IRIS-T (Infra Red Imaging System Tail/Thrust Vector-Controlled) orta mesafeden havadan havaya taktik saldırı ve yerden havaya savunma füzesi. Yüksek 90 derecelik görüş dışı hedef takip yeteneği ve IHMDS ile olağanüstü angajman yeteneği, yüksek manevra ve hız, thrust vectoring ve 3. nesil IIR FPA teknolojisine sahip bir füzedir. Ön kanatçıksız yapısı ve arkaya doğru uzayan uzun blok kanatçığı ile göze çarpar. AIM-9 Sidewinder fırlatma yeteneğine sahip her uçak IRIS-T de taşıyabilir. 1980'lerde Almanya, İngiltere ile beraber ASRAAM projesinin içindeyken 1990'ların başında projeden ayrılmış ve IRIS-T üzerinde çalışmalara başlamıştır. 1995'te de Almanya (%46), İtalya (%19), İsveç (%18), Yunanistan (%13) Norveç ve Kanada (İkisi de sonradan ayrıldı) ortaklığında IRIS-T geliştirme programı ortaya çıkmıştır. İspanya'da 2003 yılında bu ortaklığa katılmıştır. IRIS-T, Alman ve İtalyan Eurofighter, İsveç Gripen, İspanya F-18 ve Yunanistan ile Norveç F-16'ları tarafından kullanılmaktadır.
Tarihi
1980'lerde NATO ülkeleri, Amerika Birleşik Devletleri'nin AIM-7 Sparrow'un yerine orta menzilli havadan havaya füze geliştireceği, İngiltere ve Almanya'nın ise AIM-9 Sidewinder'ın yerine kısa menzilli havadan havaya füze geliştireceği konusunda bir Mutabakat Zaptı imzaladılar. ABD tasarımı AIM-120 AMRAAM olarak gelişirken, İngiliz-Alman tasarımı AIM-132 ASRAAM olarak gelişti.
Asraam'ın kökleri, Hawker Siddeley sraam'da gelişimin başladığı 1968 yılına kadar uzanıyor. Bu proje 1974 yılında üretim emri olmadan sona erdi. Bu çalışma, Almanların yeni bir arayıcı sağlaması ve İngiltere'nin kalan bileşenlerin çoğunu sağlamasıyla Birleşik Krallık-Alman çabası için tozunu aldı. Aradan geçen sürede, daha fazla menzil lehine yüksek manevra kabiliyetine olan ihtiyaç azaltıldı.
1990'da Almanya'nın yeniden birleşmesinden sonra, Almanya kendisini MiG-29 tarafından taşınan Sovyet Vympel R-73 füzelerinin (NATO rapor adı: AA-11 Archer) büyük stoklarıyla buldu ve AA-11'in yeteneklerinin gözle görülür şekilde hafife alındığı sonucuna vardı. Özellikle, arayıcı edinme ve izleme açısından en son AIM-9 Sidewinder'dan hem çok daha manevra kabiliyetine sahip hem de çok daha yetenekli olduğu bulundu. 1990 yılında Almanya ASRAAM projesinden çekilirken, İngiltere başka bir arayıcı bulmaya ve ASRAAM'I orijinal gereksinimlere göre geliştirmeye karar verdi.
1990 Yılının sonlarında, ABD ortaklığı benzer endişeleri dile getirdi ve artan manevra kabiliyeti ve IRCCM (kızılötesi karşı önlemler) performansı, yani kızılötesi karşı önlemlere (IRCM) karşı önlemler sağlamak için mevcut Sidewinder tasarımında bir yükseltme başlattı. Bu program AIM-9X olarak belirlenmiştir.[10]
Teknik veriler
- Üretici Firma(lar): Diehl BGT Defence
- Üretici Ülke(ler): Almanya
- Tipi: Orta Menzilli Hava-Hava
- Güdüm Sistemi: IR Güdümlü
- Harp Başlığı: 10 kg
- Azami Etkili Menzili: 25 km
- Hızı: 3+ Mach
- İtki Tipi: ?
- Uzunluk: 2,73 m
- Çap: 168 mm
- Ağırlık: 89 kg
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
IRIS T Infra Red Imaging System Tail Thrust Vector Controlled orta mesafeden havadan havaya taktik saldiri ve yerden havaya savunma fuzesi Yuksek 90 derecelik gorus disi hedef takip yetenegi ve IHMDS ile olaganustu angajman yetenegi yuksek manevra ve hiz thrust vectoring ve 3 nesil IIR FPA teknolojisine sahip bir fuzedir On kanatciksiz yapisi ve arkaya dogru uzayan uzun blok kanatcigi ile goze carpar AIM 9 Sidewinder firlatma yetenegine sahip her ucak IRIS T de tasiyabilir 1980 lerde Almanya Ingiltere ile beraber ASRAAM projesinin icindeyken 1990 larin basinda projeden ayrilmis ve IRIS T uzerinde calismalara baslamistir 1995 te de Almanya 46 Italya 19 Isvec 18 Yunanistan 13 Norvec ve Kanada Ikisi de sonradan ayrildi ortakliginda IRIS T gelistirme programi ortaya cikmistir Ispanya da 2003 yilinda bu ortakliga katilmistir IRIS T Alman ve Italyan Eurofighter Isvec Gripen Ispanya F 18 ve Yunanistan ile Norvec F 16 lari tarafindan kullanilmaktadir IRIS TTarihi1980 lerde NATO ulkeleri Amerika Birlesik Devletleri nin AIM 7 Sparrow un yerine orta menzilli havadan havaya fuze gelistirecegi Ingiltere ve Almanya nin ise AIM 9 Sidewinder in yerine kisa menzilli havadan havaya fuze gelistirecegi konusunda bir Mutabakat Zapti imzaladilar ABD tasarimi AIM 120 AMRAAM olarak gelisirken Ingiliz Alman tasarimi AIM 132 ASRAAM olarak gelisti Asraam in kokleri Hawker Siddeley sraam da gelisimin basladigi 1968 yilina kadar uzaniyor Bu proje 1974 yilinda uretim emri olmadan sona erdi Bu calisma Almanlarin yeni bir arayici saglamasi ve Ingiltere nin kalan bilesenlerin cogunu saglamasiyla Birlesik Krallik Alman cabasi icin tozunu aldi Aradan gecen surede daha fazla menzil lehine yuksek manevra kabiliyetine olan ihtiyac azaltildi 1990 da Almanya nin yeniden birlesmesinden sonra Almanya kendisini MiG 29 tarafindan tasinan Sovyet Vympel R 73 fuzelerinin NATO rapor adi AA 11 Archer buyuk stoklariyla buldu ve AA 11 in yeteneklerinin gozle gorulur sekilde hafife alindigi sonucuna vardi Ozellikle arayici edinme ve izleme acisindan en son AIM 9 Sidewinder dan hem cok daha manevra kabiliyetine sahip hem de cok daha yetenekli oldugu bulundu 1990 yilinda Almanya ASRAAM projesinden cekilirken Ingiltere baska bir arayici bulmaya ve ASRAAM I orijinal gereksinimlere gore gelistirmeye karar verdi 1990 Yilinin sonlarinda ABD ortakligi benzer endiseleri dile getirdi ve artan manevra kabiliyeti ve IRCCM kizilotesi karsi onlemler performansi yani kizilotesi karsi onlemlere IRCM karsi onlemler saglamak icin mevcut Sidewinder tasariminda bir yukseltme baslatti Bu program AIM 9X olarak belirlenmistir 10 Teknik verilerUretici Firma lar Diehl BGT Defence Uretici Ulke ler Almanya Tipi Orta Menzilli Hava Hava Gudum Sistemi IR Gudumlu Harp Basligi 10 kg Azami Etkili Menzili 25 km Hizi 3 Mach Itki Tipi Uzunluk 2 73 m Cap 168 mm Agirlik 89 kg