Monarşizm, bir hükümdarın üstün yetkilerle devlet başkanı olduğu yönetim biçimi olan monarşiyi savunan siyasal öğretidir. Bu siyasi öğretiyi savunan bireylere de monarşist denir.
Monarşizm, herhangi bir hanedandan veya liderden bağımsız olarak bu tür yönetim tarzını savunan bir görüştür. Belirli bir hanedanın yönetiminin savunulması ise kralcılık/saltanatçılık olarak anılır. Tarihsel süreç içerisinde kraliyet karşıtlarıyla mücadele edenlerin "cumhuriyetçiler" olarak anılması sebebiyle monarşizme karşı çıkanlar bugün de cumhuriyetçiler olarak anılmaktadır. Ülkeden ülkeye farklılık göstermekle birlikte, monarşizmin bir ülkedeki yansıması bir hanedanın desteklenmesi, geri dönmesinin arzulanması olabileceği gibi tahtta oturan bir kişinin kral/sultan olarak desteklenmesi, tahttakine karşı hak iddia edenin taraftar bulması veya tahttan indirilmiş kişinin geri dönmesinin istenmesi gibi farklı çeşitlerde kendini gösterir.
Monarşiler
Mevcut monarşiler
Monarşizm ile kralcılık/saltanatçılık ayrımını netleştirmek için Birleşik Krallık örneği açıklayıcı olacaktır. İngiliz İç Savaşı bir kralcılık/saltanatçılık örneğidir ve Cumhuriyetçiler ile Kraliyet yanlıları arasındaki bu savaşta belirli bir kral (I. Charles) ve bir hanedan desteklenmiştir. Oysaki monarşizm, Birleşik Krallık'ın bir monark, tek bir hükümdar tarafından yönetilmesi gerektiğini savunur. Günümüzde Birleşik Krallık'ta mevcut Windsor hanedanına sempati duyan ve monarşiyi destekleyen önemli bir toplumsal taban vardır.
Kaldırılmış monarşiler
Türkiye'de veya eski hükmettiği coğrafyalarda Osmanlı Devleti'nin yeniden tesisini düşleyen gruplar olduğu gibi yönetime Osmanoğlu Ailesi'nden bir yöneticinin geçmesini savunan küçük bir grup da vardır. Bunların hepsi kralcı/saltanatçı kategorisi altındadır. Monarşistler için ise örnek ülke için en iyi idarenin monarşi ile olabileceğini savunurlar fakat bunun Osmanlı Hanedanı olup olmaması hususunu önemsemeyenlerdir. Önemli olan idare tarzının monarşi olmasıdır. Benzer bir ayrıştırma Orta Avrupa'da, özel olarak Habsburg Hanedanı'nı başta görmek isteyenler ile örneğin Polonya'da yaşandığı gibi Polonya'da monarşizmi savunanların bu hanedana tahtı teklif etmesi arasında da görülebilir.
Monarşistler
Bazı önde gelen monarşizm yanlıları şu kişilerdir:
- Amerika Birleşik Devletleri
Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nda Büyük Britanya Krallığı'na sadık kalanlar.
- Almanya
Otto von Bismarck, August von Mackensen, Paul von Hindenburg, Fedor von Bock, Carl Friedrich Goerdeler
- Avustralya
Joan Sutherland, Tony Abbott
- Avusturya
Joseph Roth, Friedensreich Hundertwasser, Ernst Fuchs
- Birleşik Krallık
Joan Collins, Dame Judi Dench, Boris Johnson, Michael Heseltine, Sir Elton John, Sir Tom Jones, J.R.R. Tolkien, C.S. Lewis, Sir Paul McCartney, Harold Wilson, Sir Winston Churchill, David Cameron
- Fransa
Voltaire, Georges-Charles de Heeckeren d'Anthès, Honoré de Balzac
- Japonya
- Polonya
Robert Iwaszkiewicz, Radek Sikorski, Janusz Korwin-Mikke, Grzegorz Braun, Michał Marusik, Kazik Staszewski, Robert Makłowicz
- Rusya
Anton Bakov, Vladimir Jirinovskiy, Boris Nemtsov
- Türkiye
Kadir Mısıroğlu, Besim Tibuk,Celâl Şengör
- Yeni Zelanda
- Yunanistan
İoannis Metaksas, Panayis Çaldaris, Konstandinos Çaldaris, Aleksandros Papagos, Yeoryos Grivas, Yorgo Rallis
Kaynakça
- ^ "Radikal - Bu İngilizler krallığı neden devam ettiriyor? - 30 Nisan 2014". 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2016.
- ^ Habsburg Düşesi kendi sarayında kiracı!
- ^ Claud Van Tyne, The loyalists in the American Revolution, 1902.
- ^ "Besim Tibuk'un Monarşi ve Cumhuriyet Hakkındaki Görüşleri". 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ "Besim Tibuk - Osmanlı'da Batılılaşma Süreci ve Cumhuriyet". 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2019.
- ^ "Besim Tibuk - Türkiye Yönetim Şekli Nasıl Olmalı?". 31 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2019.
- ^ . 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Monarsizm bir hukumdarin ustun yetkilerle devlet baskani oldugu yonetim bicimi olan monarsiyi savunan siyasal ogretidir Bu siyasi ogretiyi savunan bireylere de monarsist denir Monarsizm herhangi bir hanedandan veya liderden bagimsiz olarak bu tur yonetim tarzini savunan bir gorustur Belirli bir hanedanin yonetiminin savunulmasi ise kralcilik saltanatcilik olarak anilir Tarihsel surec icerisinde kraliyet karsitlariyla mucadele edenlerin cumhuriyetciler olarak anilmasi sebebiyle monarsizme karsi cikanlar bugun de cumhuriyetciler olarak anilmaktadir Ulkeden ulkeye farklilik gostermekle birlikte monarsizmin bir ulkedeki yansimasi bir hanedanin desteklenmesi geri donmesinin arzulanmasi olabilecegi gibi tahtta oturan bir kisinin kral sultan olarak desteklenmesi tahttakine karsi hak iddia edenin taraftar bulmasi veya tahttan indirilmis kisinin geri donmesinin istenmesi gibi farkli cesitlerde kendini gosterir MonarsilerMevcut monarsiler Monarsizm ile kralcilik saltanatcilik ayrimini netlestirmek icin Birlesik Krallik ornegi aciklayici olacaktir Ingiliz Ic Savasi bir kralcilik saltanatcilik ornegidir ve Cumhuriyetciler ile Kraliyet yanlilari arasindaki bu savasta belirli bir kral I Charles ve bir hanedan desteklenmistir Oysaki monarsizm Birlesik Krallik in bir monark tek bir hukumdar tarafindan yonetilmesi gerektigini savunur Gunumuzde Birlesik Krallik ta mevcut Windsor hanedanina sempati duyan ve monarsiyi destekleyen onemli bir toplumsal taban vardir Kaldirilmis monarsiler Turkiye de veya eski hukmettigi cografyalarda Osmanli Devleti nin yeniden tesisini dusleyen gruplar oldugu gibi yonetime Osmanoglu Ailesi nden bir yoneticinin gecmesini savunan kucuk bir grup da vardir Bunlarin hepsi kralci saltanatci kategorisi altindadir Monarsistler icin ise ornek ulke icin en iyi idarenin monarsi ile olabilecegini savunurlar fakat bunun Osmanli Hanedani olup olmamasi hususunu onemsemeyenlerdir Onemli olan idare tarzinin monarsi olmasidir Benzer bir ayristirma Orta Avrupa da ozel olarak Habsburg Hanedani ni basta gormek isteyenler ile ornegin Polonya da yasandigi gibi Polonya da monarsizmi savunanlarin bu hanedana tahti teklif etmesi arasinda da gorulebilir MonarsistlerBazi onde gelen monarsizm yanlilari su kisilerdir Amerika Birlesik Devletleri Amerikan Bagimsizlik Savasi nda Buyuk Britanya Kralligi na sadik kalanlar Almanya Otto von Bismarck August von Mackensen Paul von Hindenburg Fedor von Bock Carl Friedrich Goerdeler Avustralya Joan Sutherland Tony Abbott Avusturya Joseph Roth Friedensreich Hundertwasser Ernst Fuchs Birlesik Krallik Joan Collins Dame Judi Dench Boris Johnson Michael Heseltine Sir Elton John Sir Tom Jones J R R Tolkien C S Lewis Sir Paul McCartney Harold Wilson Sir Winston Churchill David Cameron Fransa Voltaire Georges Charles de Heeckeren d Anthes Honore de Balzac Japonya Yukio Misima Polonya Robert Iwaszkiewicz Radek Sikorski Janusz Korwin Mikke Grzegorz Braun Michal Marusik Kazik Staszewski Robert Maklowicz Rusya Anton Bakov Vladimir Jirinovskiy Boris Nemtsov Turkiye Kadir Misiroglu Besim Tibuk Celal Sengor Yeni Zelanda Russell Crowe Yunanistan Ioannis Metaksas Panayis Caldaris Konstandinos Caldaris Aleksandros Papagos Yeoryos Grivas Yorgo RallisKaynakca Radikal Bu Ingilizler kralligi neden devam ettiriyor 30 Nisan 2014 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2016 Habsburg Dusesi kendi sarayinda kiraci Claud Van Tyne The loyalists in the American Revolution 1902 Besim Tibuk un Monarsi ve Cumhuriyet Hakkindaki Gorusleri 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 Besim Tibuk Osmanli da Batililasma Sureci ve Cumhuriyet 25 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2019 Besim Tibuk Turkiye Yonetim Sekli Nasil Olmali 31 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2019 28 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2019