Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sanford Ballard Dole (23 Nisan 1844 – 9 Haziran 1926) Hawaiʻi Krallığı'nın, , ve siyasetçisi ve hukukçusu.
Erken yıllar
Dole Honolulu'da Amerika Birleşik Devletleri 'den Protestan Hristiyan misyoner bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Ananas patronu olan kuzeni , sonraki yıllarda Dole'a Hawaii'ye gelerek destek olmuştur. Dole Hawaii Adaları'nda daha sonraları yerel siyasette etkili olmuş olan varlıklı, seçkin göçmen bir topluluğun parçasıydı. Başarılı bir avukat olarak hizmet etmiştir ve ve Kraliçe Liliʻuokalani'nin arkadaşı olarak Hawaii toplumunun ve kültürünün batılılaşmasında etkili olmuştur. İsteksizce kabul ettiği Geçici Hükûmet başkanlığını kabul etmeden önce, Dole üç Hawaii Krallığı Yargıtay yargıçından birisiydi.
Süngü Yasası
Dole yerel göçmen işadamları ve şeker yetiştiricilerinin, içişleri bakanı tarafından yazılmış olan 'nı zorla kabul etmeleri ile sonuçlanan 1887 devriminde yer almıştır. Tüm Asyalıların oy hakkını resmen almıştır ve Yerli Hawaiilerin büyük çoğunluğu gelir ve servet gereksinimleri nedeniyle haklarından mahrum edilmişlerdir, bu sayede Krallık Avrupalılara daha çok güç vermiştir. Ayrıca krallığın gücünü Danışma Meclisinin yönetimi lehinde azaltmıştır. Kalākaua daha sonra Dole'u Hawaiʻi Krallığı Yargıtay yargıcı olarak atamıştır.
Krallığın sonu
17 Temmuz 1893 'nin A.B.D büyükelçisi ile birlikte hareket ederek 'nın adaya indirilmesinde ve Kraliçe Liliʻuokalani'yi zorla tahtından indirmesinde iddia edilmiştir. Başkan Cleveland tarafından yapılması sağlanan 26 Şubat 1894 , konuyu derinlemesine araştırmıştır ve isyanın yerel olduğu sonucuna varmıştır. İsyanın temelinde krallığın tarih içindeki bozulması ve Amerikan askerlerinin sadece Amerikan mülkünü ve vatandaşlarını korumak ve Hawaii Krallığı'nın sona ermesinde herhangi bir rolü olmadığı sonucuna varılmıştır.
Her şeye rağmen krallık Ocak 1893'te sona ermiştir ve Geçici Hükûmet Hawaii Krallığı ile diplomatik bağları olan tüm devletler tarafından sona ermesinin ardından 48 saat içinde adaların yasal hükûmeti olarak tanınmıştır. Sonraki yıllarda başarısız olan silahlı isyan girişimi sonucunda, Kraliçe resmi olarak 1896'da tahttan çekilmiştir.
Grover Cleveland'ın Amerika Birleşik Devletleri başkanı seçilmesiyle, Geçici Hükûmet'in ilhak umutları bir süreliğine bırakıldı. Doğrusu tarafından yürütülen bir araştırma sonrasında Cleveland krallığı eski haline getirmek için doğrudan yardım etmeye çalışmıştır. 16 Kasım 1893'te Albert Willis Cleveland'ın devrimcilere haklarını geri verme karşılığında olacak genel af yapma isteğini sunmuştur, başlangıçta kraliçe olaya karışanlara ölüm cezası verilmesi isteğiyle reddetmiştir. 18 Aralık 1893'te kraliçe Dole ve Thurston'un cezalandırılması hususundaki isteğiyle fikrini değiştirmiştir fakat o zamanlarda Cleveland çoktan konuyu Morgan Raporu'nu hazılamış olan kongreye devretmişti. 23 Aralık 1893'te Cleveland'ın konuyu kongreye havale ettiğinden habersiz olan Willis Geçici Hükûmet'e kraliçeyi tekrar tahta çıkarma isteğini belirtmiş ve reddedilmiştir. Sonraki yıl, Geçici Hükûmet anayasa çıkartmıştır ve 4 Temmuz 1894'te Hawaiʻi Cumhuriyeti kurulmuştur.
Cumhuriyetin başkanı
Lorrin A. Thurston başkanlığı reddetmiştir ve Dole hükûmeti yönetmek için seçilmiştir. Dole ilk ve tek başkan olarak 1894'ten 1900'e kadar hizmet etmiştir. Dole Thurston'u Washington'da kulis yapması ve Hawaiʻi'nin ilhakını garantilemesi için görevlendirmiştir.
Dole'un hükûmeti birden fazla krallığı yeniden kurma çabaları ile karşılaşmıştır, buna 'un katıldığı silahlı isyanda dahildir. Bu olayın sonucunda Wilcox ve diğer komplocularun hükümleri ya azaltımıştır ya da ölüm cezaları hapis cezasına çevrilmiştir. Dole diplomat olarak başarılıydı, Hawaii Krallığı'nı tanıyan tüm uluslar Hawaii Cumhuriyeti'ni de tanımışlardır.
Vali ve hâkim
Başkan William McKinley ABD'nin Hawaiʻi'yi ilhakı sağlandıktan sonra Dole'u ilk bölge valisi olarak atamıştır. Dole göreve 1900'de başlamıştır fakat 1903'te A.B.D Bölge Mahkemesi hâkimi olmak için istifa etmiştir. Bu görevde 1915'e kadar kalmıştır ve birkaç seri inmenin ardından 1926'da ölmüştür. Külleri 'ne gömülmüştür. Oʻahu adasına 'nde bulunan 'nun adı Dole'un anısına 1956'da verilmiştir.
Kaynakça
- ^ Andrade Jr., Ernest (1996). Unconquerable Rebel: Robert W. Wilcox and Hawaiian Politics, 1880-1903. University Press of Colorado. .
- ^ Hawaiian Sovereignty:Do the facts matter? 1 Eylül 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Thurston Twigg-Smith
- ^ . 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
| Önce gelen: | 1894 - 1900 | Sonra gelen: |
| Önce gelen: | 1900 - 1903 | Sonra gelen: |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sanford Ballard Dole 23 Nisan 1844 9 Haziran 1926 Hawaiʻ i Kralligi nin ve siyasetcisi ve hukukcusu Kralice Liliʻ uokalani nin eski danismani ve Hawaiʻ i adliyesi hakimi Sanford B Dole Hawaiʻ i Cumhuriyeti nin baskani sayilmaktadir Daha sonra Hawaiʻ i bolgesinin valisi olmustur Erken yillarDole Honolulu da Amerika Birlesik Devletleri den Protestan Hristiyan misyoner bir ailenin cocugu olarak dunyaya gelmistir Ananas patronu olan kuzeni sonraki yillarda Dole a Hawaii ye gelerek destek olmustur Dole Hawaii Adalari nda daha sonralari yerel siyasette etkili olmus olan varlikli seckin gocmen bir toplulugun parcasiydi Basarili bir avukat olarak hizmet etmistir ve ve Kralice Liliʻ uokalani nin arkadasi olarak Hawaii toplumunun ve kulturunun batililasmasinda etkili olmustur Isteksizce kabul ettigi Gecici Hukumet baskanligini kabul etmeden once Dole uc Hawaii Kralligi Yargitay yargicindan birisiydi Sungu YasasiDole yerel gocmen isadamlari ve seker yetistiricilerinin icisleri bakani tarafindan yazilmis olan ni zorla kabul etmeleri ile sonuclanan 1887 devriminde yer almistir Tum Asyalilarin oy hakkini resmen almistir ve Yerli Hawaiilerin buyuk cogunlugu gelir ve servet gereksinimleri nedeniyle haklarindan mahrum edilmislerdir bu sayede Krallik Avrupalilara daha cok guc vermistir Ayrica kralligin gucunu Danisma Meclisinin yonetimi lehinde azaltmistir Kalakaua daha sonra Dole u Hawaiʻ i Kralligi Yargitay yargici olarak atamistir Kralligin sonuSanford B Dole solda Hawaiʻ i Bolgesi baskanligina 1900 de vali tarafindan yonetilen kalici bolgesel hukumetin kurulmasini saglayan Hawaii Organik Yasasi imzalanana kadar devam etmistir 17 Temmuz 1893 nin A B D buyukelcisi ile birlikte hareket ederek nin adaya indirilmesinde ve Kralice Liliʻ uokalani yi zorla tahtindan indirmesinde iddia edilmistir Baskan Cleveland tarafindan yapilmasi saglanan 26 Subat 1894 konuyu derinlemesine arastirmistir ve isyanin yerel oldugu sonucuna varmistir Isyanin temelinde kralligin tarih icindeki bozulmasi ve Amerikan askerlerinin sadece Amerikan mulkunu ve vatandaslarini korumak ve Hawaii Kralligi nin sona ermesinde herhangi bir rolu olmadigi sonucuna varilmistir Her seye ragmen krallik Ocak 1893 te sona ermistir ve Gecici Hukumet Hawaii Kralligi ile diplomatik baglari olan tum devletler tarafindan sona ermesinin ardindan 48 saat icinde adalarin yasal hukumeti olarak taninmistir Sonraki yillarda basarisiz olan silahli isyan girisimi sonucunda Kralice resmi olarak 1896 da tahttan cekilmistir Grover Cleveland in Amerika Birlesik Devletleri baskani secilmesiyle Gecici Hukumet in ilhak umutlari bir sureligine birakildi Dogrusu tarafindan yurutulen bir arastirma sonrasinda Cleveland kralligi eski haline getirmek icin dogrudan yardim etmeye calismistir 16 Kasim 1893 te Albert Willis Cleveland in devrimcilere haklarini geri verme karsiliginda olacak genel af yapma istegini sunmustur baslangicta kralice olaya karisanlara olum cezasi verilmesi istegiyle reddetmistir 18 Aralik 1893 te kralice Dole ve Thurston un cezalandirilmasi hususundaki istegiyle fikrini degistirmistir fakat o zamanlarda Cleveland coktan konuyu Morgan Raporu nu hazilamis olan kongreye devretmisti 23 Aralik 1893 te Cleveland in konuyu kongreye havale ettiginden habersiz olan Willis Gecici Hukumet e kraliceyi tekrar tahta cikarma istegini belirtmis ve reddedilmistir Sonraki yil Gecici Hukumet anayasa cikartmistir ve 4 Temmuz 1894 te Hawaiʻ i Cumhuriyeti kurulmustur Cumhuriyetin baskaniLorrin A Thurston baskanligi reddetmistir ve Dole hukumeti yonetmek icin secilmistir Dole ilk ve tek baskan olarak 1894 ten 1900 e kadar hizmet etmistir Dole Thurston u Washington da kulis yapmasi ve Hawaiʻ i nin ilhakini garantilemesi icin gorevlendirmistir Dole un hukumeti birden fazla kralligi yeniden kurma cabalari ile karsilasmistir buna un katildigi silahli isyanda dahildir Bu olayin sonucunda Wilcox ve diger komplocularun hukumleri ya azaltimistir ya da olum cezalari hapis cezasina cevrilmistir Dole diplomat olarak basariliydi Hawaii Kralligi ni taniyan tum uluslar Hawaii Cumhuriyeti ni de tanimislardir Vali ve hakimBaskan William McKinley ABD nin Hawaiʻ i yi ilhaki saglandiktan sonra Dole u ilk bolge valisi olarak atamistir Dole goreve 1900 de baslamistir fakat 1903 te A B D Bolge Mahkemesi hakimi olmak icin istifa etmistir Bu gorevde 1915 e kadar kalmistir ve birkac seri inmenin ardindan 1926 da olmustur Kulleri ne gomulmustur Oʻ ahu adasina nde bulunan nun adi Dole un anisina 1956 da verilmistir Kaynakca Andrade Jr Ernest 1996 Unconquerable Rebel Robert W Wilcox and Hawaiian Politics 1880 1903 University Press of Colorado ISBN 8 87081 417 6 Hawaiian Sovereignty Do the facts matter 1 Eylul 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Thurston Twigg Smith 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Once gelen 1894 1900 Sonra gelen Once gelen 1900 1903 Sonra gelen