Deri emilimi, maddelerin deri yoluyla vücuda girebildiği bir yoldur. Soluma, ve enjeksiyon ile birlikte, deriden emilim yolu, ilaç uygulamalarında kullanılabildiği gibi bu yolla zehirli (toksik) maddelere de maruz kalınabilir. Maddelerin deri yoluyla emilimini etkileyen en önemli etmenler, madde konsantrasyonu, temas süresi, ilacın çözünürlüğü ve cildin veya vücudun maruz kalan bölümünün fiziksel durumu olarak bildirilmiştir.
Emilimi etkileyen faktörler
Soluma, ve enjeksiyonla birlikte, dermal absorpsiyon (deri emilimi) ilaçlar da dahil olmak üzere biyoaktif maddeler için bir maruz kalma yoludur. Maddelerin deri yoluyla emilimi bir dizi faktöre bağlıdır:
- Konsantrasyon
- Molekülün moleküler ağırlığı
- Maruziyet süresi
- İlacın çözünürlüğü
- Cildin fiziksel durumu
- Derideki kıl miktarı da dahil olmak üzere vücudun açıkta kalan kısmı
Genel olarak, kimyasalların deri yoluyla emilim hızı en hızlıdan en yavaşa doğru aşağıdaki şemayı takip eder: Skrotal > Alın > Koltukaltı ≥ Saç Derisi > Sırt = Karın > Avuç içi = ayak yüzeyinin altı.
Deri yoluyla emilebilmesi için bir kimyasalın epidermis, bezler veya saç foliküllerinden geçmesi gerekir. Ter bezleri ve saç kökleri toplam cilt yüzeyinin yaklaşık yüzde 0.1 ila 1.0'ını oluşturur. Küçük miktarlarda kimyasallar, bezler veya kıl folikülleri yoluyla vücuda hızla girebilse de, esas olarak epidermis yoluyla emilirler. Kimyasallar, kan dolaşımına veya lenf dolaşımına girebilecekleri ve vücudun diğer bölgelerine dolaşabilecekleri dermise girmeden önce epidermisin yedi hücre katmanından geçmelidir. Toksinler ve toksik maddeler, pasif difüzyon yoluyla katmanlar arasında hareket edebilir. , epidermisin en dış tabakasıdır ve bir ajanın emiliminde hız sınırlayıcı bariyerdir. Böylece, bir şeyin bu daha kalın dış tabakadan ne kadar hızlı geçtiği, genel emilimi belirler. Stratum corneum öncelikle lipofilik kolesterol, kolesterol esterleri ve seramidlerden oluşur. Böylece yağda çözünen kimyasallar, tabakayı daha hızlı geçer ve dolaşıma girerler ancak, hemen hemen tüm moleküller, asgari bir dereceye kadar nüfuz eder. Uçucu Organik Bileşikler, Toplam Trihalometanlar, florür ve dezenfektanlar gibi belediye sularındaki ve diş ürünlerindeki kimyasalların emilmesi, çevresel sağlık tehlikelerine önemli bir maruz kalmadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Eaton, DL and Klaassen Curtis D. Principles of Toxicology. in Cassarett & Doull's Toxicology, The Basic Science of Poisons. 5th edition. 1996. McGraw-Hill.
- ^ Bos (2000). "The 500 Dalton rule for the skin penetration of chemical compounds and drugs". Exp. Dermatol. 9 (3): 165-9. doi:10.1034/j.1600-0625.2000.009003165.x. (PMID) 10839713.
- ^ a b Baynes, RE and Hodgson E. Absorption and Distribution of Toxicants. in Chapter 6 of A Textbook of modern toxicology. 3rd edition. 2004, John Wiley & Sons, Inc.
- ^ Morganti, P., Ruocco, E., Wolf, R., & Ruocco, V. (2001). "Percutaneous absorption and delivery systems." Clin Dermatol. 19: 489-501.
- ^ Hood (2005). "Tap Water and Trihalomethanes: Flow of Concerns Continues". Environmental Health Perspectives. 113 (7): A474. doi:10.1289/ehp.113-a474. (PMC) 1257669 $2.
- ^ Jaccobson (1992). "Fluoride Uptake and Clearance from the Buccal Mucosa following Mouthrinsing". Caries Res. 26 (1): 56-58. doi:10.1159/000261428. (PMID) 1568238.
- ^ Gabler (1968). "Absorption of fluoride through the oral mucosa of rats". Arch Oral Biol. 13 (6): 619-623. doi:10.1016/0003-9969(68)90140-4. (PMID) 5244286.
- ^ Brown (1984). "The role of skin absorption as a route of exposure for VOCs in drinking water". Am. J. Public Health. 74 (5): 479-84. doi:10.2105/AJPH.74.5.479. (PMC) 1651599 $2. (PMID) 6711723.
Dış bağlantılar
- Cilt Maruziyetleri ve Etkileri, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri
- EDETOX veritabanı 12 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- DSÖ, Çevre Sağlığı Kriterleri 235, Dermal Emilim 24 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Konut Maruz Kalma Değerlendirmesi için EPA 2012 Standart Operasyon Prosedürleri (SOP'ler) 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Franz hücrelerinin açıklaması 12 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [1] 15 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Deri emilimi maddelerin deri yoluyla vucuda girebildigi bir yoldur Soluma ve enjeksiyon ile birlikte deriden emilim yolu ilac uygulamalarinda kullanilabildigi gibi bu yolla zehirli toksik maddelere de maruz kalinabilir Maddelerin deri yoluyla emilimini etkileyen en onemli etmenler madde konsantrasyonu temas suresi ilacin cozunurlugu ve cildin veya vucudun maruz kalan bolumunun fiziksel durumu olarak bildirilmistir Emilimi etkileyen faktorlerSoluma ve enjeksiyonla birlikte dermal absorpsiyon deri emilimi ilaclar da dahil olmak uzere biyoaktif maddeler icin bir maruz kalma yoludur Maddelerin deri yoluyla emilimi bir dizi faktore baglidir Konsantrasyon Molekulun molekuler agirligi Maruziyet suresi Ilacin cozunurlugu Cildin fiziksel durumu Derideki kil miktari da dahil olmak uzere vucudun acikta kalan kismi Genel olarak kimyasallarin deri yoluyla emilim hizi en hizlidan en yavasa dogru asagidaki semayi takip eder Skrotal gt Alin gt Koltukalti Sac Derisi gt Sirt Karin gt Avuc ici ayak yuzeyinin alti Deri yoluyla emilebilmesi icin bir kimyasalin epidermis bezler veya sac folikullerinden gecmesi gerekir Ter bezleri ve sac kokleri toplam cilt yuzeyinin yaklasik yuzde 0 1 ila 1 0 ini olusturur Kucuk miktarlarda kimyasallar bezler veya kil folikulleri yoluyla vucuda hizla girebilse de esas olarak epidermis yoluyla emilirler Kimyasallar kan dolasimina veya lenf dolasimina girebilecekleri ve vucudun diger bolgelerine dolasabilecekleri dermise girmeden once epidermisin yedi hucre katmanindan gecmelidir Toksinler ve toksik maddeler pasif difuzyon yoluyla katmanlar arasinda hareket edebilir epidermisin en dis tabakasidir ve bir ajanin emiliminde hiz sinirlayici bariyerdir Boylece bir seyin bu daha kalin dis tabakadan ne kadar hizli gectigi genel emilimi belirler Stratum corneum oncelikle lipofilik kolesterol kolesterol esterleri ve seramidlerden olusur Boylece yagda cozunen kimyasallar tabakayi daha hizli gecer ve dolasima girerler ancak hemen hemen tum molekuller asgari bir dereceye kadar nufuz eder Ucucu Organik Bilesikler Toplam Trihalometanlar florur ve dezenfektanlar gibi belediye sularindaki ve dis urunlerindeki kimyasallarin emilmesi cevresel saglik tehlikelerine onemli bir maruz kalmadir Cilt yapilarinin diyagrami Ayrica bakinizAbsorpsiyon kimya Epidermis cilt Toksinlere maruz kalmaKaynakca a b Eaton DL and Klaassen Curtis D Principles of Toxicology in Cassarett amp Doull s Toxicology The Basic Science of Poisons 5th edition 1996 McGraw Hill Bos 2000 The 500 Dalton rule for the skin penetration of chemical compounds and drugs Exp Dermatol 9 3 165 9 doi 10 1034 j 1600 0625 2000 009003165 x PMID 10839713 a b Baynes RE and Hodgson E Absorption and Distribution of Toxicants in Chapter 6 of A Textbook of modern toxicology 3rd edition 2004 John Wiley amp Sons Inc Morganti P Ruocco E Wolf R amp Ruocco V 2001 Percutaneous absorption and delivery systems Clin Dermatol 19 489 501 Hood 2005 Tap Water and Trihalomethanes Flow of Concerns Continues Environmental Health Perspectives 113 7 A474 doi 10 1289 ehp 113 a474 PMC 1257669 2 Jaccobson 1992 Fluoride Uptake and Clearance from the Buccal Mucosa following Mouthrinsing Caries Res 26 1 56 58 doi 10 1159 000261428 PMID 1568238 Gabler 1968 Absorption of fluoride through the oral mucosa of rats Arch Oral Biol 13 6 619 623 doi 10 1016 0003 9969 68 90140 4 PMID 5244286 Brown 1984 The role of skin absorption as a route of exposure for VOCs in drinking water Am J Public Health 74 5 479 84 doi 10 2105 AJPH 74 5 479 PMC 1651599 2 PMID 6711723 Dis baglantilarCilt Maruziyetleri ve Etkileri Hastalik Kontrol ve Onleme Merkezleri EDETOX veritabani 12 Agustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde DSO Cevre Sagligi Kriterleri 235 Dermal Emilim 24 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Konut Maruz Kalma Degerlendirmesi icin EPA 2012 Standart Operasyon Prosedurleri SOP ler 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Franz hucrelerinin aciklamasi 12 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 15 Agustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde