Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Finlandiya-Rusya ilişkileri, 18. yüzyılın başlarında İsveç ve Rusya arasındaki savaşlardan ve 19. yüzyılın başlarında Napolyon döneminde Finlandiya Büyük Dükalığı'nın Rusya İmparatorluğu içinde planlı bir şekilde kurulması ve ilhakından, Rusya'nın son çarı 1917'de tahttan indirildikten sonra Rusya ve Finlandiya arasındaki kişisel birliğin dağılmasına ve ardından Bolşevik (Sovyet) Rus hükûmetinin desteğiyle modern Finlandiya'nın doğuşuna kadar yüzyıllar boyunca yürütülmüştür. Finlandiya, Sovyet Rusya'nın küçük çaplı katılımıyla kendi iç savaşını yaşadı, daha sonra SSCB tarafından işgal edildi ve iç siyaseti ondan etkilendi. O zamandan beri ilişkiler hem sıcak hem de soğuk bir şekilde ilerledi. Rusya'nın Helsinki'de büyükelçiliği, Turku'da bir başkonsolosluğu ve Lappeenranta ve Mariehamn'da konsoloslukları bulunmaktadır. Finlandiya'nın Moskova'da bir büyükelçiliği,Saint Petersburg'da bir başkonsolosluğu ve konsolosluğun iki şubesi (Murmansk ve Petrozavodsk'ta) bulunmaktadır.
 | |
 Finlandiya |  Rusya |
|---|---|
Tarihi
Finlandiya, yüzyıllar boyunca İsveç İmparatorluğu'nun kurucu bir parçasıydı ve Rus İmparatorluğu ile en erken etkileşimlerini bu imparatorluğun himayesinde yaşadı. Rusya Finlandiya'yı birkaç kez işgal etti: Rusya'nın Finlandiya'yı işgal etmesi ve Rus İmparatorluğu'nun 1809'da Finlandiya'yı imparatorluğunun bir parçası yapmak için İsveç'i yenmesidir.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Rus İmparatorluğu'nun çöküşü ile Finlandiya, SSCB tarafından "Lenin'in ulusların kendi kaderini tayin etme ilkesi doğrultusunda" bağımsızlığını ilan etme fırsatını yakaladı.Finlandiya İç Savaşı ve Ekim Devrimi'nin ardından Ruslar adeta komünistlerle eş tutulmuş ve komünizme resmi düşmanlık nedeniyle dünya savaşları arasındaki dönemde Fin-Sovyet ilişkileri gergin kalmıştır.
Finlandiya, II. Dünya Savaşı sırasında Sovyetler Birliği'ne karşı iki savaş yaptı: Kış Savaşı ve Devam Savaşı. Finler bu savaşlar sırasında 89.108 ölü veya kayıp zayiat verdiler ancak Sovyetler Birliği'ne de ciddi kayıplar verdirdiler: Kış Savaşı sırasında 126.875 ila 167.976 arasında ölü veya kayıp, Devam Savaşı sırasında 250.000-305.000 arasında ölü veya kayıp verdirdiler. Finlandiya, büyük şehir Vyborg dahil olmak üzere topraklarının %11'ini Sovyetler Birliği'ne devretti, ancak Sovyetlerin Finlandiya'yı SSCB'ye ilhak etmesini engelledi. İkinci Dünya Savaşı'nın bir parçası olarak savaşan tüm kıta Avrupası ülkeleri arasında işgal edilmeyen tek başkentler Helsinki ve Moskova'ydı.
Soğuk savaş döneminde Finlandiya, başka bir savaşı önlemek ve SSCB'yi yatıştırmak için batı ve doğu blokları arasında bir orta yol bulmaya çalıştı ve hatta önceki sonuçlar SSCB için sakıncalıyken yeni seçimler düzenledi.
Baltık devletlerinin Sovyetler Birliği'nden bağımsızlık peşinde koştuğu 1988-91 döneminde, Finlandiya başlangıçta "Baltık bağımsızlık hareketini alenen desteklemekten kaçındı, ancak pratikte işbirliği yaparak destekledi." Ancak, Rusya'daki başarısız 1991 Ağustos Darbesi'nden sonra Finlandiya, Baltık devletlerini tanıdı ve onlarla diplomatik ilişkileri yeniden kurdu.
2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali başladıktan sonra AB ülkelerinden biri olan Finlandiya, Rusya'ya yaptırımlar uyguladı ve Rusya, tüm AB ülkelerini "dost olmayan ülkeler" listesine ekledi.
Finlandiya'da casusluk
Rusya'nın Finlandiya Dışişleri Bakanlığı'ndaki BT ağlarının büyük çapta casusluk yaptığından şüpheleniliyor. Finlandiya ile Avrupa Birliği arasındaki veri trafiğine odaklanan casusluğun dört yıl sürdüğüne inanılıyor. Casusluk 2013 baharında ortaya çıktı ve Ekim 2013 itibarıyla Finlandiya Güvenlik İstihbarat Servisi (Supo) ihlali araştırıyordu.
Ekonomik ilişkiler
Finlandiya şu anda Rusya'dan çok sayıda mal ve yakıt gibi temel ihtiyaçları ithal ediyor. Rusya, ahşap ürünler gibi büyük miktarda Fin malları ve iletişim teknolojisi gibi hizmetler ithal ediyor.
Finlandiya'nın NATO üyeliği sorunu
Aralık 2021'de Rusya Dışişleri Bakanlığı Finlandiya ve İsveç'e NATO'ya katılmaktan kaçınmaları için baskı yaptı. Rusya, NATO'nun iki ülkeyi askeri ittifaka katılmaya yönelik ısrarlı davetlerinin, İskandinav bölgesinde istikrarı tehdit edecek önemli siyasi ve askeri sonuçları olacağını iddia ediyor. Ayrıca Rusya, Finlandiya'nın NATO'ya dahil edilmesini Rusya'nın ulusal güvenliğine bir tehdit olarak görüyor, çünkü ülke NATO'ya katılırsa ABD muhtemelen Finlandiya'da askeri teçhizat konuşlandırabilecek.
Ancak 1 Ocak 2022'de Finlandiya cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, Finlandiya hükûmetinin NATO üyeliğine başvurma hakkını saklı tuttuğunu belirterek Finlandiya egemenliğini yeniden ilan etti. Ayrıca Niinistö, Rus taleplerinin "Avrupa güvenlik düzenini" tehdit ettiğini söyledi. Ek olarak, Finlandiya dahil bazı AB üye devletlerinin egemenliğinin ve güvenliğinin korunması için transatlantik işbirliğinin gerekli olduğuna inandığını belirtti.2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı istila etmesinin ardından Finlandiya halkı arasında NATO üyeliğine destek arttı.
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ "Site of Embassy of Finland in Russia". 5 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ Wuorinen, John H. "Appendix A: Alexander I's Act of Assurance, Porvoo Diet, March, 1809, and Decree of April 4, 1809." in A History of Finland (Columbia University Press, 1965) pp. 483-484.
- ^ Jutikkala, Eino and Pirinen, Kauko. A History of Finland. Dorset Press, 1988 p. 216.
- ^ , p. 1152
- ^ Kinnunen, Tiina; Kivimäki, Ville (1 Ocak 2012). Finland in World War II. BRILL. ISBN .
- ^ a b Karvinen, Kristo (Ocak 2017). "Book Review: Finland At War: The Continuation and Lapland Wars 1941–45 by Vesa Nenye, Peter Munter, Toni Wirtanen, and Chris Birks". War in History. 24 (1): 125-127. doi:10.1177/0968344516679751i. ISSN 0968-3445.
- ^ , pp. 77–78
- ^ a b
- ^ Jutikkala, Eino and Pirinen, Kauko. A History of Finland. Dorset Press, 1988 p. 252.
- ^ Ritvanen (12 Haziran 2020). "The change in Finnish Baltic policy as a turning point in Finnish-Soviet relations. Finland, Baltic independence and the end of the Soviet Union 1988-1991". Scandinavian Journal of History: 1-20. doi:10.1080/03468755.2020.1765861. ISSN 0346-8755.
- ^ Lee (8 Mart 2020). "Here are the nations on Russia's 'unfriendly countries' list". CTV News. 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ MTV3: Large-scale network spying uncovered at MFA 16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . YLE 31.10.2013
- ^ . WION (İngilizce). 26 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ MacDiarmid (1 Ocak 2022). "Finland says it could join Nato despite Russian pressure". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2022.
- ^ Kauranen (3 Mart 2022). "Finns warm to NATO in alarmed reaction to Russian invasion of Ukraine". Reuters (İngilizce). 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2022.
- ^ . Yle Uutiset (Fince). 14 Mart 2022. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Finlandiya Rusya iliskileri 18 yuzyilin baslarinda Isvec ve Rusya arasindaki savaslardan ve 19 yuzyilin baslarinda Napolyon doneminde Finlandiya Buyuk Dukaligi nin Rusya Imparatorlugu icinde planli bir sekilde kurulmasi ve ilhakindan Rusya nin son cari 1917 de tahttan indirildikten sonra Rusya ve Finlandiya arasindaki kisisel birligin dagilmasina ve ardindan Bolsevik Sovyet Rus hukumetinin destegiyle modern Finlandiya nin dogusuna kadar yuzyillar boyunca yurutulmustur Finlandiya Sovyet Rusya nin kucuk capli katilimiyla kendi ic savasini yasadi daha sonra SSCB tarafindan isgal edildi ve ic siyaseti ondan etkilendi O zamandan beri iliskiler hem sicak hem de soguk bir sekilde ilerledi Rusya nin Helsinki de buyukelciligi Turku da bir baskonsoloslugu ve Lappeenranta ve Mariehamn da konsolosluklari bulunmaktadir Finlandiya nin Moskova da bir buyukelciligi Saint Petersburg da bir baskonsoloslugu ve konsoloslugun iki subesi Murmansk ve Petrozavodsk ta bulunmaktadir Finlandiya Rusya iliskileriFinlandiya RusyaRusya Devlet Baskani Vladimir Putin 21 Agustos 2019 da Helsinki de Finlandiya Cumhurbaskani Sauli Niinisto ile bir araya geldi Finlandiya Buyukelciligi MoskovaRusya nin Helsinki Buyukelciligi Sovyetler Birligi nin dagilmasindan bu yana kaldirilmayan Sovyet amblemi kismi Tarihi1877 78 Rus Turk Savasi sirasinda Rus Imparatorluk Ordusu ndaki Fin askerleri Finlandiya yuzyillar boyunca Isvec Imparatorlugu nun kurucu bir parcasiydi ve Rus Imparatorlugu ile en erken etkilesimlerini bu imparatorlugun himayesinde yasadi Rusya Finlandiya yi birkac kez isgal etti Rusya nin Finlandiya yi isgal etmesi ve Rus Imparatorlugu nun 1809 da Finlandiya yi imparatorlugunun bir parcasi yapmak icin Isvec i yenmesidir Birinci Dunya Savasi sirasinda Rus Imparatorlugu nun cokusu ile Finlandiya SSCB tarafindan Lenin in uluslarin kendi kaderini tayin etme ilkesi dogrultusunda bagimsizligini ilan etme firsatini yakaladi Finlandiya Ic Savasi ve Ekim Devrimi nin ardindan Ruslar adeta komunistlerle es tutulmus ve komunizme resmi dusmanlik nedeniyle dunya savaslari arasindaki donemde Fin Sovyet iliskileri gergin kalmistir Finlandiya II Dunya Savasi sirasinda Sovyetler Birligi ne karsi iki savas yapti Kis Savasi ve Devam Savasi Finler bu savaslar sirasinda 89 108 olu veya kayip zayiat verdiler ancak Sovyetler Birligi ne de ciddi kayiplar verdirdiler Kis Savasi sirasinda 126 875 ila 167 976 arasinda olu veya kayip Devam Savasi sirasinda 250 000 305 000 arasinda olu veya kayip verdirdiler Finlandiya buyuk sehir Vyborg dahil olmak uzere topraklarinin 11 ini Sovyetler Birligi ne devretti ancak Sovyetlerin Finlandiya yi SSCB ye ilhak etmesini engelledi Ikinci Dunya Savasi nin bir parcasi olarak savasan tum kita Avrupasi ulkeleri arasinda isgal edilmeyen tek baskentler Helsinki ve Moskova ydi Soguk savas doneminde Finlandiya baska bir savasi onlemek ve SSCB yi yatistirmak icin bati ve dogu bloklari arasinda bir orta yol bulmaya calisti ve hatta onceki sonuclar SSCB icin sakincaliyken yeni secimler duzenledi Baltik devletlerinin Sovyetler Birligi nden bagimsizlik pesinde kostugu 1988 91 doneminde Finlandiya baslangicta Baltik bagimsizlik hareketini alenen desteklemekten kacindi ancak pratikte isbirligi yaparak destekledi Ancak Rusya daki basarisiz 1991 Agustos Darbesi nden sonra Finlandiya Baltik devletlerini tanidi ve onlarla diplomatik iliskileri yeniden kurdu 2022 de Rusya nin Ukrayna yi isgali basladiktan sonra AB ulkelerinden biri olan Finlandiya Rusya ya yaptirimlar uyguladi ve Rusya tum AB ulkelerini dost olmayan ulkeler listesine ekledi Finlandiya da casuslukRusya nin Finlandiya Disisleri Bakanligi ndaki BT aglarinin buyuk capta casusluk yaptigindan supheleniliyor Finlandiya ile Avrupa Birligi arasindaki veri trafigine odaklanan casuslugun dort yil surdugune inaniliyor Casusluk 2013 baharinda ortaya cikti ve Ekim 2013 itibariyla Finlandiya Guvenlik Istihbarat Servisi Supo ihlali arastiriyordu Ekonomik iliskilerFinlandiya su anda Rusya dan cok sayida mal ve yakit gibi temel ihtiyaclari ithal ediyor Rusya ahsap urunler gibi buyuk miktarda Fin mallari ve iletisim teknolojisi gibi hizmetler ithal ediyor Finlandiya nin NATO uyeligi sorunuAralik 2021 de Rusya Disisleri Bakanligi Finlandiya ve Isvec e NATO ya katilmaktan kacinmalari icin baski yapti Rusya NATO nun iki ulkeyi askeri ittifaka katilmaya yonelik israrli davetlerinin Iskandinav bolgesinde istikrari tehdit edecek onemli siyasi ve askeri sonuclari olacagini iddia ediyor Ayrica Rusya Finlandiya nin NATO ya dahil edilmesini Rusya nin ulusal guvenligine bir tehdit olarak goruyor cunku ulke NATO ya katilirsa ABD muhtemelen Finlandiya da askeri techizat konuslandirabilecek Ancak 1 Ocak 2022 de Finlandiya cumhurbaskani Sauli Niinisto Finlandiya hukumetinin NATO uyeligine basvurma hakkini sakli tuttugunu belirterek Finlandiya egemenligini yeniden ilan etti Ayrica Niinisto Rus taleplerinin Avrupa guvenlik duzenini tehdit ettigini soyledi Ek olarak Finlandiya dahil bazi AB uye devletlerinin egemenliginin ve guvenliginin korunmasi icin transatlantik isbirliginin gerekli olduguna inandigini belirtti 2022 de Rusya nin Ukrayna yi istila etmesinin ardindan Finlandiya halki arasinda NATO uyeligine destek artti Dis baglantilarKaynakca Site of Embassy of Finland in Russia 5 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2022 Wuorinen John H Appendix A Alexander I s Act of Assurance Porvoo Diet March 1809 and Decree of April 4 1809 in A History of Finland Columbia University Press 1965 pp 483 484 Jutikkala Eino and Pirinen Kauko A History of Finland Dorset Press 1988 p 216 0880292601 p 1152 Kinnunen Tiina Kivimaki Ville 1 Ocak 2012 Finland in World War II BRILL ISBN 978 90 04 20894 0 a b Karvinen Kristo Ocak 2017 Book Review Finland At War The Continuation and Lapland Wars 1941 45 by Vesa Nenye Peter Munter Toni Wirtanen and Chris Birks War in History 24 1 125 127 doi 10 1177 0968344516679751i ISSN 0968 3445 pp 77 78 a b Jutikkala Eino and Pirinen Kauko A History of Finland Dorset Press 1988 p 252 0880292601 Ritvanen 12 Haziran 2020 The change in Finnish Baltic policy as a turning point in Finnish Soviet relations Finland Baltic independence and the end of the Soviet Union 1988 1991 Scandinavian Journal of History 1 20 doi 10 1080 03468755 2020 1765861 ISSN 0346 8755 Lee 8 Mart 2020 Here are the nations on Russia s unfriendly countries list CTV News 13 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2022 MTV3 Large scale network spying uncovered at MFA 16 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde YLE 31 10 2013 WION Ingilizce 26 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2022 MacDiarmid 1 Ocak 2022 Finland says it could join Nato despite Russian pressure The Telegraph Ingilizce ISSN 0307 1235 1 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2022 Kauranen 3 Mart 2022 Finns warm to NATO in alarmed reaction to Russian invasion of Ukraine Reuters Ingilizce 11 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2022 Yle Uutiset Fince 14 Mart 2022 14 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2022