Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Ekim 2013) |
III. Hişâm veya tam ismiyle Hişam bin Muhammed bin Abdülcebbar (Arapça: هشام بن محمد), Endülüs Emevi Devleti ve Kurtuba Halifeliği'nin 1026-1031 tarihleri arasında hükümdarlık ve halifelik yapmış olan son yöneticisidir.
| III. Hişâm | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kurtuba Emîri | |||||
| Hüküm süresi | 1026-1031 | ||||
| Önce gelen | Yahya bin Ali bin Hammud | ||||
| Sonra gelen | - | ||||
| Doğum | 973 | ||||
| Ölüm | 1036 (63 yaşında) Lleida, Kastilya Krallığı | ||||
| |||||
| Hanedan | Emevî hanedanı | ||||
| Babası | Muhammed bin Abdülmelik bin Abdürrahman | ||||
| Annesi | Ateb | ||||
| Dini | Sünni İslam | ||||
Hayatı
Endülus Emevi sülalesine mensuptur. Selefi 1025-1026 tarihleri arasında Kurtuba Halifeliği yapan Ali soyundan . Selefi zamanında eyalet valilerinin bağımsız hareket etmesi, hakimiyetin tam olarak ele alınamaması ve karışıklıkların tekrar ortaya çıkmasıyla halk desteğini giderek yitirmeye başladı ve nüfuzunu genişleterek vezir makamına getirilen Yahya el-Muhtar'ın baskıları sonucu hilafet makamını ve şehri 1026'da terk etti.
Kurtuba Halifeliği tahtına davetle Emevi ailesine mensup Hişam bin Muhammed (III. Hişam) çıkartıldı.Yahya bin Ali bin Hammud'un ortadan kaldırılmasıyla Kurtuba şehri ileri gelenleri vezir Ebi el-Hüzami'nin başkanlığı ile toplanarak Emevi soyuna mensup olan merhum melik (1023-1024)'ın kardeşi Hişam bin Muhammed'i hükümdar ve halife olarak belirledi. Böylece kısa bir dönemden sonra Kurtuba Halifeliği yeniden Emevi ailesinin yönetimine geçti.
Hişam bin Muhammed ise ağabey katlinden sonra kendisini dünyevi işlerden çekmişti. Kendisine hilafet makamına ve melikliğe getirildiği tebliğ edildiği zaman hükümdarlığa muktedir olamayacağını ileri sürdü ve gelen teklifi reddetti. Ancak özellikle şehrin önde gelenlerinden olan ısrarlarını dikkate alarak, birkaç gün düşünmeye müteakip zaruretlerden ötürü teklifi kabul etti. Ancak anılan dönemde meliklerin sık değişmesi ve halkında mevcut siyasetçilerin arkasında durmayarak değişken bir tabiat izlemesi nedeniyle devleti Kurtuba'dan idare etmeyerek, Hristiyan memleketlerine yakın yerlerde gaza yapacağını ileri sürdü ve Kaştale (Kastilya) bölgesinde ikamet ederek ve askerî gücünü burada konuşlandırdı.
Babası II. Muhammed (1008-1009) zamanından itibaren İber yarımadasında Hristiyan unsurların giderek güç kazanmaya başlamasıyla bu unsurlar Müslümanlara karşı ittifak arayışlarına girdiler. Gelişmeler neticesi Berşelune kontu Sarakusta eyaletinden, Kaştale kontu da Tuleyta eyaletinden toprak ve kale elde etti. León (1028-1037) ise Portekiz mıntıkasına harekât düzenliyordu. Melik Hişam ise hükümdarlığının ilk üç senesinde sınır boylarında Hristiyan istilalarını engellemek için harekâtlar tertip etti.
Ancak Kurtuba'nın başında bir melik olmadan idaresi giderek güçleştiğinden şehirde bazı dedikodular çıktı. Durum üzerine meşveret azaları ve ısrarları sonucu 1029 (h. 8 Zilhicce 420) tarihinde melik Hişam kente geri döndü. Halkın kendisinin şehre avdet etmesi ile şehrin asayiş ve emniyetinin kolaylıkla ıslah edilebileceğini varsayarak harap olan yapıları onarttı, hastane, mektep ve mahkemeleri düzene koydu.
Şehirde yaptığı faaliyetlerden sonra bağımsızlık davası güden eyalet valileri ile ilgilenmeye başladı. Valilere gönderdiği mektuplarda Hristiyanların giderek güç kazanmasının içlerinde zuhur eden ayrılıklardan dolayı meydana geldiğini ve yeniden Kurtuba önderliğinde bir araya gelmelerini nasihat etti. Valiler ise cevap olarak kendisine fikren katıldıklarını beyan etmelerine rağmen bir araya gelmeye yanaşmadılar. Mevcut durumu değerlendiren halife gerekirse zor kullanarak bu emeli gerçekleştirmek istedi ve ordu komutanlarından bu iş ile görevlendirdi. Bu komutan tarafından batı taraflarında kısmi başarılar kazanılsa da valiler mevcut konumlarını sürdürebildiler. Ordunun da giderek güç kazanan bu unsurlar karşısında arka arkaya mağlubiyetler alması üzerine tekrar nasihat ile valileri yola getirmeye çalışan melik Hişam valiler karşısında hükûmetin aczinin giderek zuhur etmesi ile hakimiyeti altındaki yerleşimlerde ki idareci ve memurların itaatsizliği ve istismarları ile karşılaştı.
Kurtuba halkının da gelişmeler neticesi halifeye karşı isyana kalkışmaya yeltenmesi ile hükümdarlıktan ve halifelikten 1031 (h. 422) tarihinde feragat etti ve akrabalarını yanına alarak şehri terk etti. Feragatinden sonra kendi inşa ettirdiği Ebişşerif adlı sarayında inzivaya çekilerek 1037 (h. 428)'deki ölümüne kadar burada ikamet etti.
III. Hişam'ın hilafetten feragatiyle Emevi Hanedanı son buldu ve İber yarımadasında Tayfa Dönemi (1031-1091) resmen başlamış oldu.
Kaynakça
| Önce gelen | Kurtuba Halifeliği Hişam bin Muhammed bin Abdülcebbar 1026-1031 | Sonra gelen - |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ekim 2013 III Hisam veya tam ismiyle Hisam bin Muhammed bin Abdulcebbar Arapca هشام بن محمد Endulus Emevi Devleti ve Kurtuba Halifeligi nin 1026 1031 tarihleri arasinda hukumdarlik ve halifelik yapmis olan son yoneticisidir III HisamKurtuba EmiriHukum suresi1026 1031Once gelenYahya bin Ali bin HammudSonra gelen Dogum973Olum1036 63 yasinda Lleida Kastilya KralligiTam adiHisam bin Muhammed bin Abdulmelik هشام بن حمد بن عبد الملك HanedanEmevi hanedaniBabasiMuhammed bin Abdulmelik bin AbdurrahmanAnnesiAtebDiniSunni IslamHayatiEndulus Emevi sulalesine mensuptur Selefi 1025 1026 tarihleri arasinda Kurtuba Halifeligi yapan Ali soyundan Selefi zamaninda eyalet valilerinin bagimsiz hareket etmesi hakimiyetin tam olarak ele alinamamasi ve karisikliklarin tekrar ortaya cikmasiyla halk destegini giderek yitirmeye basladi ve nufuzunu genisleterek vezir makamina getirilen Yahya el Muhtar in baskilari sonucu hilafet makamini ve sehri 1026 da terk etti Kurtuba Halifeligi tahtina davetle Emevi ailesine mensup Hisam bin Muhammed III Hisam cikartildi Yahya bin Ali bin Hammud un ortadan kaldirilmasiyla Kurtuba sehri ileri gelenleri vezir Ebi el Huzami nin baskanligi ile toplanarak Emevi soyuna mensup olan merhum melik 1023 1024 in kardesi Hisam bin Muhammed i hukumdar ve halife olarak belirledi Boylece kisa bir donemden sonra Kurtuba Halifeligi yeniden Emevi ailesinin yonetimine gecti Hisam bin Muhammed ise agabey katlinden sonra kendisini dunyevi islerden cekmisti Kendisine hilafet makamina ve meliklige getirildigi teblig edildigi zaman hukumdarliga muktedir olamayacagini ileri surdu ve gelen teklifi reddetti Ancak ozellikle sehrin onde gelenlerinden olan israrlarini dikkate alarak birkac gun dusunmeye muteakip zaruretlerden oturu teklifi kabul etti Ancak anilan donemde meliklerin sik degismesi ve halkinda mevcut siyasetcilerin arkasinda durmayarak degisken bir tabiat izlemesi nedeniyle devleti Kurtuba dan idare etmeyerek Hristiyan memleketlerine yakin yerlerde gaza yapacagini ileri surdu ve Kastale Kastilya bolgesinde ikamet ederek ve askeri gucunu burada konuslandirdi Babasi II Muhammed 1008 1009 zamanindan itibaren Iber yarimadasinda Hristiyan unsurlarin giderek guc kazanmaya baslamasiyla bu unsurlar Muslumanlara karsi ittifak arayislarina girdiler Gelismeler neticesi Berselune kontu Sarakusta eyaletinden Kastale kontu da Tuleyta eyaletinden toprak ve kale elde etti Leon 1028 1037 ise Portekiz mintikasina harekat duzenliyordu Melik Hisam ise hukumdarliginin ilk uc senesinde sinir boylarinda Hristiyan istilalarini engellemek icin harekatlar tertip etti Ancak Kurtuba nin basinda bir melik olmadan idaresi giderek guclestiginden sehirde bazi dedikodular cikti Durum uzerine mesveret azalari ve israrlari sonucu 1029 h 8 Zilhicce 420 tarihinde melik Hisam kente geri dondu Halkin kendisinin sehre avdet etmesi ile sehrin asayis ve emniyetinin kolaylikla islah edilebilecegini varsayarak harap olan yapilari onartti hastane mektep ve mahkemeleri duzene koydu Sehirde yaptigi faaliyetlerden sonra bagimsizlik davasi guden eyalet valileri ile ilgilenmeye basladi Valilere gonderdigi mektuplarda Hristiyanlarin giderek guc kazanmasinin iclerinde zuhur eden ayriliklardan dolayi meydana geldigini ve yeniden Kurtuba onderliginde bir araya gelmelerini nasihat etti Valiler ise cevap olarak kendisine fikren katildiklarini beyan etmelerine ragmen bir araya gelmeye yanasmadilar Mevcut durumu degerlendiren halife gerekirse zor kullanarak bu emeli gerceklestirmek istedi ve ordu komutanlarindan bu is ile gorevlendirdi Bu komutan tarafindan bati taraflarinda kismi basarilar kazanilsa da valiler mevcut konumlarini surdurebildiler Ordunun da giderek guc kazanan bu unsurlar karsisinda arka arkaya maglubiyetler almasi uzerine tekrar nasihat ile valileri yola getirmeye calisan melik Hisam valiler karsisinda hukumetin aczinin giderek zuhur etmesi ile hakimiyeti altindaki yerlesimlerde ki idareci ve memurlarin itaatsizligi ve istismarlari ile karsilasti Kurtuba halkinin da gelismeler neticesi halifeye karsi isyana kalkismaya yeltenmesi ile hukumdarliktan ve halifelikten 1031 h 422 tarihinde feragat etti ve akrabalarini yanina alarak sehri terk etti Feragatinden sonra kendi insa ettirdigi Ebisserif adli sarayinda inzivaya cekilerek 1037 h 428 deki olumune kadar burada ikamet etti III Hisam in hilafetten feragatiyle Emevi Hanedani son buldu ve Iber yarimadasinda Tayfa Donemi 1031 1091 resmen baslamis oldu KaynakcaZiya Pasa 1012 Endulus Tarihi Birinci Baski Istanbul Timas Yayinlari Syf 146 149Once gelen Kurtuba Halifeligi Hisam bin Muhammed bin Abdulcebbar 1026 1031 Sonra gelen