Hız aşırtma, (İngilizce'de "Overclock") bilgisayar donanımlarının saat hızlarını artırarak daha yüksek performanslarda etkili bir şekilde kullanmaktır. Örneğin 3.2 GHz hızında çalışan bir bilgisayar işlemcisini overclock (hız aşırtma) işlemiyle 4.0 GHz hızına çıkartabilmek mümkün olsa da daha yüksek çalışma devirleri demek aynı zamanda daha fazla güç tüketimi demektir. 3.2 GHz'den 4.0 GHz'e artırılan saat hızı aynı oranla güç tüketimi de artacaktır. Ayrıca varsayılan hızın üzerine çıkartılmış yani overclock edilmiş parçaların ömürleri kısalır.
Overclock işlemi teknik bir işlem olduğundan dolayı tecrübe gerekir. Genellikle uzman kontrolüne bırakılması ve Overclock.net gibi kullanıcı forum sitelerinden uzman yardımı alınması tavsiye edilir çünkü yanlış bir işlem yapılması halinde bilgisayar parçaları geri döndürülemeyecek kadar ciddi hasarlar alabilir.
Matematiksel Formülü
Ayrıca hız aşırtma işlemleri matematiksel formüllere dayanır ve bu formüllere göre uygulanır. Yanlış matematiksel hesaplamalar yapmak donanımların aşırı ısınmasına ve bozulmasına sebep olabilir.
İşlemcilerin hızları şu ölçütlere göre bellenir:
FSB (Front Side Bus)xÇarpan (Ratio)= Saat hızı (Clock Speed)
3.2 GHz olarak fabrikadan çıkan bir Intel Pentium 4 işlemci 200 MHz FSB (ön veriyolu) hızında ve 16 çarpan ile çıkar. Buradan sonucu çıkar. 3200 MHz=3.2 GHz. Anakartın izin verdiği sınırlar içinde FSB oranı arttırılabilir.
Ayrıca Hızı formülü de vardır. DDR400 bir RAM, yapar ki çok pahalı bellekler (RAM) dışında hiçbir bellek bu hızı kaldıramaz. O yüzden anakart üreticileri FSB:DRAM oranı koymuşlardır. Bu oran 5:4 olduğunda formülü kullanılır. Örneğin 250FSB de yapar. Bu durumda RAM'e hiç hızaşırtma yapmadan işlemci gücü artabilir. AMD işlemcilerde de benzer şekilde hızaşırtma (overclock) yapılır.
İşlemcilerde Overclock
Intel işlemcilerde BIOS ve Intel Extreme Tuning Utility yazılımı, AMD'nin Ryzen serisi işlemcilerindeyse Ryzen Master yazılımıyla hız aşırtma işlemi uygulanabilir. Ryzen serisi öncesi (FX ve Athlon) işlemcilerde de BIOS üzerinden hız aşırtma uygulanabilir. BIOS üzerinden hız aşırtma işlemi yapmak için şu yol izlenmelidir:
- BIOS'a giriş yapın. (Anakart üreticisine göre BIOS başlatma tuşu farklılaşabilir. Genellikle bu tuşlar, klavye üzerindeki "DEL, F8 ve F12" tuşları olmaktadır.
- CPU (İşlemci) penceresini açın.
- Overclock işlemi için uygun matematiksel formülleri kullanarak bu pencerede ayarlarınızı uygulayın ve en son olarak kaydederek çıkış yapın.
Hız aşırtma işlemi uygulanırken aniden saat hızlarını yükseltmek tavsiye edilmez. Bu saat hızları yavaş yavaş yükseltilerek bilgisayarın tepkileri (sıcaklıkları, fan hızları) kontrol edilir ve cihaz sağlığını tehdit etmeyecek bir seviye belirlenir.
CPU Overclock Rekoru
7 Mart 2024 tarihinde Jon "Elmor" Sandstrom ve Pieter “ScatterBencher” Plaisier, Intel Core i9-14900KS işlemcisiyle 9111.75 frekans hızına ulaşarak 2023 yılında Intel Core i9-14900KF işlemcisiyle Elmor tarafından kırılan 9043.92 frekanslık hız rekoru geçilerek rekor tazelendi..
CPU Overclock Dünya Rekorları tablosuna göre 2022 yılından beri Elmor dışında rekor kırabilen bir kişi bulunmuyor.
Elmor'dan önceki rekor 19 Kasım 2012 tarihinde AndreYang kullanıcısı tarafından AMD FX-8350 işlemcisiyle 8794.33 frekans hızıyla kırılmıştı.
Bilgisayar ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
- ^ "How to Safely Overclock Your CPU for PCs & Laptops". How to Safely Overclock Your CPU for PCs & Laptops (İngilizce). 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ overclock.1, Intel® Extreme Tuning Utilitymakes overclocking easy Here’s what you need to know about this CPU overclocking software to achieve a stable overclock 1 Intel® Extreme Tuning Utilitymakes overclocking easy Here’s what you need to know about this CPU overclocking software to achieve a stable. "Overclock Intel® Extreme Tuning Utility (Intel® XTU)". Intel (İngilizce). 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ "Overclock Nedir, Nasıl Yapılır, Tehlikeli Midir? - 2023". www.atarita.com. 8 Mayıs 2023. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2024.
- ^ Asus sets OC world record with Intel Core i9-14900KF at 9.044GHz! | Talking Tech | Intel Technology
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hiz asirtma Ingilizce de Overclock bilgisayar donanimlarinin saat hizlarini artirarak daha yuksek performanslarda etkili bir sekilde kullanmaktir Ornegin 3 2 GHz hizinda calisan bir bilgisayar islemcisini overclock hiz asirtma islemiyle 4 0 GHz hizina cikartabilmek mumkun olsa da daha yuksek calisma devirleri demek ayni zamanda daha fazla guc tuketimi demektir 3 2 GHz den 4 0 GHz e artirilan saat hizi ayni oranla guc tuketimi de artacaktir Ayrica varsayilan hizin uzerine cikartilmis yani overclock edilmis parcalarin omurleri kisalir Hiz asirtmanin yapildigi bir BIOS ekrani Overclock islemi teknik bir islem oldugundan dolayi tecrube gerekir Genellikle uzman kontrolune birakilmasi ve Overclock net gibi kullanici forum sitelerinden uzman yardimi alinmasi tavsiye edilir cunku yanlis bir islem yapilmasi halinde bilgisayar parcalari geri dondurulemeyecek kadar ciddi hasarlar alabilir Matematiksel FormuluAyrica hiz asirtma islemleri matematiksel formullere dayanir ve bu formullere gore uygulanir Yanlis matematiksel hesaplamalar yapmak donanimlarin asiri isinmasina ve bozulmasina sebep olabilir Islemcilerin hizlari su olcutlere gore bellenir FSB Front Side Bus xCarpan Ratio Saat hizi Clock Speed 3 2 GHz olarak fabrikadan cikan bir Intel Pentium 4 islemci 200 MHz FSB on veriyolu hizinda ve 16 carpan ile cikar Buradan 200x16 3200 displaystyle 200x16 3200 sonucu cikar 3200 MHz 3 2 GHz Anakartin izin verdigi sinirlar icinde FSB orani arttirilabilir Ayrica FSBx2 Ram displaystyle FSBx2 Ram Hizi formulu de vardir DDR400 bir RAM 250x2 500MHz displaystyle 250x2 500MHz yapar ki cok pahali bellekler RAM disinda hicbir bellek bu hizi kaldiramaz O yuzden anakart ureticileri FSB DRAM orani koymuslardir Bu oran 5 4 oldugunda FSBx4 5 displaystyle FSBx4 5 formulu kullanilir Ornegin 250FSB de 250x4 5 200MHz displaystyle 250x4 5 200MHz yapar Bu durumda RAM e hic hizasirtma yapmadan islemci gucu artabilir AMD islemcilerde de benzer sekilde hizasirtma overclock yapilir Islemcilerde OverclockIntel islemcilerde BIOS ve Intel Extreme Tuning Utility yazilimi AMD nin Ryzen serisi islemcilerindeyse Ryzen Master yazilimiyla hiz asirtma islemi uygulanabilir Ryzen serisi oncesi FX ve Athlon islemcilerde de BIOS uzerinden hiz asirtma uygulanabilir BIOS uzerinden hiz asirtma islemi yapmak icin su yol izlenmelidir BIOS a giris yapin Anakart ureticisine gore BIOS baslatma tusu farklilasabilir Genellikle bu tuslar klavye uzerindeki DEL F8 ve F12 tuslari olmaktadir CPU Islemci penceresini acin Overclock islemi icin uygun matematiksel formulleri kullanarak bu pencerede ayarlarinizi uygulayin ve en son olarak kaydederek cikis yapin Hiz asirtma islemi uygulanirken aniden saat hizlarini yukseltmek tavsiye edilmez Bu saat hizlari yavas yavas yukseltilerek bilgisayarin tepkileri sicakliklari fan hizlari kontrol edilir ve cihaz sagligini tehdit etmeyecek bir seviye belirlenir CPU Overclock Rekoru7 Mart 2024 tarihinde Jon Elmor Sandstrom ve Pieter ScatterBencher Plaisier Intel Core i9 14900KS islemcisiyle 9111 75 frekans hizina ulasarak 2023 yilinda Intel Core i9 14900KF islemcisiyle Elmor tarafindan kirilan 9043 92 frekanslik hiz rekoru gecilerek rekor tazelendi CPU Overclock Dunya Rekorlari tablosuna gore 2022 yilindan beri Elmor disinda rekor kirabilen bir kisi bulunmuyor Elmor dan onceki rekor 19 Kasim 2012 tarihinde AndreYang kullanicisi tarafindan AMD FX 8350 islemcisiyle 8794 33 frekans hiziyla kirilmisti Bilgisayar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz How to Safely Overclock Your CPU for PCs amp Laptops How to Safely Overclock Your CPU for PCs amp Laptops Ingilizce 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 overclock 1 Intel Extreme Tuning Utilitymakes overclocking easy Here s what you need to know about this CPU overclocking software to achieve a stable overclock 1 Intel Extreme Tuning Utilitymakes overclocking easy Here s what you need to know about this CPU overclocking software to achieve a stable Overclock Intel Extreme Tuning Utility Intel XTU Intel Ingilizce 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 Overclock Nedir Nasil Yapilir Tehlikeli Midir 2023 www atarita com 8 Mayis 2023 19 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2024 Asus sets OC world record with Intel Core i9 14900KF at 9 044GHz Talking Tech Intel Technology