Servetsezâ Kadınefendi, (D. 1 Eylül 1823, Maykop, Çerkesya - ö. 25 Eylül 1878, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu) Osmanlı Padişahı Abdülmecid'in ilk hanımı ve kadınefendi.
Servetseza Kadınefendi | |
---|---|
Doğum | 1 Eylül 1823 Maykop, Yecerukaylar, Çerkesya |
Ölüm | 25 Eylül 1878 (55 yaşında) Kabataş Sarayı, Kabataş, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Defin | Yavuz Selim Camii, İstanbul |
Eş(ler)i | Abdülmecid |
Hanedan | Temyryko (doğuştan) Osmanlı Hanedanı (evlilikle) |
Babası | Prens Temyryko Mansur |
Annesi | Prenses Dadeshkeliani |
Dini | İslam |
Hayatı
Çerkes ve Gürcü kökenli olan Servetseza Kadın, Temruko prens ailesine mensuptu. Prens Mansur Temruko ile onun eşlerinden biri olan Dadeşkeliani Sülâlesi'nden Gürcü bir prensesin kızıdır. Servetseza'nın doğum adı bilinmemektedir. 1823'te Adige Cumhuriyeti'nin başkenti Maykop'ta doğdu. Babası Prens Temyryko Mansur'du ve annesi Dadeshkeliani Beyliği'ne aitti. İki büyük kardeşi vardı, bir erkek kardeşi Prens Andok Bey (1818-1886) ve bir kız kardeşi, Prenses Fatma Şemsfer Hanım (1821-1855) ve küçük erkek kardeşi Prens Süleyman Bey (16 Mart 1825-1896). Sultan I. Abdülhamid'in kızı Esma Sultan'ın evinde eğitim gördü ve kendisine Servetseza adı verildi.
Evliliği
Abdülmecid, babasının 2 Temmuz 1839'da vefatından sonra tahta çıktığında, Esma Sultan, Servetseza'nın evinde bulunan Sultan'ın kızı I. Abdülhamid hizmet etti, onu yeğeni yeni Sultan'ın eşi olarak seçti. Evlilik 1839'da gerçekleşti ve Servetseza doğrudan Birinci Kadınefendi unvanıyla padişah hanımı oldu ve Abdülmecid Han'ın tüm saltanatı boyunca bu makamı korudu. Leyla Açba, anılarında zeki ve kültürlü bir kadın olduğunu yazıyor.
Servetseza çocuksuz kaldı. Gülcemal Kadınefendi'ın 1851 yılında ölümünden sonra, çocukları Fatma Sultan, Refia Sultan ve Şehzade Mehmed Reşad (gelecek V. Mehmed) ona emanet edildi. Abdülmecid'den annesiz çocukları kanatları altına alıp kendi başına büyütmesini istemiş, çocuklarına bakan bir annenin görevlerini yerine getirmiştir. şefkat ve endişe ile.
Bezmiâlem Valide Sultan 1853'te öldüğünde, Servetseza Abdülmecid'in hareminin hemen yanına yerleştirildi. Bu vesileyle Şevkefza Sultan, Servetseza Kadın'ın vârisi Şehzade Mehmed Murad'a (müstakbel Sultan V. Murad) olan sevgisinden ve Abdülmecid'in oğlunu yeni padişah olarak görmek istemesinden cesaret aldı ve Pertevniyal Sultan ve oğlu Şehzade Abdulaziz (müstakbel Sultan Abdülaziz).
Abdülmecid Han'ın vefatından sonra
Abdülmecid'in 25 Haziran 1861'de ölümü ve küçük kardeşi Sultan Abdülaziz'in tahta geçmesinden sonra Servetseza Hanım, Çırağan Sarayı'na yerleşti. 1872'de Üsküdar'da Özbekler Tekkesi'nin avlusunda bir çeşme yaptırdı. Görünüşe göre Murad'a çok düşkündü ve 1876'daki ifadesinin ardından pek çok insana kararsız bir şekilde II. Abdülhamid ondan tahtı gasp etmişti.
Servetseza Hanım, 25 Eylül 1878'da elli beş yaşında öldü ve Yavuz Selim Camii'nin haziresinde kocasının türbesinin yanına gömüldü. Bazıları tarafından öldürüldüğüne inanılıyor. Ramazan ayında bir gece Abdülhamid'e gidip onu uyardığı söylenir. Ona tahtı hak sahibine geri vermesini emretti. Onun uyarısına kulak veriyormuş gibi yaptıktan sonra, kendisine zehirli bir içecek servis edilmesini sağladı. Sarayına döndüğünde öldü.
Servetseza, kocası Abdülmecid'ten çok faydalanmıştı ve bu nedenle miras bıraktığı alaylar, özellikle mücevherleri olmak üzere, büyük bir değere sahipti. Bu nedenle Abdülhamit onları Reşad'a teslim etmedi ve mücevherlerini iki büyük sandıkla birlikte muhafaza edilmek üzere Yıldız Sarayı'na getirtti. Ancak, Abdülhamid'in 1909'da tahttan indirilmesinden sonra, tüm mücevherler ve sandıklar, yeni tahta geçen Sultan Mehmed Reşad'a iade edildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Açba, Leyla; Açba, Harun (2004). Bir Çerkes prensesinin harem hâtıraları. 1. baskı. İstanbul: L & M Yayınları. s. 122. ISBN .
- ^ Bu mülkün kadın sultanları. Necdet Şamaoğlu. Alfa Yayınları. 1 Aralık 2015. s. 232. 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ağustos 2023.
- ^ Haskan, Mehmet Nermi (2001). Yüzyıllar boyunca Üsküdar - Cilt 1. Üsküdar. s. 434. ISBN .
Dış bağlantılar
- Harun Açba (2007). Kadın efendiler: 1839- 1924. Profil. ISBN .
- Pars Tuğlacı (1985). Osmanlı Saray Kadınları. Cem Yayınevi.
- Necdet Sakaoğlu (2007). Famous Ottoman women. Avea.
- Fanny Davis (1986). The Ottoman Lady: A Social History from 1718 to 1918. Greenwood Publishing Group. ISBN .
- M. Çağatay Uluçay (1992). Padişahların Kadınları ve Kızları. Ankara : Türk Tarih Kurumu Basımevı. ISBN .
- Brookes, Douglas S. (4 Şubat 2020). On the Sultan's Service: Halid Ziya Uşaklıgil's Memoir of the Ottoman Palace, 1909–1912. Indiana University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Servetseza Kadinefendi D 1 Eylul 1823 Maykop Cerkesya o 25 Eylul 1878 Istanbul Osmanli Imparatorlugu Osmanli Padisahi Abdulmecid in ilk hanimi ve kadinefendi Servetseza KadinefendiDogum1 Eylul 1823 1823 09 01 Maykop Yecerukaylar CerkesyaOlum25 Eylul 1878 55 yasinda Kabatas Sarayi Kabatas Istanbul Osmanli ImparatorluguDefinYavuz Selim Camii IstanbulEs ler iAbdulmecidHanedanTemyryko dogustan Osmanli Hanedani evlilikle BabasiPrens Temyryko MansurAnnesiPrenses DadeshkelianiDiniIslamHayatiCerkes ve Gurcu kokenli olan Servetseza Kadin Temruko prens ailesine mensuptu Prens Mansur Temruko ile onun eslerinden biri olan Dadeskeliani Sulalesi nden Gurcu bir prensesin kizidir Servetseza nin dogum adi bilinmemektedir 1823 te Adige Cumhuriyeti nin baskenti Maykop ta dogdu Babasi Prens Temyryko Mansur du ve annesi Dadeshkeliani Beyligi ne aitti Iki buyuk kardesi vardi bir erkek kardesi Prens Andok Bey 1818 1886 ve bir kiz kardesi Prenses Fatma Semsfer Hanim 1821 1855 ve kucuk erkek kardesi Prens Suleyman Bey 16 Mart 1825 1896 Sultan I Abdulhamid in kizi Esma Sultan in evinde egitim gordu ve kendisine Servetseza adi verildi EvliligiAbdulmecid babasinin 2 Temmuz 1839 da vefatindan sonra tahta ciktiginda Esma Sultan Servetseza nin evinde bulunan Sultan in kizi I Abdulhamid hizmet etti onu yegeni yeni Sultan in esi olarak secti Evlilik 1839 da gerceklesti ve Servetseza dogrudan Birinci Kadinefendi unvaniyla padisah hanimi oldu ve Abdulmecid Han in tum saltanati boyunca bu makami korudu Leyla Acba anilarinda zeki ve kulturlu bir kadin oldugunu yaziyor Servetseza cocuksuz kaldi Gulcemal Kadinefendi in 1851 yilinda olumunden sonra cocuklari Fatma Sultan Refia Sultan ve Sehzade Mehmed Resad gelecek V Mehmed ona emanet edildi Abdulmecid den annesiz cocuklari kanatlari altina alip kendi basina buyutmesini istemis cocuklarina bakan bir annenin gorevlerini yerine getirmistir sefkat ve endise ile Bezmialem Valide Sultan 1853 te oldugunde Servetseza Abdulmecid in hareminin hemen yanina yerlestirildi Bu vesileyle Sevkefza Sultan Servetseza Kadin in varisi Sehzade Mehmed Murad a mustakbel Sultan V Murad olan sevgisinden ve Abdulmecid in oglunu yeni padisah olarak gormek istemesinden cesaret aldi ve Pertevniyal Sultan ve oglu Sehzade Abdulaziz mustakbel Sultan Abdulaziz Abdulmecid Han in vefatindan sonraAbdulmecid in 25 Haziran 1861 de olumu ve kucuk kardesi Sultan Abdulaziz in tahta gecmesinden sonra Servetseza Hanim Ciragan Sarayi na yerlesti 1872 de Uskudar da Ozbekler Tekkesi nin avlusunda bir cesme yaptirdi Gorunuse gore Murad a cok duskundu ve 1876 daki ifadesinin ardindan pek cok insana kararsiz bir sekilde II Abdulhamid ondan tahti gasp etmisti Servetseza Hanim 25 Eylul 1878 da elli bes yasinda oldu ve Yavuz Selim Camii nin haziresinde kocasinin turbesinin yanina gomuldu Bazilari tarafindan olduruldugune inaniliyor Ramazan ayinda bir gece Abdulhamid e gidip onu uyardigi soylenir Ona tahti hak sahibine geri vermesini emretti Onun uyarisina kulak veriyormus gibi yaptiktan sonra kendisine zehirli bir icecek servis edilmesini sagladi Sarayina dondugunde oldu Servetseza kocasi Abdulmecid ten cok faydalanmisti ve bu nedenle miras biraktigi alaylar ozellikle mucevherleri olmak uzere buyuk bir degere sahipti Bu nedenle Abdulhamit onlari Resad a teslim etmedi ve mucevherlerini iki buyuk sandikla birlikte muhafaza edilmek uzere Yildiz Sarayi na getirtti Ancak Abdulhamid in 1909 da tahttan indirilmesinden sonra tum mucevherler ve sandiklar yeni tahta gecen Sultan Mehmed Resad a iade edildi Ayrica bakinizOsmanli padisah esleri listesi Harem Osmanli Imparatorlugu Kaynakca Acba Leyla Acba Harun 2004 Bir Cerkes prensesinin harem hatiralari 1 baski Istanbul L amp M Yayinlari s 122 ISBN 978 975 6491 31 7 Bu mulkun kadin sultanlari Necdet Samaoglu Alfa Yayinlari 1 Aralik 2015 s 232 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Agustos 2023 Haskan Mehmet Nermi 2001 Yuzyillar boyunca Uskudar Cilt 1 Uskudar s 434 ISBN 978 9 759 76060 1 Dis baglantilarHarun Acba 2007 Kadin efendiler 1839 1924 Profil ISBN 978 9 759 96109 1 Pars Tuglaci 1985 Osmanli Saray Kadinlari Cem Yayinevi Necdet Sakaoglu 2007 Famous Ottoman women Avea Fanny Davis 1986 The Ottoman Lady A Social History from 1718 to 1918 Greenwood Publishing Group ISBN 978 0 313 24811 5 M Cagatay Ulucay 1992 Padisahlarin Kadinlari ve Kizlari Ankara Turk Tarih Kurumu Basimevi ISBN 978 9 751 60461 3 Brookes Douglas S 4 Subat 2020 On the Sultan s Service Halid Ziya Usakligil s Memoir of the Ottoman Palace 1909 1912 Indiana University Press ISBN 978 0 253 04553 9