La Petite Danseuse de Quatorze Ans (14 Yaşındaki Küçük Dansçı), Edgar Degas tarafından 1881’de yapılan heykel. Modern sanat tarihinin en iyi bilinen ve sevilen heykellerinden biridir.
Heykele, Marie Genevieve van Goethem (ya da Goetham) adlı bale öğrencisi modellik yapmıştır. Balmumundan yapılmıştır. Üzerinde gerçek bir tütü ve bale pabuçları, başında da at kılından yapılmış bir peruk ve saç kurdelası vardır. Degas’nın ölümünden sonra bronzdan kopyaları yapılarak dünyanın pek çok müzesinde sergilenmeye başlanmıştır. Balmumundan yapılmış olan orijinal heykel, 1999’da 12.337.500 Amerikan doları ödeyen Fransız iş adamı Francois Pinault’ya satılmıştır. 14 Yaşındaki Küçük Dansçı, Degas’nın hayatında sergilediği tek heykeldir. Daha sonra pek çok küçük heykel yapmıştır, ama bunlar ölümünden sonra sergilenmiştir. Degas, heykelleri daha çok resimleri için bir ön hazırlık olarak düşünmüş, doğal hareketi incelemek ve resimlerine daha canlı bir ifade verebilmek için önce kilden ve balmumundan heykeller yapmıştır. 14 Yaşındaki Küçük Dansçı ise 1880’de sergilenmek üzere planlanmış bir eserdir. Ancak o tarihte heykelin sergilenmeye hazır olmadığını düşünen Degas, boş bir camekânı sergilemiş, ertesi sene bu camekânın içine artık hazır olan heykelini yerleştirmiştir. Eseri, dönemin eleştirmenlerinden çok farklı tepkiler almıştır. Pek çok eleştirmen heykelin çirkin olduğunu, maymuna benzediğini söylemiştir. Heykelin beğenilmemesinde, o dönemde sanatseverlerin koyu renk bronz ya da beyaz mermer heykellere alışık olmasının etkisi olmuştur. Degas’nın heykelinin balmumundan yapılması ve üzerinde gerçek bir kostümün olması o dönemde yadırganmış olsa da ileriki dönemlerin kübist, sürrealist ve geç dönem 20. yüzyıl sanatçıları heykelin bu özelliklerinden etkilenmişlerdir. Küçük Dansçı’nın dar alın ve çıkık çene yapısına sahip olması ve o dönemde böyle bir fiziksel yapının ikinci sınıf insanları tanımlamada kullanılıyor olması Degas’nın bir dansçıyı değil, bir fahişeyi anlattığının düşünülmesine yol açmıştır.
Gerçek küçük dansçı: Marie Genevieve van Goethem (ya da Goetham)
Paris’te yaşayan Belçikalı bir terzinin üç kızından ortancasıdır. Üç kız kardeş, Paris Opera-Bale’de bale öğrencisi olmuşlar, babaları öldükten sonra anneleri çamaşırcılık yapmaya başlamıştır. Degas, Paris Opera Evi’nin performanslarını düzenli olarak izlemeye gitmiştir ve dansçıların sahne arkasındaki hâllerini ilk resmeden ressam olmuştur. Marie ve kardeşleri ona modellik yapmışlardır. Ressam ile Marie arasındaki ilişki konusunda farklı yorumlar vardır. Bale okulunun zengin erkek misafirleri olması, balerin kızların kendilerini koruma altına alacak erkekler araması 1880'lerde normal karşılanmaktadır. Bu üç kız kardeşin annesinin onları bu erkeklere fahişe olarak sunduğu da söylenmektedir. Marie’nin ablası Antoniette'in Kara Kedi adlı barda hırsızlık yaparken yakalanıp tutuklandığı, annesi tarafından fuhuş yapmaya zorlanmış olduğu söylenmektedir. Marie, muhtemelen ablasının yerine geçmiştir. Dans provalarına geç kalmaya başladığı için Bale Okulu’ndan 1882’de atılmıştır. Gazete sütunlarında ondan “ahlakı bozuk bir kız” olarak bahsedilmiştir. Marie ablasının izinden giderken, küçük kız kardeşi Charrlotte 50 yıl boyunca baleyi bırakmamış, dansçılıktan sonra bale öğretmenliği yapmıştır. İki ablasının batakhanelere düşmesine karşın o, alanında saygın bir kişi olmuş, bale profesörü sıfatını kazanmış ve 1933’te emekli olmuştur. 17 yaşında bale kariyeri sona eren Marie’nin evlendiğine, çocuk sahibi olduğuna ya da öldüğüne dair herhangi bir kayıt bulunamamıştır.
Heykelin bronz kopyaları
Heykelin bronz dökümünün yapımı kendisine teklif edildiyse de Degas bunu kabul etmemiştir. “Bronz, heykelin sonsuza kadar yaşamasını sağlar, bunu yapmak büyük sorumluluk ister” diyerek teklifi reddetmiştir. Degas’nın 1917’de ölümünün ardından varisçileri, bronz dökümlere izin vermiştir. Degas’nın arkadaşı Paul Albert Batholome Almanya’da bronz dökümler yapmıştır. Pek çok ünlü müzede bu kopyalar sergilenmektedir. Bu bronz kopyalar, bazı eleştirmenlerce olumsuz karşılanmıştır. Balmumunun heykelin narinliğini sağladığını ve ten renginin bile çok gerçekçi bir şekilde heykele aktarılabilmesinin bu madde sayesinde olduğunu söyleyen eleştirmenler, bronz heykellerde bütün bunların kaybolduğunu söylemişlerdir. Ancak ünlenen heykeller bu bronz kopyalardır. Bir heykele ödenen en yüksek ücret alanında 14 yaşında Küçük Kız heykelinin bronz kopyaları rekor kırmıştır.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta 14 Yaşındaki Küçük Dansçı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
La Petite Danseuse de Quatorze Ans 14 Yasindaki Kucuk Dansci Edgar Degas tarafindan 1881 de yapilan heykel Modern sanat tarihinin en iyi bilinen ve sevilen heykellerinden biridir 14 Yasindaki Kucuk Dansci Londra Royal Akademi Heykele Marie Genevieve van Goethem ya da Goetham adli bale ogrencisi modellik yapmistir Balmumundan yapilmistir Uzerinde gercek bir tutu ve bale pabuclari basinda da at kilindan yapilmis bir peruk ve sac kurdelasi vardir Degas nin olumunden sonra bronzdan kopyalari yapilarak dunyanin pek cok muzesinde sergilenmeye baslanmistir Balmumundan yapilmis olan orijinal heykel 1999 da 12 337 500 Amerikan dolari odeyen Fransiz is adami Francois Pinault ya satilmistir 14 Yasindaki Kucuk Dansci Degas nin hayatinda sergiledigi tek heykeldir Daha sonra pek cok kucuk heykel yapmistir ama bunlar olumunden sonra sergilenmistir Degas heykelleri daha cok resimleri icin bir on hazirlik olarak dusunmus dogal hareketi incelemek ve resimlerine daha canli bir ifade verebilmek icin once kilden ve balmumundan heykeller yapmistir 14 Yasindaki Kucuk Dansci ise 1880 de sergilenmek uzere planlanmis bir eserdir Ancak o tarihte heykelin sergilenmeye hazir olmadigini dusunen Degas bos bir camekani sergilemis ertesi sene bu camekanin icine artik hazir olan heykelini yerlestirmistir Eseri donemin elestirmenlerinden cok farkli tepkiler almistir Pek cok elestirmen heykelin cirkin oldugunu maymuna benzedigini soylemistir Heykelin begenilmemesinde o donemde sanatseverlerin koyu renk bronz ya da beyaz mermer heykellere alisik olmasinin etkisi olmustur Degas nin heykelinin balmumundan yapilmasi ve uzerinde gercek bir kostumun olmasi o donemde yadirganmis olsa da ileriki donemlerin kubist surrealist ve gec donem 20 yuzyil sanatcilari heykelin bu ozelliklerinden etkilenmislerdir Kucuk Dansci nin dar alin ve cikik cene yapisina sahip olmasi ve o donemde boyle bir fiziksel yapinin ikinci sinif insanlari tanimlamada kullaniliyor olmasi Degas nin bir dansciyi degil bir fahiseyi anlattiginin dusunulmesine yol acmistir Gercek kucuk dansci Marie Genevieve van Goethem ya da Goetham Paris te yasayan Belcikali bir terzinin uc kizindan ortancasidir Uc kiz kardes Paris Opera Bale de bale ogrencisi olmuslar babalari oldukten sonra anneleri camasircilik yapmaya baslamistir Degas Paris Opera Evi nin performanslarini duzenli olarak izlemeye gitmistir ve danscilarin sahne arkasindaki hallerini ilk resmeden ressam olmustur Marie ve kardesleri ona modellik yapmislardir Ressam ile Marie arasindaki iliski konusunda farkli yorumlar vardir Bale okulunun zengin erkek misafirleri olmasi balerin kizlarin kendilerini koruma altina alacak erkekler aramasi 1880 lerde normal karsilanmaktadir Bu uc kiz kardesin annesinin onlari bu erkeklere fahise olarak sundugu da soylenmektedir Marie nin ablasi Antoniette in Kara Kedi adli barda hirsizlik yaparken yakalanip tutuklandigi annesi tarafindan fuhus yapmaya zorlanmis oldugu soylenmektedir Marie muhtemelen ablasinin yerine gecmistir Dans provalarina gec kalmaya basladigi icin Bale Okulu ndan 1882 de atilmistir Gazete sutunlarinda ondan ahlaki bozuk bir kiz olarak bahsedilmistir Marie ablasinin izinden giderken kucuk kiz kardesi Charrlotte 50 yil boyunca baleyi birakmamis dansciliktan sonra bale ogretmenligi yapmistir Iki ablasinin batakhanelere dusmesine karsin o alaninda saygin bir kisi olmus bale profesoru sifatini kazanmis ve 1933 te emekli olmustur 17 yasinda bale kariyeri sona eren Marie nin evlendigine cocuk sahibi olduguna ya da oldugune dair herhangi bir kayit bulunamamistir Heykelin bronz kopyalariHeykelin bronz dokumunun yapimi kendisine teklif edildiyse de Degas bunu kabul etmemistir Bronz heykelin sonsuza kadar yasamasini saglar bunu yapmak buyuk sorumluluk ister diyerek teklifi reddetmistir Degas nin 1917 de olumunun ardindan variscileri bronz dokumlere izin vermistir Degas nin arkadasi Paul Albert Batholome Almanya da bronz dokumler yapmistir Pek cok unlu muzede bu kopyalar sergilenmektedir Bu bronz kopyalar bazi elestirmenlerce olumsuz karsilanmistir Balmumunun heykelin narinligini sagladigini ve ten renginin bile cok gercekci bir sekilde heykele aktarilabilmesinin bu madde sayesinde oldugunu soyleyen elestirmenler bronz heykellerde butun bunlarin kayboldugunu soylemislerdir Ancak unlenen heykeller bu bronz kopyalardir Bir heykele odenen en yuksek ucret alaninda 14 yasinda Kucuk Kiz heykelinin bronz kopyalari rekor kirmistir Dis baglantilarWikimedia Commons ta 14 Yasindaki Kucuk Dansci ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir