Tommiks (Capitan Miki) 1955 yılından beri Türkiye'de yayınlanan ve kardeş yayın olan Teksas (Il Grande Blek) ile birlikte çocuklar ve gençler arasında çok büyük ilgi görmüş İtalyan yapımı bir çizgi romandır. Bu romana olan ilgi o dereceye varmıştır ki Türkiye'de bütün çizgi romanlar Teksas-Tommiks adıyla anılmaya başlanmıştır.
Tommiks | |
---|---|
Tommiks | |
Yayım bilgileri | |
Essegesse-Ceylan Yayınları | |
İlk görünüm | 1951 |
Yaratan | Essegesse |
Hikâyedeki bilgileri | |
Tam adı | Capitan MikiCapitan Miki |
Türü | Çizgi Roman |
Uyruğu | İtalya |
Çizerleri ve yayımcısı
Tommiks çizgi romanı 1951 yılında İtalya'nın EsseGesse çizim-stüdyosu tarafından geliştirilmiştir ve Capitan Miki adı altında 16 yıl süreyle çizilmeye devam etmiştir. EsseGesse stüdyoları, ismini kurucuları olan üç çizerin soyadlarından almıştır: Giovanni Sinchetto, Dario Guzzon ve Pietro Sartoris (S.G.S. yani İtalyanca okunuşuyla EsseGesse). 1951-1967 yılları arasında EsseGesse, Tommiks çizgi romanını 825 fasikül halinde yayınlamıştır.
Türkiye'de, Capitan Miki adıyla, Bill Kid adlı bir Western çizgi roman dergisi içinde dolgu malzemesi olarak kullanılarak yayınlanmaya başlar. Bağımsız olarak ise ilk defa 1955 yılında Erdoğan Egeli'nin (1925-1983) sahipliği altındaki Ceylan Yayınları tarafından yayınlanmaya başlamıştır. Kapaklarını Samim Utkun'un çizdiği bu çizgi romana Türkiye'deki Tommiks adını da, ünlü Amerikalı sessiz sinema karakteri Tom Mix’in adından esinlenerek, yine Samim Utkun vermiştir.
Daha sonraki yıllarda Tommiks, , Ecem ve Aksoy Yayıncılık tarafından siyah-beyaz haliyle 2002 yılına kadar basılmaya devam etmiştir. 2004 yılından beri de Hoz Comics tarafından renkli ve kuşe kâğıtta yayınlamaya başlamıştır.
Konusu
Yüzbaşı Tommiks (Capitan Miki) 1800'lü yılların ortasında Amerika'da yaşayan 15 yaşında bir gençtir. Bu dönem Amerikan tarihinde "Altına Hücum" veya "Batıya Göç" dönemi olarak bilinir ve Hollywood'un kovboy (Western) filmlerinin konu aldığı dönemdir. O dönemde Kuzey Amerika'nın batısı henüz yeni yerleşime açıldığı için bazı bölgelerde ciddi bir yasa dışılık dönemi yaşanmıştır. İşte bu dönemde idealist bir genç olan Tommiks Nevada'nın göbeğindeki Kulver (Coulver) Kalesi civarında görev yapan, orada düzeni sağlamakla görevli Nevada Rangers'a (Nevada eyaletine bağlı Jandarma türü hayali bir kolluk kuvveti. Bkz: Texas Rangers. Türkçe sayılarında "Rancer" diye çevrilmiştir) katılır. Cesareti ve yetenekleri sayesinde genç yaşına rağmen, çok kısa sürede terfi ederek yüzbaşı rütbesine ulaşır ve Ranger'ların en iyi askerlerinden biri olur.
Tom genç yaşına rağmen, kıvrak zekalı, cesur, iyi kalpli ve adaletten hiçbir zaman ödün vermeyen biridir. Usta bir silahşor ve nişancı olduğu gibi yakın dövüşte de ustadır. Çoğu zaman kendisinden daha cüsseli insanları kolaylıkla yere serebilir. (Tom'un dövüş stilinin Judo olduğu tahmin edilmektedir. Bunu 19. yüzyıl Amerika'sında nasıl öğrendiği bilinmemektedir.) Tom'un iki kadim dostu vardır: Manevi babası Konyakçı (Doppio) ve kültürlü, eğitimli Doktor (Salasso) her macerasında ona eşlik ederler. Bu ikili, bir yandan kendilerini sürekli komik olayların göbeğinde bulurken; diğer yandan da arkadaşları Tom'un yardımına koşmaktan geri kalmazlar.
Tom'un diğer arkadaşları Culver Kalesi'nin komutanı Albay Brown, Brown'ın kızı ve Tom'a aşık olan Suzy ve bir başka Ranger olan Gennaro'dur.
Tom'un maceraları her ne kadar çoğunlukla Nevada ve Amerika'da geçse de maceraları onu Kanada'ya, Meksika'ya ve Güney Amerika'ya da götürmüştür.
Her ne kadar hikâyelerin çoğu birbiriyle bağlantılı olmadığı için her seferinde yeni bir düşman ile karşılaşsalar da, Tom'un en büyük ve en çok tanınan düşmanı koruculardan intikam alma hevesiyle her seferinde yeniden karşılarına çıkan kılık değiştirme ustası Binbir Surat'tır (Magic Face).
Karakterlerin kökeni
İtalyan EsseGesse ekibinin 1951 yılında yarattığı, Türkiye'de Tommiks olarak tanınan ünlü çizgi roman Capitan Miki'de de o devirde İtalyan çizgi romancıların sıklıkla başvurdukları sinemadan tanıdık simaların çizgi romana taşınması yöntemi uygulanmıştı. Söz konusu çizgi romanda "Tommiks" karakteri Anthony Perkins'ten, Konyakçı karakteri Walter Brennan'dan, ise "Stagecoach" filmindeki 'in oynadığı alkolik doktordan esinlenilerek yaratılmışlardır. Konyakçı (Doppio) karakterine esin kaynağı olabilecek sinema adamlarından biri de 1940'lı yılların western karakter oyuncusu 'dir. 1948 yapımı filminden alınan sahnede de görüldüğü gibi Konyakçı karakterinin bire bir kopyası gibi durmaktadır.
Tommiks parodisi
Türkiye'de yayımlanan çizgi mizah dergisi Lombak'ta 2003 yılında Göksel (soyadını hiçbir zaman belirtmemiştir) adlı mizahçının "Göxel" takma adıyla yazıp çizdiği bir Tommiks parodisi de vardır. "Yüzbaşı Tommiks" adını taşıyan ve "Teksas Tommiks hastalarına özel" üst başlığı ile yayımlanan bu çizgi roman İtalyan EsseGesse'nin ürettiği Tommiks (Capitan Miki)'in Türk kültürü ve yaşam tarzına uyarlanmış bir versiyonuydu.
Her dergi sayısında iki sayfayı kaplayan bu siyah beyaz (daha doğrusu başlığı renkli, diğer bölümler de iki tonlu monokromdu) resimli romanın karakterleri de orijinalleri ile aynı adları taşıyorlardı ve hem karakterler hem de çevre orijinal Tommiks'in bire bir kopyası gibiydi. Oldukça uzun bir süre yayımlanan bu çizgi romanda maceralar hep "Kulver Kalesi"nde geçiyordu, ama mizansen ve avam tarzda konuşmalar sanki maceraların Türkiye'de herhangi bir askeri birlikte geçtiği izlenimini vermekteydi.
Türkiye'de yasaklanması
Özgün adı "Capitan Miki" olan ve 1951 yılından beri İtalya'da, 1955'ten beri de Türkiye'de yayımlanmakta olan popüler çizgi roman "Tommiks" hiçbir politik alt metin içermemesine rağmen 1961 yılında Türkiye'de yasaklanmıştı. Yasaklanma gerekçesi 'çocukların aklını çeleceği' endişesine dayandırılmıştı.
O tarihten sonra da defalarca yeni baskılarının yapılmış olması, hatta bazı gazeteler tarafından uzunca bir süre promosyon şeklinde dağıtılmış olması bu yasağın çok sıkı takip edilmemiş olduğunu akla getirmektedir. Yasağın sadece 1961 tarihli belirli bir sayı için uygulanıp uygulanmamış olduğu da pek açık değildir. Nihayet “Üçüncü Yargı Paketi” kapsamında 5 Ocak 2013’ten geçerli olmak üzere diğer 453 kitapla birlikte Tommiks'in yasağı da kalkmış oldu.
Kaynakça
- ^ Polat, Hasan Ali (2006). Süreç Odaklı Bir Bakışla Türkiye'de Çizgi Roman Çevirileri (PDF). İstanbul: İstanbul Üniversitesi. s. 44. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Ekim 2021.
- ^ Çizgili Hayat Kılavuzu s.172-173
- ^ . sabah.com.tr. 13 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013.
Dış bağlantılar
- Hoz Comics 27 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Tommiks'in Türkiye'de şu andaki yayıncısı
- Resimli Roman 17 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tommiks Capitan Miki 1955 yilindan beri Turkiye de yayinlanan ve kardes yayin olan Teksas Il Grande Blek ile birlikte cocuklar ve gencler arasinda cok buyuk ilgi gormus Italyan yapimi bir cizgi romandir Bu romana olan ilgi o dereceye varmistir ki Turkiye de butun cizgi romanlar Teksas Tommiks adiyla anilmaya baslanmistir TommiksTommiksYayim bilgileriYayimciEssegesse Ceylan YayinlariIlk gorunum1951YaratanEssegesseHikayedeki bilgileriTam adiCapitan MikiCapitan MikiTuruCizgi RomanUyruguItalyaCizerleri ve yayimcisiTommiks cizgi romani 1951 yilinda Italya nin EsseGesse cizim studyosu tarafindan gelistirilmistir ve Capitan Miki adi altinda 16 yil sureyle cizilmeye devam etmistir EsseGesse studyolari ismini kuruculari olan uc cizerin soyadlarindan almistir Giovanni Sinchetto Dario Guzzon ve Pietro Sartoris S G S yani Italyanca okunusuyla EsseGesse 1951 1967 yillari arasinda EsseGesse Tommiks cizgi romanini 825 fasikul halinde yayinlamistir Turkiye de Capitan Miki adiyla Bill Kid adli bir Western cizgi roman dergisi icinde dolgu malzemesi olarak kullanilarak yayinlanmaya baslar Bagimsiz olarak ise ilk defa 1955 yilinda Erdogan Egeli nin 1925 1983 sahipligi altindaki Ceylan Yayinlari tarafindan yayinlanmaya baslamistir Kapaklarini Samim Utkun un cizdigi bu cizgi romana Turkiye deki Tommiks adini da unlu Amerikali sessiz sinema karakteri Tom Mix in adindan esinlenerek yine Samim Utkun vermistir Daha sonraki yillarda Tommiks Ecem ve Aksoy Yayincilik tarafindan siyah beyaz haliyle 2002 yilina kadar basilmaya devam etmistir 2004 yilindan beri de Hoz Comics tarafindan renkli ve kuse kagitta yayinlamaya baslamistir KonusuTommiks Yuzbasi Tommiks Capitan Miki 1800 lu yillarin ortasinda Amerika da yasayan 15 yasinda bir genctir Bu donem Amerikan tarihinde Altina Hucum veya Batiya Goc donemi olarak bilinir ve Hollywood un kovboy Western filmlerinin konu aldigi donemdir O donemde Kuzey Amerika nin batisi henuz yeni yerlesime acildigi icin bazi bolgelerde ciddi bir yasa disilik donemi yasanmistir Iste bu donemde idealist bir genc olan Tommiks Nevada nin gobegindeki Kulver Coulver Kalesi civarinda gorev yapan orada duzeni saglamakla gorevli Nevada Rangers a Nevada eyaletine bagli Jandarma turu hayali bir kolluk kuvveti Bkz Texas Rangers Turkce sayilarinda Rancer diye cevrilmistir katilir Cesareti ve yetenekleri sayesinde genc yasina ragmen cok kisa surede terfi ederek yuzbasi rutbesine ulasir ve Ranger larin en iyi askerlerinden biri olur Tom genc yasina ragmen kivrak zekali cesur iyi kalpli ve adaletten hicbir zaman odun vermeyen biridir Usta bir silahsor ve nisanci oldugu gibi yakin dovuste de ustadir Cogu zaman kendisinden daha cusseli insanlari kolaylikla yere serebilir Tom un dovus stilinin Judo oldugu tahmin edilmektedir Bunu 19 yuzyil Amerika sinda nasil ogrendigi bilinmemektedir Tom un iki kadim dostu vardir Manevi babasi Konyakci Doppio ve kulturlu egitimli Doktor Salasso her macerasinda ona eslik ederler Bu ikili bir yandan kendilerini surekli komik olaylarin gobeginde bulurken diger yandan da arkadaslari Tom un yardimina kosmaktan geri kalmazlar Tom un diger arkadaslari Culver Kalesi nin komutani Albay Brown Brown in kizi ve Tom a asik olan Suzy ve bir baska Ranger olan Gennaro dur Tom un maceralari her ne kadar cogunlukla Nevada ve Amerika da gecse de maceralari onu Kanada ya Meksika ya ve Guney Amerika ya da goturmustur Her ne kadar hikayelerin cogu birbiriyle baglantili olmadigi icin her seferinde yeni bir dusman ile karsilassalar da Tom un en buyuk ve en cok taninan dusmani koruculardan intikam alma hevesiyle her seferinde yeniden karsilarina cikan kilik degistirme ustasi Binbir Surat tir Magic Face Karakterlerin kokeniItalyan EsseGesse ekibinin 1951 yilinda yarattigi Turkiye de Tommiks olarak taninan unlu cizgi roman Capitan Miki de de o devirde Italyan cizgi romancilarin siklikla basvurduklari sinemadan tanidik simalarin cizgi romana tasinmasi yontemi uygulanmisti Soz konusu cizgi romanda Tommiks karakteri Anthony Perkins ten Konyakci karakteri Walter Brennan dan ise Stagecoach filmindeki in oynadigi alkolik doktordan esinlenilerek yaratilmislardir Konyakci Doppio karakterine esin kaynagi olabilecek sinema adamlarindan biri de 1940 li yillarin western karakter oyuncusu dir 1948 yapimi filminden alinan sahnede de goruldugu gibi Konyakci karakterinin bire bir kopyasi gibi durmaktadir 1948 yapimi filminde Konyakci karakterinin esin kaynaklarindan biri Tommiks parodisiTurkiye de yayimlanan cizgi mizah dergisi Lombak ta 2003 yilinda Goksel soyadini hicbir zaman belirtmemistir adli mizahcinin Goxel takma adiyla yazip cizdigi bir Tommiks parodisi de vardir Yuzbasi Tommiks adini tasiyan ve Teksas Tommiks hastalarina ozel ust basligi ile yayimlanan bu cizgi roman Italyan EsseGesse nin urettigi Tommiks Capitan Miki in Turk kulturu ve yasam tarzina uyarlanmis bir versiyonuydu Her dergi sayisinda iki sayfayi kaplayan bu siyah beyaz daha dogrusu basligi renkli diger bolumler de iki tonlu monokromdu resimli romanin karakterleri de orijinalleri ile ayni adlari tasiyorlardi ve hem karakterler hem de cevre orijinal Tommiks in bire bir kopyasi gibiydi Oldukca uzun bir sure yayimlanan bu cizgi romanda maceralar hep Kulver Kalesi nde geciyordu ama mizansen ve avam tarzda konusmalar sanki maceralarin Turkiye de herhangi bir askeri birlikte gectigi izlenimini vermekteydi Lombak dergisinde 2003 yilinda Goxel tarafindan yaratilmis bir Tommiks parodisinden kucuk bir bolum Cizgilerinden karakter adlarina kadar her seyi orijinaliyle ayni olan cizgi romanda sadece konular Turk kulturu ve yasam tarzina uyarlanmistir Turkiye de yasaklanmasiOzgun adi Capitan Miki olan ve 1951 yilindan beri Italya da 1955 ten beri de Turkiye de yayimlanmakta olan populer cizgi roman Tommiks hicbir politik alt metin icermemesine ragmen 1961 yilinda Turkiye de yasaklanmisti Yasaklanma gerekcesi cocuklarin aklini celecegi endisesine dayandirilmisti O tarihten sonra da defalarca yeni baskilarinin yapilmis olmasi hatta bazi gazeteler tarafindan uzunca bir sure promosyon seklinde dagitilmis olmasi bu yasagin cok siki takip edilmemis oldugunu akla getirmektedir Yasagin sadece 1961 tarihli belirli bir sayi icin uygulanip uygulanmamis oldugu da pek acik degildir Nihayet Ucuncu Yargi Paketi kapsaminda 5 Ocak 2013 ten gecerli olmak uzere diger 453 kitapla birlikte Tommiks in yasagi da kalkmis oldu Kaynakca Polat Hasan Ali 2006 Surec Odakli Bir Bakisla Turkiye de Cizgi Roman Cevirileri PDF Istanbul Istanbul Universitesi s 44 21 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Ekim 2021 Cizgili Hayat Kilavuzu s 172 173 sabah com tr 13 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Mart 2013 Dis baglantilarHoz Comics27 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tommiks in Turkiye de su andaki yayincisi Resimli Roman 17 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde