila 20 gram kurutulmus peyoteye esdegerdir Bununla birlikte bitkinin etki gucu kaktusten kaktuse onemli olcude farklilik gosterir ve bu durum dozajlarin dogru olculmesini zorlastirir Etkiler yaklasik 10 ila 12 saat surer Peyote nin gorsel veya isitsel algiyi etkiledigi bkz sinestezi ve halusinasyonlara neden oldugu bildirilmektedir Tibbi kullanim Psikoaktif kullaniminin yani sira bazi Kizilderili kabileleri sifali ozelliklere sahip olabilecegi inanciyla dis agrisi dogum agrisi ates meme agrisi cilt hastaliklari romatizma diyabet soguk alginligi ve korluk gibi cesitli rahatsizliklari tedavi etmek icin peyote kullanir Kulturel onemHuichol kulturu Huichol dini Misir Mavi Geyik Peyote ve Kartal olmak uzere dort ana tanridan olusur Tanrilarin hepsinin Gunes Tanrisindan Tao Jreeku dogduna inanilir Huichol sanatiGaleriDogadaki peyote dagilimi Amerikan Yerlisi bir Peyote Davulcusu yaklasik 1927 Kurutulmus Lophophora williamsii dilimleri Peyote Dugmeleri Peyote icindeki birincil halusinojen olan meskalinin kimyasal yapisiAyrica bakinizAyahuska Carlos Castaneda Liserjik asit dietilamid N N dimetiltriptaminKaynakca Lophophora williamsii 24 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde The IUCN Red List of Threatened Species IUCN Global Species Programme Red List Unit Cambridge UK 2017 Retrieved 12 April 2018 Salak Kira Kira Salak Kira Salak KiraSalak com 21 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2013 Martin Terry Temmuz 2008 PDF Cactus and Succulent Journal 80 4 Cactus and Succulent Society of America ss 181 186 doi 10 2985 0007 9367 2008 80 181 STWL 2 0 CO 2 ISSN 0007 9367 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2013 Martin Terry Eylul 2008 PDF Cactus and Succulent Journal 80 5 Cactus and Succulent Society of America ss 222 228 doi 10 2985 0007 9367 2008 80 222 STWL 2 0 CO 2 ISSN 0007 9367 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2013 Martin Terry Kasim 2008 PDF Cactus and Succulent Journal 80 6 Cactus and Succulent Society of America ss 310 317 doi 10 2985 0007 9367 80 6 310 ISSN 0007 9367 6 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2013 Zimmerman Allan D Parfitt Bruce D 2006 Lophophora williamsii Flora of North America Editorial Committee eds 1993 Ed Flora of North America 4 New York amp Oxford Oxford University Press s 242 11 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2019 Orsolini L Papanti G D De Berardis D Guirguis A Corkery J M Schifano F 2017 The Endless Trip among the NPS Users Psychopathology and Psychopharmacology in the Hallucinogen Persisting Perception Disorder A Systematic Review Frontiers in Psychiatry Cilt 8 s 240 doi 10 3389 fpsyt 2017 00240 PMC 5701998 2 PMID 29209235 Halberstadt A L 2014 Recent Advances in the Neuropsychopharmacology of Serotonergic Hallucinogens Behavioural Brain Research Cilt 277 ss 99 120 doi 10 1016 j bbr 2014 07 016 PMC 4642895 2 PMID 25036425 Carstairs S D Cantrell F L 2010 Peyote and mescaline exposures A 12 year review of a statewide poison center database Clinical Toxicology 48 4 ss 350 3 doi 10 3109 15563650903586745 PMID 20170392 Okuma listesiCalabrese Joseph D The Therapeutic Use of Peyote in the Native American Church Chapter 3 in Vol 1 of Psychedelic Medicine New Evidence for Hallucinogens as Treatments Michael J Winkelman and Thomas B Roberts editors 2007 Westport CT Praeger Greenwood Dawson Alexander S 2018 The Peyote Effect From the Inquisition to the War on Drugs University of California Press 2018 Feeney Kevin The Legal Basis for Religious Peyote Use Chapter 13 in Vol 1 of Psychedelic Medicine New Evidence for Hallucinogens as Treatments Michael J Winkelman and Thomas B Roberts editors 2007 Westport CT Praeger Greenwood Baggot Matthew J Council on Spiritual Practices 1996 Ratsch Christian The Encyclopedia of Psychoactive Plants Enthnopharmacology and Its Applications 1998 2005 Rochester Vermont Park Street Press 978 0 89281 978 2Dis baglantilarUSDA NRCS Bitki Profili Lophophora williamsii 14 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde