Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zafer Yolları (İngilizce özgün adıyla Paths of Glory), ’un Paths of Glory adlı romanından 1957 yılında uyarlanan siyah beyaz bir Stanley Kubrick savaş filmi. 1992 yılında Kongre Kütüphanesi tarafından "kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli" filmler arasına seçilerek ABD Ulusal Film Arşivi'nde muhafaza edilmesine karar verilmiştir.
| Paths of Glory (İng.) | |
 Film Afişi | |
| Yönetmen | Stanley Kubrick |
|---|---|
| Yapımcı | James B. Harris |
| Senarist | Jim Thompson Calder Willingham |
| Oyuncular | Kirk Douglas Ralph Meeker Adolphe Menjou George Macready |
| Müzik | Gerald Fried |
| Görüntü yönetmeni | Georg Krause |
| Kurgu | Eva Kroll |
| Stüdyo | United Artists |
| Yapım yılı | ABD, 1957 |
| Süre | 86 dakika |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | 935.000 $ |
Arka plan
Kitap tamamlandığında başlığı yoktur. Yayımcı kuruluş bunun için bir yarışma düzenler ve birinciliği kazanan isim ’in şiirinde geçen Zafer Yolları olur.
Yapım
Roman 1935 yılında basılır ve sınırlı bir başarı sağlar. Aynı yıl dramaturg Sidney Howard tarafından tiyatroya uyarlansa da tiyatro oyunu başarılı olmaz. Stanley Kubrick çocukken okuduğu bu romanı 1957 yılında sinemaya uyarlamaya karar verir. Kubrick ve ortakları eserin film haklarını Cobb'un eşinden satın alırlar. Filmde geçen olaylar yaşanmış olaylara dayanmaktadır.
Romanın ve dolayısıyla filmin de konusu Fransız ordusundaki komuta kademesinin savaşmak istemeyen askerlere gözdağı verip korkutmak amacıyla suçsuz askerleri kurşuna dizmesidir. Fransız Ordusu da savaş sırasında diğer müttefik orduları gibi korkaklık suçundan dolayı infazlar gerçekleştirmiştir. Ancak filmin merkezinde duran sorun, verilen emre karşı gelerek saldırıya geçmeyen tüm cephenin yerine rastgele seçilen askerlerin kurşuna dizilmesidir. Bu tür cezalandırma tarihte Romalılar tarafından yaygın olarak uygulanmıştır. Onuncunun cezalandırılması olarak dilimize çevrilebilecek decimation cezasında suçlular arasından her on kişiden bir tanesi öldürülerek ceza uygulanır. Bu ceza Fransız Ordusunda, Flanders yakınlarında 15 Aralık 1914 tarihinde geri çekilen Cezayir Alayı 8. Tabur 10.Bölük askerleri hücum emrine uymayınca uygulanmıştır.
Filmin çekimleri Bavyera, Almanya’da gerçekleştirilmiş ve kapalı mekân olarak Münih yakınlarındaki kullanılmıştır.
Filmdeki tek kadın oyuncu, yerel bir Alman şarkısını söyleyen savaş esiri kadını canlandıran Alman Susanne Christian’dır. Daha sonra filmin yönetmeni Stanley Kubrick ile evlenmiş ve eşi 1999 yılında ölünceye kadar evli kalmışlardır.
Filmin konusu
Zafer Yolları dört Fransız askerinin hikâyesinden esinlenmektedir. General Géraud Réveilhac komutasındaki kurşuna dizilen askerler isyan suçuyla öldürülmüş, ailelerinin itirazı sonucu infazlar yasadışı bulunmuş, iki aile birer frank tazminat alırken diğer iki aileye tazminat verilmemiştir.
Film 1916 yılına kadar I. Dünya Savaşını ve özellikle de siperdeki hayatı anlatarak başlar. Sonraki sahnede Fransız Genelkurmayından General George Broulard (Adolphe Menjou) astı olan General Mireau (George Macready) ile konuşur ve birliğini neredeyse intihar olarak değerlendirilebilecek bir göreve göndermesini ister. Çok iyi savunulan ve uzunca bir süredir alınamayan bu tepenin alınması görevini duyan Mireau böyle bir görevin neredeyse kesin olarak başarısız olacağını söyler ancak Broulard eğer bu görevi başarırsa terfi alacağını söyleyince fikirleri değişir, hücumun başarıya ulaşacağını söylemeye başlar.
Mireau siperlere gider ve burada askerlerle konuşur. Birçok askere Daha fazla Alman öldürmeye hazır mısınız? gibi sorular sorar. Konuştuğu askerler arasında ruhsal bozukluk sergileyen bir askerî birlikten atar ve korkaklıkla suçlar. Mireau daha sonra 701. Alay komutanı Albay Dax (Kirk Douglas) ile saldırıyı planlar. Dax’ın yoğun eleştirilerine rağmen Mireau saldırıda ısrar eder.
Saldırıdan önceki gün gerçekleştirilen keşif görevi sırasında siperlerdeki bir sarhoş teğmen düşman hatlarında bir hareketlilik var gerekçesiyle el bombası atarak keşfe çıkmış askerlerden bir tanesi öldürür. Bu durumu Onbaşı Paris (Ralph Meeker) fark eder, teğmeni kendi askerini öldürmekle suçlar.
Alman müstahkem mevkilerine saldırı başlar ancak tamamen başarısız olur. Saldırıya katılan hiçbir asker Alman siperlerine ulaşamaz ve askerlerin birçoğu yoğun karşı saldırı altında hücuma kalkmayı reddeder. Sinirinden çılgına dönen general siperden çıkmayan askerleri korkaklıkla suçlar ve kendi topçusuna kendi siperlerini vurmasını emreder. Topçu komutanı ise böyle bir şeyi yazılı emir olmaksızın yapamayacağını bildirir.
Saldırının başarısızlığı üzerine General Mireau suçu askerlerinin üzerine atmak ister. Bu yüzden ibret olması için 100 askerin idam edilmesini ister. General Broulard ise Mireau’ya her bölükten seçilecek birer kişinin kurşuna dizilmesinin yeterli olacağını söyler. Seçilen askerler ve seçilme şekilleri ilginçtir. Onbaşı Paris komutanının kendi askerini öldürmesine şahit olduğu sarhoş teğmenin kişisel intikamı yüzünden seçilir, er Ferol (Timothy Carey) ise sosyal olarak sorunlu olduğu için seçilir, Er Arnaud (Joe Turkel) ise çok başarılı ve cesur bir asker olmasına rağmen rastgele seçilir.
Albay Dax askerlerini divanı harpte savunur. Yargıçın taraflı olması sebebiyle davayı kaybeder. Dax’ın savunma için delil sunmasına izin verilmez, savcı hiçbir şahit çağırmaz, sanıklara iddianame sunulmaz ve davanın hiçbir tutanak veya kaydı tutulmaz. Dax kapanış konuşmasında askerlerin suçlu bulunmasını cinayet olarak niteleyecek ve yargıçların aldıkları bu idam kararının ölünceye kadar onları rahatsız edeceğini söyleyecektir.
Albay Dax, kendi birliklerini topa tutmak için emir veren Mireau’nun ihanetini deliller ve şahitlerle ispatlasa da kendisine karşı bir işlem yürütülmez. Askerlere son akşam yemeklerinden sonra bir rahip gönderilir. Ferol günah çıkartır, Paris dindar olmadığını söyleyerek reddeder, sarhoş olan Arnaud ise rahibe saldırır.
İnfazın gerçekleştirileceği gün bütün birlikler oraya toplanır. Subaylar ve basın muhabirlerinin huzurunda askerler idam mangası tarafından kurşuna dizilir.
İnfazın ardından General Broulard Albay Dax’ı Mireau ile birlikte kahvaltıya çağırır. Mireau’nun davranışının inceleneceğini söyleyince Mireau hızla orayı terkeder, kendisinin günah keçisi olduğunu algılar. Daha sonra Broulard Dax’a Mireau’nun görevini teklif eder. Dax terfi önerisini kabaca reddeder. Broulard alay ederek Dax’ı idealist olmakla suçlar ve yanlış bir şey yapmadığını söyler. Dax ise ona acıdığını söyler.
Son sahnede ise infazdan sonra tüm askerler bir bardadır, esir edilmiş bir Alman kız zorla şarkı söylemekte ve Fransız askeri eğlendirmektedir. Kız sahneye çıkınca askerler hayvanca sataşarak kızı rahatsız ederler. Ancak kız yerel bir halk türküsünü çok içten söyleyince askerler bundan etkilenerek şarkıya eşlik ederler ve kendilerine gelirler. Son sahnede ise barın kapısının önünde askerlerini derhal cepheye gönderme emri alan Dax, birkaç dakika daha dinlenmeleri için askerlerine süre tanır.
Oyuncular
- Albay Dax rolünde Kirk Douglas
- Philippe Paris rolünde
- General Broulard rolünde Adolphe Menjou
- General Paul Mireau rolünde
- Teğmen Roget rolünde Wayne Morris
- Er Arnaud rolünde Joe Turkel
- Almanca şarkı söyleyen kız rolünde
- Er Lejeune rolünde
- Er Ferol rolünde
Sansür girişimleri
Film ilk olarak Ocak 1958’de gösterime girdi. Gösterildiği Almanya, Münih ve ABD, Los Angeles’da gişe hasılatı olarak başarılı oldu. Film Kubrick’e çok büyük şöhret kazandırdı.
Filmin Avrupa’da gösterimi tartışmalı olmuştur. Orduda görevde bulunan ve emekli askerler Fransız askerlerinin filmde gösteriliş şeklini protesto etmişlerdir. Film Fransa’da yasaklanmamış ancak filmin Avrupa’da dağıtımını üstlenen United Artists firmasına filmi dağıtmaması için yoğun baskı yapılmıştır. Bunun sonucunda film Fransa’da ilk kez 1975 yılında gösterilebilmiştir. Film yayınlandıktan sonra iki yıl boyunca Almanya’da yasaklanmıştır. Film İspanya’da da Francisco Franco yönetimince savaş karşıtı olduğu için yasaklanmış ve ancak 1986 yılında gösterilebilmiştir.
Türkiye'de film ilk kez 1977 yılında TRT’de gösterilmiş, filmde Albay Dax’ın saldırıyı milliyetçilik yaparak savunan General Mireau’ya söylediği Milliyetçilik alçakların son sığınağıdır sözü nedeniyle filmin gösterilmesi için öneri veren, dublajını yapan personel dahil olmak üzere filmin yayına hazırlanmasında görev alan personel hakkında savcılık soruşturması açılmış ancak filmin gösterimi engellenememiştir.
Uygulanan bu sansürlerin etkisiyle film eleştirmenler tarafından yönetmenin en önemli eserlerinden birisi olarak değerlendirilse de önemli hiçbir ödül almamıştır.
Kirk Douglas Etkisi
Özellikle McCarthyci komünist cadı avının yaşandığı dönemde cesur davranışlarıyla öne çıkan aktör filmin Kubrick tarafından “Hollywood tarzı mutlu son” ile bitirilip seyirciyi sarsıcı etkisinin sıfırlanmasına müsaade etmemiştir. Kubrick’in önerisine göre idam mangası karşısındaki üç asker komutanların son anda karar değiştirmesiyle kurtulacaktır. Douglas buna itiraz ederek filmin orijinal gerçekçi ve ünlü sahnesine müdahale ettirmez.
Filmin korunması ve tamiri
Film 1992 yılında ABD Ulusal Film Arşivinde saklanmak için seçilen listeye dahil edilmiştir. Film 2000'li yıllarda tekrar ele alınmış, zarar gören kısımlar özenle tamir edilmiş ve Los Angeles'taki stüdyolarda son haline getirilmiştir.
Kaynakça
- ^ Filme dair genel bilgiler 20 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 6 Şubat 2020 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- IMDb'de Zafer Yolları
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zafer Yollari Ingilizce ozgun adiyla Paths of Glory un Paths of Glory adli romanindan 1957 yilinda uyarlanan siyah beyaz bir Stanley Kubrick savas filmi 1992 yilinda Kongre Kutuphanesi tarafindan kulturel tarihi ve estetik olarak onemli filmler arasina secilerek ABD Ulusal Film Arsivi nde muhafaza edilmesine karar verilmistir Zafer YollariPaths of Glory Ing Film AfisiYonetmenStanley KubrickYapimciJames B HarrisSenaristJim Thompson Calder WillinghamOyuncularKirk Douglas Ralph Meeker Adolphe Menjou George MacreadyMuzikGerald FriedGoruntu yonetmeniGeorg KrauseKurguEva KrollStudyoUnited ArtistsYapim yiliABD 1957Sure86 dakikaDilIngilizceButce935 000 Arka planKitap tamamlandiginda basligi yoktur Yayimci kurulus bunun icin bir yarisma duzenler ve birinciligi kazanan isim in siirinde gecen Zafer Yollari olur YapimRoman 1935 yilinda basilir ve sinirli bir basari saglar Ayni yil dramaturg Sidney Howard tarafindan tiyatroya uyarlansa da tiyatro oyunu basarili olmaz Stanley Kubrick cocukken okudugu bu romani 1957 yilinda sinemaya uyarlamaya karar verir Kubrick ve ortaklari eserin film haklarini Cobb un esinden satin alirlar Filmde gecen olaylar yasanmis olaylara dayanmaktadir Romanin ve dolayisiyla filmin de konusu Fransiz ordusundaki komuta kademesinin savasmak istemeyen askerlere gozdagi verip korkutmak amaciyla sucsuz askerleri kursuna dizmesidir Fransiz Ordusu da savas sirasinda diger muttefik ordulari gibi korkaklik sucundan dolayi infazlar gerceklestirmistir Ancak filmin merkezinde duran sorun verilen emre karsi gelerek saldiriya gecmeyen tum cephenin yerine rastgele secilen askerlerin kursuna dizilmesidir Bu tur cezalandirma tarihte Romalilar tarafindan yaygin olarak uygulanmistir Onuncunun cezalandirilmasi olarak dilimize cevrilebilecek decimation cezasinda suclular arasindan her on kisiden bir tanesi oldurulerek ceza uygulanir Bu ceza Fransiz Ordusunda Flanders yakinlarinda 15 Aralik 1914 tarihinde geri cekilen Cezayir Alayi 8 Tabur 10 Boluk askerleri hucum emrine uymayinca uygulanmistir Filmin cekimleri Bavyera Almanya da gerceklestirilmis ve kapali mekan olarak Munih yakinlarindaki kullanilmistir Filmdeki tek kadin oyuncu yerel bir Alman sarkisini soyleyen savas esiri kadini canlandiran Alman Susanne Christian dir Daha sonra filmin yonetmeni Stanley Kubrick ile evlenmis ve esi 1999 yilinda olunceye kadar evli kalmislardir Filmin konusuZafer Yollari dort Fransiz askerinin hikayesinden esinlenmektedir General Geraud Reveilhac komutasindaki kursuna dizilen askerler isyan sucuyla oldurulmus ailelerinin itirazi sonucu infazlar yasadisi bulunmus iki aile birer frank tazminat alirken diger iki aileye tazminat verilmemistir Film 1916 yilina kadar I Dunya Savasini ve ozellikle de siperdeki hayati anlatarak baslar Sonraki sahnede Fransiz Genelkurmayindan General George Broulard Adolphe Menjou asti olan General Mireau George Macready ile konusur ve birligini neredeyse intihar olarak degerlendirilebilecek bir goreve gondermesini ister Cok iyi savunulan ve uzunca bir suredir alinamayan bu tepenin alinmasi gorevini duyan Mireau boyle bir gorevin neredeyse kesin olarak basarisiz olacagini soyler ancak Broulard eger bu gorevi basarirsa terfi alacagini soyleyince fikirleri degisir hucumun basariya ulasacagini soylemeye baslar Mireau siperlere gider ve burada askerlerle konusur Bircok askere Daha fazla Alman oldurmeye hazir misiniz gibi sorular sorar Konustugu askerler arasinda ruhsal bozukluk sergileyen bir askeri birlikten atar ve korkaklikla suclar Mireau daha sonra 701 Alay komutani Albay Dax Kirk Douglas ile saldiriyi planlar Dax in yogun elestirilerine ragmen Mireau saldirida israr eder Saldiridan onceki gun gerceklestirilen kesif gorevi sirasinda siperlerdeki bir sarhos tegmen dusman hatlarinda bir hareketlilik var gerekcesiyle el bombasi atarak kesfe cikmis askerlerden bir tanesi oldurur Bu durumu Onbasi Paris Ralph Meeker fark eder tegmeni kendi askerini oldurmekle suclar Alman mustahkem mevkilerine saldiri baslar ancak tamamen basarisiz olur Saldiriya katilan hicbir asker Alman siperlerine ulasamaz ve askerlerin bircogu yogun karsi saldiri altinda hucuma kalkmayi reddeder Sinirinden cilgina donen general siperden cikmayan askerleri korkaklikla suclar ve kendi topcusuna kendi siperlerini vurmasini emreder Topcu komutani ise boyle bir seyi yazili emir olmaksizin yapamayacagini bildirir Saldirinin basarisizligi uzerine General Mireau sucu askerlerinin uzerine atmak ister Bu yuzden ibret olmasi icin 100 askerin idam edilmesini ister General Broulard ise Mireau ya her bolukten secilecek birer kisinin kursuna dizilmesinin yeterli olacagini soyler Secilen askerler ve secilme sekilleri ilginctir Onbasi Paris komutaninin kendi askerini oldurmesine sahit oldugu sarhos tegmenin kisisel intikami yuzunden secilir er Ferol Timothy Carey ise sosyal olarak sorunlu oldugu icin secilir Er Arnaud Joe Turkel ise cok basarili ve cesur bir asker olmasina ragmen rastgele secilir Albay Dax askerlerini divani harpte savunur Yargicin tarafli olmasi sebebiyle davayi kaybeder Dax in savunma icin delil sunmasina izin verilmez savci hicbir sahit cagirmaz saniklara iddianame sunulmaz ve davanin hicbir tutanak veya kaydi tutulmaz Dax kapanis konusmasinda askerlerin suclu bulunmasini cinayet olarak niteleyecek ve yargiclarin aldiklari bu idam kararinin olunceye kadar onlari rahatsiz edecegini soyleyecektir Albay Dax kendi birliklerini topa tutmak icin emir veren Mireau nun ihanetini deliller ve sahitlerle ispatlasa da kendisine karsi bir islem yurutulmez Askerlere son aksam yemeklerinden sonra bir rahip gonderilir Ferol gunah cikartir Paris dindar olmadigini soyleyerek reddeder sarhos olan Arnaud ise rahibe saldirir Infazin gerceklestirilecegi gun butun birlikler oraya toplanir Subaylar ve basin muhabirlerinin huzurunda askerler idam mangasi tarafindan kursuna dizilir Infazin ardindan General Broulard Albay Dax i Mireau ile birlikte kahvaltiya cagirir Mireau nun davranisinin incelenecegini soyleyince Mireau hizla orayi terkeder kendisinin gunah kecisi oldugunu algilar Daha sonra Broulard Dax a Mireau nun gorevini teklif eder Dax terfi onerisini kabaca reddeder Broulard alay ederek Dax i idealist olmakla suclar ve yanlis bir sey yapmadigini soyler Dax ise ona acidigini soyler Son sahnede ise infazdan sonra tum askerler bir bardadir esir edilmis bir Alman kiz zorla sarki soylemekte ve Fransiz askeri eglendirmektedir Kiz sahneye cikinca askerler hayvanca satasarak kizi rahatsiz ederler Ancak kiz yerel bir halk turkusunu cok icten soyleyince askerler bundan etkilenerek sarkiya eslik ederler ve kendilerine gelirler Son sahnede ise barin kapisinin onunde askerlerini derhal cepheye gonderme emri alan Dax birkac dakika daha dinlenmeleri icin askerlerine sure tanir OyuncularAlbay Dax rolunde Kirk Douglas Philippe Paris rolunde General Broulard rolunde Adolphe Menjou General Paul Mireau rolunde Tegmen Roget rolunde Wayne Morris Er Arnaud rolunde Joe Turkel Almanca sarki soyleyen kiz rolunde Er Lejeune rolunde Er Ferol rolundeSansur girisimleriFilm ilk olarak Ocak 1958 de gosterime girdi Gosterildigi Almanya Munih ve ABD Los Angeles da gise hasilati olarak basarili oldu Film Kubrick e cok buyuk sohret kazandirdi Filmin Avrupa da gosterimi tartismali olmustur Orduda gorevde bulunan ve emekli askerler Fransiz askerlerinin filmde gosterilis seklini protesto etmislerdir Film Fransa da yasaklanmamis ancak filmin Avrupa da dagitimini ustlenen United Artists firmasina filmi dagitmamasi icin yogun baski yapilmistir Bunun sonucunda film Fransa da ilk kez 1975 yilinda gosterilebilmistir Film yayinlandiktan sonra iki yil boyunca Almanya da yasaklanmistir Film Ispanya da da Francisco Franco yonetimince savas karsiti oldugu icin yasaklanmis ve ancak 1986 yilinda gosterilebilmistir Turkiye de film ilk kez 1977 yilinda TRT de gosterilmis filmde Albay Dax in saldiriyi milliyetcilik yaparak savunan General Mireau ya soyledigi Milliyetcilik alcaklarin son siginagidir sozu nedeniyle filmin gosterilmesi icin oneri veren dublajini yapan personel dahil olmak uzere filmin yayina hazirlanmasinda gorev alan personel hakkinda savcilik sorusturmasi acilmis ancak filmin gosterimi engellenememistir Uygulanan bu sansurlerin etkisiyle film elestirmenler tarafindan yonetmenin en onemli eserlerinden birisi olarak degerlendirilse de onemli hicbir odul almamistir Kirk Douglas EtkisiOzellikle McCarthyci komunist cadi avinin yasandigi donemde cesur davranislariyla one cikan aktor filmin Kubrick tarafindan Hollywood tarzi mutlu son ile bitirilip seyirciyi sarsici etkisinin sifirlanmasina musaade etmemistir Kubrick in onerisine gore idam mangasi karsisindaki uc asker komutanlarin son anda karar degistirmesiyle kurtulacaktir Douglas buna itiraz ederek filmin orijinal gercekci ve unlu sahnesine mudahale ettirmez Filmin korunmasi ve tamiriFilm 1992 yilinda ABD Ulusal Film Arsivinde saklanmak icin secilen listeye dahil edilmistir Film 2000 li yillarda tekrar ele alinmis zarar goren kisimlar ozenle tamir edilmis ve Los Angeles taki studyolarda son haline getirilmistir Kaynakca Filme dair genel bilgiler 20 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 6 Subat 2020 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizBati Cephesinde Yeni Bir Sey Yok roman Eddie Slovik Demir Hac film 1962 Etaples IsyaniDis baglantilarIMDb de Zafer Yollari