Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ayn Calut Muharebesi, (Arapça: عين جالوت, Calut'un gözü), 3 Eylül 1260'ta Memlük Ordusu ile İlhanlılar arasında, Celile Bölgesi'nin Ayn Calut mevkiinde yapılan muharebe.
| Ayn Calut Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Levant’ın Moğollar tarafından istilası | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Memlük Sultanlığı |
İttifak | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Seyfeddin Kutuz Sultan I. Baybars | Ketboğa Noyan (ölü) | ||||||
| Güçler | |||||||
| 20,000
| 10,000-20,000
| ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor. | Hemen hemen tüm ordu imha oldu. | ||||||
Arka Plan
10 Şubat 1258'de Bağdat şehrini istila edip Halife Mustasım Billah'ı idam eden Hülagû'nun komutasındaki Moğol Orduları, Suriye'ye ilerlemişlerdir. Hülagû'den aldığı tehdit dolu mesajdan sonra Eyyûbi Sultanı Nasır Yusuf, Memlûkler'den acil yardım talep etmiştir. 12 Kasım 1259 günü Memlûkler arasında yapılan toplantıda, yaşının küçük olması sebebiyle Sultan Mansur Ali tahttan indirilerek yerine Seyfeddin Kutuz çıkartılmıştır. 1260 yılı başında Hülagu, Memlûk Sultanı Kutuz'un kendisine tâbi olması için bir elçilik heyeti göndermişti. Elçiler beraberinde Hülagu'dan tehdit dolu bir mektup da getirmişlerdi. Kutuz, tehdit dolu bu mektuptan hiçbir suretle etkilenmeyerek es-Salihiyye'de Emirlerini toplayarak, onlarla durumu görüştü. Alınan kararlara göre Moğollar'a itaat edilmeyip sonuna kadar mukâvemet edilecekti. Bu suretle Hülagu'nun göndermiş olduğu dört kişiden oluşan elçilik heyeti Kahire'nin değişik yerlerinde idâm edildi. 11 Ağustos 1259 yılında Moğol Büyük Han'ı Mengü, kardeşi Kubilay ile birlikte gittiği Çin'de savaşırken ölmüştü. Bunun üzerine kardeşleri Kubilay ile Arık Boğa (Erik Boğa) arasında taht kavgaları başladı. Hülagu kardeşi Mengü Han'ın vefâtı ve Moğolistan'da çıkan iç karışıklık sebebiyle ordusunun büyük bir kısmıyla başkent Karakurum'a hareket etti. Suriye'deki Moğol kuvvetlerinin komutanlığı ise Ketboğa Noyan'a bırakıldı.
Savaş
Savaştan hemen önce Mısır'da Sultan ilan edilen Seyfeddin Kutuz kumandasındaki 20.000 kişilik bir orduyla, Hulagu'nun en seçkin kumandanlarından Ketboğa Noyan kumandasındaki çok sayıdaki Suriyeli savaşçılar, Ermeni ve Gürcülerle takviye edilmiş Moğol ordusunu Filistin'de karşıladı. İki ordu 3 Ekim 1260 tarihinde, Ayn Calut denilen mevkide karşılaştı. Baybars küçük bir birliğe komuta etmesine karşın Mısır'dan kaçtıktan sonra (Bkz. (Baybars / Hükümdarlık öncesi yaşamı)) sırasında bölgeyi ve araziyi iyi tanıdığından muharebenin stratejisini kendisi belirlemişti. Baybars, vur/kaç taktikleriyle Moğol ordusunu birkaç saat oyaladıktan sonra sahte bir geri çekilmeyle Moğol kuvvetlerini Memluk ordusunun büyük kısmının gizlendiği yüksek araziye çekmiştir. Ketboğa ordusuna takip emri verince hazırlanmış tuzağa düşmüştür. Bunun üzerine Memluk kuvvetleri her yandan şiddetli bir ok yağmuru ve süvari hücumuyla saldırmıştır. Bu zor duruma rağmen Moğollar hırsla dövüşüp Memluk ordusunun sol kanadını püskürtmeyi başardılar. Bunun üzerine Memluklar Moğol atlarını korkutmak için el toplarını kullandılar ve Moğol ordusu bir karmaşanın içine düştü. Yenilginin anlaşılması üzerine hayatta kalan Moğol askerleri geri çekilmiştir. Ancak Memluk ordusu onları inatla takip edince durup yeniden savaştılar. Fakat onlar da sonuçta erimiştir. Moğol ordusunun hemen hemen tamamı imha edilmiştir. Bu muharebede öldürülen Moğol askerleri arasında Ketboğa Noyan da bulunmaktadır.
Sonuç
Moğollar şayet bu savaşta gâlip gelselerdi Mısır'a kadar ilerleyecekler, Irak'taki faaliyetleri gibi burada da aynı fiilleri işleyecekler, Mısır'a yerleşmeseler bile Irak'ta yerleştikleri gibi Suriye'ye de yerleşeceklerdi. Ayn-ı Câlût zaferi sadece Mısır'ı değil aynı zamanda Suriye'yi de Moğol hakimiyetinden kurtardı. Cengiz Han'ın cihangirliği ve dünya hâkimiyeti fikrinden yola çıkarak önlerinde hiçbir gücün duramayacağını zanneden İlhanlılar, Memlûkler sayesinde durdurulmuş ve onlardan yedikleri ağır darbeler sonucunda yavaş yavaş yıkılmaya sürüklenmişlerdir. Memlükler'in İlhanlılar karşısında elde ettikleri başarılar ve buna bağlı olarak İslâm alemindeki itibârlarının artması Osmanlı Devleti'nin yükselişine kadar bölgedeki en önemli siyasi güç olmalarına sebep olmuştur.
Galeri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Runciman, Steven (1954). A History of the Crusades, Volume III: The Kingdom of Acre and the Later Crusades (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. s. 312.
- ^ a b Cowley, p.44, states that both sides were evenly matched at 20,000 men. Cline says that "In short, the . . . armies that were to meet at 'Ayn Jalut were probably of approximately the same size, with between ten thousand and twenty thousand men in each.", p. 145. Fage & Oliver, however, state that "the Mongol force at Ayn Jalut was nothing but a detachment, which was vastly outnumbered by the Mamluk army", p. 43.
- ^ Davud ile savaşan efsanevi savaşçı
- ^ Bağdat Kuşatması (1258)
- ^ "Encyclopaedia Britannica - Battle of Ain Jalut". 18 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ayn Calut Muharebesi Arapca عين جالوت Calut un gozu 3 Eylul 1260 ta Memluk Ordusu ile Ilhanlilar arasinda Celile Bolgesi nin Ayn Calut mevkiinde yapilan muharebe Ayn Calut MuharebesiLevant in Mogollar tarafindan istilasiTarih3 Eylul 1260BolgeAyn Calut CelileSonucKesin Memluk zaferiTaraflarMemluk SultanligiMogol Imparatorlugu Ilhanlilar Hanedani Ittifak Gurcistan Kralligi Kilikya Ermeni KralligiKomutanlar ve liderlerSeyfeddin Kutuz Sultan I BaybarsKetboga Noyan olu Gucler20 000 Memluk Suvariler Atli Okcular Piyadeler10 000 20 000 Mogol Atli Okcular 500 Ermeni Sovalye Gurcu PiyadelerKayiplarBilinmiyor Hemen hemen tum ordu imha oldu Arka Plan10 Subat 1258 de Bagdat sehrini istila edip Halife Mustasim Billah i idam eden Hulagu nun komutasindaki Mogol Ordulari Suriye ye ilerlemislerdir Hulagu den aldigi tehdit dolu mesajdan sonra Eyyubi Sultani Nasir Yusuf Memlukler den acil yardim talep etmistir 12 Kasim 1259 gunu Memlukler arasinda yapilan toplantida yasinin kucuk olmasi sebebiyle Sultan Mansur Ali tahttan indirilerek yerine Seyfeddin Kutuz cikartilmistir 1260 yili basinda Hulagu Memluk Sultani Kutuz un kendisine tabi olmasi icin bir elcilik heyeti gondermisti Elciler beraberinde Hulagu dan tehdit dolu bir mektup da getirmislerdi Kutuz tehdit dolu bu mektuptan hicbir suretle etkilenmeyerek es Salihiyye de Emirlerini toplayarak onlarla durumu gorustu Alinan kararlara gore Mogollar a itaat edilmeyip sonuna kadar mukavemet edilecekti Bu suretle Hulagu nun gondermis oldugu dort kisiden olusan elcilik heyeti Kahire nin degisik yerlerinde idam edildi 11 Agustos 1259 yilinda Mogol Buyuk Han i Mengu kardesi Kubilay ile birlikte gittigi Cin de savasirken olmustu Bunun uzerine kardesleri Kubilay ile Arik Boga Erik Boga arasinda taht kavgalari basladi Hulagu kardesi Mengu Han in vefati ve Mogolistan da cikan ic karisiklik sebebiyle ordusunun buyuk bir kismiyla baskent Karakurum a hareket etti Suriye deki Mogol kuvvetlerinin komutanligi ise Ketboga Noyan a birakildi SavasSavastan hemen once Misir da Sultan ilan edilen Seyfeddin Kutuz kumandasindaki 20 000 kisilik bir orduyla Hulagu nun en seckin kumandanlarindan Ketboga Noyan kumandasindaki cok sayidaki Suriyeli savascilar Ermeni ve Gurculerle takviye edilmis Mogol ordusunu Filistin de karsiladi Iki ordu 3 Ekim 1260 tarihinde Ayn Calut denilen mevkide karsilasti Baybars kucuk bir birlige komuta etmesine karsin Misir dan kactiktan sonra Bkz Baybars Hukumdarlik oncesi yasami sirasinda bolgeyi ve araziyi iyi tanidigindan muharebenin stratejisini kendisi belirlemisti Baybars vur kac taktikleriyle Mogol ordusunu birkac saat oyaladiktan sonra sahte bir geri cekilmeyle Mogol kuvvetlerini Memluk ordusunun buyuk kisminin gizlendigi yuksek araziye cekmistir Ketboga ordusuna takip emri verince hazirlanmis tuzaga dusmustur Bunun uzerine Memluk kuvvetleri her yandan siddetli bir ok yagmuru ve suvari hucumuyla saldirmistir Bu zor duruma ragmen Mogollar hirsla dovusup Memluk ordusunun sol kanadini puskurtmeyi basardilar Bunun uzerine Memluklar Mogol atlarini korkutmak icin el toplarini kullandilar ve Mogol ordusu bir karmasanin icine dustu Yenilginin anlasilmasi uzerine hayatta kalan Mogol askerleri geri cekilmistir Ancak Memluk ordusu onlari inatla takip edince durup yeniden savastilar Fakat onlar da sonucta erimistir Mogol ordusunun hemen hemen tamami imha edilmistir Bu muharebede oldurulen Mogol askerleri arasinda Ketboga Noyan da bulunmaktadir SonucMogollar sayet bu savasta galip gelselerdi Misir a kadar ilerleyecekler Irak taki faaliyetleri gibi burada da ayni fiilleri isleyecekler Misir a yerlesmeseler bile Irak ta yerlestikleri gibi Suriye ye de yerleseceklerdi Ayn i Calut zaferi sadece Misir i degil ayni zamanda Suriye yi de Mogol hakimiyetinden kurtardi Cengiz Han in cihangirligi ve dunya hakimiyeti fikrinden yola cikarak onlerinde hicbir gucun duramayacagini zanneden Ilhanlilar Memlukler sayesinde durdurulmus ve onlardan yedikleri agir darbeler sonucunda yavas yavas yikilmaya suruklenmislerdir Memlukler in Ilhanlilar karsisinda elde ettikleri basarilar ve buna bagli olarak Islam alemindeki itibarlarinin artmasi Osmanli Devleti nin yukselisine kadar bolgedeki en onemli siyasi guc olmalarina sebep olmustur GaleriMogol Atli Okcular Memluk SuvarisiAyrica bakinizIlhanlilar Seyfeddin Kutuz KetbogaKaynakca Runciman Steven 1954 A History of the Crusades Volume III The Kingdom of Acre and the Later Crusades Ingilizce Cambridge Cambridge University Press s 312 a b Cowley p 44 states that both sides were evenly matched at 20 000 men Cline says that In short the armies that were to meet at Ayn Jalut were probably of approximately the same size with between ten thousand and twenty thousand men in each p 145 Fage amp Oliver however state that the Mongol force at Ayn Jalut was nothing but a detachment which was vastly outnumbered by the Mamluk army p 43 Davud ile savasan efsanevi savasci Bagdat Kusatmasi 1258 Encyclopaedia Britannica Battle of Ain Jalut 18 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2019 Arsivlenmis kopya 22 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2020