Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Doris Lessing (doğum adıyla Doris May Tayler, d. 22 Ekim 1919, Kirmanşah - ö. 17 Kasım 2013, Londra), Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Britanyalı yazardır.
| Doris Lessing | |
|---|---|
 Doris Lessing, 2006 | |
| Doğum | Doris May Tayler 22 Ekim 1919 Kermanşah, İran |
| Ölüm | 17 Kasım 2013 (94 yaşında) Londra, Birleşik Krallık |
| Takma ad | Jane Somers |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Britanyalı |
| Vatandaşlık | Birleşik Krallık |
| Dönem | 1950 – 2013 |
| Tür | Biyografi, Drama, Roman, Şiir ve Kısa öykü |
| Edebî akım | Modernizm, postmodernizm, sufizm, sosyalizm, feminizm, bilimkurgu |
| Önemli ödülleri |
|
Etkiledikleri | |
Etkilendikleri
| |
Hayatı
1919'da babasının bir bankanın yöneticiliğini yaptığı İran'da doğdu. Beş yaşında ailesiyle birlikte Rodezya (bugünkü adıyla Zimbabve) sınırları içinde bulunan bir çiftliğe taşındı. Salisbury'de bir Katolik okulunda eğitim gördü. 14 yaşındayken ailesine isyan ederek okulu bıraktı ve sırasıyla hemşirelik, telefon operatörlüğü ve katibelik yaptı. 18 yaşında Rodezya parlamentosunda çalışmaya başladı ve ülkede ırkçılık karşıtı bir sol partinin kurulmasında rol aldı. 1943'te sona eren ilk evliliğinin ardından Komünist Partiye katıldı ve Alman siyasi eylemci Gottfried Lessing ile evlendi. 1949'da eşinden ve Rodezya'dan ayrılıp oğluyla birlikte Londra'ya geldi. O tarihten sonra yaşamını profesyonel bir yazar olarak Londra'da sürdürdü ve 17 Kasım 2013 tarihinde burada öldü.
Lessing çok sayıda romanı ve kısa hikâyesinde daha çok 20. yüzyılın toplumsal ve siyasi karmaşasına yakalanmış bireylerin yaşamlarını ele alır. Eserlerinin başlıca temalarının feminizm, cinsiyetler arası savaş ve bütünlük peşinde koşan bireyler olduğu söylenebilir. Lessing'in çoğunlukla Afrika'nın güneyinde ya da Britanya'da geçen eserlerindeki bağımsızlığına son derece düşkün, sosyalist ve feminist kadın kahramanlar, tıpkı yazarları gibi, içinde yaşadıkları toplumların kültürel kısıtlamalarına karşı başkaldırırlar. En çok okunan ve en çok çevrilmiş romanı Altın Defter (1962) kadın hareketinin köşetaşlarından biri olarak görülmektedir.
11 Ekim 2007 günü Nobel Edebiyat Ödülünü kazanmıştır. Bu ödüle layık görülen en yaşlı kişidir.
Edebî kariyeri
On beş yaşında, Lessing hikâyelerini dergilere satmaya başladı İlk romanı The Grass Is Singing, 1950'de yayınlandı. Onun uluslararası ilgisini çeken çalışması Altın Defter 1962'de yayınlandı. Ölümüne kadar, bazıları takma adla 50'den fazla roman yayınlamıştı.
1982'de Lessing, yeni yazarların eserlerini basmaya çalışırken karşılaştıkları zorluğu göstermek için edebi takma ad Jane Somers altında iki roman yazdı. Romanlar, Lessing'in İngiltere'deki yayıncısı tarafından reddedildi, ancak daha sonra başka bir İngiliz yayıncı olan Michael Joseph ve ABD'de Alfred A. Knopf tarafından kabul edildi. İyi Bir Komşunun Günlüğü İngiltere ve ABD'de 1983'te ve If the Old Could her iki ülkede 1984'te yayımlandı, ikisi de Jane Somers tarafından yazıldığı gibi. 1984'te her iki roman da her iki ülkede de yeniden yayımlandı (Viking Books ABD'de yayınlandı), bu sefer tek bir kapak altında, The Diaries of Jane Somers: The Diary of a Good Neighbor ve If the Old Could başlıklı, yazar olarak Doris Lessing'i listeledi.
Lessing, 1992'de var olmayan bir İmparatorlukla bağlantılı bir onur olarak bir kadınlığı (DBE) reddetti; 1977'de bir OBE'yi reddetmişti. Daha sonra 1999'un sonunda “göze çarpan vatan hizmeti” için Şeref Arkadaşı olarak atanmayı kabul etti. Ayrıca Kraliyet Edebiyat Derneği tarafından Edebiyat Arkadaşı yapıldı.
2007'de Lessing, Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Ödülü 88 yaşında 52 günlükken aldı, bu da onu ödül zamanında edebiyat ödülünün en yaşlı kazananı ve herhangi bir kategoride üçüncü en yaşlı Nobel ödülü sahibi (Leonid Hurwicz ve Raymond Davis Jr.'dan sonra) yaptı. Ayrıca İsveç Akademisi tarafından 106 yıllık tarihinde Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen yalnızca on birinci kadındı. 2017'de, sadece 10 yıl sonra, Nobel madalyası açık artırmaya çıkarıldı. Daha önce 2016'da André Gide için yapılan müzayedede edebiyat dalında yalnızca bir Nobel madalyası satılmıştı.
Nobel Ödülü duyurusu geldiğinde Lessing market alışverişi yapıyordu. Eve gelen bir gazeteci toplantısına geldiğinde, "Aman Tanrım!" diye haykırdı. "Avrupa'daki tüm ödülleri kazandım, her biri kanlı, bu yüzden hepsini kazandığım için çok mutluyum. Bu bir floş." O, Nobel Ödülünü Kazanmamak Üzerine Nobel Dersi adını verdi ve bunu küresel fırsat eşitsizliğine dikkat çekmek ve kurgu yazarlarının bu eşitsizliklerin giderilmesine dahil olabileceğini önermek için kullandı. Lessing, "Bizi şekillendiren, bizi tutan, bizi yaratan - iyi ve kötü için - hayal gücümüzdür. Yırtıldığımızda, incindiğimizde, hatta yok edildiğinde bizi yeniden yaratacak olan hikayelerimizdir." Ders şöyleydi: daha sonra HIV/AIDS tarafından savunmasız hale getirilen çocuklar için para toplamak amacıyla sınırlı sayıda yayınlandı. 2008'de BBC'nin Front Row'una verdiği bir röportajda, ödülün kendisini yazmak için zaman ve enerjiden yoksun bırakmasından sonra medyanın artan ilgisinin olduğunu belirtti. Son kitabı Alfred ve Emily 2008'de çıktı.
Eserleri
Türkçede yayımlanan eserleri
- Define (Maarif Vekaleti, 1944)
- Miss Sara Sampson (Milli Eğitim Basımevi, 1948)
- Altın Defter 1/2 (Mitos Yayınları, 1973)
- Türkü Söylüyor Otlar (Can Yayınları, 1983)
- Afrika Öyküleri (Kaynak Yayınları, 1985)
- Terörist (Afa Yayınları, 1988)
- Sevme Alışkanlığı (Mitos Yayınları, 1990)
- Evlenmeyen Adamın Hikâyesi (İletişim Yayınları, 1990)
- Beşinci Çocuk (Afa Yayınları, 1990)
- Cehenneme İniş İçin Açıklama (Öteki Yayınları, 1991)
- Siyah Madonna (Ayrıntı Yayınları, 1991)
- Bir Yaşam Öyküsü İçin Notlar (Bebekus, 1992)
- Gene Aşk (Can Yayınları, 1997)
- Şikasta: Argostaki Kanopus Arşivleri I (Çivi Yazıları, 1999)
- Evlilikler: Argostaki Kanopus Arşivleri II (Çivi Yazıları, 1999)
- Sirius Deneyleri: Argostaki Kanopus Arşivleri III (Çivi Yazıları, 1999)
- 8. Gezegen: Argostaki Kanopus Arşivleri IV (Çivi Yazıları, 1999)
- Mara ile Dann (Can Yayınları, 2001)
- Kedilere Dair (Metis Yayınları, 2004)
- Tenimin Altında (1919-1949) (Dünya Yayıncılık, 2004)
- Büyükanneler (Çitlembik Yayınları, 2008)
- Alfred ile Emily (Can Yayınları, 2008)
- Hayatta Kalma Güncesi (Can Yayınları, 2010)
- Son Aydınlık Yaz (Kırmızı Kedi, 2013)
- İyi Terörist (Kırmızı Kedi, 2013)
- Anılar (Kırmızı Kedi, 2014)
- Martha Quest: Şiddetin Çocukları 1 (Everest, 2015)
- On Dokuz Numaralı Oda (Can Yayınları, 2015)
- İyi Bir Evlilik - Şiddetin Çocukları 2 (Everest, 2017)
- İçinde Yaşamayı Seçtiğimiz Hapishaneler (Çitlembik Yayınları, 2017)
- Fırtına - Şiddetin Çocukları 3 (Everest, 2018)
- Jack Orkney'nin Günaha Çağrılışı (Can Yayınları, 2018)
- Kıyısız - Şiddetin Çocukları 4 (Everest, 2020)
- Cehenneme İniş Talimatnamesi (Delidolu Yayınları, 2020 - )
Hakkında çıkan kitaplar
- Doris Lessing'i Yeniden Okumak, Claire Sprague (İkileme ve Tekrarlama ile İlgili Anlatım Kalıpları) (Doruk, 2012)
- Doris Lessing: Marksizmden Sufizme Bir Yaşam Felsefesi, Seda Arıkan (Çizgi Kitabevi, 2018)
Dış bağlantılar
- Doris Lessing web sitesi 17 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Nobelli yazar Doris Lessing hayatını kaybetti". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2013.
- ^ . NTVMSNBC. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2007.
- ^ Doris Lessing’den “Cehenneme İniş Talimatnamesi” 13 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . edebiyathaber.net Erişim tarihi: 13 Mart 2020
| Vikisöz'de Doris Lessing ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Doris Lessing dogum adiyla Doris May Tayler d 22 Ekim 1919 Kirmansah o 17 Kasim 2013 Londra Nobel Edebiyat Odulu sahibi Britanyali yazardir Doris LessingDoris Lessing 2006DogumDoris May Tayler 22 Ekim 1919 1919 10 22 Kermansah IranOlum17 Kasim 2013 94 yasinda Londra Birlesik KrallikTakma adJane SomersMeslekYazarMilliyetBritanyaliVatandaslikBirlesik KrallikDonem1950 2013TurBiyografi Drama Roman Siir ve Kisa oykuEdebi akimModernizm postmodernizm sufizm sosyalizm feminizm bilimkurguOnemli odulleri1954 1986 1989 1995 2001 2001 Nobel Edebiyat Odulu 2007 Etkiledikleri Elaine Showalter Rachel Blau DuPlessis Erica Jong Toni Morrison Marge Piercy Joyce Carol Oates Margaret Atwood Etkilendikleri Simone de Beauvoir Sartre D H Lawrence Stendhal Virginia Woolf Mikhail Bulgakov Olaf StapledonHayati1919 da babasinin bir bankanin yoneticiligini yaptigi Iran da dogdu Bes yasinda ailesiyle birlikte Rodezya bugunku adiyla Zimbabve sinirlari icinde bulunan bir ciftlige tasindi Salisbury de bir Katolik okulunda egitim gordu 14 yasindayken ailesine isyan ederek okulu birakti ve sirasiyla hemsirelik telefon operatorlugu ve katibelik yapti 18 yasinda Rodezya parlamentosunda calismaya basladi ve ulkede irkcilik karsiti bir sol partinin kurulmasinda rol aldi 1943 te sona eren ilk evliliginin ardindan Komunist Partiye katildi ve Alman siyasi eylemci Gottfried Lessing ile evlendi 1949 da esinden ve Rodezya dan ayrilip ogluyla birlikte Londra ya geldi O tarihten sonra yasamini profesyonel bir yazar olarak Londra da surdurdu ve 17 Kasim 2013 tarihinde burada oldu Lessing cok sayida romani ve kisa hikayesinde daha cok 20 yuzyilin toplumsal ve siyasi karmasasina yakalanmis bireylerin yasamlarini ele alir Eserlerinin baslica temalarinin feminizm cinsiyetler arasi savas ve butunluk pesinde kosan bireyler oldugu soylenebilir Lessing in cogunlukla Afrika nin guneyinde ya da Britanya da gecen eserlerindeki bagimsizligina son derece duskun sosyalist ve feminist kadin kahramanlar tipki yazarlari gibi icinde yasadiklari toplumlarin kulturel kisitlamalarina karsi baskaldirirlar En cok okunan ve en cok cevrilmis romani Altin Defter 1962 kadin hareketinin kosetaslarindan biri olarak gorulmektedir 11 Ekim 2007 gunu Nobel Edebiyat Odulunu kazanmistir Bu odule layik gorulen en yasli kisidir Edebi kariyeriOn bes yasinda Lessing hikayelerini dergilere satmaya basladi Ilk romani The Grass Is Singing 1950 de yayinlandi Onun uluslararasi ilgisini ceken calismasi Altin Defter 1962 de yayinlandi Olumune kadar bazilari takma adla 50 den fazla roman yayinlamisti 1982 de Lessing yeni yazarlarin eserlerini basmaya calisirken karsilastiklari zorlugu gostermek icin edebi takma ad Jane Somers altinda iki roman yazdi Romanlar Lessing in Ingiltere deki yayincisi tarafindan reddedildi ancak daha sonra baska bir Ingiliz yayinci olan Michael Joseph ve ABD de Alfred A Knopf tarafindan kabul edildi Iyi Bir Komsunun Gunlugu Ingiltere ve ABD de 1983 te ve If the Old Could her iki ulkede 1984 te yayimlandi ikisi de Jane Somers tarafindan yazildigi gibi 1984 te her iki roman da her iki ulkede de yeniden yayimlandi Viking Books ABD de yayinlandi bu sefer tek bir kapak altinda The Diaries of Jane Somers The Diary of a Good Neighbor ve If the Old Could baslikli yazar olarak Doris Lessing i listeledi Lessing 1992 de var olmayan bir Imparatorlukla baglantili bir onur olarak bir kadinligi DBE reddetti 1977 de bir OBE yi reddetmisti Daha sonra 1999 un sonunda goze carpan vatan hizmeti icin Seref Arkadasi olarak atanmayi kabul etti Ayrica Kraliyet Edebiyat Dernegi tarafindan Edebiyat Arkadasi yapildi 2007 de Lessing Nobel Edebiyat Odulu ne layik goruldu Odulu 88 yasinda 52 gunlukken aldi bu da onu odul zamaninda edebiyat odulunun en yasli kazanani ve herhangi bir kategoride ucuncu en yasli Nobel odulu sahibi Leonid Hurwicz ve Raymond Davis Jr dan sonra yapti Ayrica Isvec Akademisi tarafindan 106 yillik tarihinde Nobel Edebiyat Odulu ne layik gorulen yalnizca on birinci kadindi 2017 de sadece 10 yil sonra Nobel madalyasi acik artirmaya cikarildi Daha once 2016 da Andre Gide icin yapilan muzayedede edebiyat dalinda yalnizca bir Nobel madalyasi satilmisti Nobel Odulu duyurusu geldiginde Lessing market alisverisi yapiyordu Eve gelen bir gazeteci toplantisina geldiginde Aman Tanrim diye haykirdi Avrupa daki tum odulleri kazandim her biri kanli bu yuzden hepsini kazandigim icin cok mutluyum Bu bir flos O Nobel Odulunu Kazanmamak Uzerine Nobel Dersi adini verdi ve bunu kuresel firsat esitsizligine dikkat cekmek ve kurgu yazarlarinin bu esitsizliklerin giderilmesine dahil olabilecegini onermek icin kullandi Lessing Bizi sekillendiren bizi tutan bizi yaratan iyi ve kotu icin hayal gucumuzdur Yirtildigimizda incindigimizde hatta yok edildiginde bizi yeniden yaratacak olan hikayelerimizdir Ders soyleydi daha sonra HIV AIDS tarafindan savunmasiz hale getirilen cocuklar icin para toplamak amaciyla sinirli sayida yayinlandi 2008 de BBC nin Front Row una verdigi bir roportajda odulun kendisini yazmak icin zaman ve enerjiden yoksun birakmasindan sonra medyanin artan ilgisinin oldugunu belirtti Son kitabi Alfred ve Emily 2008 de cikti EserleriTurkcede yayimlanan eserleri Define Maarif Vekaleti 1944 Miss Sara Sampson Milli Egitim Basimevi 1948 Altin Defter 1 2 Mitos Yayinlari 1973 Turku Soyluyor Otlar Can Yayinlari 1983 Afrika Oykuleri Kaynak Yayinlari 1985 Terorist Afa Yayinlari 1988 Sevme Aliskanligi Mitos Yayinlari 1990 Evlenmeyen Adamin Hikayesi Iletisim Yayinlari 1990 Besinci Cocuk Afa Yayinlari 1990 Cehenneme Inis Icin Aciklama Oteki Yayinlari 1991 Siyah Madonna Ayrinti Yayinlari 1991 Bir Yasam Oykusu Icin Notlar Bebekus 1992 Gene Ask Can Yayinlari 1997 Sikasta Argostaki Kanopus Arsivleri I Civi Yazilari 1999 Evlilikler Argostaki Kanopus Arsivleri II Civi Yazilari 1999 Sirius Deneyleri Argostaki Kanopus Arsivleri III Civi Yazilari 1999 8 Gezegen Argostaki Kanopus Arsivleri IV Civi Yazilari 1999 Mara ile Dann Can Yayinlari 2001 Kedilere Dair Metis Yayinlari 2004 Tenimin Altinda 1919 1949 Dunya Yayincilik 2004 Buyukanneler Citlembik Yayinlari 2008 Alfred ile Emily Can Yayinlari 2008 Hayatta Kalma Guncesi Can Yayinlari 2010 Son Aydinlik Yaz Kirmizi Kedi 2013 Iyi Terorist Kirmizi Kedi 2013 Anilar Kirmizi Kedi 2014 Martha Quest Siddetin Cocuklari 1 Everest 2015 On Dokuz Numarali Oda Can Yayinlari 2015 Iyi Bir Evlilik Siddetin Cocuklari 2 Everest 2017 Icinde Yasamayi Sectigimiz Hapishaneler Citlembik Yayinlari 2017 Firtina Siddetin Cocuklari 3 Everest 2018 Jack Orkney nin Gunaha Cagrilisi Can Yayinlari 2018 Kiyisiz Siddetin Cocuklari 4 Everest 2020 Cehenneme Inis Talimatnamesi Delidolu Yayinlari 2020 9786052349717 Hakkinda cikan kitaplar Doris Lessing i Yeniden Okumak Claire Sprague Ikileme ve Tekrarlama ile Ilgili Anlatim Kaliplari Doruk 2012 Doris Lessing Marksizmden Sufizme Bir Yasam Felsefesi Seda Arikan Cizgi Kitabevi 2018 Dis baglantilarDoris Lessing web sitesi 17 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Nobelli yazar Doris Lessing hayatini kaybetti 10 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2013 NTVMSNBC 11 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ekim 2007 Doris Lessing den Cehenneme Inis Talimatnamesi 13 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde edebiyathaber net Erisim tarihi 13 Mart 2020 Vikisoz de Doris Lessing ile ilgili sozleri bulabilirsiniz