Farhud, Yahudilerin Şavuot bayramı sırasında, 1-2 Haziran 1941 tarihlerinde, Irak Krallığı'ndaki Bağdat'ta Yahudilere yapılan pogrom veya "zorla tahliye" olayıdır. Ayaklanma, Nazi yanlısı Reşid Ali Geylani hükûmetinin çökmesinden sonra başlayan otorite boşluğunda gerçekleşti. Başlangıçta müdahaleden kaçınan İngiliz güçleri katliamların genel bir anarşi hâlinde devam etmesi üzerine kargaşa çıkaranlara müdahale etti. Saldırılar sonucunda 175 Yahudi öldü ve 1000 Yahudi yaralandı. Yahudilerin malları yağmalandı ve 900 Yahudi evi harabeye çevrildi. 1951'e kadar, Irak'ın Yahudi nüfusunun %80'ini oluşturan 110.000 Yahudi'nin çoğu başta İsrail'e olmak üzere ülkeyi terk etti. Farhud için "Holokost'un unutulmuş pogromu" ve "Irak Yahudi cemaatinin sonunun başlangıcı" denildi; Yahudiler bölgede 2600 yıldır yaşıyordu.
Farhud kurbanları için toplu mezar, 1946 | |
Bölge | Irak |
---|---|
Tarih | 1-2 Haziran 1941 |
Saldırı türü | Pogrom |
Ölü | 175 |
Yaralı | 1000 |
Erken tarih
Babil Sürgünü'nde bölgeye yerleşen Yahudiler Babil'de 2500 seneden daha uzun bir süredir yaşıyordu (bkz. Irak'taki Yahudilerin tarihi). 1941'e kadar yaklaşık 150.000 Irak Yahudisi tarımda, bankacılıkta, ticarette ve hükûmet bürokrasisinde yani Irak yaşamının her alanında aktif rol alıyordu.
Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'nı kaybetmesiyle Milletler Cemiyeti, Irak'ı İngilizlerin hâkimiyetine bıraktı. Krallık koltuğunu Faysal bin Hüseyin'den alan Gazi bin Faysal 1939'da bir araba kazasında hayatını kaybedince İngilizler başa Abdullah'ı getirdi.
Bu tarihe kadar modern Irak Yahudi tarihinde buna benzer iki pogrom gerçekleşmişti; biri 1776'da Basra'da, diğeri 1828'de Bağdat'ta. Yahudiler, Irak'taki tarihleri boyunca çeşitli saldırılara maruz kaldılar, birçok kere sinagoglarının yıkılması kararı verildi ve bazen de İslam dinine geçmeleri için zorlandı.
Farhud öncesi olaylar
Propaganda
1932 ila 1941 yılları arasında Irak'ın Almanya elçiliğinin başında bulunan antisemitist ve faşist hareketleri destekledi. Entelektüeller ve ordu yetkilileri Nazi partisinin misafiri olarak Almanya'yı ziyaret ettiler ve gazetelerde antisemit makaleler yayımlandı. Alman elçiliği, el-Alem el-Arabi isimli gazeteyi satın alıp antisemit propagandalara devam etti ve Mein Kampf'ın Arapça tercümesini yayımladı. Alman elçiliği, Hitler Gençliği'ni model alan el-Fetva isimli gençlik örgütünü destekledi.
Altın Meydan darbesi
Michael Eppel, "The Palestinian Conflict in Modern Iraq" ("Modern Irak'ta Filistin İhtilafı") isimli kitabında Farhud olayı için Irak'taki Alman ideolojisini ve aşırı milliyetçiliği sorumlu tutar; bu ikisi de Altın Meydan darbesinde doruğa çıktı:
1941'de, "Altın Meydan" olarak bilinen Nazi yanlısı Irak yetkililerinden oluşan grup General Reşid Ali Geylani liderliğinde 1 Nisan'da Abdullah'a karşı başarılı bir darbe girişiminde bulundu. Yeni Irak hükûmeti vakit kaybetmeden ülkelerindeki İngiliz askerleriyle bağımsızlık için yüzleşti. Anlaşmaya göre İngilizlerin, askerlerini Irak topraklarında konuşlandırmaya ve transit geçirmeye hakları vardı. İngilizler amaçlarını belli etmek için Hindistan'daki birliklerini Irak'a getirme kararı aldı. Irak buna karşı çıkıp İngilizlere kafa tuttu, Basra'da ve Bağdat'ın güneyi ve batısında İngiliz askerleriyle yüzleşti. Almanlar, Habbaniya'daki İngiliz hava istasyonunun bombalanması için Irak'a 26 savaş uçağı sundu fakat Irak ve Almanlar adına bu, başarısızlıkla sonuçlandı.
Winston Churchill, Franklin D. Roosevelt'e telgraf çekip Orta Doğu'da petrol rezervleri bulunduğundan bölgenin Almanların eline geçmesinin elde edilecek zaferi zorlaştıracağını bildirdi. Bu telgraf sadece Irak'la ilgili olmayıp bütün Orta Doğu'daki sorunları ele alıyordu.
25 Mayıs'ta Hitler, Alman hücum operasyonunu hızlandıran 30. Düzen'i yürürlüğe soktu: "Orta Doğu'daki Arap Özgürlük Hareketi, İngiltere'ye karşı doğal müttefikimizdir. Bu bağlamda Irak'ın bağımsızlığının özel bir önemi vardır... Bu nedenle, Orta Doğu'da ilerleyip Irak'a destek vermeye karar verdim."
30 Mayıs'ta, İngiliz kuvvetlerinin oluşturduğu birliği Tugay J.J. Kingstone önderliğinde Bağdat'a ulaştı. "Altın Meydan" ve destekçileri İran üzerinden Almanya'ya kaçtı. Kingcol'da olarak da bilinen Binbaşı John Bagot Glubb'ın yönetiminde Arap birlikler de bulunuyordu.
31 Mayıs'ta Abdullah liderliğini devam ettirmek için Bağdat'a geri uçtu. İngiliz destekli bir kontra darbeyi engellemek için Bağdat'a yanına İngilizleri almadan girdi.
Farhud'dan önce antisemit olaylar
Farhud görgü tanıklarından şunu aktarmıştır: "Amtisemit propaganda yerel radyodan ve Arapça yayın yapan Berlin Radyosundan düzenli olarak yapılmaktaydı. Okula giden yolda, duvarlarda 'Hitler Yahudi mikropları öldürüyordu' şeklinde çeşitli anti-Yahudi sloganlar yazılmıştı. Müslüman dükkân sahipleri, olası bir anti-Yahudi ayaklanmasında kendilerine zarar gelmesini önlemek için dükkânlarına 'Müslüman' yazmıştı."
Bağdat Yahudi Cemaati Sekreteri Şalom Derviş'in anlattığına göre, Farhud olayından birkaç gün önce Yahudi evleri kırmızı palmiye baskılarıyla ("Hamsa") El-Fetva gençliği tarafından işaretlenmişti.
Farhud'dan iki gün önce hükûmet bakanı Yunus Sabavi kendisini Bağdat valisi ilan etti, cemaat lideri haham Sasson Khduri'yi yanına çağırtıp güvenlik gereği üç gün boyunca evden çıkmamalarını tavsiye etti. Araştırma komisyonu, Yunus'un niyetinin Yahudileri öldürmek olduğunu ortaya çıkardı. Yunus'un Bağdat'taki hâkimiyeti sadece birkaç saat sürdü.
Raşid Ali hükûmetinin düştüğü sırada yalan dedikodu çıkarılıp Yahudilerin İngiliz hava kuvvetlerine aynalarla işaret verdiği duyuruldu.
Farhud (1-2 Haziran 1941)
Irak hükûmeti ve İngiliz kaynaklarına göre saldırılar, Irak Yahudilerinden oluşan bir delegenin Abdullah'ı ziyaret etmek için Çiçekler Sarayı'na (Kasr el Zuhur) gittiği sırada Al Khurr Köprüsü'nde bir güruhun delegeye saldırısıyla başladı. Saldırılar El Rusafa ve Abu Sifyan'da devam etti ve ertesi gün polislerin saldırganlara katılmasıyla şiddetlendi. Yahudilere ait dükkânlar yakıldı ve sinagog harabeye çevrildi.
Prof. Zvi Yehuda'ya göre El Geylani Camisi'nin kışkırtmasıyla başlayan olaylar önceden tasarlanmıştı. Prof. Yehuda, bu sonuca varmak için görgü tanıklarının yorumlarını ve uygulanan metotları inceledi.
Ayaklanmanın ikinci gününde, 2 Haziran'da, İngiliz kuvvetleri, saldırıları sokağa çıkma yasağı koyarak bastırdı ve yasağı ihlal edenlere ilk görüşte ateş açtı. London Sunday Times'ta gazeteci Tony Rocca'nın araştırmalarına göre saldırılara müdahalenin geç kalınmasının sebebi dönemin İngiliz elçisi 'in kişisel kararıdır; altında çalışan memurların ayaklanmayı bastırması için istekte bulunmasına rağmen Londra'dan gelen emirleri hiçe sayarak beklemeye karar vermiştir. Diğer bazı görüşlere göre ise İngilizler olayların yatışmasını beklemiştir çünkü Yahudiler ile Müslümanlar arasındaki bir çatışma işlerine gelmekteydi.
Sonuç
Farhud sonucunda 180 Yahudi öldü, 240'ı yaralandı, 586 Yahudiye ait iş yeri yağmalandı ve 99 Yahudi evi yıkıldı. Aralarında ordu yetkilileri ve polislerin de bulunduğu sekiz saldırgan Irak hükûmetince ölüme mahkûm edildi. Bazı kaynaklar rakamları farklı göstermektedir: 200 Yahudi ölü, 2000'den fazla yaralı, 900 Yahudi evi ve yüzlerce iş yeri yağmalanıp yıkıldı.Bernard Lewis'a göre "resmî" istatistiklerde 600 Yahudi ölü, 240 yaralı vardır fakat resmî olmayan rakamlar daha da yüksektir.
Farhud, Irak Yahudileri için dönüm noktalarından biridir. Yahudiler; saldırıların, boykotların, el koymaların ve 1951'de neredeyse tamamıyla kovulmanın hedefi hâline geldi.
2003 itibarıyla Irak'taki Yahudi nüfusu 100'den azdır. 2008'de ise bu sayı yedi kişi daha azaldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Martin Gilbert. The atlas of Jewish history 10 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., William Morrow and Company, 1993. pg. 114. .
- ^ United States. Dept. of State. External Research Division. Middle East, Volume 14 16 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Europa Publications, 1960. pg. 139.
- ^ Abraham H. Miller. Remembering the Farhud 11 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Frontpagemag.com., June 01, 2006.
- ^ The terror behind Iraq's Jewish exodus 6 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Julia Magnet (The Telegraph, April 16, 2003)
- ^ Bat Ye'or, The Dhimmi, 1985, p.61
- ^ . 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2010.
- ^ "Memories of Eden - Haaretz - Israel News". 30 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2010.
- ^ Shenhav, 2002, p. 30.
- ^ Levin, 2001, p. 6.
- ^ The Middle East's Forgotten Refugees 23 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Semha Alwaya
- ^ Lewis, Bernard. Semites and Anti-Semites. 1999, page 158
- ^ "Baghdad Jews Have Become a Fearful Few - NYTimes.com". 28 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Aralık 2010.
İlgili yayınlar
- Cohen, Hayyim (1966). The Anti Jewish Farhud in Baghdad 1941. (Middle Eastern Studies, 3, 2–17)
- Levin, Itamar (2001). Locked Doors: The Seizure of Jewish Property in Arab Countries. (Praeger/Greenwood)
- Shamash,Violette (2008,2010) "Memories of Eden: A Journey Through Jewish Baghdad."(Forum Books, London; Northwestern University Press, Evaston, IL, USA)
- Shenhav, Yehouda (2002). Ethnicity and National Memory: The World Organization of Jews from Arab Countries (WOJAC) in the Context of the Palestinian National Struggle. (British Journal of Middle Eastern Studies. 29 (1), 27–56)
- Kedouri Elie (1974) The Sack of Basra and the Farhud in Baghdad, (Arabic Political Memoirs. London), pp. 283–314.
- Meir-Glitzenstein Esther (2004). Zionism in an Arab Country: Jews in Iraq in the 1940s. (London and New York: Routledge)
- Zvi Yehuda and Shmuel Moreh, Al-Farhud: the 1941 pogrom in Iraq. (Magnes Press and The ) 1992 Hebrew, 2010 English
Dış bağlantılar
- The Farhud of 1941 in Iraq.7 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Iraq Coup Attempt of 1941, the Mufti, and the Farhud13 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Jews of Iraq29 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Baghdad & Forgotten Pogrom30 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Edwin Black (The Jewish Times) October 5, 2004
- The terror behind Iraq's Jewish exodus6 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Telegraph, 16 Apr 2003.
- JIMENA7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Babylonian Jewry Heritage Center14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Farhud27 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ()
- Those Responsible for the Farhud3 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (137 ) Lecture given by Dr. Zvi Yehuda on June 4, 2006 at the Babylonian Heritage Center in Or-Yehuda during the Memorial Evening of the 129 Jewish Victims of the Farhud (International Sephardic Leadership Council)
- the chapter on the farhud of "memories of eden", a book on Iraqi Jew history.
- [2]30 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . review of "memories of eden", Haaretz.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Farhud Yahudilerin Savuot bayrami sirasinda 1 2 Haziran 1941 tarihlerinde Irak Kralligi ndaki Bagdat ta Yahudilere yapilan pogrom veya zorla tahliye olayidir Ayaklanma Nazi yanlisi Resid Ali Geylani hukumetinin cokmesinden sonra baslayan otorite boslugunda gerceklesti Baslangicta mudahaleden kacinan Ingiliz gucleri katliamlarin genel bir anarsi halinde devam etmesi uzerine kargasa cikaranlara mudahale etti Saldirilar sonucunda 175 Yahudi oldu ve 1000 Yahudi yaralandi Yahudilerin mallari yagmalandi ve 900 Yahudi evi harabeye cevrildi 1951 e kadar Irak in Yahudi nufusunun 80 ini olusturan 110 000 Yahudi nin cogu basta Israil e olmak uzere ulkeyi terk etti Farhud icin Holokost un unutulmus pogromu ve Irak Yahudi cemaatinin sonunun baslangici denildi Yahudiler bolgede 2600 yildir yasiyordu FarhudFarhud kurbanlari icin toplu mezar 1946Bolge IrakTarih1 2 Haziran 1941Saldiri turuPogromOlu175Yarali1000Erken tarihBabil Surgunu nde bolgeye yerlesen Yahudiler Babil de 2500 seneden daha uzun bir suredir yasiyordu bkz Irak taki Yahudilerin tarihi 1941 e kadar yaklasik 150 000 Irak Yahudisi tarimda bankacilikta ticarette ve hukumet burokrasisinde yani Irak yasaminin her alaninda aktif rol aliyordu Osmanli Imparatorlugu nun I Dunya Savasi ni kaybetmesiyle Milletler Cemiyeti Irak i Ingilizlerin hakimiyetine birakti Krallik koltugunu Faysal bin Huseyin den alan Gazi bin Faysal 1939 da bir araba kazasinda hayatini kaybedince Ingilizler basa Abdullah i getirdi Bu tarihe kadar modern Irak Yahudi tarihinde buna benzer iki pogrom gerceklesmisti biri 1776 da Basra da digeri 1828 de Bagdat ta Yahudiler Irak taki tarihleri boyunca cesitli saldirilara maruz kaldilar bircok kere sinagoglarinin yikilmasi karari verildi ve bazen de Islam dinine gecmeleri icin zorlandi Farhud oncesi olaylarPropaganda 1932 ila 1941 yillari arasinda Irak in Almanya elciliginin basinda bulunan antisemitist ve fasist hareketleri destekledi Entelektueller ve ordu yetkilileri Nazi partisinin misafiri olarak Almanya yi ziyaret ettiler ve gazetelerde antisemit makaleler yayimlandi Alman elciligi el Alem el Arabi isimli gazeteyi satin alip antisemit propagandalara devam etti ve Mein Kampf in Arapca tercumesini yayimladi Alman elciligi Hitler Gencligi ni model alan el Fetva isimli genclik orgutunu destekledi Altin Meydan darbesi Michael Eppel The Palestinian Conflict in Modern Iraq Modern Irak ta Filistin Ihtilafi isimli kitabinda Farhud olayi icin Irak taki Alman ideolojisini ve asiri milliyetciligi sorumlu tutar bu ikisi de Altin Meydan darbesinde doruga cikti 1941 de Altin Meydan olarak bilinen Nazi yanlisi Irak yetkililerinden olusan grup General Resid Ali Geylani liderliginde 1 Nisan da Abdullah a karsi basarili bir darbe girisiminde bulundu Yeni Irak hukumeti vakit kaybetmeden ulkelerindeki Ingiliz askerleriyle bagimsizlik icin yuzlesti Anlasmaya gore Ingilizlerin askerlerini Irak topraklarinda konuslandirmaya ve transit gecirmeye haklari vardi Ingilizler amaclarini belli etmek icin Hindistan daki birliklerini Irak a getirme karari aldi Irak buna karsi cikip Ingilizlere kafa tuttu Basra da ve Bagdat in guneyi ve batisinda Ingiliz askerleriyle yuzlesti Almanlar Habbaniya daki Ingiliz hava istasyonunun bombalanmasi icin Irak a 26 savas ucagi sundu fakat Irak ve Almanlar adina bu basarisizlikla sonuclandi Winston Churchill Franklin D Roosevelt e telgraf cekip Orta Dogu da petrol rezervleri bulundugundan bolgenin Almanlarin eline gecmesinin elde edilecek zaferi zorlastiracagini bildirdi Bu telgraf sadece Irak la ilgili olmayip butun Orta Dogu daki sorunlari ele aliyordu 25 Mayis ta Hitler Alman hucum operasyonunu hizlandiran 30 Duzen i yururluge soktu Orta Dogu daki Arap Ozgurluk Hareketi Ingiltere ye karsi dogal muttefikimizdir Bu baglamda Irak in bagimsizliginin ozel bir onemi vardir Bu nedenle Orta Dogu da ilerleyip Irak a destek vermeye karar verdim 30 Mayis ta Ingiliz kuvvetlerinin olusturdugu birligi Tugay J J Kingstone onderliginde Bagdat a ulasti Altin Meydan ve destekcileri Iran uzerinden Almanya ya kacti Kingcol da olarak da bilinen Binbasi John Bagot Glubb in yonetiminde Arap birlikler de bulunuyordu 31 Mayis ta Abdullah liderligini devam ettirmek icin Bagdat a geri uctu Ingiliz destekli bir kontra darbeyi engellemek icin Bagdat a yanina Ingilizleri almadan girdi Farhud dan once antisemit olaylar Farhud gorgu taniklarindan sunu aktarmistir Amtisemit propaganda yerel radyodan ve Arapca yayin yapan Berlin Radyosundan duzenli olarak yapilmaktaydi Okula giden yolda duvarlarda Hitler Yahudi mikroplari olduruyordu seklinde cesitli anti Yahudi sloganlar yazilmisti Musluman dukkan sahipleri olasi bir anti Yahudi ayaklanmasinda kendilerine zarar gelmesini onlemek icin dukkanlarina Musluman yazmisti Bagdat Yahudi Cemaati Sekreteri Salom Dervis in anlattigina gore Farhud olayindan birkac gun once Yahudi evleri kirmizi palmiye baskilariyla Hamsa El Fetva gencligi tarafindan isaretlenmisti Farhud dan iki gun once hukumet bakani Yunus Sabavi kendisini Bagdat valisi ilan etti cemaat lideri haham Sasson Khduri yi yanina cagirtip guvenlik geregi uc gun boyunca evden cikmamalarini tavsiye etti Arastirma komisyonu Yunus un niyetinin Yahudileri oldurmek oldugunu ortaya cikardi Yunus un Bagdat taki hakimiyeti sadece birkac saat surdu Rasid Ali hukumetinin dustugu sirada yalan dedikodu cikarilip Yahudilerin Ingiliz hava kuvvetlerine aynalarla isaret verdigi duyuruldu Farhud 1 2 Haziran 1941 Irak hukumeti ve Ingiliz kaynaklarina gore saldirilar Irak Yahudilerinden olusan bir delegenin Abdullah i ziyaret etmek icin Cicekler Sarayi na Kasr el Zuhur gittigi sirada Al Khurr Koprusu nde bir guruhun delegeye saldirisiyla basladi Saldirilar El Rusafa ve Abu Sifyan da devam etti ve ertesi gun polislerin saldirganlara katilmasiyla siddetlendi Yahudilere ait dukkanlar yakildi ve sinagog harabeye cevrildi Prof Zvi Yehuda ya gore El Geylani Camisi nin kiskirtmasiyla baslayan olaylar onceden tasarlanmisti Prof Yehuda bu sonuca varmak icin gorgu taniklarinin yorumlarini ve uygulanan metotlari inceledi Ayaklanmanin ikinci gununde 2 Haziran da Ingiliz kuvvetleri saldirilari sokaga cikma yasagi koyarak bastirdi ve yasagi ihlal edenlere ilk goruste ates acti London Sunday Times ta gazeteci Tony Rocca nin arastirmalarina gore saldirilara mudahalenin gec kalinmasinin sebebi donemin Ingiliz elcisi in kisisel kararidir altinda calisan memurlarin ayaklanmayi bastirmasi icin istekte bulunmasina ragmen Londra dan gelen emirleri hice sayarak beklemeye karar vermistir Diger bazi goruslere gore ise Ingilizler olaylarin yatismasini beklemistir cunku Yahudiler ile Muslumanlar arasindaki bir catisma islerine gelmekteydi Sonuc Farhud sonucunda 180 Yahudi oldu 240 i yaralandi 586 Yahudiye ait is yeri yagmalandi ve 99 Yahudi evi yikildi Aralarinda ordu yetkilileri ve polislerin de bulundugu sekiz saldirgan Irak hukumetince olume mahkum edildi Bazi kaynaklar rakamlari farkli gostermektedir 200 Yahudi olu 2000 den fazla yarali 900 Yahudi evi ve yuzlerce is yeri yagmalanip yikildi Bernard Lewis a gore resmi istatistiklerde 600 Yahudi olu 240 yarali vardir fakat resmi olmayan rakamlar daha da yuksektir Farhud Irak Yahudileri icin donum noktalarindan biridir Yahudiler saldirilarin boykotlarin el koymalarin ve 1951 de neredeyse tamamiyla kovulmanin hedefi haline geldi 2003 itibariyla Irak taki Yahudi nufusu 100 den azdir 2008 de ise bu sayi yedi kisi daha azaldi Ayrica bakinizIrak taki Yahudilerin tarihi Yahudilerin Arap topraklarindan toplu gocu Islam ve antisemitizm Arap dunyasinda antisemitizm Pogrom Sefik AdesKaynakca Martin Gilbert The atlas of Jewish history 10 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde William Morrow and Company 1993 pg 114 ISBN 0 688 12264 7 United States Dept of State External Research Division Middle East Volume 14 16 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Europa Publications 1960 pg 139 Abraham H Miller Remembering the Farhud 11 Agustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Frontpagemag com June 01 2006 The terror behind Iraq s Jewish exodus 6 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Julia Magnet The Telegraph April 16 2003 Bat Ye or The Dhimmi 1985 p 61 10 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2010 Memories of Eden Haaretz Israel News 30 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2010 Shenhav 2002 p 30 Levin 2001 p 6 The Middle East s Forgotten Refugees 23 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Semha Alwaya Lewis Bernard Semites and Anti Semites 1999 page 158 Baghdad Jews Have Become a Fearful Few NYTimes com 28 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Aralik 2010 Ilgili yayinlarCohen Hayyim 1966 The Anti Jewish Farhud in Baghdad 1941 Middle Eastern Studies 3 2 17 Levin Itamar 2001 Locked Doors The Seizure of Jewish Property in Arab Countries Praeger Greenwood ISBN 0 275 97134 1 Shamash Violette 2008 2010 Memories of Eden A Journey Through Jewish Baghdad Forum Books London Northwestern University Press Evaston IL USA Shenhav Yehouda 2002 Ethnicity and National Memory The World Organization of Jews from Arab Countries WOJAC in the Context of the Palestinian National Struggle British Journal of Middle Eastern Studies 29 1 27 56 Kedouri Elie 1974 The Sack of Basra and the Farhud in Baghdad Arabic Political Memoirs London pp 283 314 Meir Glitzenstein Esther 2004 Zionism in an Arab Country Jews in Iraq in the 1940s London and New York Routledge Zvi Yehuda and Shmuel Moreh Al Farhud the 1941 pogrom in Iraq Magnes Press and The 1992 Hebrew 2010 EnglishDis baglantilarThe Farhud of 1941 in Iraq 7 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Iraq Coup Attempt of 1941 the Mufti and the Farhud13 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Jews of Iraq29 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Baghdad amp Forgotten Pogrom30 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Edwin Black The Jewish Times October 5 2004 The terror behind Iraq s Jewish exodus6 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Telegraph 16 Apr 2003 JIMENA7 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Babylonian Jewry Heritage Center14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Farhud27 Agustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Those Responsible for the Farhud3 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 137 Lecture given by Dr Zvi Yehuda on June 4 2006 at the Babylonian Heritage Center in Or Yehuda during the Memorial Evening of the 129 Jewish Victims of the Farhud International Sephardic Leadership Council the chapter on the farhud of memories of eden a book on Iraqi Jew history 2 30 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde review of memories of eden Haaretz