Vergi, ekonomik birimlerden siyasi cebir altında ve karşılıksız devlete kaynak (para) olarak aktarılmasıdır. Kamu hizmeti yapmak durumunda olan devlet, bunu yaparken üretiminde bulunur. Gerekli üretim faktörlerini sağlarken kamu fonlarını kullanır. Bu fonlar içerisinde vergi gelirlerinin oranı yüksektir. Sanayileşmiş toplumlarda %100'e ulaşmaktadır. Devlet, belirtilen temel amaç dışında kamu faaliyetlerine paralel diğer bazı fonksiyonları da vergilere yükleyebilir. Bu arada gelir dağılımının kontrolü, piyasada fiyat istikrarının sağlanması gibi fonksiyonlar da kısmen vergiye yüklenebilir.
Zorunlu ve karşılıksız
Tanımdan da anlaşılacağı üzere, verginin niteliğinden ayrılamayan aynı zamanda, onu devletin diğer gelir türlerinden ayıran iki unsur vardır. Bunlardan birincisi verginin cebri (zorunlu) bir ödeme olması, diğeri karşılıksız bulunmasıdır.
Vergi siyasi cebir altında tahsil edilmekte, yani kanunla konulmakta ve kanuna uyulması müeyyidelere (yaptırımlara) bağlanmış bulunmaktadır. Gerçekten devlet, bu kanunlara dayanarak vergi yükümlülüğünü tek taraflı olarak koymaktadır. Ekonomik birimin mükellef olarak vergileme faaliyetine katılması, devlete yardım, devletin işini kolaylaştırma anlamındadır; yoksa vergileme faaliyetinde "yetki paylaşma" anlamında değildir. Zaten bu faaliyete katılmanın şeklini de maliyetini de kanun düzenlemiş ve onu mükellef için yapılması zorunlu bir görev şekline sokmuştur. Verginin siyasi cebir altında alınması, mükellef bakımından ödenmesinin hukuken zorunlu olması nedeniyle, ödenmemesi halinde devlet zorla tahsil ya da cezalandırma yoluna gidebilir. Bu yüzden mükellefler vergiyi kendiliklerinden ödemekle zor yoluyla tahsilden ve ceza kovuşturmasından kendilerini korumuş olurlar.
Verginin zora dayalı olarak alındığına bir örnek verecek olursak.Venediklilerde peruk takma döneminde bireyler peruk taktıklarında kendilerini soylular sınıfında sayarlardı. Bu nedenle peruk giymek isteyen bireyler o dönem için devlete Peruk Vergisi adı altında ödeme yapmak zorundalardı.
Verginin amacı
Devlet, vergi adı altında çok çeşitli araçlar kullanmakta, daha doğrusu bireylerin ödeme gücünden, türlü fırsatlardan yararlanarak pay almaktadır. Bireylerin gelir elde etmesi, kurumların kazanç sağlaması, gelirlerin harcanması, istihsal ve satış nedenleriyle ya da miras ve hibe yoluyla malların el değiştirmesi, bir servete sahip olma, sahip olunan servetin değerinde artış görülmesi gibi olaylar, devletin vergi koymasının belli başlı fırsat ve nedenlerini oluşturmaktadır.
Dolaylı ve dolaysız vergiler
Vergileri, değişik amaçlarla başka türlü gruplandırmak da mümkündür. Bunlar arasında özellikle verginin "dolaysız" ve "dolaylı" olarak iki büyük sınıfa ayrılması yaygındır. Bu ayırım iktisadi gücü temsil eden gelir ve serveti yakalamada "mutavassıt" bir olaya dayanılıp dayanılmamasına göre yapılmaktadır. Gelir veya servetin doğrudan doğruya vergilendirilmesinde dolaysız, bir olayın (örneğin harcamanın) bu gücün belirtisi sayarak vergilendirilmesi dolaylı sayılmaktadır.
Verginin tarhı ve tahakkuku
Verginin önceden belirlenmiş oranlarda hesaplanmasına tarh denir. Tarh ve tebliğ edilen verginin ödenmesi zorunlu bir borç haline gelmesidir. Beyan üzerine tahakkuk olan vergiler tahakkuk fişi kesilip yükümlüye verildiğinde tahakkuk eder. Takdir yöntemiyle tarh edilen vergi, yükümlüye tebliğ edilip itiraz süresi dolunca tahakkuk etmiş olur.
Tarh türleri
Kaynakça
Ayrıca bakınız
- Türkiye'deki vergiler
- Türkiye'deki vergi mükellefiyeti
- Vergi muafiyeti
- Türkiye'deki vergi daireleri
- Türk vergi sistemi
- Türkiye'deki vergi mahkemeleri
- Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı
- Vergi cenneti
- Temsil yoksa vergi de yok
- Gelir İdaresi Başkanlığı
- Vergi direnci
- Matrah
- Vergi rekabeti
- Vergi yoklaması
- Vergi denetimi
- Vergi muhasebesi
- Vergi müfettişi
- Vergi mükellefi
- Vergi incelemesi
- Vergi denetmeni
- Vergi kaçırma
- Vergiden kaçınma
Dış bağlantılar
- Gelir İdaresi Başkanlığı14 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vergi ekonomik birimlerden siyasi cebir altinda ve karsiliksiz devlete kaynak para olarak aktarilmasidir Kamu hizmeti yapmak durumunda olan devlet bunu yaparken uretiminde bulunur Gerekli uretim faktorlerini saglarken kamu fonlarini kullanir Bu fonlar icerisinde vergi gelirlerinin orani yuksektir Sanayilesmis toplumlarda 100 e ulasmaktadir Devlet belirtilen temel amac disinda kamu faaliyetlerine paralel diger bazi fonksiyonlari da vergilere yukleyebilir Bu arada gelir dagiliminin kontrolu piyasada fiyat istikrarinin saglanmasi gibi fonksiyonlar da kismen vergiye yuklenebilir Zorunlu ve karsiliksizTanimdan da anlasilacagi uzere verginin niteliginden ayrilamayan ayni zamanda onu devletin diger gelir turlerinden ayiran iki unsur vardir Bunlardan birincisi verginin cebri zorunlu bir odeme olmasi digeri karsiliksiz bulunmasidir Vergi siyasi cebir altinda tahsil edilmekte yani kanunla konulmakta ve kanuna uyulmasi mueyyidelere yaptirimlara baglanmis bulunmaktadir Gercekten devlet bu kanunlara dayanarak vergi yukumlulugunu tek tarafli olarak koymaktadir Ekonomik birimin mukellef olarak vergileme faaliyetine katilmasi devlete yardim devletin isini kolaylastirma anlamindadir yoksa vergileme faaliyetinde yetki paylasma anlaminda degildir Zaten bu faaliyete katilmanin seklini de maliyetini de kanun duzenlemis ve onu mukellef icin yapilmasi zorunlu bir gorev sekline sokmustur Verginin siyasi cebir altinda alinmasi mukellef bakimindan odenmesinin hukuken zorunlu olmasi nedeniyle odenmemesi halinde devlet zorla tahsil ya da cezalandirma yoluna gidebilir Bu yuzden mukellefler vergiyi kendiliklerinden odemekle zor yoluyla tahsilden ve ceza kovusturmasindan kendilerini korumus olurlar Verginin zora dayali olarak alindigina bir ornek verecek olursak Venediklilerde peruk takma doneminde bireyler peruk taktiklarinda kendilerini soylular sinifinda sayarlardi Bu nedenle peruk giymek isteyen bireyler o donem icin devlete Peruk Vergisi adi altinda odeme yapmak zorundalardi Verginin amaciDevlet vergi adi altinda cok cesitli araclar kullanmakta daha dogrusu bireylerin odeme gucunden turlu firsatlardan yararlanarak pay almaktadir Bireylerin gelir elde etmesi kurumlarin kazanc saglamasi gelirlerin harcanmasi istihsal ve satis nedenleriyle ya da miras ve hibe yoluyla mallarin el degistirmesi bir servete sahip olma sahip olunan servetin degerinde artis gorulmesi gibi olaylar devletin vergi koymasinin belli basli firsat ve nedenlerini olusturmaktadir Dolayli ve dolaysiz vergilerVergileri degisik amaclarla baska turlu gruplandirmak da mumkundur Bunlar arasinda ozellikle verginin dolaysiz ve dolayli olarak iki buyuk sinifa ayrilmasi yaygindir Bu ayirim iktisadi gucu temsil eden gelir ve serveti yakalamada mutavassit bir olaya dayanilip dayanilmamasina gore yapilmaktadir Gelir veya servetin dogrudan dogruya vergilendirilmesinde dolaysiz bir olayin ornegin harcamanin bu gucun belirtisi sayarak vergilendirilmesi dolayli sayilmaktadir Verginin tarhi ve tahakkukuVerginin onceden belirlenmis oranlarda hesaplanmasina tarh denir Tarh ve teblig edilen verginin odenmesi zorunlu bir borc haline gelmesidir Beyan uzerine tahakkuk olan vergiler tahakkuk fisi kesilip yukumluye verildiginde tahakkuk eder Takdir yontemiyle tarh edilen vergi yukumluye teblig edilip itiraz suresi dolunca tahakkuk etmis olur Tarh turleriVerginin tarhi Ikmalen TarhKaynakca Arsivlenmis kopya 4 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 Arsivlenmis kopya 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2022 Ayrica bakinizTurkiye deki vergiler Turkiye deki vergi mukellefiyeti Vergi muafiyeti Turkiye deki vergi daireleri Turk vergi sistemi Turkiye deki vergi mahkemeleri Vergi Denetim Kurulu Baskanligi Vergi cenneti Temsil yoksa vergi de yok Gelir Idaresi Baskanligi Vergi direnci Matrah Vergi rekabeti Vergi yoklamasi Vergi denetimi Vergi muhasebesi Vergi mufettisi Vergi mukellefi Vergi incelemesi Vergi denetmeni Vergi kacirma Vergiden kacinmaDis baglantilarGelir Idaresi Baskanligi14 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde