Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Epona, atların, midillilerin, eşeklerin ve katırların koruyucusuydu. Pateralar ve bazı heykellerdeki tayların varlığıyla gösterildiği gibi, özellikle bir doğurganlık tanrıçasıydı. O ve atları bazen yaşam sonrası yolculukta ruhun liderleri olarak görülür. Roma'da ibadet edilen tek Kelt tanrısı da denir. Lakin Sulis Minerva'da Kelt kökenli olduğundan bu konu kesin değildir. Epona'ya ibadet, Roma İmparatorluğu'nda MS birinci ve üçüncü yüzyıllar arasında yaygındı. Bu alışılmadık bir durumdur, çünkü Kelt tanrılarının çoğu belirli bir bölge ile ilişkilendirilmiştir.
Etimoloji
Roma kaynaklarında geçen Epona (Büyük Kısrak) Galyaca dilinden gelir. Eski Keltçede ekʷos kelimesi atı karşılayan bir sözcüktü. Epona'nın bu kökenden gelmesi muhtemeldir. Modern Galcede ebol yani tay kelimesi de Epona ismiyle ilişkili olabilir. Galyacaya özgü kadınsı tekil ek olan -a eki Epona'da kullanılmış olabilir.
Kanıt
Fernand Benoît, Roma'nın Doğu bölgesinde bir Epona kültünün ilk kanıtlarını buldu
Adı Galce olsa da, Epona'ya ithaf edilen yazıtlar Latince veya nadiren Yunanca'dır. Sadece Keltler tarafından değil, aynı zamanda Almanlar, Romalılar ve Roma İmparatorluğu'nun diğer sakinleri tarafından da çeşitli yazıtlarda anıldı. Almanya, Mainz'den Epona'ya yazılan bir yazıt dahi bulunmuştur.
Epona'nın Roma takvimindeki bayram günü Guidizzolo İtalya'da rustik bir takvimde 18 Aralık olarak görülmüştür, ancak bu yalnızca yerel bir kutlama da olabilirdi. Epona İmparator adına Epona Augusta veya Epona Regina olarak çağrılarak imparatorluk kültüne de dahil edildi.
Yerli Kelt tanrıçalarının algıları Roma hegemonyası altında değişmiştir, genelde sadece isimler aynı kalmıştır. Galya İmparatorluğun erken döneminde Romanlaştırıldığında, Epona'nın egemen rolü süvarilerin koruyucusuna dönüştü. Epona kültü, yardımcı süvariler, İmparatorluk At Muhafızları veya Galya, Aşağı Almanya ve Pannonia'dan işe alınan kişiler tarafından Roma İmparatorluğunun büyük bir kısmına yayıldı . Epona'ya ve diğer Kelt, Roma ve Alman tanrılarına adaklar Roma'daki Lateran'da bulumuştu. Kültünün "Karintiya ve Steiermark'ta da yaygın" olduğu söyleniyor.
Epane olarak, İspanya'nın kuzeyindeki Cantabria'nın Palencia bölgesindeki Bernorio Dağı'nda veIccona Loiminna olarak Portekiz'deki Lusitan yazıtlarında da Epona'ya rastlanılır.
İkonografi
Epona heykelleri, Benoît'in ayırt ettiği gibi beş türe ayrılır:
- Binicilik yaparken
- ayakta dururken veya bir atın önünde otururken
- iki at arasında ayaktayken veya otururken
- bir at terbiyecisi görünüşünde
- sembolik bir kısrak veya tay olarak
Epona, Uzak Dacia'da Kibele formatında bir dikilitaş üzerinde (şimdi Budapeşte'de Szépmüvézeti Müzesi'nde), elleri eşleştirilmiş hayvanlarının boynunda bir tahtta oturmuş olarak temsil ediliyor, atları ise Kibele aslanlarının yerine geçiyor.
Edebiyat ve sanatta
Apuleius'un The Golden Ass adlı kitabında Epona'dan bahsedilir, burada bir ahırdaki bir sütunun üzerinde imgesi olan aedicular niş ve taze toplanmış güllerle süslenmiştir.Yergiler kitabında Romalı şair Juvenal Epona'dan çeşitli yollarla bahseder. Epona'nın küçük resimleri, Roma'nın ahır ve ahır alanlarında yapılan kazılarda bulunmuştur. Epona'dan, Victor Hugo'nun Les Misérables adlı eserinde de dolaylı olarak bahsedilir, çünkü karakterlerinden birinin adı Éponine'dir. Popüler video oyunu dizisi The Legend of Zelda'da ana karakterin atına "Epona" adı verilmiştir. Oyunda at her zaman kahverengi tonlarında ve beyaz yelelidir.
Günümüzde
Michigan'ın Mackinac Adası'nda Epona, her Haziran'da Geçit Töreni ile anılır. Mackinac Adası'nda kişisel otomobillere izin verilmez, ana ulaşım kaynağı halen attır, bu nedenle Epona'yı kutlamanın bu adada özel bir önemi var. "Epona Bayramı", yerel bir papaz tarafından atların ve diğer hayvanların kutsamasını içerir.
Epona bugün neo-druidler,putperestler ve çoktanrıcılar arasında hala popülerdir.
Ayrıca bakınız
- Benoît, F. (1950). Les mythes de l'outre-tombe. Le cavalier à l'anguipède et l'écuyère Épona . Brüksel, Latomus Revue d'études latines.
- Delamarre, X. (2003). Dictionnaire de la langue gauloise . 2. Baskı. Paris, Edisyonlar Errance.
- Euskirchen, Marion (1993). "Epona" Tezi, Bonn 1994 (Sonderdruck aus: Bericht der Römisch-Germanischen Kommission 74.1993. )
- Evans, Dyfed Llwyd (2005–2007), Epona: Galya ve Brython tanrıçası (İlahi At) 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeşil MJ (1986), Keltlerin Tanrıları, Stroud, Gloucestershire.
- Magnen, R. Epona (Delmas, 1953).
- Nantonos ve Ceffyl (2004), Epona.net, bilimsel bir kaynak 21 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Oaks, LS (1986), "Tanrıça Epona", M. Henig ve A. King, Pagan Gods and Shrines of the Roman Empire (Oxford), s. 77-84.
- Reinach, Salomon (1895). "Épona". Revue archéologique 1895, 163–95,
- Simón, Francisco Marco, e-Keltoi'de "İber Yarımadası Eski Keltlerinin Din ve Dini Uygulamaları" : İber Yarımadası'ndaki Keltler, 6 287–345, bölüm 2.2.4.1 (çevrimiçi 15 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . )
- Speidel, MP (1994). Sezar'a Binmek: Roma İmparatorlarının At Muhafızları . Cambridge, Massachusetts, Harvard University Press.
- Thevenot, Emile 1949. "Les monuments et le culte d 'Epona chez les Eduens," L'antiquité Classique 18 s 385-400. Epona ve Aedui .
- Vaillant, Roger (1951), Epona-Rigatona, Ogam, Rennes, s. 190–205.
Dış bağlantılar
- http://www.jstor.org/stable/26383351 18 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- http://www.jstor.org/stable/j.ctvh1dtnp.12 .
Kaynakça
- ^ Salomon Reinach, "Épona", Revue archéologique (1895:163–95)
- ^ Henri Hubert, Mélanges linguistiques offerts à M. J.Vendryes (1925:187–198).
- ^ Phyllis Fray Bober, reviewing Réne Magnen, Epona, Déesse Gauloise des Chevaux, Protectrice des Cavaliers in American Journal of Archaeology 62.3 (July 1958, pp. 349–350) p. 349. Émile Thevenot contributed a corpus of 268 dedicatory inscriptions and representations.
- ^ The Ancient World of the Celts. Great Britain. 1998. s. 175. ISBN .
- ^ Benoît, F. (1950). Les mythes de l'outre-tombe. Le cavalier à l'anguipède et l'écuyère Épona. Brussels, Latomus Revue d'études latines.
- ^ CIL 13, 11801
- ^ Pinault, Georges-Jean, (Ed.) (2007). "Pseudogallische inschriften". Gaulois et celtique continental. Librairie Droz. ss. 277-290. ISBN . r eksik
|soyadı1=() - ^ Vaillant, 1951.
- ^ Oaks 1986:79–81.
- ^ Kropej, Monika. “The Horse As a Cosmological Creature in the Slovene Mythopoetic Heritage". Studia Mythologica Slavica 1 (May/1998). Ljubljana, Slovenija. 156. https://doi.org/10.3986/sms.v1i0.1871.
- ^ Spiedel, 1994.
- ^ Simón.
- ^ Nantonos, 2004.
- ^ "respicio pilae mediae, quae stabuli trabes sustinebat, in ipso fere meditullio Eponae deae simulacrum residens aediculae, quod accurate corollis roseis equidem recentibus fuerat ornatum." (iii.27). In Robert Graves' translation of The Golden Ass, he has interposed an explanatory "the Mare-headed Mother" that does not appear in the Latin text; it would have linked Epona with the primitive mythology of (Demeter), who was covered as a mare by Poseidon in stallion-form (see above); there is no justification for identifying Epona with Demeter, however.
- ^ lines 155–57, where the narrator derides a consul for his inappropriate interest in horses:
- ^ . mackinacislandlilacfestival.org. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Town Crier (www.mackinacislandnews.com). 21 Haziran 2008. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2015.
- ^ Cf. . Order of Bards Ovates & Druids. n.d. 2 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2015.
- ^ Cf. Celtic Wicca: Ancient Wisdom for the 21st Century. Citadel Press. 2001. s. 54.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Epona atlarin midillilerin eseklerin ve katirlarin koruyucusuydu Pateralar ve bazi heykellerdeki taylarin varligiyla gosterildigi gibi ozellikle bir dogurganlik tanricasiydi O ve atlari bazen yasam sonrasi yolculukta ruhun liderleri olarak gorulur Roma da ibadet edilen tek Kelt tanrisi da denir Lakin Sulis Minerva da Kelt kokenli oldugundan bu konu kesin degildir Epona ya ibadet Roma Imparatorlugu nda MS birinci ve ucuncu yuzyillar arasinda yaygindi Bu alisilmadik bir durumdur cunku Kelt tanrilarinin cogu belirli bir bolge ile iliskilendirilmistir Epona nin M S ikinci veya ucuncu yuzyila ait tasvirleri EtimolojiRoma kaynaklarinda gecen Epona Buyuk Kisrak Galyaca dilinden gelir Eski Keltcede ekʷos kelimesi ati karsilayan bir sozcuktu Epona nin bu kokenden gelmesi muhtemeldir Modern Galcede ebol yani tay kelimesi de Epona ismiyle iliskili olabilir Galyacaya ozgu kadinsi tekil ek olan a eki Epona da kullanilmis olabilir KanitEpona ve atlari Kongen Almanya dan MS 200 civari Fernand Benoit Roma nin Dogu bolgesinde bir Epona kultunun ilk kanitlarini buldu Adi Galce olsa da Epona ya ithaf edilen yazitlar Latince veya nadiren Yunanca dir Sadece Keltler tarafindan degil ayni zamanda Almanlar Romalilar ve Roma Imparatorlugu nun diger sakinleri tarafindan da cesitli yazitlarda anildi Almanya Mainz den Epona ya yazilan bir yazit dahi bulunmustur Epona nin Roma takvimindeki bayram gunu Guidizzolo Italya da rustik bir takvimde 18 Aralik olarak gorulmustur ancak bu yalnizca yerel bir kutlama da olabilirdi Epona Imparator adina Epona Augusta veya Epona Regina olarak cagrilarak imparatorluk kultune de dahil edildi Yerli Kelt tanricalarinin algilari Roma hegemonyasi altinda degismistir genelde sadece isimler ayni kalmistir Galya Imparatorlugun erken doneminde Romanlastirildiginda Epona nin egemen rolu suvarilerin koruyucusuna donustu Epona kultu yardimci suvariler Imparatorluk At Muhafizlari veya Galya Asagi Almanya ve Pannonia dan ise alinan kisiler tarafindan Roma Imparatorlugunun buyuk bir kismina yayildi Epona ya ve diger Kelt Roma ve Alman tanrilarina adaklar Roma daki Lateran da bulumustu Kultunun Karintiya ve Steiermark ta da yaygin oldugu soyleniyor Epane olarak Ispanya nin kuzeyindeki Cantabria nin Palencia bolgesindeki Bernorio Dagi nda veIccona Loiminna olarak Portekiz deki Lusitan yazitlarinda da Epona ya rastlanilir IkonografiIki cift atla cevrili Roma Makedonya sindan bir Epona rolyefi Epona heykelleri Benoit in ayirt ettigi gibi bes ture ayrilir Binicilik yaparken ayakta dururken veya bir atin onunde otururken iki at arasinda ayaktayken veya otururken bir at terbiyecisi gorunusunde sembolik bir kisrak veya tay olarak Epona Uzak Dacia da Kibele formatinda bir dikilitas uzerinde simdi Budapeste de Szepmuvezeti Muzesi nde elleri eslestirilmis hayvanlarinin boynunda bir tahtta oturmus olarak temsil ediliyor atlari ise Kibele aslanlarinin yerine geciyor Edebiyat ve sanattaApuleius un The Golden Ass adli kitabinda Epona dan bahsedilir burada bir ahirdaki bir sutunun uzerinde imgesi olan aedicular nis ve taze toplanmis gullerle suslenmistir Yergiler kitabinda Romali sair Juvenal Epona dan cesitli yollarla bahseder Epona nin kucuk resimleri Roma nin ahir ve ahir alanlarinda yapilan kazilarda bulunmustur Epona dan Victor Hugo nun Les Miserables adli eserinde de dolayli olarak bahsedilir cunku karakterlerinden birinin adi Eponine dir Populer video oyunu dizisi The Legend of Zelda da ana karakterin atina Epona adi verilmistir Oyunda at her zaman kahverengi tonlarinda ve beyaz yelelidir GunumuzdeMichigan in Mackinac Adasi nda Epona her Haziran da Gecit Toreni ile anilir Mackinac Adasi nda kisisel otomobillere izin verilmez ana ulasim kaynagi halen attir bu nedenle Epona yi kutlamanin bu adada ozel bir onemi var Epona Bayrami yerel bir papaz tarafindan atlarin ve diger hayvanlarin kutsamasini icerir Epona bugun neo druidler putperestler ve coktanricilar arasinda hala populerdir Ayrica bakinizBenoit F 1950 Les mythes de l outre tombe Le cavalier a l anguipede et l ecuyere Epona Bruksel Latomus Revue d etudes latines Delamarre X 2003 Dictionnaire de la langue gauloise 2 Baski Paris Edisyonlar Errance Euskirchen Marion 1993 Epona Tezi Bonn 1994 Sonderdruck aus Bericht der Romisch Germanischen Kommission 74 1993 Evans Dyfed Llwyd 2005 2007 Epona Galya ve Brython tanricasi Ilahi At 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yesil MJ 1986 Keltlerin Tanrilari Stroud Gloucestershire Magnen R Epona Delmas 1953 Nantonos ve Ceffyl 2004 Epona net bilimsel bir kaynak 21 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oaks LS 1986 Tanrica Epona M Henig ve A King Pagan Gods and Shrines of the Roman Empire Oxford s 77 84 Reinach Salomon 1895 Epona Revue archeologique 1895 163 95 Simon Francisco Marco e Keltoi de Iber Yarimadasi Eski Keltlerinin Din ve Dini Uygulamalari Iber Yarimadasi ndaki Keltler 6 287 345 bolum 2 2 4 1 cevrimici 15 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Speidel MP 1994 Sezar a Binmek Roma Imparatorlarinin At Muhafizlari Cambridge Massachusetts Harvard University Press Thevenot Emile 1949 Les monuments et le culte d Epona chez les Eduens L antiquite Classique 18 s 385 400 Epona ve Aedui Vaillant Roger 1951 Epona Rigatona Ogam Rennes s 190 205 Dis baglantilarhttp www jstor org stable 26383351 18 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde http www jstor org stable j ctvh1dtnp 12 Kaynakca Salomon Reinach Epona Revue archeologique 1895 163 95 Henri Hubert Melanges linguistiques offerts a M J Vendryes 1925 187 198 Phyllis Fray Bober reviewing Rene Magnen Epona Deesse Gauloise des Chevaux Protectrice des Cavaliers in American Journal of Archaeology 62 3 July 1958 pp 349 350 p 349 Emile Thevenot contributed a corpus of 268 dedicatory inscriptions and representations The Ancient World of the Celts Great Britain 1998 s 175 ISBN 0 7607 1716 8 Benoit F 1950 Les mythes de l outre tombe Le cavalier a l anguipede et l ecuyere Epona Brussels Latomus Revue d etudes latines CIL 13 11801 Pinault Georges Jean Ed 2007 Pseudogallische inschriften Gaulois et celtique continental Librairie Droz ss 277 290 ISBN 9782600013376 r eksik soyadi1 yardim Vaillant 1951 Oaks 1986 79 81 Kropej Monika The Horse As a Cosmological Creature in the Slovene Mythopoetic Heritage Studia Mythologica Slavica 1 May 1998 Ljubljana Slovenija 156 https doi org 10 3986 sms v1i0 1871 Spiedel 1994 Simon Nantonos 2004 respicio pilae mediae quae stabuli trabes sustinebat in ipso fere meditullio Eponae deae simulacrum residens aediculae quod accurate corollis roseis equidem recentibus fuerat ornatum iii 27 In Robert Graves translation of The Golden Ass he has interposed an explanatory the Mare headed Mother that does not appear in the Latin text it would have linked Epona with the primitive mythology of Demeter who was covered as a mare by Poseidon in stallion form see above there is no justification for identifying Epona with Demeter however lines 155 57 where the narrator derides a consul for his inappropriate interest in horses mackinacislandlilacfestival org 2 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Town Crier www mackinacislandnews com 21 Haziran 2008 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2015 Cf Order of Bards Ovates amp Druids n d 2 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2015 Cf Celtic Wicca Ancient Wisdom for the 21st Century Citadel Press 2001 s 54