Beş megilot veya Beş tomar (İbranice: חמש מגילות, Hameş megilot), Tanah'ın üçüncü ana bölümü olan Ketuvim'in içinde bulunur. Bu beş tomar, Ezgiler Ezgisi, Rut kitabı, Ağıtlar, Vaiz ve Ester kitabıdır. Bu beş kitap kısmen kısa ahit kitapları olup Yahudi geleneğinde birlikte gruplandırılmışlardır.
Ayinsel kullanım
Bu beş megilanın (tomarın) hepsi geleneksel olarak birçok Yahudi cemaatinde sinagoglarda bir yıl diliminde belirli zamanlarda okunmaktadır. Tanah'ın basılı versiyonlarında yazıldığı sırayla Pesah'tan başlayarak sinagoglarda bayramlarda okunur.
Ezgiler Ezgisi (İbranice: Şir ha-Şirim; שיר השירים) özellikle Aşkenazlar başta olmak üzere bazı cemaatlerde Pesah'ta Şabat'ta okunur. Mizrahi cemaatlerinin çoğunda ise her Şabat'a girişte okunur. Ayrıca sonunda okunması da sıkça görülen adetlerdendir. İtalyan Yahudileri, ilk Pesah akşamında Maariv denen akşam duasında ve ikinci Pesah gününün sabahında okurlar.
Rut kitabı (רות), özellikle Aşkenazlar başta olmak üzere bazı cemaatlerde Şavuot'ta Tevrat okunmadan önce okunur. Bazıları ise akşamları Tikkun ile birlikte okur. Kimisi de hiç okumaz.
Ağıtlar kitabı (İbranice: Eikhah veya Kinnot; איכה) tüm Yahudi cemaatlerince 9 Av'da okunur.
Vaiz (İbranice: Kohelet; קהלת) özellikle Aşkenazlar başta olmak üzere bazı cemaatlerde Sukot'ta Şabat'ta halka açık şekilde okunur. Bazı cemaatlerde ise hiç okunmaz.
Ester kitabı (אסתר) tüm Yahudi cemaatlerince Purim bayramında okunur. Halka açık bir şekilde biri Purim gecesi diğeri ise ertesi sabah olmak üzere iki kere okunur.
Sinagogda okunduğu zaman bu beş kitap melodik vurgularla okunur. Cemaatlerin çoğunda kutsama sadece Ester kitabından önce ve sonra yapılır. Vilna Gaon'un geleneğini benimseyen bazı cemaatler ise diğer dört megiladan önce de kutsama gerçekleştirir.
Yukarıda da anlatıldığı üzere geleneksel olarak megilaların sadece ikisi tüm Yahudi cemaatleri tarafından okunur; bunlar Purim'de Ester ve 9 Av'da Ağıtlar kitaplarıdır. Diğer megilaların Üç hac bayramında okunması gelenekleşmiş olmasına rağmen evrensel bir kural değildir. Aşkenazlar açısından bu kitapların okunması ulu bir hareket sayılırken çoğu Sefarad Yahudisi bu üç kitabı hac bayramıyla bağdaştırmaz. Aynı durum, Sefarad geleneklerinden etkilenmiş Hasid Yahudiliği için de geçerlidir.
Diğer kullanımları
Megila her beş tomar için kullanılan bir terim olmasına rağmen tek başına kullanıldığında genelde Ester kitabını tarif etmektedir. Megila kelimesi, şaka yoluyla uzun hikâyeleri tasvir etmek için de kullanılmaktadır.
Melodik vurgu
Melodik vurgulamalar el yazması tomarlarda bulunmamasına rağmen basılı kitaplarda yer almaktadır ve Musa'nın beş kitabındaki vurgulamalarla aynıdır. Fakat melodinin söylendiği ton tomardan tomara farklılıklar gösterir. Ester kitabı neşeli bir havayla söylenirken Ağıtlar kitabı matem havasında söylenir. Geleneksel olarak Vaiz, Rut ve Ezgiler Ezgisi kitapları da şenlik içinde söylenir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ 's The Joys of Yiddish
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bes megilot veya Bes tomar Ibranice חמש מגילות Hames megilot Tanah in ucuncu ana bolumu olan Ketuvim in icinde bulunur Bu bes tomar Ezgiler Ezgisi Rut kitabi Agitlar Vaiz ve Ester kitabidir Bu bes kitap kismen kisa ahit kitaplari olup Yahudi geleneginde birlikte gruplandirilmislardir Ayinsel kullanimBes megilotun bulundugu dolap Ester kitabi en soldakidir Bu bes megilanin tomarin hepsi geleneksel olarak bircok Yahudi cemaatinde sinagoglarda bir yil diliminde belirli zamanlarda okunmaktadir Tanah in basili versiyonlarinda yazildigi sirayla Pesah tan baslayarak sinagoglarda bayramlarda okunur Ezgiler Ezgisi Ibranice Sir ha Sirim שיר השירים ozellikle Askenazlar basta olmak uzere bazi cemaatlerde Pesah ta Sabat ta okunur Mizrahi cemaatlerinin cogunda ise her Sabat a giriste okunur Ayrica sonunda okunmasi da sikca gorulen adetlerdendir Italyan Yahudileri ilk Pesah aksaminda Maariv denen aksam duasinda ve ikinci Pesah gununun sabahinda okurlar Rut kitabi רות ozellikle Askenazlar basta olmak uzere bazi cemaatlerde Savuot ta Tevrat okunmadan once okunur Bazilari ise aksamlari Tikkun ile birlikte okur Kimisi de hic okumaz Agitlar kitabi Ibranice Eikhah veya Kinnot איכה tum Yahudi cemaatlerince 9 Av da okunur Vaiz Ibranice Kohelet קהלת ozellikle Askenazlar basta olmak uzere bazi cemaatlerde Sukot ta Sabat ta halka acik sekilde okunur Bazi cemaatlerde ise hic okunmaz Ester kitabi אסתר tum Yahudi cemaatlerince Purim bayraminda okunur Halka acik bir sekilde biri Purim gecesi digeri ise ertesi sabah olmak uzere iki kere okunur Sinagogda okundugu zaman bu bes kitap melodik vurgularla okunur Cemaatlerin cogunda kutsama sadece Ester kitabindan once ve sonra yapilir Vilna Gaon un gelenegini benimseyen bazi cemaatler ise diger dort megiladan once de kutsama gerceklestirir Yukarida da anlatildigi uzere geleneksel olarak megilalarin sadece ikisi tum Yahudi cemaatleri tarafindan okunur bunlar Purim de Ester ve 9 Av da Agitlar kitaplaridir Diger megilalarin Uc hac bayraminda okunmasi geleneklesmis olmasina ragmen evrensel bir kural degildir Askenazlar acisindan bu kitaplarin okunmasi ulu bir hareket sayilirken cogu Sefarad Yahudisi bu uc kitabi hac bayramiyla bagdastirmaz Ayni durum Sefarad geleneklerinden etkilenmis Hasid Yahudiligi icin de gecerlidir Diger kullanimlariMegila her bes tomar icin kullanilan bir terim olmasina ragmen tek basina kullanildiginda genelde Ester kitabini tarif etmektedir Megila kelimesi saka yoluyla uzun hikayeleri tasvir etmek icin de kullanilmaktadir Melodik vurguMelodik vurgulamalar el yazmasi tomarlarda bulunmamasina ragmen basili kitaplarda yer almaktadir ve Musa nin bes kitabindaki vurgulamalarla aynidir Fakat melodinin soylendigi ton tomardan tomara farkliliklar gosterir Ester kitabi neseli bir havayla soylenirken Agitlar kitabi matem havasinda soylenir Geleneksel olarak Vaiz Rut ve Ezgiler Ezgisi kitaplari da senlik icinde soylenir Ayrica bakinizTevratKaynakca s The Joys of YiddishDis baglantilar