Çevresel sinir sistemi (ÇSS), beyin ve omurilik haricindeki sinirler ve gangliyondan oluşur. ÇSS'nin ana işlevi, merkezi sinir sistemi (MSS) ile organ ve uzuvlar arasındaki iletişimi (bağlantıyı) sağlamaktır. Omurga ve kafatası gibi kemiklerle veya kan-beyin bariyeri ile korunan MSS'nin aksine ÇSS'nin koruması yoktur. Bu yüzden toksinler ve mekaniksel hasarlara maruz kalabilir. Çevresel sinir sistemi, somatik sinir sistemi ve otonom sinir sistemine ayrılır. Bazı yazılı medyada bunlara duyu sistemi de dahil edilir. Şekilde mavi ile gösterilenler ÇSS'e ait ana sinirlerdir. Ayrıca ÇSS, sinir sisteminin büyük bir bölümünü oluşturur.
Sinir sistemi |
---|
Optik (Optic) olarak adlandırılan hariç diğer kraniyal sinirler ÇSS'nin bir bölümünü oluşturur. İkinci kraniyal sinir, tam bir çevresel sinir değildir, fakat ara beynin bir parçasıdır. Kraniyal sinir gangliyonu MSS'de başlar. Bununla birlikte geri kalan on bir kraniyal sinir aksonları beyne uzanır. Bu yüzden bunlar ÇSS'nin bir bölümüdür.
Sinirleri telefon kablolarına benzetebiliriz. Sinirler vücudumuzdan aldıkları mesajları beyne taşır. Vücudun içinde veya çevrede meydana gelen ve vücutta belirli bir tepkiye sebep olan fiziksel, kimyasal veya biyolojik etkilere denir. Uyarılar duyularımızda bulunan özel hücrelerle alınır. Alınan uyarı, sinirlerle merkezi sinir sistemine taşınır. Uyarılar sinir hücrelerinde kimyasal veya elektriksel değişikliğe yol açar. Bu değişikliğe denir. Uyartı mesajı merkezi sinir sistemine iletilir. Mesaj için oluşan cevap kaslara, organlara ve salgı bezlerine sinirler ile iletilir. Uyartı mesajı beyinde değerlendirilir ve uyarıya karşı bir cevap oluşur. Oluşan cevap yine sinirlerle organ veya yapılara iletilerek uyarıya tepki verir.
Belirli sinirler ve pleksi
Beyinsapından başlayan on iki kraniyal sinirden onu, bazı istisnalar olsa bile başın anatomik yapısının işlevlerinin (fonksiyonlarının) ana kontrolünü sağlar. I ve II. kraniyal sinirler, sırasıyla beynin önüne ve göz sinir ucu olan talamusa uzanır ve bu yüzden tam kraniyal sinir olarak dikkate alınmazlar. CN X (10), göğüs ve karındaki iç organ duyu bilgisini alırken, CN XI (11), sinirli donatılan ve uyarır. Bunun için, hangisinin başta olduğuna bakmaz. Spinal sinirler, omurilikten başlar. Vücutun diğer işlevlerini kontrol eder. İnsanda 31 çift spinal sinir bulunur: 8 servikal, 12 thoracic, 5 lumbar, 5 sakral ve 1 coccygeal. Servikal bölgedeki spinal sinir köklerinde ilgili vertebrae'e yukarıdan ortaya çıkar. Örneğin kafatası ile 1. servikal vertebrae arasındaki sinir kökü C1 spinal sinir olarak adlandırılır. Thoracic bölgeden coccygeal bölgeye kadar olan spinal sinir köklerinde ilgili vertebrae'e aşağıdan ortaya çıkar. C7 ile T1 arasındaki spinal sinir kökünü adlandırırken bunun bir problem oluşturabileceğine unutulmamalıdır. Bu yüzden T1, C8 olarak adlandırılır. Lumbar ve sakral bölgesindeki spinal sinir kökleri değişmez kese içinde ve L2 kademesinden aşağı doğru dolaşır.
Servikal spinal sinirler (C1-C4)
C1 ile C4 arasındaki ilk 4 servikal spinal sinir, ayrılıp tekrar birleşerek boyun ve başın arkasındaki çeşitli sinirleri oluştururlar.
Brakial pleksus (C5-T1)
C5 ile C8 arasındaki son dört servikal spinal sinir ve T1 ilk thoracic spinal sinir, brakial pleksusu (Latince plexus brachialis) meydana getirir. Bunlar, ayrılarak, bölünerek ve birleşerek üst kol ve üst arkadaki sinirleri oluştururlar. bakın.
Lumbosakral pleksus (L1-S4)
, ve , oluşturur. İlk lumbar siniri, sık sık on ikinci thoracicteki bir dal ile birleştirilir. Bu pleksusu (sinir ağını) daha kolay açıklamak için genellikle üç dala ayrılır:
- , ve .
Nörotransmitter
Çevresel sinir sistemlerinin ana nörotransmitterleri, asetilkolin ve noradrenalindir. Bununla birlikte, birkaç başka nörotransmitter de vardır.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cevresel sinir sistemi CSS beyin ve omurilik haricindeki sinirler ve gangliyondan olusur CSS nin ana islevi merkezi sinir sistemi MSS ile organ ve uzuvlar arasindaki iletisimi baglantiyi saglamaktir Omurga ve kafatasi gibi kemiklerle veya kan beyin bariyeri ile korunan MSS nin aksine CSS nin korumasi yoktur Bu yuzden toksinler ve mekaniksel hasarlara maruz kalabilir Cevresel sinir sistemi somatik sinir sistemi ve otonom sinir sistemine ayrilir Bazi yazili medyada bunlara duyu sistemi de dahil edilir Sekilde mavi ile gosterilenler CSS e ait ana sinirlerdir Ayrica CSS sinir sisteminin buyuk bir bolumunu olusturur Sinir sistemiBeyin Omurilik Brakial pleksus Medyan sinir Beyincik Femoral sinir Siyatik sinir Optik Optic olarak adlandirilan haric diger kraniyal sinirler CSS nin bir bolumunu olusturur Ikinci kraniyal sinir tam bir cevresel sinir degildir fakat ara beynin bir parcasidir Kraniyal sinir gangliyonu MSS de baslar Bununla birlikte geri kalan on bir kraniyal sinir aksonlari beyne uzanir Bu yuzden bunlar CSS nin bir bolumudur Sinirleri telefon kablolarina benzetebiliriz Sinirler vucudumuzdan aldiklari mesajlari beyne tasir Vucudun icinde veya cevrede meydana gelen ve vucutta belirli bir tepkiye sebep olan fiziksel kimyasal veya biyolojik etkilere denir Uyarilar duyularimizda bulunan ozel hucrelerle alinir Alinan uyari sinirlerle merkezi sinir sistemine tasinir Uyarilar sinir hucrelerinde kimyasal veya elektriksel degisiklige yol acar Bu degisiklige denir Uyarti mesaji merkezi sinir sistemine iletilir Mesaj icin olusan cevap kaslara organlara ve salgi bezlerine sinirler ile iletilir Uyarti mesaji beyinde degerlendirilir ve uyariya karsi bir cevap olusur Olusan cevap yine sinirlerle organ veya yapilara iletilerek uyariya tepki verir Belirli sinirler ve pleksiBeyinsapindan baslayan on iki kraniyal sinirden onu bazi istisnalar olsa bile basin anatomik yapisinin islevlerinin fonksiyonlarinin ana kontrolunu saglar I ve II kraniyal sinirler sirasiyla beynin onune ve goz sinir ucu olan talamusa uzanir ve bu yuzden tam kraniyal sinir olarak dikkate alinmazlar CN X 10 gogus ve karindaki ic organ duyu bilgisini alirken CN XI 11 sinirli donatilan ve uyarir Bunun icin hangisinin basta olduguna bakmaz Spinal sinirler omurilikten baslar Vucutun diger islevlerini kontrol eder Insanda 31 cift spinal sinir bulunur 8 servikal 12 thoracic 5 lumbar 5 sakral ve 1 coccygeal Servikal bolgedeki spinal sinir koklerinde ilgili vertebrae e yukaridan ortaya cikar Ornegin kafatasi ile 1 servikal vertebrae arasindaki sinir koku C1 spinal sinir olarak adlandirilir Thoracic bolgeden coccygeal bolgeye kadar olan spinal sinir koklerinde ilgili vertebrae e asagidan ortaya cikar C7 ile T1 arasindaki spinal sinir kokunu adlandirirken bunun bir problem olusturabilecegine unutulmamalidir Bu yuzden T1 C8 olarak adlandirilir Lumbar ve sakral bolgesindeki spinal sinir kokleri degismez kese icinde ve L2 kademesinden asagi dogru dolasir Servikal spinal sinirler C1 C4 C1 ile C4 arasindaki ilk 4 servikal spinal sinir ayrilip tekrar birleserek boyun ve basin arkasindaki cesitli sinirleri olustururlar Brakial pleksus C5 T1 C5 ile C8 arasindaki son dort servikal spinal sinir ve T1 ilk thoracic spinal sinir brakial pleksusu Latince plexus brachialis meydana getirir Bunlar ayrilarak bolunerek ve birleserek ust kol ve ust arkadaki sinirleri olustururlar bakin Lumbosakral pleksus L1 S4 ve olusturur Ilk lumbar siniri sik sik on ikinci thoracicteki bir dal ile birlestirilir Bu pleksusu sinir agini daha kolay aciklamak icin genellikle uc dala ayrilir ve NorotransmitterCevresel sinir sistemlerinin ana norotransmitterleri asetilkolin ve noradrenalindir Bununla birlikte birkac baska norotransmitter de vardir Ayrica bakinizKraniyal sinirler Otonom sinir sistemi Sinir dokusu