Toltekler, Kolomb öncesi Amerika uygarlıklarından birini oluşturan halk olup, Meksika'daki Aztek-öncesi üç kültürden (Mayalar, Toltekler, Olmekler) biri olarak kabul edilirler. Meksika topraklarında ilk insan topluluklarına ait izler, tarihçilere göre, yaklaşık 20.000 yıl öncesine dayanır.
"Toltekler" sözcüğü Nahuatl dilinde "inşaatçı üstatlar" anlamına gelir. Hakkında fazla bilgi sahibi olunmayan kadim Amerika uygarlıklarından biri olan Toltekler'in kökeni ve yaşadıkları dönem hakkında çeşitli varsayımlar bulunmaktadır. Şimdilik en kabul gören varsayım, nereden geldikleri bilinmeyen bu halkın günümüzden 3300 yıl önce mevcut olduğudur. İleri bir uygarlık oluşturdukları sanılmaktadır. Başkentleri arkeologlara göre, Mexico'dan yaklaşık 80 km uzaklıkta bulunan, Teotihuacan yakınlarındaki, Tula olarak belirtilen bir kenttir. Bir Toltek efsanesine göre Tula adı, aslında anavatanlarındaki, "ak dağ"ın bulunduğu bir adaydı.
Aztekler, terkedilmiş mükemmel Toltek yapıları ya da kalıntılarıyla karşılaştıklarında bu yapılara çeşitli yönlerden hayran kalmış ve onları ulu bir toplum olarak nitelendirmişlerdir. Mimarlık başta gelmek üzere bilgelik, adalet ve hoşgörü konusundaki ileri düzeyleri kendilerinden sonraki kuşakları öylesine etkilemiştir ki, Aztek hükümdarları dahil, Meksika topraklarındaki hemen hemen her hükümdar soyunu Toltekler'e dayandırma çabasında bulunmuştur. Kaynaklar Toltekler'de, kendilerinden sonraki kuşaklarda görülen dinsel ayinlerin bulunmadığını göstermektedir.
Nahuatl efsaneleri Toltekler'i tüm halkların ataları olarak kabul eder. Toltekler'in kökeni hakkındaki varsayımlardan biri onları Teotihuacan'da yaşamış olduğu ileri sürülen Çiçimekler (Chichimèques) ile ilişkilendirir. Çiçimek, Nahauatl dilinde "köpek kaynaklı, köpek kökenli, köpekten doğan" anlamlarına gelir. René Guénon ve James Churchward ve birçok arkeolog tarafından desteklenen bir başka varsayıma göre Toltekler, yitik bir kıtadan Amerika'ya göç etmiş bir halkın torunlarıdır. Guénon'a göre Tula adı, binlerce yıl önce batmış olan bir kıtadaki orijinal inisiyatik merkezin adıydı ve bu kıtadan göç etmiş olanlar, diğer kıtalarda kurduklara inisiyatik merkezlere anavatandaki merkeze ithafen bu adı vermişlerdir. Fakat bu yitik kıtanın hangi kıta olduğu konusunda görüşler aynı değildir. Amerika'ya ilk göç edenleri Quetzallar olarak adlandıran J. Churchward'a göre, bu, Mu kıtasıdır. Edgar Cayce, Amerika'ya bu yitik kıtanın yanı sıra Atlantis'ten de göçler yapılmış olduğu düşüncesindedir. Aztek efsanelerine göre Amerika'ya göç ettikleri anavatanları Aztlan adı verilen deniz aşırı bir ülkedir.
Toltekler'in yaşadığı topraklar olarak, bugünkü Meksika'nın Tlaxcala, Hidalgo, México, Morelos ve Puebla eyaletleri gösterilir. Mayapán ve Matlazinca seramiklerinde halen Toltek sembollerine rastlandığı belirtilir ki, Toltekler'e ait bazı seramikler, yaşadıkları bölgeden çok uzak olan Kosta Rika'da keşfedilmiştir.
Kentleri
Toltekler'in inşa kalıntılarının bulunduğu başlıca yerleşim merkezleri Chichen Itza, Yukatan, Teotihuacan ve Tula'dır. Yukatan ve Tula'daki Toltek kabartmalarında temsil edilen başlıca hayvan figürleri kurt, kartal ve bazen de kaplandır.
- Tula: Toltek başkenti olarak kabul edilen Tula'daki en çarpıcı eserlerden biri, Atlant denilen dev taş heykellerdir; bunlar alçak bir piramit platformunda 5 m aralıklarla duran, muhtemelen vaktiyle bir tapınağın çatısını taşımakta olan, yani sütun görevi gören heykellerdir. 4.6 metre yüksekliğinde, tüylü saç modeli olan ve mızrak taşıyan bu heykeller kimilerine göre eski Amerika uygarlıklarında genel bir ilah olan ve bu kentte bazen Toltek hükümdarlarıyla, bazen de sabah yıldızı özdeşleştirilen Quetzalcoatl'ı (tüylü yılan) temsil eder. Bu ad, Toltekler ve Aztekler'de "sakallı yılan" anlamına gelir. Buradaki sütunlardan bazılarına ve mimari örnek ve damgalara, Yucatan'daki Chichen Itza bölgesinde de rastlanır. Tula kentinin kalıntılarının büyük kısmı halen keşfedilmemiş halde, toprak altında durmaktadır.
- Chichen Itza'daki kalıntıların kısmen Toltekler'e, kısmen Mayalar'a ait olduğu sanılmaktadır. Burada her iki kültüre ait motifler görülmektedir. Buradaki en dikkat çeken bina El Castillo (Kale) denilen yerdeki piramidal tapınaktır, 9 katlı ve dört tarafından 91 basamak yükselen bir piramit olup, daha eski bir piramidin üzerine inşa edilmiştir. Bu piramitte yılın günleri ve ayları basamakların ve terasların sayısıyla temsil edilmektedir. Dört yöne yönelik olarak yapılmış olan merdivenlerin ilkbahar ve sonbahar gündönümleriyle ilgili bir rol oynadığı da düşünülmektedir. Güneşin açısıyla oluşan gölgeler, merdivenin alt ve üst kısımlarında başı ve kuyruğu olan ilah tüylü yılanın yeniden canlanışını ve yükselişini simgelemektedir. Bölgedeki diğer kalıntılar, bir gözlemevi ve birkaç mezarın bulunduğu bir piramittir. 52 heykelin bulunduğu diğer piramidin Maya-Toltek takvimindeki 52 zamanı temsil ettiği sanılmaktadır. Kentin 14. yüzyılda bilinmeyen bir nedenle terk edildiği sanılmaktadır.
- Teotihuacan (Teotiuakan)
- Yucatan (Yukatan)
- Kale, Chichen-Itza
- Toltek top oyun (basketbol) sahası-1
- Toltek top oyun (basketbol) sahası-2
- En eski gözlemevlerinden biri, Chichen-Itza
- Alfred Maudslay Chichen-Itza'da
- Kutsal yer, Chichen-Itza
- Chichen-Itza
- Chac Mool, Chichen-Itza
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Toltekler,fr. 25 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Monte Alban 31 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Toltek kartal kabartması[]
- Orta Amaerika Uygarlıkları
- Atlant-1[]
- Atlant-2 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Atlant-3 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [1]
- [2] 31 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Toltekler Kolomb oncesi Amerika uygarliklarindan birini olusturan halk olup Meksika daki Aztek oncesi uc kulturden Mayalar Toltekler Olmekler biri olarak kabul edilirler Meksika topraklarinda ilk insan topluluklarina ait izler tarihcilere gore yaklasik 20 000 yil oncesine dayanir Tula hiyeroglifik sembolu Toltekler sozcugu Nahuatl dilinde insaatci ustatlar anlamina gelir Hakkinda fazla bilgi sahibi olunmayan kadim Amerika uygarliklarindan biri olan Toltekler in kokeni ve yasadiklari donem hakkinda cesitli varsayimlar bulunmaktadir Simdilik en kabul goren varsayim nereden geldikleri bilinmeyen bu halkin gunumuzden 3300 yil once mevcut oldugudur Ileri bir uygarlik olusturduklari sanilmaktadir Baskentleri arkeologlara gore Mexico dan yaklasik 80 km uzaklikta bulunan Teotihuacan yakinlarindaki Tula olarak belirtilen bir kenttir Bir Toltek efsanesine gore Tula adi aslinda anavatanlarindaki ak dag in bulundugu bir adaydi Aztekler terkedilmis mukemmel Toltek yapilari ya da kalintilariyla karsilastiklarinda bu yapilara cesitli yonlerden hayran kalmis ve onlari ulu bir toplum olarak nitelendirmislerdir Mimarlik basta gelmek uzere bilgelik adalet ve hosgoru konusundaki ileri duzeyleri kendilerinden sonraki kusaklari oylesine etkilemistir ki Aztek hukumdarlari dahil Meksika topraklarindaki hemen hemen her hukumdar soyunu Toltekler e dayandirma cabasinda bulunmustur Kaynaklar Toltekler de kendilerinden sonraki kusaklarda gorulen dinsel ayinlerin bulunmadigini gostermektedir Nahuatl efsaneleri Toltekler i tum halklarin atalari olarak kabul eder Toltekler in kokeni hakkindaki varsayimlardan biri onlari Teotihuacan da yasamis oldugu ileri surulen Cicimekler Chichimeques ile iliskilendirir Cicimek Nahauatl dilinde kopek kaynakli kopek kokenli kopekten dogan anlamlarina gelir Rene Guenon ve James Churchward ve bircok arkeolog tarafindan desteklenen bir baska varsayima gore Toltekler yitik bir kitadan Amerika ya goc etmis bir halkin torunlaridir Guenon a gore Tula adi binlerce yil once batmis olan bir kitadaki orijinal inisiyatik merkezin adiydi ve bu kitadan goc etmis olanlar diger kitalarda kurduklara inisiyatik merkezlere anavatandaki merkeze ithafen bu adi vermislerdir Fakat bu yitik kitanin hangi kita oldugu konusunda gorusler ayni degildir Amerika ya ilk goc edenleri Quetzallar olarak adlandiran J Churchward a gore bu Mu kitasidir Edgar Cayce Amerika ya bu yitik kitanin yani sira Atlantis ten de gocler yapilmis oldugu dusuncesindedir Aztek efsanelerine gore Amerika ya goc ettikleri anavatanlari Aztlan adi verilen deniz asiri bir ulkedir Toltekler in yasadigi topraklar olarak bugunku Meksika nin Tlaxcala Hidalgo Mexico Morelos ve Puebla eyaletleri gosterilir Mayapan ve Matlazinca seramiklerinde halen Toltek sembollerine rastlandigi belirtilir ki Toltekler e ait bazi seramikler yasadiklari bolgeden cok uzak olan Kosta Rika da kesfedilmistir Toltekler in batililarca Atlantlar adi verilen Ege havzasindaki karyatidlere benzer bir islev goren tapinagin cati kismini tasiyan sutun bicimli heykelleriKentleriToltekler in insa kalintilarinin bulundugu baslica yerlesim merkezleri Chichen Itza Yukatan Teotihuacan ve Tula dir Yukatan ve Tula daki Toltek kabartmalarinda temsil edilen baslica hayvan figurleri kurt kartal ve bazen de kaplandir Tula Toltek baskenti olarak kabul edilen Tula daki en carpici eserlerden biri Atlant denilen dev tas heykellerdir bunlar alcak bir piramit platformunda 5 m araliklarla duran muhtemelen vaktiyle bir tapinagin catisini tasimakta olan yani sutun gorevi goren heykellerdir 4 6 metre yuksekliginde tuylu sac modeli olan ve mizrak tasiyan bu heykeller kimilerine gore eski Amerika uygarliklarinda genel bir ilah olan ve bu kentte bazen Toltek hukumdarlariyla bazen de sabah yildizi ozdeslestirilen Quetzalcoatl i tuylu yilan temsil eder Bu ad Toltekler ve Aztekler de sakalli yilan anlamina gelir Buradaki sutunlardan bazilarina ve mimari ornek ve damgalara Yucatan daki Chichen Itza bolgesinde de rastlanir Tula kentinin kalintilarinin buyuk kismi halen kesfedilmemis halde toprak altinda durmaktadir Chichen Itza 1 Dokuz katli piramitChichen Itza 2 Elli iki heykelli alcak piramitChichen Itza daki kalintilarin kismen Toltekler e kismen Mayalar a ait oldugu sanilmaktadir Burada her iki kulture ait motifler gorulmektedir Buradaki en dikkat ceken bina El Castillo Kale denilen yerdeki piramidal tapinaktir 9 katli ve dort tarafindan 91 basamak yukselen bir piramit olup daha eski bir piramidin uzerine insa edilmistir Bu piramitte yilin gunleri ve aylari basamaklarin ve teraslarin sayisiyla temsil edilmektedir Dort yone yonelik olarak yapilmis olan merdivenlerin ilkbahar ve sonbahar gundonumleriyle ilgili bir rol oynadigi da dusunulmektedir Gunesin acisiyla olusan golgeler merdivenin alt ve ust kisimlarinda basi ve kuyrugu olan ilah tuylu yilanin yeniden canlanisini ve yukselisini simgelemektedir Bolgedeki diger kalintilar bir gozlemevi ve birkac mezarin bulundugu bir piramittir 52 heykelin bulundugu diger piramidin Maya Toltek takvimindeki 52 zamani temsil ettigi sanilmaktadir Kentin 14 yuzyilda bilinmeyen bir nedenle terk edildigi sanilmaktadir Teotihuacan Teotiuakan Yucatan Yukatan Kale Chichen Itza Toltek top oyun basketbol sahasi 1 Toltek top oyun basketbol sahasi 2 En eski gozlemevlerinden biri Chichen Itza Alfred Maudslay Chichen Itza da Kutsal yer Chichen Itza Chichen Itza Chac Mool Chichen ItzaAyrica bakinizTeotihuacan Mayalar Aztekler Yucatan Olmekler Kolomb oncesi AmerikaDis baglantilarToltekler fr 25 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Monte Alban 31 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Toltek kartal kabartmasi olu kirik baglanti Orta Amaerika Uygarliklari Atlant 1 olu kirik baglanti Atlant 2 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Atlant 3 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1 2 31 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde