Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Taginae Muharebesi veya Busta Gallorum Muharebesi, Temmuz 552 meydana gelen Doğu Roma İmparatorluğu generali Narses İmparator I. Justinianus namına Ostrogotlar Krallığı'nın kralı Totila'yı mağlup etmiştir. Bu muharebede Ostrogotlar Krallığı Kralı Totila öldürülmüştür. Bu muharebe Gotlar Savaşı (535-554)'nın en sondan bir önceki büyük muharebesiydi.
| Taginae Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Gotlar Savaşı | |||||||
 Ostrogotlar Kralı Totila | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Bizans İmparatorluğu | Ostrogotlar Krallığı | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Narses | Ostrogotlar Kralı Totila | ||||||
| Güçler | |||||||
| 20.000 ila 25.000 asker 5,000 Lombard 3,000 Heruli 400 Gepid | 15.000 asker | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor. Az sayıda. | yak. 6 000 ölü | ||||||
Arka plan
Bizans İmparatoru I. Justinianus 549'dan beri 535'te başlayan Gotlar Savaşı'ni sona erdirip İtalya'ya tamamen Bizans İmparatorluğu'na bağlamak hedefiyle bir büyük orduyu İtalya'ya göndermeyi planlamakta idi. 440-551 yıllarında tedricen Adriyatik Denizi sahillerinde olan Salona şehrinde 20,000-25,000 askerden oluşan bir büyük Bizans ordusu toplanmıştı. Bu orduda Bizans ordusuna dahil olan profesyonel askerî birlikler yanında özel olarak toplanmış paralı asker olarak Lombardlar (yak. 5,000), Heruliler (yak. 3,000), Gepidler (yak.400) ve diğer barbar kavimlere mensup askerlerden oluşan birlikler de bulunmaktaydı. Bu orduya komuta etmek üzere İmparatorluk Vekilharcı (cubicularıus) olan Ermeni asıllı bir saraylı hadım olan Narses 551 yılı ortalarında tayin edilmişti. 552 ilkbaharında bu ordu yürüyüşe geçerek İtalya'ya girdi ve Adriyatik Denizi sahillerinden güneye Ancona'ya kadar ilerledi. Buradan bu ordu kara içerisine yönelerek Ancona-Roma antik Romalı yolu olan 'yi takibe başladı ve hedefleri Roma idi.
Muharebe
Ostrogotlar Kralı Totila üzerinde kontrol sağlamıştı, Bu yol üzerinde Narses'in Bizanslılar ordusunun Roma yönünde gitmekte olduğu haberi hemen Totila'aya yetişmişti. Ostrogot Kralı Totila ordusu başında Roma yönünden gelerek bu yolda doğudan ilerlemeye başlamış olan Bizans ordusunu Taginea (modern "Gualdo Tadino", Perugia ili, Umbria) Ostrogotlar ordusu ile karşıladı. Ostrogotlar ordusu ilerleyen Bizanslılar ordusundan sayıca küçüktü; onun için Ostrogotlara hemen savaşa girmediler. Totila en iyi generallerinden olan Teya'nın 2,000 kişilik bir takviye birliği ile ana Ostrogot ordusu ile birleşmek için yolda olduğu haberi de Totila'ya gelmişti.
İki ordu arasında karşılıklı haberciler vasıtasıyla görüşmeler yapılmaya başlandı. Totila bir barış anlaşması müzakerelerini hazırlanmak için çarpışma yapılmadan bir hafta ara verilmesini teklif etti. Narses bunun bir aldatmaca olduğunu ve Totila'nın bunu daha önce kullanıp ateşkes beklemesi sırasında birden hiç beklenmedik bir anda bir taarruza geçtiğini öğrenmişti. Onun için Totila'nın bu teklifini reddetti.
Narses'in Bizanslılar birliklerinin toplamı sayıca Ostrogot ordusundan daha büyük olmakla birlikte, Narses ordusunu güçlü bir savunma düzenine soktu. Ordunun merkezinde büyük sayıda atlarından indirilmiş piyade olarak yoğun mızraklı falanks düzeninde paralı barbar kavim savaşçı birlikler (Lombardlar, Heruliler, Gepidler vb) hazırlatmıştı. Bunların dış tarafında Bizanslı birlikler yerleştirmişti. Narses'in bu çeşit hat düzeni kurması askeri tarihçiler tarafından bu barbar kavimlerden paralı asker savaşçılarının kaçmalarını önlemek nedeni olduğu iddia edilmektedir. Narses muhafızları ile Bizans sol kanadında idi. Sağ ve sol kanatlara ise 4.000'er kişilik toplam 8.000 piyade okçular birlikleri koymuştu.
Totila önce Narses'in hatlarının arkasına giden tek yola hakim olan bir küçük tepeyi ele geçirip buradan Bizanslıların arkasına geçebilmeyi planlamakta idi. Fakat Narses çok yoğun olarak düzen almış 50 kalkanlı mızraklı Bizanslı piyade birliğini bu ufak tepeyi savunmaya gönderdi ve bu birlik tepenin Ostrogot süvarilerinin ellerine geçmesine onların defalarca yaptıkları atlı hücumlara başarı ile direnme gösterip engel oldu.
Bu sefer Ostrogotlar Kralı takviye birliklerinin muharebe meydanına gelmelerini sağlamak için çarpışmaya başlamayı geciktirici taktikler uygulamaya başvurdu. Narses'e bir barış sağlanması için müzakerelere girmeye hazır olduğunu bildirdi ve bir barış bayrağı altında Bizans komutanı ile görüşmeye başladı. Bir gün bekleyip müzakereleri ertesi gün açma teklifi yaptı. Bizans komutanı Narses Totilla'nın bu geciktirme ve sonra birden sürpriz olarak taarruza başlama taktikleri uyguladığından haberdardı. Bunun için Narses bu gecikmeyi kabul etmedi ve görüşmeler yapılmakta iken Bizanslı birliklerin devamlı hazır tutulmalarını emretti. Bu sefer Ostrogotlar kralı iki ordu arasında bulunan boş meydanda teke tek çarpışma yapılmasını teklif etti. Ostrogotların tek savaşçısı olan bir Bizans ordusu kaçkını olan Coccas'nin kendine meydan okuyabilecek herhangi bir Bizanslı ile teke tek savacağını bildirdi. Coccas çok iri cüsseli, çok güçlü, hiç insafsız bir savaşçı olarak Ostrogotlar arasında isim yapmıştı. Bizanslılar arasında Narses'in muhafızlarından olan bir Ermeni asıllı Anzalas bu Ostrogotlar şampiyon savaşçısına meydan okudu. Coccas Anazlas'a karşı hemen hücuma geçti; Anzalas son ana kadar onu karşılar pozda ayakta durdu. Ama Anzalas son anda bir boğa güreşçisi gibi yan dönerek Coccas'ın hücumunun boşa gitmesine neden oldu ve yanından geçmeye zorlanan Coccas'ı salladığı kılıç darbesi ile yaraladı.
Bu teke tek savaşın son ermesine rağmen beklediği takviyelerin daha yetişmediğini gören Ostrogotlar Kralı muharebenin başlangıcını geciktirmek için diğer bir taktik uygulamaya koyuldu. Altın yaldızlı zırhı ile imparatorluk moru renkli ışıl ışıl şaşaalı giysileri giyinmiş bir halde büyük bir at üzerinde iki ordu arasında bulunan meydana girdi. Gayet zor oldukları bilinen binicilik gösterileri yapmaya başladı. Atı ile tam bir daire etrafında dönme; geri geri gösteri yürümesi; geri geri koşu; şaha kaldırıp ilerleme; mızrağını yükseklere atıp düşürmeden tutma vb gösterilerini her iki ordu mensupları şaşırarak izlediler. Totila binicilik gösterisi sona erdikten sonra kendi hatlarına atını dörtnala koşturarak döndü ve giysilerini değiştirip savaş için zırhlı elbisesini giydi. Taya'nın getirdiği takviyeler Ostrogotlar savaş hatlarına erişmiş ve savaş düzenine girmişti.
Fakat Totila bu sefer yeni bir şaşırtıcı harekette bulundu. Hat düzeninde bulunan askerlerini öğle yemeği yemek üzere hat gerisine çağırdı. Bizans komutanı Narses bunu bir aldatmaca olduğunu düşünüp kendi askerlerine yiyecek kumanyalarını hat düzeni hiç bozmadan yemeleri için izin verdi.
Fakat herkes yemek yemekte iken birden Totila Ostrogotlar süvarilerine Bizanslıların orta cephesine hiç gecikmeden hücuma başlamalarına emir verdi. Daha sonraki askeri tarihçiler bir düşmanın en güçlü cephesine gayet hızlı süvari ile hücumun bir askeri hata olduğunu ifade etmişlerdir. Totila'nın bu emri vermesine en uygun nedenin eğer Ostrogotlar süvarileri merkezdeki Bizanslılar arasına girebilirlerse Bizanslıların iki kanadında bulunan piyade okçularının bu karışık askerler grubuna ok hücumu yapmaktan kaçınacaklarını düşündüğü idi. Narses bu hücumu beklemekteydi ve okçularının Ostrogot süvarilerinin taarruza geçtiği merkeze doğru ve süvarileri ve atlarını öldürecek şekilde nişan almalarına emir verdi.
Ostrogot süvarileri ortadan hücumları sırasında her iki kanattan gelen Bizanslılar okları dolayısıyla büyük zayiata uğradı ve süvari taarruzu durmak zorunda kaldı. Bundan sonra muharebenin gelişmesi ve ne kadar uzun olduğu hakkında elde bilgi bulunmamaktadır. Ama akşam başlamaktayken Bizans komutanı Narses ordusuna genel taarruz emri verdiği ve bunun üzerine Ostrogotlar hatlarının kırıldığı Ostrogot savaşçılarının savaşta hiç düzensiz kaçtığı bildirilmiştir. Bu muharebede Ostrogotlar 6.000'den daha çok sayıda ölü zayiat vermişlerdir. Bu öldürülenler arasında Ostrogotlar Kralı Totila da bulunmaktaydı. Totila'nın Bizanslıların bu genel taarruzu sırasında bir Gepid asıllı piyade mızrakçı Asbad'ın mızrak darbesi ile öldürüldüğü çok muhtemeldir.
Sonuç
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Helmolt, Hans Ferdinand (1907). Battles The World's History: Central and northern Europe (İngilizce). Londra.
- ^ Richard Ernest Dupuy, Trevor Nevitt Dupuy (1970). The encyclopedia of military history. New York.
- ^ Taginae Muharebesi'nde Ostrogotlar Kralı Totila Gepid asıllı mızrakçı Asbad tarafından öldürülmüştür.
- ^ Gibbon, Edward (1830). The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, Cilt3 (İngilizce). Philadelphia.
- ^ J. Norwich, Byzantium: The Early Centuries, Londra:Penguin s. 251
Dış bağlantılar
- Bury, J. B. (1923) History of the Later Roman Empire [1]2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., (İngilizce)
- Wolfram, Herwig (2001), Die Goten, Munih: 4. Auflage. (Almanca)
- Boss, Roy (1993) Justinian's Wars : Belisarius, Narses and the Reconquest of the West, Stockport, (İngilizce)
- Haldon, John, (2008) The Byzantine Wars, The History Press,(İngilizce)
- Philip Rance, (2005) "Narses and the Battle of Taginae (Busta Gallorum) 552 : Procopius and sixth century warfare", Historia c.:54 (2005), s.:424–472. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taginae Muharebesi veya Busta Gallorum Muharebesi Temmuz 552 meydana gelen Dogu Roma Imparatorlugu generali Narses Imparator I Justinianus namina Ostrogotlar Kralligi nin krali Totila yi maglup etmistir Bu muharebede Ostrogotlar Kralligi Krali Totila oldurulmustur Bu muharebe Gotlar Savasi 535 554 nin en sondan bir onceki buyuk muharebesiydi Taginae MuharebesiGotlar SavasiOstrogotlar Krali TotilaTarihTemmuz 552BolgeTaginae modern Gualdo Tadino Perugia ili Umbria Italya SonucKati Bizanslilar ZaferiTaraflarBizans ImparatorluguOstrogotlar KralligiKomutanlar ve liderlerNarsesOstrogotlar Krali TotilaGucler20 000 ila 25 000 asker 5 000 Lombard 3 000 Heruli 400 Gepid15 000 askerKayiplarBilinmiyor Az sayida yak 6 000 oluArka planBizans Imparatoru I Justinianus 549 dan beri 535 te baslayan Gotlar Savasi ni sona erdirip Italya ya tamamen Bizans Imparatorlugu na baglamak hedefiyle bir buyuk orduyu Italya ya gondermeyi planlamakta idi 440 551 yillarinda tedricen Adriyatik Denizi sahillerinde olan Salona sehrinde 20 000 25 000 askerden olusan bir buyuk Bizans ordusu toplanmisti Bu orduda Bizans ordusuna dahil olan profesyonel askeri birlikler yaninda ozel olarak toplanmis parali asker olarak Lombardlar yak 5 000 Heruliler yak 3 000 Gepidler yak 400 ve diger barbar kavimlere mensup askerlerden olusan birlikler de bulunmaktaydi Bu orduya komuta etmek uzere Imparatorluk Vekilharci cubicularius olan Ermeni asilli bir sarayli hadim olan Narses 551 yili ortalarinda tayin edilmisti 552 ilkbaharinda bu ordu yuruyuse gecerek Italya ya girdi ve Adriyatik Denizi sahillerinden guneye Ancona ya kadar ilerledi Buradan bu ordu kara icerisine yonelerek Ancona Roma antik Romali yolu olan yi takibe basladi ve hedefleri Roma idi MuharebeOstrogotlar Krali Totila uzerinde kontrol saglamisti Bu yol uzerinde Narses in Bizanslilar ordusunun Roma yonunde gitmekte oldugu haberi hemen Totila aya yetismisti Ostrogot Krali Totila ordusu basinda Roma yonunden gelerek bu yolda dogudan ilerlemeye baslamis olan Bizans ordusunu Taginea modern Gualdo Tadino Perugia ili Umbria Ostrogotlar ordusu ile karsiladi Ostrogotlar ordusu ilerleyen Bizanslilar ordusundan sayica kucuktu onun icin Ostrogotlara hemen savasa girmediler Totila en iyi generallerinden olan Teya nin 2 000 kisilik bir takviye birligi ile ana Ostrogot ordusu ile birlesmek icin yolda oldugu haberi de Totila ya gelmisti Iki ordu arasinda karsilikli haberciler vasitasiyla gorusmeler yapilmaya baslandi Totila bir baris anlasmasi muzakerelerini hazirlanmak icin carpisma yapilmadan bir hafta ara verilmesini teklif etti Narses bunun bir aldatmaca oldugunu ve Totila nin bunu daha once kullanip ateskes beklemesi sirasinda birden hic beklenmedik bir anda bir taarruza gectigini ogrenmisti Onun icin Totila nin bu teklifini reddetti Narses in Bizanslilar birliklerinin toplami sayica Ostrogot ordusundan daha buyuk olmakla birlikte Narses ordusunu guclu bir savunma duzenine soktu Ordunun merkezinde buyuk sayida atlarindan indirilmis piyade olarak yogun mizrakli falanks duzeninde parali barbar kavim savasci birlikler Lombardlar Heruliler Gepidler vb hazirlatmisti Bunlarin dis tarafinda Bizansli birlikler yerlestirmisti Narses in bu cesit hat duzeni kurmasi askeri tarihciler tarafindan bu barbar kavimlerden parali asker savascilarinin kacmalarini onlemek nedeni oldugu iddia edilmektedir Narses muhafizlari ile Bizans sol kanadinda idi Sag ve sol kanatlara ise 4 000 er kisilik toplam 8 000 piyade okcular birlikleri koymustu Totila once Narses in hatlarinin arkasina giden tek yola hakim olan bir kucuk tepeyi ele gecirip buradan Bizanslilarin arkasina gecebilmeyi planlamakta idi Fakat Narses cok yogun olarak duzen almis 50 kalkanli mizrakli Bizansli piyade birligini bu ufak tepeyi savunmaya gonderdi ve bu birlik tepenin Ostrogot suvarilerinin ellerine gecmesine onlarin defalarca yaptiklari atli hucumlara basari ile direnme gosterip engel oldu Bu sefer Ostrogotlar Krali takviye birliklerinin muharebe meydanina gelmelerini saglamak icin carpismaya baslamayi geciktirici taktikler uygulamaya basvurdu Narses e bir baris saglanmasi icin muzakerelere girmeye hazir oldugunu bildirdi ve bir baris bayragi altinda Bizans komutani ile gorusmeye basladi Bir gun bekleyip muzakereleri ertesi gun acma teklifi yapti Bizans komutani Narses Totilla nin bu geciktirme ve sonra birden surpriz olarak taarruza baslama taktikleri uyguladigindan haberdardi Bunun icin Narses bu gecikmeyi kabul etmedi ve gorusmeler yapilmakta iken Bizansli birliklerin devamli hazir tutulmalarini emretti Bu sefer Ostrogotlar krali iki ordu arasinda bulunan bos meydanda teke tek carpisma yapilmasini teklif etti Ostrogotlarin tek savascisi olan bir Bizans ordusu kackini olan Coccas nin kendine meydan okuyabilecek herhangi bir Bizansli ile teke tek savacagini bildirdi Coccas cok iri cusseli cok guclu hic insafsiz bir savasci olarak Ostrogotlar arasinda isim yapmisti Bizanslilar arasinda Narses in muhafizlarindan olan bir Ermeni asilli Anzalas bu Ostrogotlar sampiyon savascisina meydan okudu Coccas Anazlas a karsi hemen hucuma gecti Anzalas son ana kadar onu karsilar pozda ayakta durdu Ama Anzalas son anda bir boga gurescisi gibi yan donerek Coccas in hucumunun bosa gitmesine neden oldu ve yanindan gecmeye zorlanan Coccas i salladigi kilic darbesi ile yaraladi Bu teke tek savasin son ermesine ragmen bekledigi takviyelerin daha yetismedigini goren Ostrogotlar Krali muharebenin baslangicini geciktirmek icin diger bir taktik uygulamaya koyuldu Altin yaldizli zirhi ile imparatorluk moru renkli isil isil sasaali giysileri giyinmis bir halde buyuk bir at uzerinde iki ordu arasinda bulunan meydana girdi Gayet zor olduklari bilinen binicilik gosterileri yapmaya basladi Ati ile tam bir daire etrafinda donme geri geri gosteri yurumesi geri geri kosu saha kaldirip ilerleme mizragini yukseklere atip dusurmeden tutma vb gosterilerini her iki ordu mensuplari sasirarak izlediler Totila binicilik gosterisi sona erdikten sonra kendi hatlarina atini dortnala kosturarak dondu ve giysilerini degistirip savas icin zirhli elbisesini giydi Taya nin getirdigi takviyeler Ostrogotlar savas hatlarina erismis ve savas duzenine girmisti Fakat Totila bu sefer yeni bir sasirtici harekette bulundu Hat duzeninde bulunan askerlerini ogle yemegi yemek uzere hat gerisine cagirdi Bizans komutani Narses bunu bir aldatmaca oldugunu dusunup kendi askerlerine yiyecek kumanyalarini hat duzeni hic bozmadan yemeleri icin izin verdi Fakat herkes yemek yemekte iken birden Totila Ostrogotlar suvarilerine Bizanslilarin orta cephesine hic gecikmeden hucuma baslamalarina emir verdi Daha sonraki askeri tarihciler bir dusmanin en guclu cephesine gayet hizli suvari ile hucumun bir askeri hata oldugunu ifade etmislerdir Totila nin bu emri vermesine en uygun nedenin eger Ostrogotlar suvarileri merkezdeki Bizanslilar arasina girebilirlerse Bizanslilarin iki kanadinda bulunan piyade okcularinin bu karisik askerler grubuna ok hucumu yapmaktan kacinacaklarini dusundugu idi Narses bu hucumu beklemekteydi ve okcularinin Ostrogot suvarilerinin taarruza gectigi merkeze dogru ve suvarileri ve atlarini oldurecek sekilde nisan almalarina emir verdi Ostrogot suvarileri ortadan hucumlari sirasinda her iki kanattan gelen Bizanslilar oklari dolayisiyla buyuk zayiata ugradi ve suvari taarruzu durmak zorunda kaldi Bundan sonra muharebenin gelismesi ve ne kadar uzun oldugu hakkinda elde bilgi bulunmamaktadir Ama aksam baslamaktayken Bizans komutani Narses ordusuna genel taarruz emri verdigi ve bunun uzerine Ostrogotlar hatlarinin kirildigi Ostrogot savascilarinin savasta hic duzensiz kactigi bildirilmistir Bu muharebede Ostrogotlar 6 000 den daha cok sayida olu zayiat vermislerdir Bu oldurulenler arasinda Ostrogotlar Krali Totila da bulunmaktaydi Totila nin Bizanslilarin bu genel taarruzu sirasinda bir Gepid asilli piyade mizrakci Asbad in mizrak darbesi ile olduruldugu cok muhtemeldir SonucAyrica bakinizGotlar Savasi 535 554 Ostrogotlar KralligiKaynakca Helmolt Hans Ferdinand 1907 Battles The World s History Central and northern Europe Ingilizce Londra Richard Ernest Dupuy Trevor Nevitt Dupuy 1970 The encyclopedia of military history New York Taginae Muharebesi nde Ostrogotlar Krali Totila Gepid asilli mizrakci Asbad tarafindan oldurulmustur Gibbon Edward 1830 The History of the Decline and Fall of the Roman Empire Cilt3 Ingilizce Philadelphia J Norwich Byzantium The Early Centuries Londra Penguin s 251Dis baglantilarBury J B 1923 History of the Later Roman Empire 1 2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Wolfram Herwig 2001 Die Goten Munih 4 Auflage Almanca Boss Roy 1993 Justinian s Wars Belisarius Narses and the Reconquest of the West Stockport Ingilizce Haldon John 2008 The Byzantine Wars The History Press Ingilizce Philip Rance 2005 Narses and the Battle of Taginae Busta Gallorum 552 Procopius and sixth century warfare Historia c 54 2005 s 424 472 Ingilizce