Synthesizer (sentezleyici, kısaca synth) farklı türde bir müzik yaratmak ve elektriksel sinyaller üretmek için kullanılan bir müzik aletidir. Üretilen sinyaller bir enstrüman amfisi, hoparlör ya da kulaklık aracılığıyla sese dönüştürülüp duyulur hale gelir. Synthesizer ile var olan çalgı (piyano, flüt vb) ve doğadaki sesleri (kuş, rüzgâr, dalga) yeniden üretmek mümkün olduğu gibi, tamamen özgün yeni sesler yaratmak da mümkündür.
Synthesizerlar elektriksel sinyaller yaratmak için çeşitli teknoloji ve programlanmış algoritmalar kullanır. Genellikle piyano benzeri klavye aracılığı ile kontrol edilir. İçerisinde yerleşik olarak kontroller bulunmayan synthesizerler MIDI veya metodu ile kontrol edilir.
Tarihçe
İlk elektrik temelli cihazlar
Klavye temelli elektrikli enstrümanlar arasında ilk örneklerden biri olan Musical Telegraph 1876 yılında Elisha Gray tarafından yapılmıştır. tarafından üretilen ve imzalı Theremin de yine synthesizer tarihinde önemli yer tutan enstrümanlar arasındadır. Tüm zamanların en başarılı elektronik çalgılarından biri ise 1935'te tarafından üretilen 'dır. İnsan konuşmasını taklit eden ilk elektronik synthesizer ise 1937'de Vocoder adıyla Homer W. Dudley tarafından geliştirilmiştir.
1950'ler
1955'te ve Herbert Belar tarafından üretilen , elektronik müzikteki gelişmeyi bir üst basamağa taşımıştır. Peşine gelen RCA Mark II Sound Synthesizer ise 'ne kurulmuş ve bu stüdyoda çalışan önemli besteciler tarafından kullanılmıştır.
1960'lar
Bu dönemde voltaj kontrollü synthesizer örnekleri ortaya çıkmıştır. Sesin perdesini ve performans işlevlerini voltaj değişimleriyle kontrol eden bu cihazlara verilebilecek ilk örnekler , ve Robert Moog imzalı ünlü 'dır.
Tipleri
Synthesizer'lar, basitçe donanım ve yazılım synthesizer'lar olarak iki ana kategoride incelenebilir. Donanım olanları analog ve tip olarak ikiye ayrılırken, Yazılım olanları da tek başına çalışan bağımsız uygulamalar ve ana programlar altında çalışan eklentilerdir. Eklentiler RTAS, AU, VST vb formatlardadır.
Sentezlemenin türüne göre de sınıflandırma yapılabilir. En sık rastlanan sentezleme teknikleri (additive) ve (subtractive) sentezlerdir. Artırmalı sentezde sese, genellikle harmonik açıdan ilişkili yeni dalga şekilleri eklenir ve ulaşılmak istenen ses elde edilir. ve artırmalı senteze örnek olarak verilebilir. Eksiltmeli sentezde ise zengin içerikli bir dalga formuna filtreleme işlemi uygulanarak, istenmeyen frekanslar elenir ve sese son şekli verilmiş olunur. eksiltmeli sentez kullanılan bir enstrümandır. Frekans modülasyonu (FM synthesis) da sık rastlanan bir diğer sentez tekniğidir. 1983-1989 arası üretilen modeli, FM tekniği üzerine inşa edilmiş ve büyük ticari başarı yakalamış bir synthesizer örneğidir. Yamaha firmasının 2015'te ürettiği Reface serisine ait DX modeli, FM sentezine dayanan DX7 modelinin küçük ölçekte yeniden-üretimi sayılabilir.
Bileşenleri
Erken dönem synthesizer'ların tamamı analog yapıya sahipken, günümüzde DSP ve analog donanımın birleştirildiği modern synthlere sıkça rastlanmaktadır. Bunun yanı sıra tamamen dijital teknolojiye dayanan yazılım synthesizerlar da mevcuttur.
Standart bir synthesizer'da ses üreten en az bir osilatör, sesin genel tınısını şekillendirmede kullanılan filtre, ses seviyesini ayarlamada kullanılan amplifikatör ve alçak frekans üreten adlı birimler bulunur. Osilatörler periyodik ses dalgası üretirler. Bu dalgalar arasında en yaygın olanları sinüs dalga, kare dalga, üçgen dalga, testere dişi (sawtooth) ve darbe (pulse) olarak sıralanabilir.
zarfı da önemli bir parametredir. Belli bir zaman ekseninde, sesin volümü ve harmonik içeriğini şekillendirmede kullanılan bu devre attack, decay, sustain ve release işlevlerini içerir.
Popüler müzikte kullanımı
Popüler müzikte synthesizer'ın yaygınlaşması, The Beatles'ın Abbey Road (1969) ve The Who'nun (1971) albümleri ile başlamıştır.
Keith Emerson (), (Yes), Brian Eno (Roxy Music) ve Rick Wright (Pink Floyd) gibi progresif rock icra eden klavyeciler, özellikle analog temelli synthesizer üzerindeki hakimiyetleri ile ön plana çıkmışlardır. Ancak synthesizer'ı müziklerinin merkezine ilk alanlar Can, ve Kraftwerk gibi krautrock grupları olmuştur.
1970'lerin sonlarında Jean Michel Jarre ve Vangelis gibi ambient müzik icra eden müzisyenlerin synthesizer temelli albümlerinin başarısı yanında David Bowie'nin krautrock etkili "Berlin üçlemesi" (Low, ve Lodger) synthesizer bazlı müziklerin yaygınlaşmasında daha önemli rol sahibi olmuştur. 70'lerin sonları ve 80'lerde popülerleşen Talking Heads, The Police, ve Joy Division gibi new wave ve post punk gruplarının yanı sıra Duran Duran, Depeche Mode ve Pet Shop Boys gibi synthpop gruplarında da synthesizer kullanımının oldukça yaygın olduğu görülebilir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Synthesizer sentezleyici kisaca synth farkli turde bir muzik yaratmak ve elektriksel sinyaller uretmek icin kullanilan bir muzik aletidir Uretilen sinyaller bir enstruman amfisi hoparlor ya da kulaklik araciligiyla sese donusturulup duyulur hale gelir Synthesizer ile var olan calgi piyano flut vb ve dogadaki sesleri kus ruzgar dalga yeniden uretmek mumkun oldugu gibi tamamen ozgun yeni sesler yaratmak da mumkundur 1897 1928 Synthesizerlar elektriksel sinyaller yaratmak icin cesitli teknoloji ve programlanmis algoritmalar kullanir Genellikle piyano benzeri klavye araciligi ile kontrol edilir Icerisinde yerlesik olarak kontroller bulunmayan synthesizerler MIDI veya metodu ile kontrol edilir TarihceIlk elektrik temelli cihazlar Klavye temelli elektrikli enstrumanlar arasinda ilk orneklerden biri olan Musical Telegraph 1876 yilinda Elisha Gray tarafindan yapilmistir tarafindan uretilen ve imzali Theremin de yine synthesizer tarihinde onemli yer tutan enstrumanlar arasindadir Tum zamanlarin en basarili elektronik calgilarindan biri ise 1935 te tarafindan uretilen dir Insan konusmasini taklit eden ilk elektronik synthesizer ise 1937 de Vocoder adiyla Homer W Dudley tarafindan gelistirilmistir 1950 ler 1955 te ve Herbert Belar tarafindan uretilen elektronik muzikteki gelismeyi bir ust basamaga tasimistir Pesine gelen RCA Mark II Sound Synthesizer ise ne kurulmus ve bu studyoda calisan onemli besteciler tarafindan kullanilmistir 1960 lar Bu donemde voltaj kontrollu synthesizer ornekleri ortaya cikmistir Sesin perdesini ve performans islevlerini voltaj degisimleriyle kontrol eden bu cihazlara verilebilecek ilk ornekler ve Robert Moog imzali unlu dir TipleriSynthesizer lar basitce donanim ve yazilim synthesizer lar olarak iki ana kategoride incelenebilir Donanim olanlari analog ve tip olarak ikiye ayrilirken Yazilim olanlari da tek basina calisan bagimsiz uygulamalar ve ana programlar altinda calisan eklentilerdir Eklentiler RTAS AU VST vb formatlardadir Sentezlemenin turune gore de siniflandirma yapilabilir En sik rastlanan sentezleme teknikleri additive ve subtractive sentezlerdir Artirmali sentezde sese genellikle harmonik acidan iliskili yeni dalga sekilleri eklenir ve ulasilmak istenen ses elde edilir ve artirmali senteze ornek olarak verilebilir Eksiltmeli sentezde ise zengin icerikli bir dalga formuna filtreleme islemi uygulanarak istenmeyen frekanslar elenir ve sese son sekli verilmis olunur eksiltmeli sentez kullanilan bir enstrumandir Frekans modulasyonu FM synthesis da sik rastlanan bir diger sentez teknigidir 1983 1989 arasi uretilen modeli FM teknigi uzerine insa edilmis ve buyuk ticari basari yakalamis bir synthesizer ornegidir Yamaha firmasinin 2015 te urettigi Reface serisine ait DX modeli FM sentezine dayanan DX7 modelinin kucuk olcekte yeniden uretimi sayilabilir BilesenleriErken donem synthesizer larin tamami analog yapiya sahipken gunumuzde DSP ve analog donanimin birlestirildigi modern synthlere sikca rastlanmaktadir Bunun yani sira tamamen dijital teknolojiye dayanan yazilim synthesizerlar da mevcuttur Standart bir synthesizer da ses ureten en az bir osilator sesin genel tinisini sekillendirmede kullanilan filtre ses seviyesini ayarlamada kullanilan amplifikator ve alcak frekans ureten adli birimler bulunur Osilatorler periyodik ses dalgasi uretirler Bu dalgalar arasinda en yaygin olanlari sinus dalga kare dalga ucgen dalga testere disi sawtooth ve darbe pulse olarak siralanabilir zarfi da onemli bir parametredir Belli bir zaman ekseninde sesin volumu ve harmonik icerigini sekillendirmede kullanilan bu devre attack decay sustain ve release islevlerini icerir Populer muzikte kullanimiPopuler muzikte synthesizer in yayginlasmasi The Beatles in Abbey Road 1969 ve The Who nun 1971 albumleri ile baslamistir Keith Emerson ELP Yes Brian Eno Roxy Music ve Rick Wright Pink Floyd gibi progresif rock icra eden klavyeciler ozellikle analog temelli synthesizer uzerindeki hakimiyetleri ile on plana cikmislardir Ancak synthesizer i muziklerinin merkezine ilk alanlar Can ve Kraftwerk gibi krautrock gruplari olmustur 1970 lerin sonlarinda Jean Michel Jarre ve Vangelis gibi ambient muzik icra eden muzisyenlerin synthesizer temelli albumlerinin basarisi yaninda David Bowie nin krautrock etkili Berlin uclemesi Low Heroes ve Lodger synthesizer bazli muziklerin yayginlasmasinda daha onemli rol sahibi olmustur 70 lerin sonlari ve 80 lerde populerlesen Talking Heads The Police ve Joy Division gibi new wave ve post punk gruplarinin yani sira Duran Duran Depeche Mode ve Pet Shop Boys gibi synthpop gruplarinda da synthesizer kullaniminin oldukca yaygin oldugu gorulebilir Kaynakca 7 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2016 Arsivlenmis kopya 4 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2016 Arsivlenmis kopya 30 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2016