Vedat Ali Dalokay (10 Kasım 1927, Elazığ – 21 Mart 1991, Kırıkkale), mimar ve siyasetçi, eski Ankara Belediye Başkanı.
Vedat Ali Dalokay | |
---|---|
Ankara Belediye Başkanı | |
Görev süresi 10 Aralık 1973 - 12 Aralık 1977 | |
Yerine geldiği | Ekrem Barlas |
Yerine gelen | Ali Dinçer |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 10 Kasım 1927 Elazığ, Türkiye |
Ölüm | 21 Mart 1991 (63 yaşında) Kırıkkale, Türkiye |
Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
Evlilik(ler) | Ayçe Dalokay |
Bitirdiği okul | İstanbul Teknik Üniversitesi |
Mesleği | Mimar |
Dini | İslam |
Yaşamı
İlk, orta ve lise öğrenimini memleketi Elazığ'da tamamlayan Dalokay, 1949 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'ni bitirdi. 1950-1951 yılları arasında PTT ve Bayındırlık Bakanlığı'nda mimar olarak görev yaptı. 1951-1952 yılları arasında Paris'teki Sorbonne Şehircilik Enstitüsü'nde lisansüstü çalışması yaptı. 1954 yılında Ankara'da kendi mimarlık atölyesini kurdu. 1964-1968 yılları arasında Ankara Mimarlar Odası şube başkanlığı ve Mimarlar Odası genel sekreterliği yaptı. şair Cemal Süreya'nın aktardığına göre ise Vedat Dalokay, Menderes'in “Ne istiyorsunuz?” sorusu üzerine başbakanın yakasına yapışıp “Hürriyet istiyoruz!” demişti. Menderes ise şu soruyla cevap vermişti: “Başbakanın yakasına yapışıyorsun, bundan büyük hürriyet olur mu?”
Belediye başkanlığı dönemi
Vedat Dalokay, 1973 Yerel Seçimlerinde Ankaralı seçmenlerin %62'sinin oyunu alarak CHP'den Belediye Başkanı oldu, bu görevi 1977 yılına kadar sürdürdü. Ankara ulaşımını kavşaklar yoluyla düzenlemesi nedeniyle kendisine "göbekçi Dalokay" denildi. Sıhhiye'deki "Hitit Güneşi Anıtı ve Lozan Meydanı" Dalokay'ın başkanlık döneminde yapıldı. Ankara belediyesinin amblemi onun döneminde Hitit güneşi olarak kullanılmaya başlandı. Altınpark, Abdi İpekçi, Kuğulu ve Seğmenler Parkları onun başkanlığı döneminde yapıldı; Uydukent, Batıkent projeleri hazırlandı. Dalokay, Belediye başkanlığını 1977 yılında %52 oyla seçilen Ali Dinçer'e bıraktı. 1984 Yerel Seçimlerinde SODEP'ten Ankara Büyükşehir Belediye başkanlığına aday oldu, ancak seçilemedi. Daha sonra siyasette ve yönetimde etkin bir görev almadı.
Mimari eserleri ve ödülleri
Dalokay, birçok proje yarışmasında ödüller almış bir mimardır. Katıldığı çeşitli uluslararası proje yarışmalarında birincilik almıştır. Bu yarışmalar: İslamabad Kral Faysal Camii (Pakistan, 1970), Cidde İslam Kalkınma Bankası Genel Merkezi (Suudi Arabistan, 1980), Başbakanlık Kompleksi (Pakistan, 1984), İstanbul Taksim Alanı (1987), Pakistan Ulusal Anıtı (1977) proje yarışmalarında birincilik kazandı. Ankara Kocatepe Camii için yaptığı projenin gerçekleştirilmesi ise mümkün olmadı. Bu yapının temelleri dahi atılmışken, geleneksel cami imgesine ters düştüğünü iddia edenlerin baskısıyla uygulanmadı; yapı değiştirilerek Osmanlı camisi özelliklerini taşıyan bugünkü camii inşa edildi. Kabuk Kubbe sistemi ayakta durmayacağı için temelleri atılmış olmasına rağmen proje iptal edildi.
ODTÜ’de yapılan çalışmalar sonucu hazırlanan 35 sayfalık raporda kubbenin ayakta duramayacağı belirtildi. Bunun üzerine Almanya'dan getirtilen kabuk konusunda çalışmaları olan uzman da bu raporu doğruladı ve kendi ifadesiyle "yapımında 1cm bile hata olsa kubbe çöker" dedi. Bunun üzerine kubbenin yapımını üstlenmesi istenildi, fakat durumunun müsait olmadığı gerekçesiyle kabul etmedi.
Alanya Belediyesi binası da Vedat Dalokay projesidir.
Edebi eserleri ve ödülleri
Dalokay edebiyatla da ilgilenmiştir. "Kolo" adlı çocuk romanı ile 1980'de TDK Çocuk Yazını Ödülü'nü ve bu kitabın İngilizce çevirisiyle 1995 yılında "ALSC Mildred L. Batchelder Onur Ödülü"nü kazandı. Bu romanda Keban Barajı'nın suları altında kalan bir köyde yaşayan Şeko Bacı ile keçisi Kolo'nun hikâyesini anlattı.
Ölümü
Vedat Dalokay, 21 Mart 1991'de Kırıkkale yakınlarında geçirdiği bir trafik kazasında eşi Ayçe Dalokay (44) ile birlikte öldü. Kazada yaralanan oğulları Barış Dalokay (17) ise 27 Mart 1991 günü yaşama veda etti.
Kaynakça
- ^ "Menderes protesto". 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2024.
- ^ "Ersan Atar'ın makalesi". 2 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2024.
- ^ Aslan, Şükrü (1 Ocak 2018). Hozat'in Bahtiyar Asiretinden Ankara Belediye Baskanligina Vedat Dalokay'in Anlatilarinda Memleket Imgeleri. 25 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2024.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Vedat Dalokay ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Çankaya Belde AŞ24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- YKY[]
- Vedat Dalokay Kokteyl ve Nikâh Salonu4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vedat Ali Dalokay 10 Kasim 1927 Elazig 21 Mart 1991 Kirikkale mimar ve siyasetci eski Ankara Belediye Baskani Vedat Ali DalokayAnkara Belediye BaskaniGorev suresi 10 Aralik 1973 12 Aralik 1977Yerine geldigi Ekrem BarlasYerine gelen Ali DincerKisisel bilgilerDogum 10 Kasim 1927 1927 11 10 Elazig TurkiyeOlum 21 Mart 1991 63 yasinda Kirikkale TurkiyePartisi Cumhuriyet Halk PartisiEvlilik ler Ayce DalokayBitirdigi okul Istanbul Teknik UniversitesiMeslegi MimarDini IslamMimari tasarimi Vedat Dalokay tarafindan yapilan Islamabad Kral Faysal Camii YasamiIlk orta ve lise ogrenimini memleketi Elazig da tamamlayan Dalokay 1949 yilinda Istanbul Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi ni bitirdi 1950 1951 yillari arasinda PTT ve Bayindirlik Bakanligi nda mimar olarak gorev yapti 1951 1952 yillari arasinda Paris teki Sorbonne Sehircilik Enstitusu nde lisansustu calismasi yapti 1954 yilinda Ankara da kendi mimarlik atolyesini kurdu 1964 1968 yillari arasinda Ankara Mimarlar Odasi sube baskanligi ve Mimarlar Odasi genel sekreterligi yapti sair Cemal Sureya nin aktardigina gore ise Vedat Dalokay Menderes in Ne istiyorsunuz sorusu uzerine basbakanin yakasina yapisip Hurriyet istiyoruz demisti Menderes ise su soruyla cevap vermisti Basbakanin yakasina yapisiyorsun bundan buyuk hurriyet olur mu Belediye baskanligi donemiVedat Dalokay 1973 Yerel Secimlerinde Ankarali secmenlerin 62 sinin oyunu alarak CHP den Belediye Baskani oldu bu gorevi 1977 yilina kadar surdurdu Ankara ulasimini kavsaklar yoluyla duzenlemesi nedeniyle kendisine gobekci Dalokay denildi Sihhiye deki Hitit Gunesi Aniti ve Lozan Meydani Dalokay in baskanlik doneminde yapildi Ankara belediyesinin amblemi onun doneminde Hitit gunesi olarak kullanilmaya baslandi Altinpark Abdi Ipekci Kugulu ve Segmenler Parklari onun baskanligi doneminde yapildi Uydukent Batikent projeleri hazirlandi Dalokay Belediye baskanligini 1977 yilinda 52 oyla secilen Ali Dincer e birakti 1984 Yerel Secimlerinde SODEP ten Ankara Buyuksehir Belediye baskanligina aday oldu ancak secilemedi Daha sonra siyasette ve yonetimde etkin bir gorev almadi Mimari eserleri ve odulleriDalokay bircok proje yarismasinda oduller almis bir mimardir Katildigi cesitli uluslararasi proje yarismalarinda birincilik almistir Bu yarismalar Islamabad Kral Faysal Camii Pakistan 1970 Cidde Islam Kalkinma Bankasi Genel Merkezi Suudi Arabistan 1980 Basbakanlik Kompleksi Pakistan 1984 Istanbul Taksim Alani 1987 Pakistan Ulusal Aniti 1977 proje yarismalarinda birincilik kazandi Ankara Kocatepe Camii icin yaptigi projenin gerceklestirilmesi ise mumkun olmadi Bu yapinin temelleri dahi atilmisken geleneksel cami imgesine ters dustugunu iddia edenlerin baskisiyla uygulanmadi yapi degistirilerek Osmanli camisi ozelliklerini tasiyan bugunku camii insa edildi Kabuk Kubbe sistemi ayakta durmayacagi icin temelleri atilmis olmasina ragmen proje iptal edildi ODTU de yapilan calismalar sonucu hazirlanan 35 sayfalik raporda kubbenin ayakta duramayacagi belirtildi Bunun uzerine Almanya dan getirtilen kabuk konusunda calismalari olan uzman da bu raporu dogruladi ve kendi ifadesiyle yapiminda 1cm bile hata olsa kubbe coker dedi Bunun uzerine kubbenin yapimini ustlenmesi istenildi fakat durumunun musait olmadigi gerekcesiyle kabul etmedi Alanya Belediyesi binasi da Vedat Dalokay projesidir Edebi eserleri ve odulleriDalokay edebiyatla da ilgilenmistir Kolo adli cocuk romani ile 1980 de TDK Cocuk Yazini Odulu nu ve bu kitabin Ingilizce cevirisiyle 1995 yilinda ALSC Mildred L Batchelder Onur Odulu nu kazandi Bu romanda Keban Baraji nin sulari altinda kalan bir koyde yasayan Seko Baci ile kecisi Kolo nun hikayesini anlatti OlumuVedat Dalokay 21 Mart 1991 de Kirikkale yakinlarinda gecirdigi bir trafik kazasinda esi Ayce Dalokay 44 ile birlikte oldu Kazada yaralanan ogullari Baris Dalokay 17 ise 27 Mart 1991 gunu yasama veda etti Kaynakca Menderes protesto 2 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2024 Ersan Atar in makalesi 2 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2024 Aslan Sukru 1 Ocak 2018 Hozat in Bahtiyar Asiretinden Ankara Belediye Baskanligina Vedat Dalokay in Anlatilarinda Memleket Imgeleri 25 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2024 Ayrica bakiniz555KDis baglantilarWikimedia Commons ta Vedat Dalokay ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Cankaya Belde AS24 Ekim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde YKY olu kirik baglanti Vedat Dalokay Kokteyl ve Nikah Salonu4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde