Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, (Kırım Tatarcası: Mustafa Abdülcemil oğlu Cemilev (Qırımoğlu), Мустафа Абдульджемиль Джемилев, Rusça: Мустафа́ Абдулджеми́ль Джеми́лев, Ukraynaca: Мустафа́ Абдульджемі́ль Джемі́лєв d. 13 Kasım 1943), Kırım Tatarı siyasetçi ve aktivist. 1998'den beri Ukrayna Yüksek Şurası üyesidir ve kurulduğu tarih olan 1991'den 2013'e kadar Kırım Tatar Millî Meclisi'nde başkanlık yapmıştır.
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu | |
---|---|
Kırım Tatar Millî Meclisi Başkanı | |
Görev süresi 1991-2013 | |
Yerine gelen | Refat Çubarov |
Ukrayna Milletvekili | |
Görevde | |
Makama geliş 29 Mart 1998 | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Mustafa Abdülcemil Cemilev 13 Kasım 1943 Ayserez, Kırım |
Milliyeti | Kırım Tatarı |
Partisi | Ukrayna Halk Hareketi |
Mesleği | Aktivist, Siyasetçi |
Dini | Sünni İslam |
Ödüller |
Kırımoğlu Sudak şehri yakınlarında‚ Ayserez köyünde doğdu. Alman işgali esnasında Mayıs 1944'te Stalin’in Kırım Tatarlarını sürgüne göndermesi ile birlikte, Kırımoğlu da altı aylık bebek olarak ailesiyle sürgüne gönderildi. 'nde öğrenim görme talebi, Nazi Almanyası'nın Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ni işgale giriştiği Doğu Cephesi'ndeki Lvov-Sandomierz Taarruzu sırasında, Nazilere yardım eden ve Sovyetler Birliği'ne ihanet eden bir aileye mensup olduğu gerekçesi ile[]reddedildi.
Sürgün yaşamı sırasında resmen Özbekistan’da yaşamasına karşın verdiği insan hakları mücadelesi sürecinde birçok kez sürgüne gönderildi, hapse ve çalışma kamplarına atıldı. 12 Ekim 1986 tarihinde ABD Başkanı Ronald Reagan ile Sovyet lideri Mihail Gorbaçov arasında gerçekleşen 'nde Sovyet aydını Andrey Saharov, Sovyet tümgenerali Pyotr Grigorenko ve Kırım Tatarlarının önderi Mustafa Cemilev’in hürriyetlerine kavuşması karara bağlandı. 1989 yılında gizlice Kırım’a döndü. 1991 yılında ise Gorbaçov Kırım Tatarlarının vatanlarına dönmesine izin verdi. Bundan sonra soyadı alarak faaliyete girişti
Kırım Tatarlarının yürütme organı olan Kırım Tatar Millî Meclisi'nin kararı ile kendisine "Kırımoğlu" soyadı verildi.
Ekim 1998'de Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği, Kırım Tatarlarının barışçı mücadelesine katkısı nedeni ile Kırımoğlu'na Nansen Mülteci Ödülünü layık gördü.
15 Nisan 2014 tarihinde Kırım Tatarları'nın Sovyet yönetimi tarafından maruz bırakıldığı sürgünü sürekli gündemde tutan ve Ukrayna Parlamentosu'nda Kırım Tatarları'nin temsilciliğini yapan Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu'na Abdullah Gül tarafından Cumhuriyet Nişanı tevcih edilmiştir.
2 Mayıs 2014 tarihinde Moskova üzerinden Kırım Özerk Cumhuriyeti'ne gitmek isteyen Kırımoğlu, önce Moskova Havaalanında alıkondu, ardından Kiev'den geldiği uçakla Ukrayna'ya geri gönderildi. Bunun üzerine Kırım'ın Ermenipazar sınır kapısına gelen Kırımoğlu'na yine giriş izni verilmedi. Karşılamaya gelen 5 bin kadar Kırımtatarı'nın da zorla barikatları aşması üzerine ara bölgede miting düzenleyen Kırımoğlu, kan dökülmesini önlemek için sakin davranma çağrısı yaparak, teslim olunmamasını, mevcut rejimle mücadele edilmesi gerektiğini söyledi. Kırımoğlu'nun ülkeye girişinin yasaklandığı ilan edildi. 6 Mayıs Kırımoğlu’nun Kırım’a alınması için binlerce Kırım Tatarı'nın sınırda eylem ve gösteri düzenlemesini "Radikal unsurların toplum düzenini bozma girişimi" ilan eden Vladimir Putin'in Kırım'a atadığı savcı Natalia Poklonskaya, Rusya Soruşturma Komitesi ile Rusya Federal Güvenlik Servisi’nden (FSB) eylemi düzenleyen kişilerin yakalanması ve cezalandırılmasını talep etti. Ayrıca savcı Poklonskaya, "Çubarov ve Kırım Tatarlarının eylemlerine son vermemeleri durumunda KTMM'nin kapatılacağı" uyarısında da bulundu.
Üç çocuk babası olan Kırımoğlu Bahçesaray ve Kiev’de yaşamaktadır.
Kırımoğlu, Tatar Türklerinin ana vatana dönmesi ve davalarını dünya kamuoyuna duyurmak amacıyla 303 gün açlık grevi yapmıştır.
Kaynakça
- ^ Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu 28 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Zafer Karatay, Vatan Kırım.
- ^ "Cumhurbaşkanı Gül'den, Kırım Tatarları Lideri Kırımoğlu'na Cumhuriyet Nişanı". Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı. 15 Nisan 2014. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Nisan 2014.
- ^ Kırımoğlu Rusya'ya alınmadı, Kırım'a gidişi engelleniyor 18 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dünya Bülteni.
- ^ Crimean News 18 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Kırımoğlu’nun artık Kırım’a girişi yasak 18 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Anayurt Gazetesi.
- ^ Putin'in savcısı Kırım Tatarlarına savaş açtı 9 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: makam oluşturuldu | Kırım Tatar Millî Meclisi Başkanı 1991-2013 | Sonra gelen: Refat Çubarov |
Kırım Tatar Millî Meclisi | |
---|---|
Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu • Refat Çubarov • Remzi İlyasov • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • Şakir Selim • • • • • • |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustafa Abdulcemil Kirimoglu Kirim Tatarcasi Mustafa Abdulcemil oglu Cemilev Qirimoglu Mustafa Abduldzhemil Dzhemilev Rusca Mustafa Abduldzhemi l Dzhemi lev Ukraynaca Mustafa Abduldzhemi l Dzhemi lyev d 13 Kasim 1943 Kirim Tatari siyasetci ve aktivist 1998 den beri Ukrayna Yuksek Surasi uyesidir ve kuruldugu tarih olan 1991 den 2013 e kadar Kirim Tatar Milli Meclisi nde baskanlik yapmistir Mustafa Abdulcemil KirimogluKirim Tatar Milli Meclisi BaskaniGorev suresi 1991 2013Yerine gelen Refat CubarovUkrayna MilletvekiliGorevdeMakama gelis 29 Mart 1998Kisisel bilgilerDogum Mustafa Abdulcemil Cemilev 13 Kasim 1943 80 yasinda Ayserez KirimMilliyeti Kirim TatariPartisi Ukrayna Halk HareketiMeslegi Aktivist SiyasetciDini Sunni IslamOduller Kirimoglu Sudak sehri yakinlarinda Ayserez koyunde dogdu Alman isgali esnasinda Mayis 1944 te Stalin in Kirim Tatarlarini surgune gondermesi ile birlikte Kirimoglu da alti aylik bebek olarak ailesiyle surgune gonderildi nde ogrenim gorme talebi Nazi Almanyasi nin Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ni isgale giristigi Dogu Cephesi ndeki Lvov Sandomierz Taarruzu sirasinda Nazilere yardim eden ve Sovyetler Birligi ne ihanet eden bir aileye mensup oldugu gerekcesi ile kaynak belirtilmeli reddedildi Surgun yasami sirasinda resmen Ozbekistan da yasamasina karsin verdigi insan haklari mucadelesi surecinde bircok kez surgune gonderildi hapse ve calisma kamplarina atildi 12 Ekim 1986 tarihinde ABD Baskani Ronald Reagan ile Sovyet lideri Mihail Gorbacov arasinda gerceklesen nde Sovyet aydini Andrey Saharov Sovyet tumgenerali Pyotr Grigorenko ve Kirim Tatarlarinin onderi Mustafa Cemilev in hurriyetlerine kavusmasi karara baglandi 1989 yilinda gizlice Kirim a dondu 1991 yilinda ise Gorbacov Kirim Tatarlarinin vatanlarina donmesine izin verdi Bundan sonra soyadi alarak faaliyete giristi Kirim Tatarlarinin yurutme organi olan Kirim Tatar Milli Meclisi nin karari ile kendisine Kirimoglu soyadi verildi Ekim 1998 de Birlesmis Milletler Multeciler Yuksek Komiserligi Kirim Tatarlarinin barisci mucadelesine katkisi nedeni ile Kirimoglu na Nansen Multeci Odulunu layik gordu 15 Nisan 2014 tarihinde Kirim Tatarlari nin Sovyet yonetimi tarafindan maruz birakildigi surgunu surekli gundemde tutan ve Ukrayna Parlamentosu nda Kirim Tatarlari nin temsilciligini yapan Mustafa Abdulcemil Kirimoglu na Abdullah Gul tarafindan Cumhuriyet Nisani tevcih edilmistir 2 Mayis 2014 tarihinde Moskova uzerinden Kirim Ozerk Cumhuriyeti ne gitmek isteyen Kirimoglu once Moskova Havaalaninda alikondu ardindan Kiev den geldigi ucakla Ukrayna ya geri gonderildi Bunun uzerine Kirim in Ermenipazar sinir kapisina gelen Kirimoglu na yine giris izni verilmedi Karsilamaya gelen 5 bin kadar Kirimtatari nin da zorla barikatlari asmasi uzerine ara bolgede miting duzenleyen Kirimoglu kan dokulmesini onlemek icin sakin davranma cagrisi yaparak teslim olunmamasini mevcut rejimle mucadele edilmesi gerektigini soyledi Kirimoglu nun ulkeye girisinin yasaklandigi ilan edildi 6 Mayis Kirimoglu nun Kirim a alinmasi icin binlerce Kirim Tatari nin sinirda eylem ve gosteri duzenlemesini Radikal unsurlarin toplum duzenini bozma girisimi ilan eden Vladimir Putin in Kirim a atadigi savci Natalia Poklonskaya Rusya Sorusturma Komitesi ile Rusya Federal Guvenlik Servisi nden FSB eylemi duzenleyen kisilerin yakalanmasi ve cezalandirilmasini talep etti Ayrica savci Poklonskaya Cubarov ve Kirim Tatarlarinin eylemlerine son vermemeleri durumunda KTMM nin kapatilacagi uyarisinda da bulundu Uc cocuk babasi olan Kirimoglu Bahcesaray ve Kiev de yasamaktadir Kirimoglu Tatar Turklerinin ana vatana donmesi ve davalarini dunya kamuoyuna duyurmak amaciyla 303 gun aclik grevi yapmistir Kaynakca Mustafa Abdulcemil Kirimoglu 28 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Zafer Karatay Vatan Kirim Cumhurbaskani Gul den Kirim Tatarlari Lideri Kirimoglu na Cumhuriyet Nisani Turkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskanligi 15 Nisan 2014 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Nisan 2014 Kirimoglu Rusya ya alinmadi Kirim a gidisi engelleniyor 18 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dunya Bulteni Crimean News 18 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kirimoglu nun artik Kirim a girisi yasak 18 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Anayurt Gazetesi Putin in savcisi Kirim Tatarlarina savas acti 9 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hurriyet Siyasi goreviOnce gelen makam olusturuldu Kirim Tatar Milli Meclisi Baskani 1991 2013 Sonra gelen Refat Cubarov Kirim Tatar Milli MeclisiMustafa Abdulcemil Kirimoglu Refat Cubarov Remzi Ilyasov Sakir Selim