Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tsaritsyn Muharebesi, Rus İç Savaşı sırasında Rusya'nın güneybatısındaki Volga Nehri üzerindeki önemli bir şehir ve liman olan Tsaritsyn'in (şimdi Volgograd) kontrolü için Kızıl Ordu ile Beyaz Ordu arasındaki bir çatışmaydı.
| Tsaritsyn Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rus İç Savaşı | |||||||
 Tsaritsyn'in 1913 haritası | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Pyotr Krasnov Anton Denikin Pyotr Vrangel |  Joseph Stalin Kliment Voroşilov Andrei Snesarev Dmitry Zhloba Pavel Sytin Grigori Kulik | ||||||
| Güçler | |||||||
| 50.000 | 117.000 | ||||||
Ekim Devrimi'nin önemli bir destek merkezi olan ve devrimden sonrada Kızılların elinde kalan şehir, Pyotr Krasnov komutasındaki Bolşevik karşıtı Don Kazakları tarafından üç kez kuşatıldı: Temmuz–Eylül 1918, Eylül–Ekim 1918 ve Ocak-Şubat 1919. Nihayetinde şehri başarıyla ele geçiren Gönüllü Ordu (Rusya'nın güneyindeki Beyaz Ordu'nun operasyonel-stratejik birliğinin resmi adı) Ağustos 1919 ile Ocak 1920 arasında şehri Bolşeviklere karşı savunma durumunda kaldı. Tsaritsyn nihayet 1920'nin başlarında Kızıllar tarafından tekrardan fethedildi.
"Kızıl Verdun" lakaplı Tsaritsyn'in savunması, İç Savaş'ın Sovyet tarihçiliği, sanatı ve propagandasında en çok anlatılan ve anılan olaylarından biriydi. Bunun nedeni, Joseph Stalin'in Temmuz ve Kasım 1918 arasında şehrin savunmasında yer almasıydı.
Arka plan
Rus Devrimi sırasında, ağır sanayileşmiş Tsaritsyn şehri, güçlü bir devrimci merkez haline geldi. Aşağı Volga'da yer alan şehir, Bolşevikler için stratejik öneme sahipti.Bakü'den gelen yiyecek ve yağ tedariki Moskova'ya Tsaritsyn aracılığıyla ulaştı. Şehrin içinden geçen demiryolu da Halk Komiserleri Konseyi'ne Orta Asya'dan destek sağlıyordu. Şehir ayrıca büyük mühimmat fabrikalarına da ev sahipliği yapıyordu.
Mayıs 1918'de Don Sovyet Cumhuriyeti çöktü ve anti-komünist Don Cumhuriyeti bölgede iktidarı ele geçirdi. Sonraki aylarda, Tsaritsyn'in stratejik önemi daha da arttı: Kızıllar, şehri kontrol ederek Don, Ural ve Orenburg Kazaklarının karşı-devrimci güçlerinin bir araya gelmesini engelledikleri gibi Tsaritsyn'in kontrolü aynı zamanda Kızılların kuzeye, Kuban ve Kuzey Kafkasya'daki Beyazların elindeki bölgelere doğru akınlar düzenlemesine ve Saratov'u korumasını sağladı.
Haziran 1918'de Kızıl Ordu'nun Güney Cephesi, Donbaslı bir devrimci olan Kliment Voroşilov'un komutasına girdi. Voroşilov Tsaritsyn'i savunmak için Don ve Donbas'tan Tsaritsyn'e çekilmeyi başaran yerel birliklerden oluşan bir ordu kurmaya başladı. Aynı ay, Joseph Stalin şehre geldi ve başlangıçta Moskova'ya tahıl almak için gönderilmiş olmasına rağmen, hızla yerel kuvvetlerin komutasına katıldı.Voroşilov ve Stalin, şehrin savunmasını toplamak ve bölgedeki tüm Kızıl kuvvetlerin kontrolünü merkezileştirmek için birlikte Kuzey Kafkasya Askeri Bölgesi'ni kurdu. Voroşilov'un topladığı ordu sonunda Güney Cephesi'nin 10. Ordusu oldu.
Bu arada ataman Krasnov, Don krug'u (Askerî Konseyi'nin başkanı) Tsaritsyn, Kamışin, Boguçar, Povorino, Novohopyorsk, Kalaç-na-Donu ve Balaşov dahil olmak üzere Don Cumhuriyeti sınırındaki şehirleri işgal etmeye ikna etti.
İlk kuşatma (Temmuz–Eylül 1918)
Mayıs'tan Temmuz 1918'e kadar, Krasnov komutasındaki Don Kazakları, aynı büyüklükte ancak bölgede bulunan Kızıl birliklerden daha iyi eğitimli 40.000 adamı seferber edebildiler. Temmuz ayının sonunda Kazaklar, Tsaritsyn'e giden demiryolu hattını kestiler ve Gönüllü Ordusu, Tsaritsyn'deki Kızıl kuvvetleri tamamen çevreleyerek şehre giden bir dizi kasabayı ele geçirdi.
Don Kazakları, 1918 Ağustosunun sonlarında Tsaritsyn'e ilk saldırılarını başlattılar, ancak bu saldırı Eylül ortasına kadar geri püskürtüldü. Bolşevikler de şehri terk eden üç demiryolu hattı boyunca bir karşı saldırı düzenlediler. Başlangıçta başarılı olmasına rağmen, karşı saldırı iki hafta sonra Beyazların Voronej'den takviye almasıyla durduruldu. Voronej'e karşı bir saldırı olasılığı, Moskova'daki Sovyet hükûmeti için Tsaritsyn'in potansiyel çöküşünden daha büyük bir tehdit oluşturacaktır.
İkinci kuşatma
Eylül ayının sonlarına doğru, başkomutan Jukums Vācietis ve askeri komiser Lev Troçki tarafından koordine edilen, tüm Kızıl Ordu'nun daha geniş bir yeniden örgütlenmesinin bir parçası olarak, Tsaritsyn'deki kızıl kuvvetlerin adı resmi olarak 10. Ordu olarak değiştirildi. Hâlâ Voroşilov tarafından komuta ediliyordu, ancak Bolşevikler tüm Güney Cephesini yeniden düzenleyerek eski Çarlık generali Pavel Sytin'i başına geçirdi.
Aynı zamanda, Krasnov'un genel komutanı altında ve Konstantin Mamontov komutasındaki 50.000 kişilik bir süvari grubunun katılımıyla ikinci bir Kazak saldırısı başladı. Ekim ortasına kadar şehir neredeyse tamamen kuşatılmıştı ve Kızılların sahip olduğu tek avantaj, şehri kontrol etmelerine izin veren topçulardı. Tsaritsyn'de hemen bir yanda Stalin ve Voroşilov ile diğer yanda Troçki, Vacietis ve Sytin arasında bir çatışma çıktı.
Stalin, yetkisinin ötesindeki konulara müdahale etti ve Voroşilov'u Sytin'in emirlerini görmezden gelmeye çağırdı. 29 Eylül 1918'de Sytin, Kozlov'daki (Miçurinsk) karargahından Tsaritsyn'e geldiğinde, Kuzey Kafkasya Askeri Konseyi toplantısında bir arbede çıktı ve iki gün sonra, yüksek komutanın iradesi dışında Voroşilov, Cephe komutanlığına atandı. Troçki ve Vacietis, Stalin'in komiserlik görevinden alınmasını ve Voroşilov'un bir askeri mahkeme önüne çıkarılmasını talep ettiler. Cevap olarak Stalin, Vladimir Lenin'e Troçki'yi şikayet eden telgraflar gönderdi.
Kızıl Ordu komutanlığının emirlerine karşı, Dmitry Zhloba'nın 15.000 kişilik Çelik Tümeni (o zamanlar Ivan Sorokin'in 11. Ordusunun bir parçasıydı) Kuzey Kafkasya'dan Tsaritsyn'e doğru yürüdü. 15 Ekim'de Zhloba'nın tümeni, Krasnov'un güçlerini sürpriz bir saldırıyla vurarak kuşatmayı kırdı. Bu olaylardan sonra Zhloba'nın tümeni 10. Ordu'ya dahil edildi. Ay sonunda Kazaklar istifaya zorlandı.
Savaş boyunca Stalin, Moskova'dan Tsaritsyn aracılığıyla Kafkasya'ya gönderilen malzemelere yasadışı bir şekilde el koyarak Moskova'nın emirlerine düzenli olarak itaatsizlik etmişti. Kasım 1918'de Stalin, itaatsizliği nedeniyle Tsaritsyn'den geri çağrıldı ve kuşatma kaldırıldıktan sonra şehri terk etti. Kısa bir süre sonra Sytin kendi konumunu kaybetti ve yerine Pēteris Slavens atandı.
Üçüncü kuşatma (Aralık 1918 – Şubat 1919)
Krasnov artık Kazakları Don bölgesinin dışında savaşmaya büyük ölçüde ikna edemedi. Sivil Kazak liderleri ve onların orta düzey askeri komutanları ve hatta Krasnov'un en yakın arkadaşları, iç savaşın diğer cephelerindeki durumla ilgilenmiyorlardı. Bolşevikler, bu merkezin önemini anlayarak ellerindeki en iyi kuvvetleri Tsaritsyn'e yönlendirirken, Kazaklar öncelikle, savaşın daha geniş bağlamında o kadar da önemli olmayan Don bölgesinin kuzey kısmını fethetmekle ilgileniyorlardı. Bu nedenle Krasnov, Gönüllü Ordu komutanları generaller Anton Denikin ve Mihail Alekseyev'i şehre yönelik bir saldırıyı koordine etmeye ikna etmeye çalıştı. Ancak öncelik olarak görmediler. Denikin, Kazakların yalnızca belirli bir alanda hakimiyet kurmakla ilgilendiklerinin ve bunun dışında Bolşeviklerle savaşmak istemeyeceklerinin farkındaydı. Gönüllü Ordusu, 1918'in sonlarında Kuban'ı ele geçirerek ters yöne yöneldi.
Kasım 1918'in sonunda, Kızıl Ordu'nun yeniden yapılanması ve artan sayısal üstünlüğü sayesinde Sovyetler, Krasnov'un kuvvetlerine karşı bir avantaj elde etti. Bununla birlikte, Aralık 1918'de Kazaklar, Tsaritsyn'i yeniden kuşatmayı başardılar. Ocak 1919'da, şehrin etrafındaki savaşlar, Kızıl Ordu lehine değişecek şekilde devam ediyordu. Kuvvetlerin kuzeyden kayması sayesinde, Kızılların sayısal üstünlüğü sürekli artıyordu ve Beyaz Kazakların morali düşüyordu, bazıları Bolşeviklerin tarafına geçiyor veya orduyu tamamen terk ediyordu. 1919'un başında Kızıl Güney Cephesi, tüm Kızıl Ordu'nun 1/4'ü olan 117.000 asker, 2.040 makineli tüfek ve 460 top topundan oluşuyordu. Öte yandan Krasnov, Kasım 1918'de hala 50.000 kişilik bir kuvvete komuta ediyordu, ancak Şubat 1919'da yanında sadece 15.000 Kazak kaldı.
26 Aralık 1918'de Voroşilov, 10. Ordu komutanı olarak eski bir çarlık subayı ve iç savaş sırasında en yetenekli Kızıl komutanlardan biri olan Alexander Yegorov tarafından değiştirildi. Ocak 1919'un sonunda, Güney Cephesi komutanlığı pozisyonu Vladimir Gittis tarafından alındı. Onun komutası altında, bu yılın Nisan ayı sonuna kadar Güney Cephesi kuvvetleri (esas olarak 8., 9. ve 13. Kızıl Ordular ve 2. Ukrayna Sovyet Ordusu) Bataysk ve Tikhoretsk'e doğru ilerleme umuduyla Rostov'a bir saldırı gerçekleştirdi.
Avusturya-Macaristan Ordusunun Ukrayna'dan ayrılması ve kızıl kuvvetlerin saldırılarından sonra, Don Kazaklarının Tsaritsyn yakınlarındaki yenilgileri onları Gönüllü Ordu komutasına tabi olmaya zorladı. 19 Şubat 1919'da Krasnov komutayı devraldı, onu Afrikan Bogaewsky'ye devretti ve Don, Terek ve Kuban Kazaklarının Gönüllü Ordu ile birleşerek Güney Rusya Silahlı Kuvvetlerinin bir parçası olmasını kabul etti.
Beyazlar Tsaritsyn'i ele geçirdi (Haziran 1919)
1919 yazına gelindiğinde, Müttefikler tarafından Novorossiysk'te Beyazlara silah ve cephane tedarik edilirken, Kazaksızlaştırma kampanyasına yanıt olarak Don'da başka bir Kazak ayaklanması patlak verdi. Güney Cephesindeki Mihail Tuhaçevski ve Aleksandr Yegorov dışındaki Kızıl Ordu komutanlarının beceriksiz olduğu ortaya çıktı. Mayıs-Haziran 1919'da Beyazlar, Ukrayna'nın doğusunda Sovyet güçlerini Ukrayna'nın Sovyet başkenti Kharkiv'den çıkararak ve ardından birkaç ay süren savaşın ardından Donbas'ı ele geçirerek bir dizi zafer kazandı. Mayıs ayında Yegorov'un 10. Ordusu kargaşa içinde doğuya doğru çekildi, Haziran ortasında Pyotr Vrangel komutasındaki Kuban Kazakları, Tsaritsyn'e püskürtülen bir süvari saldırısı gerçekleştirdi. Bununla birlikte, Kuban'dan Tsaritsyn'e giden demiryolunun yenilenmesi, Beyazların İngilizler tarafından teslim edilen tankları taşımasına izin verdi. 30 Haziran 1919'da Wrangel'in güçleri şehre girdi, 40.000 kızıl esir aldı ve 2.000 erzak ve cephane arabasına el koydu. 3 Temmuz 1919'da, Wrangel'in kuvvetlerinin Tsaritsyn'deki zafer geçit töreninde Denikin, Kazan Meryem Ana İkonu önünde Beyazların Moskova'ya ilerlemesinin başladığını duyurdu.
Kızıllar, Tsaritsyn'i geri alır (Ağustos 1919 - Ocak 1920)
Beyazların Moskova'yı ele geçirme çalışmasının bir parçası olarak, Pyotr Vrangel liderliğindeki Kafkas Ordusu Tsaritsyn'den yürüdü, Beyazların elinde olan Kamyshin'den geçti ve Ağustos ayı başlarında Saratov'a yaklaştı. Ancak, rezerv ve erzak eksikliği ve Kuban Kazaklarının yetersiz desteği, Pyotr Vrangel'i Tsaritsyn'e geri çekilmeye zorladı. Ağustos ayında Kızıl Ordu komutanlığı, şehri yeniden ele geçirme görevini Vasily Shorin komutasındaki orduya verdi. Pyotr Vrangel, Shorin'in güçlerine karşı kendini başarıyla savunduğu ve onlara ağır kayıplar verdiği Tsaritsyn'in dış mahallelerine çekildi. Altı haftalık mücadeleden sonra, yalnızca pasif bir şekilde savunma yapabildiler. Shorin'in yeniden toplanıp Tsaritsyn'deki yürüyüşüne devam etme niyeti, sonunda Konstantin Mamontov'un Kızıl Ordu'nun arkasına yaptığı ve Shorin'in birliklerinin bir kısmını yönlendirmek zorunda kaldığı beklenmedik süvari baskınıyla engellendi. Ancak 3 Ocak 1920'de Tsaritsyn, Kızıl Ordu'nun Güneybatı Cephesi tarafından kesin olarak geri alındı.
Baskılar
Savaş sırasında, yerel olarak oluşturulan Çeka, çoğu Kızıl Ordu'ya katılmak için yerel bir çağrıya yanıt vermiş olan ancak burjuvazi, din adamları, aydınlar veya çarlık subayları olarak kabul edilenleri hedef alan acımasız bir baskı kampanyası yürüttü. Politikayı sorgulayanlar da mağdur edildi. Şehirde askeri yetkiler verilen Stalin, mevcut Kızıl Ordu generali Andrei Snesarev'i ve halihazırda Kızıl Ordu'da görev yapan çarlık subaylarını ve uzmanları tutuklamak için harekete geçti. Troçki'nin emriyle serbest bırakılan ve başka bir yere atanan Snesarev dışında, mahkûmların nihai kaderi açlık ya da infaz oldu.
Stalin ayrıca, Lenin tarafından yakıt, para, yakıt, tren temin etmesi için gönderilen Ulaştırma komiseri Alekseev, iddia edilen bir komployla ilgili olarak iki oğluyla birlikte yargılanmadan vuruldu.
İdamlar ve iddia edilen komplolar, kamuoyunu harekete geçirmek amacıyla gazetelerde yayınlandı. Bu, müstakbel liderin çok sayıda entrika ve komployu açığa çıkarma ve ajitasyon amacıyla kurbanları uydurma ve halka açık davalara sokma eğilimini ortaya çıkaran ilk örnek olabilirdi. Bir Kızıl Ordu sığınmacısı olan Anatoly Nosovich'e göre, Stalin, askeri sanatlarla ilgili tartışmalarda sık sık "eğer dünyanın en yetenekli komutanı, ajitasyonla uygun şekilde hazırlanmış, politik olarak bilinçli askerlerden yoksunsa, o zaman, inanın bana, sayıca az ama motivasyonu yüksek devrimcilere karşı hiçbir şey yapamaz." diye yorumda bulunuyordu.
Yerel Sovyet, devam eden tutuklamaları ve infazları soruşturmaya çalıştı, ancak yerel Çeka tarafından engel olundu.
Eski
Joseph Stalin'in Tsaritsyn'in savunmasına katılması nedeniyle, şehir için yapılan savaşlar, Sovyet tarihçiliği ve propagandasında en çok tasvir edilen iç savaş olayları arasındaydı. 1925'te şehrin adı bile "Stalingrad" olarak değiştirildi. Yirmi yıldan biraz daha uzun bir süre sonra şehir, bu kez 1961'de şehrin adı Nikita Kruşçev'in Stalinizasyondan arındırma kampanyası sırasında Volgograd olarak değiştirildi.
1937'de Tsaritsyn için yapılan savaşlar, Alekey Tolstoy'un Ekmek romanının arka planını oluşturdu. 1942'de Vasilyev kardeşler, iki bölümlük bir film olan Tsaritsyn'in Savunması'nda olayları dramatize ettiler.
Galeri
-
![image]()
Mitrofan Grekov'un Tsaritsyn'deki bir saldırı tablosu -
![image]()
Tsaritsyn'e giden Kızıl Ordu'nun resmi -
![image]()
Beyaz Ordu zırhlı treni "Birleşik Rusya" şehre doğru ilerliyor, Haziran 1919 -
![image]()
Yerel vatandaşlar, 1 Temmuz 1919'da Denikin ve subayları şehre karşılar. -
![image]()
Denikin ve , Temmuz 1919'da Güney Rusya Silahlı Kuvvetleri ile bir Tsaritsyn geçit töreni sırasında
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ Dreier, V. N. fon (Vladimir Nikolaevich); André Savine Collection (University of North Carolina at Chapel Hill) (1921). Krestnyi put vo imia rodiny : dvukhlietniaia voina krasnago sievera s bielym iugom, 1918-1920 goda. University of North Carolina at Chapel Hill University Library. Berlin : Neie TSeit.
- ^ a b . web.archive.org. 20 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 6 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tsaritsyn Muharebesi Rus Ic Savasi sirasinda Rusya nin guneybatisindaki Volga Nehri uzerindeki onemli bir sehir ve liman olan Tsaritsyn in simdi Volgograd kontrolu icin Kizil Ordu ile Beyaz Ordu arasindaki bir catismaydi Tsaritsyn MuharebesiRus Ic SavasiTsaritsyn in 1913 haritasiTarihTemmuz 1918 Ocak 1920BolgeVolgograd Volga bolgesiSonucBolsevik zaferi Beyaz Ordu Haziran 1919 da sehri ele gecirdi Kizil Ordu Ocak 1920 de sehri yeniden ele gecirdiTaraflarBeyaz Ordu Don Cumhuriyeti Kuban Halk Cumhuriyeti Guney Rusya Destekleyenler Buyuk BritanyaBolsevikler RSFSC USSCKomutanlar ve liderlerPyotr Krasnov Anton Denikin Pyotr VrangelJoseph Stalin Kliment Vorosilov Andrei Snesarev Dmitry Zhloba Pavel Sytin Grigori KulikGucler50 000117 000 Ekim Devrimi nin onemli bir destek merkezi olan ve devrimden sonrada Kizillarin elinde kalan sehir Pyotr Krasnov komutasindaki Bolsevik karsiti Don Kazaklari tarafindan uc kez kusatildi Temmuz Eylul 1918 Eylul Ekim 1918 ve Ocak Subat 1919 Nihayetinde sehri basariyla ele geciren Gonullu Ordu Rusya nin guneyindeki Beyaz Ordu nun operasyonel stratejik birliginin resmi adi Agustos 1919 ile Ocak 1920 arasinda sehri Bolseviklere karsi savunma durumunda kaldi Tsaritsyn nihayet 1920 nin baslarinda Kizillar tarafindan tekrardan fethedildi Kizil Verdun lakapli Tsaritsyn in savunmasi Ic Savas in Sovyet tarihciligi sanati ve propagandasinda en cok anlatilan ve anilan olaylarindan biriydi Bunun nedeni Joseph Stalin in Temmuz ve Kasim 1918 arasinda sehrin savunmasinda yer almasiydi Arka planRus Devrimi sirasinda agir sanayilesmis Tsaritsyn sehri guclu bir devrimci merkez haline geldi Asagi Volga da yer alan sehir Bolsevikler icin stratejik oneme sahipti Baku den gelen yiyecek ve yag tedariki Moskova ya Tsaritsyn araciligiyla ulasti Sehrin icinden gecen demiryolu da Halk Komiserleri Konseyi ne Orta Asya dan destek sagliyordu Sehir ayrica buyuk muhimmat fabrikalarina da ev sahipligi yapiyordu Mayis 1918 de Don Sovyet Cumhuriyeti coktu ve anti komunist Don Cumhuriyeti bolgede iktidari ele gecirdi Sonraki aylarda Tsaritsyn in stratejik onemi daha da artti Kizillar sehri kontrol ederek Don Ural ve Orenburg Kazaklarinin karsi devrimci guclerinin bir araya gelmesini engelledikleri gibi Tsaritsyn in kontrolu ayni zamanda Kizillarin kuzeye Kuban ve Kuzey Kafkasya daki Beyazlarin elindeki bolgelere dogru akinlar duzenlemesine ve Saratov u korumasini sagladi Haziran 1918 de Kizil Ordu nun Guney Cephesi Donbasli bir devrimci olan Kliment Vorosilov un komutasina girdi Vorosilov Tsaritsyn i savunmak icin Don ve Donbas tan Tsaritsyn e cekilmeyi basaran yerel birliklerden olusan bir ordu kurmaya basladi Ayni ay Joseph Stalin sehre geldi ve baslangicta Moskova ya tahil almak icin gonderilmis olmasina ragmen hizla yerel kuvvetlerin komutasina katildi Vorosilov ve Stalin sehrin savunmasini toplamak ve bolgedeki tum Kizil kuvvetlerin kontrolunu merkezilestirmek icin birlikte Kuzey Kafkasya Askeri Bolgesi ni kurdu Vorosilov un topladigi ordu sonunda Guney Cephesi nin 10 Ordusu oldu Bu arada ataman Krasnov Don krug u Askeri Konseyi nin baskani Tsaritsyn Kamisin Bogucar Povorino Novohopyorsk Kalac na Donu ve Balasov dahil olmak uzere Don Cumhuriyeti sinirindaki sehirleri isgal etmeye ikna etti Ilk kusatma Temmuz Eylul 1918 Mayis tan Temmuz 1918 e kadar Krasnov komutasindaki Don Kazaklari ayni buyuklukte ancak bolgede bulunan Kizil birliklerden daha iyi egitimli 40 000 adami seferber edebildiler Temmuz ayinin sonunda Kazaklar Tsaritsyn e giden demiryolu hattini kestiler ve Gonullu Ordusu Tsaritsyn deki Kizil kuvvetleri tamamen cevreleyerek sehre giden bir dizi kasabayi ele gecirdi Don Kazaklari 1918 Agustosunun sonlarinda Tsaritsyn e ilk saldirilarini baslattilar ancak bu saldiri Eylul ortasina kadar geri puskurtuldu Bolsevikler de sehri terk eden uc demiryolu hatti boyunca bir karsi saldiri duzenlediler Baslangicta basarili olmasina ragmen karsi saldiri iki hafta sonra Beyazlarin Voronej den takviye almasiyla durduruldu Voronej e karsi bir saldiri olasiligi Moskova daki Sovyet hukumeti icin Tsaritsyn in potansiyel cokusunden daha buyuk bir tehdit olusturacaktir Ikinci kusatmaMitrofan Grekov un Tsaritsyn siperlerinde Joseph Stalin Kliment Vorosilov ve Efim Shchadenko yu resmettigi tablo Eylul ayinin sonlarina dogru baskomutan Jukums Vacietis ve askeri komiser Lev Trocki tarafindan koordine edilen tum Kizil Ordu nun daha genis bir yeniden orgutlenmesinin bir parcasi olarak Tsaritsyn deki kizil kuvvetlerin adi resmi olarak 10 Ordu olarak degistirildi Hala Vorosilov tarafindan komuta ediliyordu ancak Bolsevikler tum Guney Cephesini yeniden duzenleyerek eski Carlik generali Pavel Sytin i basina gecirdi Ayni zamanda Krasnov un genel komutani altinda ve Konstantin Mamontov komutasindaki 50 000 kisilik bir suvari grubunun katilimiyla ikinci bir Kazak saldirisi basladi Ekim ortasina kadar sehir neredeyse tamamen kusatilmisti ve Kizillarin sahip oldugu tek avantaj sehri kontrol etmelerine izin veren topculardi Tsaritsyn de hemen bir yanda Stalin ve Vorosilov ile diger yanda Trocki Vacietis ve Sytin arasinda bir catisma cikti Stalin yetkisinin otesindeki konulara mudahale etti ve Vorosilov u Sytin in emirlerini gormezden gelmeye cagirdi 29 Eylul 1918 de Sytin Kozlov daki Micurinsk karargahindan Tsaritsyn e geldiginde Kuzey Kafkasya Askeri Konseyi toplantisinda bir arbede cikti ve iki gun sonra yuksek komutanin iradesi disinda Vorosilov Cephe komutanligina atandi Trocki ve Vacietis Stalin in komiserlik gorevinden alinmasini ve Vorosilov un bir askeri mahkeme onune cikarilmasini talep ettiler Cevap olarak Stalin Vladimir Lenin e Trocki yi sikayet eden telgraflar gonderdi Kizil Ordu komutanliginin emirlerine karsi Dmitry Zhloba nin 15 000 kisilik Celik Tumeni o zamanlar Ivan Sorokin in 11 Ordusunun bir parcasiydi Kuzey Kafkasya dan Tsaritsyn e dogru yurudu 15 Ekim de Zhloba nin tumeni Krasnov un guclerini surpriz bir saldiriyla vurarak kusatmayi kirdi Bu olaylardan sonra Zhloba nin tumeni 10 Ordu ya dahil edildi Ay sonunda Kazaklar istifaya zorlandi Savas boyunca Stalin Moskova dan Tsaritsyn araciligiyla Kafkasya ya gonderilen malzemelere yasadisi bir sekilde el koyarak Moskova nin emirlerine duzenli olarak itaatsizlik etmisti Kasim 1918 de Stalin itaatsizligi nedeniyle Tsaritsyn den geri cagrildi ve kusatma kaldirildiktan sonra sehri terk etti Kisa bir sure sonra Sytin kendi konumunu kaybetti ve yerine Peteris Slavens atandi Ucuncu kusatma Aralik 1918 Subat 1919 Don Ordusu komutani Pyotr Krasnov cephede Krasnov artik Kazaklari Don bolgesinin disinda savasmaya buyuk olcude ikna edemedi Sivil Kazak liderleri ve onlarin orta duzey askeri komutanlari ve hatta Krasnov un en yakin arkadaslari ic savasin diger cephelerindeki durumla ilgilenmiyorlardi Bolsevikler bu merkezin onemini anlayarak ellerindeki en iyi kuvvetleri Tsaritsyn e yonlendirirken Kazaklar oncelikle savasin daha genis baglaminda o kadar da onemli olmayan Don bolgesinin kuzey kismini fethetmekle ilgileniyorlardi Bu nedenle Krasnov Gonullu Ordu komutanlari generaller Anton Denikin ve Mihail Alekseyev i sehre yonelik bir saldiriyi koordine etmeye ikna etmeye calisti Ancak oncelik olarak gormediler Denikin Kazaklarin yalnizca belirli bir alanda hakimiyet kurmakla ilgilendiklerinin ve bunun disinda Bolseviklerle savasmak istemeyeceklerinin farkindaydi Gonullu Ordusu 1918 in sonlarinda Kuban i ele gecirerek ters yone yoneldi Kasim 1918 in sonunda Kizil Ordu nun yeniden yapilanmasi ve artan sayisal ustunlugu sayesinde Sovyetler Krasnov un kuvvetlerine karsi bir avantaj elde etti Bununla birlikte Aralik 1918 de Kazaklar Tsaritsyn i yeniden kusatmayi basardilar Ocak 1919 da sehrin etrafindaki savaslar Kizil Ordu lehine degisecek sekilde devam ediyordu Kuvvetlerin kuzeyden kaymasi sayesinde Kizillarin sayisal ustunlugu surekli artiyordu ve Beyaz Kazaklarin morali dusuyordu bazilari Bolseviklerin tarafina geciyor veya orduyu tamamen terk ediyordu 1919 un basinda Kizil Guney Cephesi tum Kizil Ordu nun 1 4 u olan 117 000 asker 2 040 makineli tufek ve 460 top topundan olusuyordu Ote yandan Krasnov Kasim 1918 de hala 50 000 kisilik bir kuvvete komuta ediyordu ancak Subat 1919 da yaninda sadece 15 000 Kazak kaldi 26 Aralik 1918 de Vorosilov 10 Ordu komutani olarak eski bir carlik subayi ve ic savas sirasinda en yetenekli Kizil komutanlardan biri olan Alexander Yegorov tarafindan degistirildi Ocak 1919 un sonunda Guney Cephesi komutanligi pozisyonu Vladimir Gittis tarafindan alindi Onun komutasi altinda bu yilin Nisan ayi sonuna kadar Guney Cephesi kuvvetleri esas olarak 8 9 ve 13 Kizil Ordular ve 2 Ukrayna Sovyet Ordusu Bataysk ve Tikhoretsk e dogru ilerleme umuduyla Rostov a bir saldiri gerceklestirdi Avusturya Macaristan Ordusunun Ukrayna dan ayrilmasi ve kizil kuvvetlerin saldirilarindan sonra Don Kazaklarinin Tsaritsyn yakinlarindaki yenilgileri onlari Gonullu Ordu komutasina tabi olmaya zorladi 19 Subat 1919 da Krasnov komutayi devraldi onu Afrikan Bogaewsky ye devretti ve Don Terek ve Kuban Kazaklarinin Gonullu Ordu ile birleserek Guney Rusya Silahli Kuvvetlerinin bir parcasi olmasini kabul etti Beyazlar Tsaritsyn i ele gecirdi Haziran 1919 Pyotr Wrangel 30 Haziran 1919 da sehrin Beyazlar tarafindan ele gecirilmesinden sonra Alexander Nevsky Katedrali ndeki zafer gecidine baskanlik ediyor 1919 yazina gelindiginde Muttefikler tarafindan Novorossiysk te Beyazlara silah ve cephane tedarik edilirken Kazaksizlastirma kampanyasina yanit olarak Don da baska bir Kazak ayaklanmasi patlak verdi Guney Cephesindeki Mihail Tuhacevski ve Aleksandr Yegorov disindaki Kizil Ordu komutanlarinin beceriksiz oldugu ortaya cikti Mayis Haziran 1919 da Beyazlar Ukrayna nin dogusunda Sovyet guclerini Ukrayna nin Sovyet baskenti Kharkiv den cikararak ve ardindan birkac ay suren savasin ardindan Donbas i ele gecirerek bir dizi zafer kazandi Mayis ayinda Yegorov un 10 Ordusu kargasa icinde doguya dogru cekildi Haziran ortasinda Pyotr Vrangel komutasindaki Kuban Kazaklari Tsaritsyn e puskurtulen bir suvari saldirisi gerceklestirdi Bununla birlikte Kuban dan Tsaritsyn e giden demiryolunun yenilenmesi Beyazlarin Ingilizler tarafindan teslim edilen tanklari tasimasina izin verdi 30 Haziran 1919 da Wrangel in gucleri sehre girdi 40 000 kizil esir aldi ve 2 000 erzak ve cephane arabasina el koydu 3 Temmuz 1919 da Wrangel in kuvvetlerinin Tsaritsyn deki zafer gecit toreninde Denikin Kazan Meryem Ana Ikonu onunde Beyazlarin Moskova ya ilerlemesinin basladigini duyurdu Kizillar Tsaritsyn i geri alir Agustos 1919 Ocak 1920 Beyazlarin Moskova yi ele gecirme calismasinin bir parcasi olarak Pyotr Vrangel liderligindeki Kafkas Ordusu Tsaritsyn den yurudu Beyazlarin elinde olan Kamyshin den gecti ve Agustos ayi baslarinda Saratov a yaklasti Ancak rezerv ve erzak eksikligi ve Kuban Kazaklarinin yetersiz destegi Pyotr Vrangel i Tsaritsyn e geri cekilmeye zorladi Agustos ayinda Kizil Ordu komutanligi sehri yeniden ele gecirme gorevini Vasily Shorin komutasindaki orduya verdi Pyotr Vrangel Shorin in guclerine karsi kendini basariyla savundugu ve onlara agir kayiplar verdigi Tsaritsyn in dis mahallelerine cekildi Alti haftalik mucadeleden sonra yalnizca pasif bir sekilde savunma yapabildiler Shorin in yeniden toplanip Tsaritsyn deki yuruyusune devam etme niyeti sonunda Konstantin Mamontov un Kizil Ordu nun arkasina yaptigi ve Shorin in birliklerinin bir kismini yonlendirmek zorunda kaldigi beklenmedik suvari baskiniyla engellendi Ancak 3 Ocak 1920 de Tsaritsyn Kizil Ordu nun Guneybati Cephesi tarafindan kesin olarak geri alindi BaskilarSavas sirasinda yerel olarak olusturulan Ceka cogu Kizil Ordu ya katilmak icin yerel bir cagriya yanit vermis olan ancak burjuvazi din adamlari aydinlar veya carlik subaylari olarak kabul edilenleri hedef alan acimasiz bir baski kampanyasi yuruttu Politikayi sorgulayanlar da magdur edildi Sehirde askeri yetkiler verilen Stalin mevcut Kizil Ordu generali Andrei Snesarev i ve halihazirda Kizil Ordu da gorev yapan carlik subaylarini ve uzmanlari tutuklamak icin harekete gecti Trocki nin emriyle serbest birakilan ve baska bir yere atanan Snesarev disinda mahkumlarin nihai kaderi aclik ya da infaz oldu Stalin ayrica Lenin tarafindan yakit para yakit tren temin etmesi icin gonderilen Ulastirma komiseri Alekseev iddia edilen bir komployla ilgili olarak iki ogluyla birlikte yargilanmadan vuruldu Idamlar ve iddia edilen komplolar kamuoyunu harekete gecirmek amaciyla gazetelerde yayinlandi Bu mustakbel liderin cok sayida entrika ve komployu aciga cikarma ve ajitasyon amaciyla kurbanlari uydurma ve halka acik davalara sokma egilimini ortaya cikaran ilk ornek olabilirdi Bir Kizil Ordu siginmacisi olan Anatoly Nosovich e gore Stalin askeri sanatlarla ilgili tartismalarda sik sik eger dunyanin en yetenekli komutani ajitasyonla uygun sekilde hazirlanmis politik olarak bilincli askerlerden yoksunsa o zaman inanin bana sayica az ama motivasyonu yuksek devrimcilere karsi hicbir sey yapamaz diye yorumda bulunuyordu Yerel Sovyet devam eden tutuklamalari ve infazlari sorusturmaya calisti ancak yerel Ceka tarafindan engel olundu EskiJoseph Stalin in Tsaritsyn in savunmasina katilmasi nedeniyle sehir icin yapilan savaslar Sovyet tarihciligi ve propagandasinda en cok tasvir edilen ic savas olaylari arasindaydi 1925 te sehrin adi bile Stalingrad olarak degistirildi Yirmi yildan biraz daha uzun bir sure sonra sehir bu kez 1961 de sehrin adi Nikita Kruscev in Stalinizasyondan arindirma kampanyasi sirasinda Volgograd olarak degistirildi 1937 de Tsaritsyn icin yapilan savaslar Alekey Tolstoy un Ekmek romaninin arka planini olusturdu 1942 de Vasilyev kardesler iki bolumluk bir film olan Tsaritsyn in Savunmasi nda olaylari dramatize ettiler GaleriMitrofan Grekov un Tsaritsyn deki bir saldiri tablosu Tsaritsyn e giden Kizil Ordu nun resmi Beyaz Ordu zirhli treni Birlesik Rusya sehre dogru ilerliyor Haziran 1919 Yerel vatandaslar 1 Temmuz 1919 da Denikin ve subaylari sehre karsilar Denikin ve Temmuz 1919 da Guney Rusya Silahli Kuvvetleri ile bir Tsaritsyn gecit toreni sirasindaKaynakca Arsivlenmis kopya 31 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Dreier V N fon Vladimir Nikolaevich Andre Savine Collection University of North Carolina at Chapel Hill 1921 Krestnyi put vo imia rodiny dvukhlietniaia voina krasnago sievera s bielym iugom 1918 1920 goda University of North Carolina at Chapel Hill University Library Berlin Neie TSeit a b web archive org 20 Ekim 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Kasim 2023 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 25 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 18 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 6 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 18 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya PDF 6 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 2 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 13 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 a b Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Arsivlenmis kopya 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023