Exotica, 1994 Kanada yapımı erotik dramatik filmdir. Film Türkiye'de 18 Ağustos 1995 tarihinde birçok ülkede olduğu gibi özgün adıyla gösterime girmiştir.
Exotica | |
"Exotica" filminin özgün sinema afişi | |
Yönetmen | Atom Egoyan |
---|---|
Yapımcı | Atom Egoyan |
Senarist | Atom Egoyan |
Oyuncular | Bruce Greenwood Don McKellar Mia Kirshner Elias Koteas |
Müzik | Mychael Danna |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | |
Stüdyo | ARP Ego Film Arts Téléfilm Canada Miramax Films |
Dağıtıcı | Miramax Films |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram, erotik, psikolojik, gerilim |
Renk | Renkli |
Yapım yılı | 1994 |
Çıkış tarih(ler)i | 16 Mayıs 1994, Cannes Film Festivali 18 Ağustos 1995,İstanbul (Kent, As, Fitaş Sinemaları) |
Süre | 103 dakika |
Ülke | Kanada |
Dil | İngilizce (yer yer İbranice) |
Bütçe | 2.000.000 Kanada doları |
Hasılat | 4.183.000 ABD doları (ABD'de) |
Diğer adları | Exotica (Türkiye ve diğer pek çok ülkede) Exótica (İspanya) |
Ermeni asıllı Kanadalı yönetmen Atom Egoyan'ın senaryosunu yazıp yönettiği, aynı zamanda da yapımcılığını üstlendiği filmin başlıca rollerinde Bruce Greenwood, Don McKellar, Mia Kirshner, Elias Koteas ve Arsinée Khanjian (Atom Egoyan'ın eşidir) oynamışlardır. Bu oyuncular Egoyan'ın gedikli oyuncularıdır ve onun neredeyse her filminde yer almışlardır. Filmin özgün müziği Mychael Danna'ya aittir.
Film adını Kanada'da, göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı kent olan Toronto'nun varoşlarındaki bir striptiz kulübünün adından alır. Bu kulüpte yine filme (ve kulübe) adını veren ve filmde sürekli olarak işitilen bir müzik türü olan "Exotica" çalınmaktadır. Kulübün lezbiyen sahibesi (Arsinée Khanjian), külüpte çalışan genç dansçı (Mia Kirshner) ve kulübün hayata küsmüş DJ (Elias Koteas)'i ile devamlı müşterilerden yalnız ve takıntılı bir adam olan vergi memuru (Bruce Greenwood), gizli bir gey olan evcil hayvan dükkânı sahibi (Don McKellar)'ın yolları ve kaderleri bu kulüpte kesişir. Bu kasvetli film ilerledikçe acı çeken bu nevrotik karakterlerin birbirleri ile olan ilişkileri daha da belirgin hale gelir, ancak sorunları çözüleceğine daha da çözümsüz bir hal alır, tıpkı Egoyan'ın birer bilmeceyi andıran öteki filmlerinde olduğu gibi.
"Exotica", 16 Mayıs 1994'te ilk gösteriminin yapıldığı Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülüne aday gösterilmiş, FIPRESCI ödülü almıştı. Çeşitli yarışma ve festivallerde filme tam 13 ödül daha verilmiş, 7 ödüle de aday gösterilmişti. Bu melankolik film, sanat filmi (art-house) kategorisinde olmasına rağmen gişede 5 milyon dolar hasılat toplamıştı.
Tarzı
Neredeyse tamamı iç mekanlarda çekilmiş olan bu film klasik bir dramatik yapıdan yoksundur. Olaylar kronolojik bir bütünlük içinde anlatılmadığı gibi dramatik yapının gerektirdiği sebep sonuç ilişkileri de filmde çok net bir şekilde ortaya konmaz. Filmde Egoyan tarafından bilerek büyük boşluklar bırakılmıştır. Film bittiğinde bile seyirci karakterlerin birçok sırrına ulaşamaz. Olaylardan ve hikâye anlatımından çok karakterler üzerine oturtulmuş olan filmin başındaki bir cümlede de vurgulandığı gibi seyirciden karakterlerin yüzlerine yoğunlaşmaları ve bu yüzlerin altında yatan anlamları keşfetmeleri istenmektedir. Filmdeki yalnız ve melankolik karakterlerin öyküleri ile ilgili seyirciye bazı ipuçları verilir ama 2 saatin sonunda halâ onların sırlarının tamamını keşfetmek mümkün olmaz. Gece kulübündeki striptiz dansı sahneleri de zaten bu durumun bir metaforu gibidir: kulübün kurallarına göre müşterinin masasında yapılan bu kışkırtıcı kucak dansları sırasında dansöze dokunmak kesinlikle yasaktır, ancak müşteri hayâl gücünü istediği şekilde kullanabilir. Bütün bunlar zaten Atom Egoyan'ın bütün filmlerinde göze çarpan ortak özellikleridir.
Film sanıldığı gibi açık saçık bir film değildir. Çok çok erotik olarak nitelendirilebilecek bu filmde cinsellik ve çıplaklık seyirciyi kışkırtmak, uyarmak için değil aksine yabancılaştırma duygusunu arttırmak için bilerek kullanılmıştır.
Temalar
Filmin temalarından en baskın olanı, Egoyan'ın her filminde bolca işlediği en gözde teması olan "yalnızlık ve umutsuzluk" temasıdır. Striptiz kulübünü dolduran yalnız ve umutsuz adamlar eylemsiz olarak öylece otururlar ve pasif bir şekilde gösterileri izlerler. Diğer bir tema yabancılaşmış olan insanların ilişkilerinin maddiyata indirgenmiş olmasıdır. Filmde her şey bıktırıcı bir şekilde parayla ölçülür. Diğer bir tema da röntgencilik (voyeurism) ve eşcinsellik temalarıdır.
Karakterler ve konusu
Klasik dramatik bir yapıdan uzak, kronolojik bir sıra da izlemeyen bu filmin konusunu anlatmak yerine filmin karakterlerini tanıtmak ve konuyu onların üzerinden anlamaya çalışmak daha mantıklı olacaktır. Filmde kaderleri ve yolları Exotica adlı striptiz kulübünde kesişecek olan belli başlı karakterler şunlardır:
- Francis Brown (Bruce Greenwood) - Filmin bu merkezi karakteri vergi hesap kontrolörü olarak çalışmaktadır. Sürekli olarak tek çocuğunu ve arkasından da karısını kaybetmiş olmasının acısını çeker. Bunlara ilaveten önceleri küçük kızının ölümünden sorumlu tutulmuş, ancak gerçek katil yakalanınca aklanabilmiştir. Sırtındaki bu ağır yükleri hafifletebilmek için her gece Exotica adlı striptiz kulübüne gitmeyi ritüel haline getirmiştir. Her gece takıntılı bir şekilde gözde dansçısı Christina'yı masasına çağırır ve para karşılığında onun kışkırtıcı kucak dansını izler, ancak kulüp kurallarına göre dansçılara dokunmak yasaktır. Christina da konuşarak onun ızdırabını hafifletmeye çalışır. Christina daha önce ölen kızının bakıcılığını da yapmıştır. 'Liseli kız' kıyafetleriyle sahneye gelerek striptiz şovuna başlar. Francis bazı geceler tekerlekli sandalyeye mahkûm erkek kardeşi Harold (Victor Garber)'ın kızı Tracey (Sarah Polley)'i, halâ öldüğünü kabullenemediği kızına bakması için evine getirir, onun flüt ve piyano çalmasını izler karşılığında ona para öder ve tekrar evine bırakır. Tracey bu durumdan pek memnun değildir, amcasının bu isteğini biraz garip bulur ve istemeyerek yapar. Francis Gündüzleri de bir evcil hayvan dükkânının sahibi Thomas Pinto'nun hesaplarını kontrol etmektedir.
- Christina (Mia Kirshner) - Exotica nın ve Francis'in gözde dansözüdür. Francis'in kızı ölmeden önce ona bakıcılık da yapmıştır. Francis'e sempati beslemektedir, bazen konuşarak onu teselli etmeye çalışır. Çocukluğundan beri girip çıktığı bu kulüpte sonradan dansözlüğe başlamıştır. Eski sevgilisi olan kulübün DJ'i Eric'e yüz vermez hattâ ondan nefret eder, çünkü Eric kulübün sahibesi Zoe ile bir sözleşme yapmıştır: Zoe gebedir ve doğacak çocuğuna isim verebilmesi için Eric'le bir nevi anlaşmalı evlilik yapmıştır. Filmde Zoe ile Christina arasında lezbiyen bir ilişkinin olduğu da ima edilir.
- Zoe (Arsinée Khanjian) - Striptiz kulübünün sahibesi. Aslında pek hoşlanmadığı bu işi annesinin ölümü üzerine istemeyerek kabullenmiştir. Kulübün kadın figürü şeklideki tek yönlü aynalarla kaplı duvarlarından dansçı kadınları ve Eric'i gizlice gözetler. Gebedir ve bebeği gayrimeşru doğmasın diye DJ Eric'le bir sözleşme imzalamıştır. Filmin bir sahnesinde Zoe'nin Christina'yla öpüştüğü görülür.
- Eric (Elias Koteas) - Kulübün disk jokey'i, Christina'nın eski sevgilisi, Zoe'nin anlaşmalı kocasıdır. Kulüpte tüm sahneye hakim yüksek bir platformda oturarak DJ'lik yapar. Kendine güvenen bir ses tonuyla mikrofondan yaptığı tahrik edici ve iç gıcıklayıcı anonslarla kızları müşterilerin masalarına 'pazarlar', hep aynı cümleleri kurar. Hayata küsmüş gibidir. Ancak eski sevgilisi Christina sahneye çıkınca kendine olan tüm güveni kaybolur. Christina'yı Francis'ten deli gibi kıskanmaktadır. Kulübün tuvaletinde Francis'i Christina'ya dokunması için teşvik eder, Francis kulübün kurallarını çiğneyerek Christina'ya eliyle temas edince de onu döverek kulüpten atar.
- Thomas Pinto (Don McKellar) - Evcil hayvan satan bir dükkânın sahibi olan Thomas gizli bir eşçinseldir. Utangaç ve içe dönük bir kişilik yapısı olan bu adam sıklıkla gittiği yurt dışından nesli tükenmekte olan kuşların yumurtalarını getirerek yasa dışı olarak ülkeye sokar. Diğer gizli geylerle buluşmak için hiç hoşlanmadığı halde sıklıkla bale gösterilerine gider. Bilet bulmanın oldukça zor olduğu bu temsillerde diğer bir geyin önceden satın almış olduğu iki biletten birine bale binası dışında müşteri araması adeta partner bulmak için bir parola haline gelmiştir. Francis ise yumurta kaçakçılığla hayli para kazanmış olan Thomas'ın hesaplarını bizzat dükkânına gelerek incelemektedir. Haliyle gümrük görevlileri de Thomas'ın peşindedir.
- Harold (Victor Garber) - Francis'in erkek kardeşi, Tracey'nin babası. Francis'e karşı biraz boynu bükük duruşunun nedeni filmin sonunda anlaşılır. Yıllarca Francis'in siyah derili eşiyle yasak aşk yaşamıştır. Francis'in karısının öldüğü trafik kazasında o da arabada olduğu için sakat kalmıştır.
- Tracey (Sarah Polley) - Harold'un kızı, Francis'in yeğeni. Amcasının bir türlü öldüğünü kabullenemediği kızına eskisi gibi bakıcılık yapmaya devam etmektedir. Amcası Francis onu düzenli olarak kendi evine götürmekte, bakıcı ücretini de ödeyerek akşam götürüp babasına teslim etmektedir. Tracey bu durumu tuhaf bulmakla birlikte istemeyerek de olsa amcasının bu isteğini kabul etmeyi sürdürür.
- Filmin finali: Christina'yı görmeden duramayacağını anlayan Francis kendisini tekrar kulübe kabul ettirmeye çalışsa da kurallar kesindir, Zoe onu nazikçe geri çevirir. Bunun üzerine Francis kulübe kendi yerine, üzerine telsiz mikrofon yerleştirdiği Thomas'ı gönderir (yardımları karşılığında Thomas'ın kaçakçılık ve vergi suçlarını görmezden gelip onu hapisten kurtaracağına söz vermiştir). Kulüpte Christina'nın Thomas'a da aynı yakınlığı gösterdiğini gören Eric, Francis'e yapmış olduğu gibi tuvalette onu da tuzağa düşürmeye çalışır, yani onu da Christina'ya dokunmaya zorlar. Kulüp dışındaki arabasının içinde bunları telsizden duyan Francis Eric'i öldürmeyi kafasına koyar. Thomas'ın tabancasını alarak kulüp dışında Eric'i beklemeye başlar. Ancak Eric ağlayarak Francis'e kızının cesedini arazide kendisinin bulmuş olduğunu söyleyince Francis elem duyan bu adama sarılır, öldürmekten vazgeçmiştir.
Oyuncu kadrosu
Oyuncu | Rolü |
---|---|
Bruce Greenwood | Francis Brown |
Don McKellar | Thomas Pinto |
Elias Koteas | Eric |
Mia Kirshner | Christina |
Arsinée Khanjian | Zoe |
Gümrük Memuru | |
Gümrük Müfettişi | |
Taksideki Adam | |
Sarah Polley | Tracey Brown |
Victor Garber | Harold Brown |
Filmin müziği
Filmde kullanılan bazı müzik parçaları şunlardır:
- "Everybody Knows" - Seslendiren: Leonard Cohen Beste: Leonard Cohen ve
- "Flame of Desire" - Seslendiren: ve , Beste:
- "Real Love" - Seslendiren: Studebaker John and The Hawks, Beste: John Grimaldi
- "Fresh Has Jus B'Gun" - Seslendiren: MVP, Beste: Courtney Cunningham, Franz Malvoism, Kevin Coleey ve Philip Cole
- "Fresh Has Jus B'Gun Remix" - Seslendiren: MVP, Beste: Courtney Cunningham, Franz Malvoism, Kevin Coleey and Philip Cole
- "Ave Generosa" - Seslendiren: The Toronto Consort. "Full Well She Sang" albümünden
- "Je vous pri" - Seslendiren: The Toronto Consort. "Full Well She Sang" albümünden
- "A chantar" - Seslendiren: The Toronto Consort. "Full Well She Sang" albümünden
- "Impromptu, Op. 90 No. 4" Seslendiren: Eve Egoyan, Beste: Franz Schubert
- "Montagueler ve Capuletler"in giriş bölümü - "Romeo ve Juliet" balesinden, Beste: Sergei Prokofiev
14 Şubat 1995 tarihinde filmin bir soundtrack albümü "Varese Sarabande" etiketiyle CD ve kaset formatlarında piyasaya verilmiştir. Albümde yer alan ve tamamı Mychael Danna tarafından bestelenmiş olan parçalar şunlardır (albümden örnekler dinlemek için 3 Nisan 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde .):
- Exotica
- Something Hidden
- Dilko Tamay Huay
- Field 1. Field 2
- Pagan Song
- Kiss
- Inside Me
- My Angel
- Little Touch
- Field 3
- Snake Dance
- Field 4
- Mujay Yaad
- Ride Home
Tepkiler
Gişe geliri
Film, Toronto'daki açılış haftasında 32.856 $ hasılat elde etti. Filmin sınırlı gösterimdeki ilk gişe performansı, dağıtımcılar tarafından "çok büyük" olarak kabul edildi. Mart 1995'te ABD'li eleştirmen Roger Ebert, Exotica'nın Kanada'da gişe rekorları kırdığını bildirdi. 1995'e gelindiğinde, Exotica Kanada'da 1,75 milyon dolar hasılat elde etmişti, bu İngiliz-Kanada sineması için önemli bir meblağdı. Film, Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da 5.13 milyon$ hasılat elde ettikten sonra yayınına son verdi. Exotica, Egoyan'ın en büyük finansal başarısıydı ve onun gişe rekortmeni olarak anılmaktadır.
Ödüller
1994 Cannes Film Festivali'nde Exotica, FIPRESCI Ödülü'nü kazandı, ilk kez bir İngiliz Kanada filmi bu ödülü kazandı. 1994 Genie Ödülleri'nde film, Egoyan için En İyi Film ve En İyi Yönetmen ile birlikte En İyi Orijinal Senaryo da dahil olmak üzere sekiz ödül kazandı.
Ödül | Tören tarihi | Kategori | Kazanan | Sonuç | Ref. |
---|---|---|---|---|---|
AVN Ödülleri | 1996 | En iyi Alternatif Yetişkin Film | Atom Egoyan | Kazandı | |
1995 | Kazandı | ||||
1994 | En iyi Sinematografi | Kazandı | |||
Cannes Film Festivali | 12–23 Mayıs 1994 | FIPRESCI Prize | Atom Egoyan | Kazandı | |
Uluslararası Film Eleştirmenleri Federasyonu | En İyi Film | Adaylık | |||
En iyi Senaryo | Adaylık | ||||
1995 | En iyi Yabancı Film | Kazandı | |||
Genie Ödülleri | Atom Egoyan and | Kazandı | |||
Atom Egoyan | Kazandı | ||||
Elias Koteas | Adaylık | ||||
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu | Don McKellar | Kazandı | |||
En İyi Orijinal Senaryo | Atom Egoyan | Kazandı | |||
En iyi Sanat Yönetmeni | ve | Kazandı | |||
En iyi Sinematografi | Paul Sarossy | Kazandı | |||
En İyi Kostüm Tasarımı | Kazandı | ||||
En iyi Düzenleme | Adaylık | ||||
En iyi Ses | Daniel Pellerin, Keith Elliott, Peter Kelly ve Ross Redfern | Adaylık | |||
En iyi Ses Düzenleme | Sue Conley, Andy Malcolm, Paul Shikata, Peter Winninger ve Steve Munro | Adaylık | |||
En iyi Müzik | Mychael Danna | Kazandı | |||
Bağımsız Ruh Ödülleri | En iyi Yabancı Film | Atom Egoyan | Adaylık | ||
Toronto Uluslararası Film Festivali | En iyi Kanada Filmi | Kazandı |
Kaynakça
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 20 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010.
- ^ "Exotica/awards" (İngilizce). IMDb. 18 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2010.
- ^ (İngilizce). epinions.com. 25 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010.
- ^ "Exotica (1994)/soundtrack" (İngilizce). IMDb. 7 Eylül 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010.
- ^ Klady, Leonard (3 Ekim 1994). "'Cop' tops; 'Terminal' OK; 'Wood' strong". Variety (İngilizce). s. 14.
- ^ Naficy 2001, s. 57.
- ^ Ebert, Roger (6 Mart 1995). . Rogerebert.com. 4 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2016.
- ^ Wise, Wyndham (1995). "The True Meaning of Exotica". . s. 56 ~dil=İngilizce.
- ^ Wilson 2009, s. xi.
- ^ Beard 2007, s. 123.
- ^ "The 20 Best Canadian Films of All Time". . Bahar 1998. s. 22.
- ^ a b . festival-cannes.com. 22 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ Magder 2013, s. 164.
- ^ Egoyan, Atom (Yaz 2004). "Dr. Gonad". #86 (İngilizce). 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ Burwell 2007, s. 368.
- ^ . . 23 Eylül 2008. 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ Gire, Dann (15 Ocak 1996). "Chicago critics stand own ground with film nominations". The Daily Herald. s. 36.
- ^ a b Tschofen 2006, s. 368.
- ^ Playback Staff (7 Kasım 1994). . . 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ Maslin, Janet (24 Mart 1996). . The New York Times. 17 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
- ^ . Toronto International Film Festival. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2021.
Bibliyografya
- Beard, William (2007). "Atom Egoyan: Unnatural Relations". Great Canadian Film Directors. Edmonton: The University of Alberta Press. ISBN .
- Burwell, Jennifer; Tschofen, Monique, (Ed.) (2007). Image and Territory: Essays on Atom Egoyan. Waterloo, Ontario: Wilfrid Laurier University Press. ISBN .
- Darke, Chris (2000). Light Readings: Film Criticism and Screen Arts. Londra: Wallflower Press. ISBN .
- Hasan, Mila (2016). Essentially Bruce Greenwood: Actor Musician. ISBN .
- Kelly, Ursula A. (1997). Schooling Desire: Literacy, Cultural Politics, and Pedagogy. New York and London: Routledge. ISBN .
- Magder, Ted (1995). "Making Canada in the 1990s: Film, Culture, and Industry". Beyond Quebec: Taking Stock of Canada. Montreal and Kingston: McGill-Queen's University Press. ISBN .
- Naficy, Hamid (2001). An Accented Cinema: Exilic and Diasporic Filmmaking. Princeton and Oxford: Princeton University Press. ISBN .
- Pike, David Lawrence (2012). Canadian Cinema Since the 1980s: At the Heart of the World. Toronto, Buffalo and London: University of Toronto Press. ISBN .
- Tschofen, Monique; Burwell, Jennifer, (Ed.) (1 Ekim 2006). Image and Territory: Essays on Atom Egoyan. Wilfrid Laurier University Press. ISBN .
- Tschofen, Monique (2002). "Repetition, Compulsion, and Representation in Atom Egoyan's Films". North of Everything: English-Canadian Cinema Since 1980. Edmonton: The University of Alberta Press. ISBN .
- Wilson, Emma (2009). Atom Egoyan. Urbana and Chicago: University of Illinois Press. ISBN .
- Wilson, Emma (2003). Cinema's Missing Children. Wallflower Press. ISBN .
- Wong, Jan (2000). Lunch With. Doubleday. ISBN .
Dış bağlantılar
- IMDb'de Exotica
- allmovie.com'da "Exotica" 25 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Filmin çeşitli afişleri 25 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Roger Ebert'in eleştirisi 29 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Exotica 1994 Kanada yapimi erotik dramatik filmdir Film Turkiye de 18 Agustos 1995 tarihinde bircok ulkede oldugu gibi ozgun adiyla gosterime girmistir ExoticaExotica Exotica filminin ozgun sinema afisiYonetmenAtom EgoyanYapimciAtom EgoyanSenaristAtom EgoyanOyuncularBruce Greenwood Don McKellar Mia Kirshner Elias KoteasMuzikMychael DannaGoruntu yonetmeniKurguStudyoARP Ego Film Arts Telefilm Canada Miramax FilmsDagiticiMiramax FilmsCinsiSinema filmiTuruDram erotik psikolojik gerilimRenkRenkliYapim yili1994Cikis tarih ler i16 Mayis 1994 Cannes Film Festivali 18 Agustos 1995 Istanbul Kent As Fitas Sinemalari Sure103 dakikaUlkeKanadaDilIngilizce yer yer Ibranice Butce2 000 000 Kanada dolariHasilat4 183 000 ABD dolari ABD de Diger adlariExotica Turkiye ve diger pek cok ulkede Exotica Ispanya Ermeni asilli Kanadali yonetmen Atom Egoyan in senaryosunu yazip yonettigi ayni zamanda da yapimciligini ustlendigi filmin baslica rollerinde Bruce Greenwood Don McKellar Mia Kirshner Elias Koteas ve Arsinee Khanjian Atom Egoyan in esidir oynamislardir Bu oyuncular Egoyan in gedikli oyuncularidir ve onun neredeyse her filminde yer almislardir Filmin ozgun muzigi Mychael Danna ya aittir Film adini Kanada da gocmenlerin yogun olarak yasadigi kent olan Toronto nun varoslarindaki bir striptiz kulubunun adindan alir Bu kulupte yine filme ve kulube adini veren ve filmde surekli olarak isitilen bir muzik turu olan Exotica calinmaktadir Kulubun lezbiyen sahibesi Arsinee Khanjian kulupte calisan genc dansci Mia Kirshner ve kulubun hayata kusmus DJ Elias Koteas i ile devamli musterilerden yalniz ve takintili bir adam olan vergi memuru Bruce Greenwood gizli bir gey olan evcil hayvan dukkani sahibi Don McKellar in yollari ve kaderleri bu kulupte kesisir Bu kasvetli film ilerledikce aci ceken bu nevrotik karakterlerin birbirleri ile olan iliskileri daha da belirgin hale gelir ancak sorunlari cozulecegine daha da cozumsuz bir hal alir tipki Egoyan in birer bilmeceyi andiran oteki filmlerinde oldugu gibi Exotica 16 Mayis 1994 te ilk gosteriminin yapildigi Cannes Film Festivali nde Altin Palmiye odulune aday gosterilmis FIPRESCI odulu almisti Cesitli yarisma ve festivallerde filme tam 13 odul daha verilmis 7 odule de aday gosterilmisti Bu melankolik film sanat filmi art house kategorisinde olmasina ragmen gisede 5 milyon dolar hasilat toplamisti TarziNeredeyse tamami ic mekanlarda cekilmis olan bu film klasik bir dramatik yapidan yoksundur Olaylar kronolojik bir butunluk icinde anlatilmadigi gibi dramatik yapinin gerektirdigi sebep sonuc iliskileri de filmde cok net bir sekilde ortaya konmaz Filmde Egoyan tarafindan bilerek buyuk bosluklar birakilmistir Film bittiginde bile seyirci karakterlerin bircok sirrina ulasamaz Olaylardan ve hikaye anlatimindan cok karakterler uzerine oturtulmus olan filmin basindaki bir cumlede de vurgulandigi gibi seyirciden karakterlerin yuzlerine yogunlasmalari ve bu yuzlerin altinda yatan anlamlari kesfetmeleri istenmektedir Filmdeki yalniz ve melankolik karakterlerin oykuleri ile ilgili seyirciye bazi ipuclari verilir ama 2 saatin sonunda hala onlarin sirlarinin tamamini kesfetmek mumkun olmaz Gece kulubundeki striptiz dansi sahneleri de zaten bu durumun bir metaforu gibidir kulubun kurallarina gore musterinin masasinda yapilan bu kiskirtici kucak danslari sirasinda dansoze dokunmak kesinlikle yasaktir ancak musteri hayal gucunu istedigi sekilde kullanabilir Butun bunlar zaten Atom Egoyan in butun filmlerinde goze carpan ortak ozellikleridir Film sanildigi gibi acik sacik bir film degildir Cok cok erotik olarak nitelendirilebilecek bu filmde cinsellik ve ciplaklik seyirciyi kiskirtmak uyarmak icin degil aksine yabancilastirma duygusunu arttirmak icin bilerek kullanilmistir TemalarFilmin temalarindan en baskin olani Egoyan in her filminde bolca isledigi en gozde temasi olan yalnizlik ve umutsuzluk temasidir Striptiz kulubunu dolduran yalniz ve umutsuz adamlar eylemsiz olarak oylece otururlar ve pasif bir sekilde gosterileri izlerler Diger bir tema yabancilasmis olan insanlarin iliskilerinin maddiyata indirgenmis olmasidir Filmde her sey biktirici bir sekilde parayla olculur Diger bir tema da rontgencilik voyeurism ve escinsellik temalaridir Karakterler ve konusuKlasik dramatik bir yapidan uzak kronolojik bir sira da izlemeyen bu filmin konusunu anlatmak yerine filmin karakterlerini tanitmak ve konuyu onlarin uzerinden anlamaya calismak daha mantikli olacaktir Filmde kaderleri ve yollari Exotica adli striptiz kulubunde kesisecek olan belli basli karakterler sunlardir Francis Brown Bruce Greenwood Filmin bu merkezi karakteri vergi hesap kontroloru olarak calismaktadir Surekli olarak tek cocugunu ve arkasindan da karisini kaybetmis olmasinin acisini ceker Bunlara ilaveten onceleri kucuk kizinin olumunden sorumlu tutulmus ancak gercek katil yakalaninca aklanabilmistir Sirtindaki bu agir yukleri hafifletebilmek icin her gece Exotica adli striptiz kulubune gitmeyi rituel haline getirmistir Her gece takintili bir sekilde gozde danscisi Christina yi masasina cagirir ve para karsiliginda onun kiskirtici kucak dansini izler ancak kulup kurallarina gore danscilara dokunmak yasaktir Christina da konusarak onun izdirabini hafifletmeye calisir Christina daha once olen kizinin bakiciligini da yapmistir Liseli kiz kiyafetleriyle sahneye gelerek striptiz sovuna baslar Francis bazi geceler tekerlekli sandalyeye mahkum erkek kardesi Harold Victor Garber in kizi Tracey Sarah Polley i hala oldugunu kabullenemedigi kizina bakmasi icin evine getirir onun flut ve piyano calmasini izler karsiliginda ona para oder ve tekrar evine birakir Tracey bu durumdan pek memnun degildir amcasinin bu istegini biraz garip bulur ve istemeyerek yapar Francis Gunduzleri de bir evcil hayvan dukkaninin sahibi Thomas Pinto nun hesaplarini kontrol etmektedir Christina Mia Kirshner Exotica nin ve Francis in gozde dansozudur Francis in kizi olmeden once ona bakicilik da yapmistir Francis e sempati beslemektedir bazen konusarak onu teselli etmeye calisir Cocuklugundan beri girip ciktigi bu kulupte sonradan dansozluge baslamistir Eski sevgilisi olan kulubun DJ i Eric e yuz vermez hatta ondan nefret eder cunku Eric kulubun sahibesi Zoe ile bir sozlesme yapmistir Zoe gebedir ve dogacak cocuguna isim verebilmesi icin Eric le bir nevi anlasmali evlilik yapmistir Filmde Zoe ile Christina arasinda lezbiyen bir iliskinin oldugu da ima edilir Zoe Arsinee Khanjian Striptiz kulubunun sahibesi Aslinda pek hoslanmadigi bu isi annesinin olumu uzerine istemeyerek kabullenmistir Kulubun kadin figuru seklideki tek yonlu aynalarla kapli duvarlarindan dansci kadinlari ve Eric i gizlice gozetler Gebedir ve bebegi gayrimesru dogmasin diye DJ Eric le bir sozlesme imzalamistir Filmin bir sahnesinde Zoe nin Christina yla opustugu gorulur Eric Elias Koteas Kulubun disk jokey i Christina nin eski sevgilisi Zoe nin anlasmali kocasidir Kulupte tum sahneye hakim yuksek bir platformda oturarak DJ lik yapar Kendine guvenen bir ses tonuyla mikrofondan yaptigi tahrik edici ve ic giciklayici anonslarla kizlari musterilerin masalarina pazarlar hep ayni cumleleri kurar Hayata kusmus gibidir Ancak eski sevgilisi Christina sahneye cikinca kendine olan tum guveni kaybolur Christina yi Francis ten deli gibi kiskanmaktadir Kulubun tuvaletinde Francis i Christina ya dokunmasi icin tesvik eder Francis kulubun kurallarini cigneyerek Christina ya eliyle temas edince de onu doverek kulupten atar Thomas Pinto Don McKellar Evcil hayvan satan bir dukkanin sahibi olan Thomas gizli bir escinseldir Utangac ve ice donuk bir kisilik yapisi olan bu adam siklikla gittigi yurt disindan nesli tukenmekte olan kuslarin yumurtalarini getirerek yasa disi olarak ulkeye sokar Diger gizli geylerle bulusmak icin hic hoslanmadigi halde siklikla bale gosterilerine gider Bilet bulmanin oldukca zor oldugu bu temsillerde diger bir geyin onceden satin almis oldugu iki biletten birine bale binasi disinda musteri aramasi adeta partner bulmak icin bir parola haline gelmistir Francis ise yumurta kacakciligla hayli para kazanmis olan Thomas in hesaplarini bizzat dukkanina gelerek incelemektedir Haliyle gumruk gorevlileri de Thomas in pesindedir Harold Victor Garber Francis in erkek kardesi Tracey nin babasi Francis e karsi biraz boynu bukuk durusunun nedeni filmin sonunda anlasilir Yillarca Francis in siyah derili esiyle yasak ask yasamistir Francis in karisinin oldugu trafik kazasinda o da arabada oldugu icin sakat kalmistir Tracey Sarah Polley Harold un kizi Francis in yegeni Amcasinin bir turlu oldugunu kabullenemedigi kizina eskisi gibi bakicilik yapmaya devam etmektedir Amcasi Francis onu duzenli olarak kendi evine goturmekte bakici ucretini de odeyerek aksam goturup babasina teslim etmektedir Tracey bu durumu tuhaf bulmakla birlikte istemeyerek de olsa amcasinin bu istegini kabul etmeyi surdurur Filmin finali Christina yi gormeden duramayacagini anlayan Francis kendisini tekrar kulube kabul ettirmeye calissa da kurallar kesindir Zoe onu nazikce geri cevirir Bunun uzerine Francis kulube kendi yerine uzerine telsiz mikrofon yerlestirdigi Thomas i gonderir yardimlari karsiliginda Thomas in kacakcilik ve vergi suclarini gormezden gelip onu hapisten kurtaracagina soz vermistir Kulupte Christina nin Thomas a da ayni yakinligi gosterdigini goren Eric Francis e yapmis oldugu gibi tuvalette onu da tuzaga dusurmeye calisir yani onu da Christina ya dokunmaya zorlar Kulup disindaki arabasinin icinde bunlari telsizden duyan Francis Eric i oldurmeyi kafasina koyar Thomas in tabancasini alarak kulup disinda Eric i beklemeye baslar Ancak Eric aglayarak Francis e kizinin cesedini arazide kendisinin bulmus oldugunu soyleyince Francis elem duyan bu adama sarilir oldurmekten vazgecmistir Oyuncu kadrosuChristina Mia Kirshner Exotica kulubundeki degismeyen dansini yapiyor Oyuncu RoluBruce Greenwood Francis BrownDon McKellar Thomas PintoElias Koteas EricMia Kirshner ChristinaArsinee Khanjian ZoeGumruk MemuruGumruk MufettisiTaksideki AdamSarah Polley Tracey BrownVictor Garber Harold BrownFilmin muzigiFilmde kullanilan bazi muzik parcalari sunlardir Everybody Knows Seslendiren Leonard Cohen Beste Leonard Cohen ve Flame of Desire Seslendiren ve Beste Real Love Seslendiren Studebaker John and The Hawks Beste John Grimaldi Fresh Has Jus B Gun Seslendiren MVP Beste Courtney Cunningham Franz Malvoism Kevin Coleey ve Philip Cole Fresh Has Jus B Gun Remix Seslendiren MVP Beste Courtney Cunningham Franz Malvoism Kevin Coleey and Philip Cole Ave Generosa Seslendiren The Toronto Consort Full Well She Sang albumunden Je vous pri Seslendiren The Toronto Consort Full Well She Sang albumunden A chantar Seslendiren The Toronto Consort Full Well She Sang albumunden Impromptu Op 90 No 4 Seslendiren Eve Egoyan Beste Franz Schubert Montagueler ve Capuletler in giris bolumu Romeo ve Juliet balesinden Beste Sergei Prokofiev 14 Subat 1995 tarihinde filmin bir soundtrack albumu Varese Sarabande etiketiyle CD ve kaset formatlarinda piyasaya verilmistir Albumde yer alan ve tamami Mychael Danna tarafindan bestelenmis olan parcalar sunlardir albumden ornekler dinlemek icin 3 Nisan 2002 tarihinde Wayback Machine sitesinde Exotica Something Hidden Dilko Tamay Huay Field 1 Field 2 Pagan Song Kiss Inside Me My Angel Little Touch Field 3 Snake Dance Field 4 Mujay Yaad Ride HomeTepkilerGise geliri Film Toronto daki acilis haftasinda 32 856 hasilat elde etti Filmin sinirli gosterimdeki ilk gise performansi dagitimcilar tarafindan cok buyuk olarak kabul edildi Mart 1995 te ABD li elestirmen Roger Ebert Exotica nin Kanada da gise rekorlari kirdigini bildirdi 1995 e gelindiginde Exotica Kanada da 1 75 milyon dolar hasilat elde etmisti bu Ingiliz Kanada sinemasi icin onemli bir meblagdi Film Amerika Birlesik Devletleri ve Kanada da 5 13 milyon hasilat elde ettikten sonra yayinina son verdi Exotica Egoyan in en buyuk finansal basarisiydi ve onun gise rekortmeni olarak anilmaktadir Oduller 1994 Cannes Film Festivali nde Exotica FIPRESCI Odulu nu kazandi ilk kez bir Ingiliz Kanada filmi bu odulu kazandi 1994 Genie Odulleri nde film Egoyan icin En Iyi Film ve En Iyi Yonetmen ile birlikte En Iyi Orijinal Senaryo da dahil olmak uzere sekiz odul kazandi Odul Toren tarihi Kategori Kazanan Sonuc Ref AVN Odulleri 1996 En iyi Alternatif Yetiskin Film Atom Egoyan Kazandi1995 Kazandi1994 En iyi Sinematografi KazandiCannes Film Festivali 12 23 Mayis 1994 FIPRESCI Prize Atom Egoyan KazandiUluslararasi Film Elestirmenleri Federasyonu En Iyi Film AdaylikEn iyi Senaryo Adaylik1995 En iyi Yabanci Film KazandiGenie Odulleri Atom Egoyan and KazandiAtom Egoyan KazandiElias Koteas AdaylikEn Iyi Yardimci Erkek Oyuncu Don McKellar KazandiEn Iyi Orijinal Senaryo Atom Egoyan KazandiEn iyi Sanat Yonetmeni ve KazandiEn iyi Sinematografi Paul Sarossy KazandiEn Iyi Kostum Tasarimi KazandiEn iyi Duzenleme AdaylikEn iyi Ses Daniel Pellerin Keith Elliott Peter Kelly ve Ross Redfern AdaylikEn iyi Ses Duzenleme Sue Conley Andy Malcolm Paul Shikata Peter Winninger ve Steve Munro AdaylikEn iyi Muzik Mychael Danna KazandiBagimsiz Ruh Odulleri En iyi Yabanci Film Atom Egoyan AdaylikToronto Uluslararasi Film Festivali En iyi Kanada Filmi KazandiKaynakca Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 20 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2010 Exotica awards Ingilizce IMDb 18 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2010 Ingilizce epinions com 25 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mayis 2010 Exotica 1994 soundtrack Ingilizce IMDb 7 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mayis 2010 Klady Leonard 3 Ekim 1994 Cop tops Terminal OK Wood strong Variety Ingilizce s 14 Naficy 2001 s 57 Ebert Roger 6 Mart 1995 Rogerebert com 4 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2016 Wise Wyndham 1995 The True Meaning of Exotica s 56 dil Ingilizce Wilson 2009 s xi Beard 2007 s 123 The 20 Best Canadian Films of All Time Bahar 1998 s 22 a b festival cannes com 22 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2009 Magder 2013 s 164 Egoyan Atom Yaz 2004 Dr Gonad 86 Ingilizce 2 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Burwell 2007 s 368 23 Eylul 2008 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Gire Dann 15 Ocak 1996 Chicago critics stand own ground with film nominations The Daily Herald s 36 a b Tschofen 2006 s 368 Playback Staff 7 Kasim 1994 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Maslin Janet 24 Mart 1996 The New York Times 17 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Toronto International Film Festival 9 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2021 Bibliyografya Beard William 2007 Atom Egoyan Unnatural Relations Great Canadian Film Directors Edmonton The University of Alberta Press ISBN 978 0888644794 Burwell Jennifer Tschofen Monique Ed 2007 Image and Territory Essays on Atom Egoyan Waterloo Ontario Wilfrid Laurier University Press ISBN 978 0889204874 Darke Chris 2000 Light Readings Film Criticism and Screen Arts Londra Wallflower Press ISBN 1903364078 Hasan Mila 2016 Essentially Bruce Greenwood Actor Musician ISBN 978 1326589097 Kelly Ursula A 1997 Schooling Desire Literacy Cultural Politics and Pedagogy New York and London Routledge ISBN 041591549X Magder Ted 1995 Making Canada in the 1990s Film Culture and Industry Beyond Quebec Taking Stock of Canada Montreal and Kingston McGill Queen s University Press ISBN 0773513019 Naficy Hamid 2001 An Accented Cinema Exilic and Diasporic Filmmaking Princeton and Oxford Princeton University Press ISBN 0691043914 Pike David Lawrence 2012 Canadian Cinema Since the 1980s At the Heart of the World Toronto Buffalo and London University of Toronto Press ISBN 978 1442698321 Tschofen Monique Burwell Jennifer Ed 1 Ekim 2006 Image and Territory Essays on Atom Egoyan Wilfrid Laurier University Press ISBN 0889205299 Tschofen Monique 2002 Repetition Compulsion and Representation in Atom Egoyan s Films North of Everything English Canadian Cinema Since 1980 Edmonton The University of Alberta Press ISBN 088864390X Wilson Emma 2009 Atom Egoyan Urbana and Chicago University of Illinois Press ISBN 978 0252076206 Wilson Emma 2003 Cinema s Missing Children Wallflower Press ISBN 1903364507 Wong Jan 2000 Lunch With Doubleday ISBN 0385259816 Dis baglantilarIMDb de Exotica allmovie com da Exotica 25 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Filmin cesitli afisleri 25 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roger Ebert in elestirisi 29 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce