Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türk animasyon tarihi, Türkiye'de 20. yüzyılın ortalarına doğru geleneksel canlandırma teknikleriyle Türk karikatürcülerin kısa filmler oluşturma denemeleriyle başlamış; 1960'ların ortalarında canlandırma, reklam ajanslarının yoğun ilgisine mazhar olmuş ve ticari işlerde yoğun olarak kullanılır hale gelmiştir. Uzunca bir süre deneysel çalışmalar ve reklam işleriyle var olan Türk animasyonu, 1970'lerde festival katılımlarıyla birlikte her ne kadar daha sanatsal ürünler vermişse de, 1990'larda eğitim kurumlarınca canlandırma bölümleri açılana ve 2000'lerin sonunda canlandırma devlet tarafından desteklenene değin sektör devamlılık arz edememiştir. 2010'larla birlikte televizyon dizileri, uzun metraj filmler ve kısa animasyonların niceliği ve niteliği artmış; yurt dışına ihraç ve yurt dışından şirketlerle ortak yapımlar ortaya çıkmıştır. Türkiye'de animasyon filmlerle ilk tanışma ise 1930'lu yıllarda yabancı film dağıtımcılarının ülkeye girmesiyle beraber toplu gösterimlerin yaygınlaşması neticesinde cereyan etmiştir. Türkiye'de yayınlanan ilk animasyon, Walt Disney yapımı isimli filmdir.
Tarihçe
20. yüzyılda Türk animasyonu
1940'larda, Türkiye'de ilk animasyon denemelerinden biri, 1947 yılında vefat eden karikatürist Cemal Nadir Güler'in, yarattığı Amcabey isimli çizgi roman tiplemesini kendi imkânlarıyla canlandırmaya çalışmasıdır fakat teknik ve maddi imkânsızlıklar nedeniyle bu çaba sonuçsuz kalmıştır. 1947-1949 yılları arasında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde eğitmen olarak görev alan Vedat Ar'ın bir grup öğrencisiyle beraber ürettiği üç dakikalık kısa canlandırma Zeybek Oyunu, ilk Türk animasyonu olarak anılmaktadır.
1950'lerde ise Turgut Demirağ'ın yapımcılığında, Yüksel Ünsal'ın yönetiminde 1951-57 yılları arasında yapımı tamamlanan ve Türkiye'nin ilk uzun metraj animasyon çalışması olarak gösterilmesi beklenen Evvel Zaman İçinde isimli film, renklendirme işlemleri için gönderildiği ABD'de kaybolmuştur. Bu dönemde Vedat Ar tarafından kurulan Filmar Stüdyosu kısa film çalışmalarını sürdürmüş, Süheyl Gürbaşkan tarafından kurulan İstanbul Reklam Ajansı ise animasyonu reklam sektöründe değerlendirmek üzere daha fazla karikatürist istihdam etmiştir.
1960'lı yıllarda Türkiye'nin ilk devlet televizyonu TRT'nin kurulmasıyla birlikte oldukça fazla reklam ajansı kurulmuş ve Türk animasyon çalışmaları da çoğunlukla reklam üzerine gerçekleştirilmiştir.
1970'ler ve 1980'ler, reklam sektörüyle tecrübe kazanan Türk animasyonunun bir sanat ürünü olarak değer kazandığı, ödüllü festivallerin gerçekleştirildiği ve Türk filmlerinin yurt dışındaki festivallere ilk kez katılım gösterdiği yıllara denk gelir. Bu dönemde Tan Oral'ın TRT Kültür ve Sanat Bilim Ödülleri Kısa Film Yarışması'nda birinci seçilen Sansür isimli kısa filmi, TRT tarafından söz verildiği halde televizyonda yayınlanmamıştır.Amentü Gemisi Nasıl Yürüdü? isimli kısa film ise, Annecy Uluslararası Animasyon Film Festivali gösterilen ilk Türk yapımı olmuştur. Ateş Benice'nin Stereo isimli kısa film, Zagreb Film Festivali'nde gösterilmiş, Ali Murat Erkorkmaz'ın Quick Case isimli kısası da yine Annecy'de yer bulmuştur. Ayrıca 1988 yılında Derviş Pasin tarafından hazırlanan Boğaç Han isimli 50 dakikalık film, ilk uzun metraj Türk animasyonu olarak kabul edilir.
1990'larla birlikte Eskişehir Anadolu Üniversitesi'nde Türkiye'de ilk defa animasyon bölümünün kurulmasıyla okullu canlandırmacıların yetiştirilmesi için önemli bir adım atılmıştır. Yine 1993 senesinde Çizgi Filmciler Derneği kurulmuş ve dernek Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenmiştir. Buna karşın animasyon, bu dönemde de reklam sektörüyle var olmaya devam etmiştir. Özel kanalların ardı sıra açılmasıyla birlikte reklam sektöründe özellikle üç boyutlu canlandırma teknikleri sıklıkla kullanılmıştır.
21. yüzyılda Türk animasyonu
2000'ler farklı üniversitelerde yeni animasyon bölümlerinin açılması ve 2008 yılında TRT Çocuk kanalının kurulmasıyla birlikte Türk animasyonu hiç olmadığı kadar talep görmeye ve var olmaya başlamasına tanıklık etti.
2010'lar ile birlikte sektörde firma sayısı ve deneyim oldukça arttı. Devlet kanalı dışında özel kanallara da televizyon dizileri üretilir hale geldi. Dahası televizyon projeleri sinemaya uzun metraj olarak uyarlanır hale geldi. Sinema için yerli yapım animasyon ve canlı çekimin bir arada olduğu filmler üretildi. 2011 yılında Canlandıranlar Derneği, 2012 yılında ASIFA Türkiye kuruldu. Yerli yapım kısa animasyonlar, yurt dışında festivallerde Türkiye seçkilerinde sergilenmeye başladı. Bu dönemde reklam sektöründen deneyimli Mehmet Kurtuluş ve Ayşe Ünal'ın ortak yönettikleri, çizgi roman uyarlaması yetişkin animasyonu Kötü Kedi Şerafettin Annecy'de uzun metraj seçkisinde yer alan ilk Türk filmi oldu. Film, onlarca festival katılımı ve çeşitli ödüller için adaylıklar almasının yanı sıra birçok ülkede dublajlanarak sinema ve televizyonlarda gösterildi; DVD, Blu-ray ve VOD için yayınlandı.
Türk animasyon listeleri
Daha fazla bilgi için: Türk animasyon sinema filmleri listesi
Kaynakça
- ^ "Reklam sektörünün duayen ismi hayata veda etti!". MedyaRadar.com. 30 Ocak 2017. 14 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2018.
- ^ "Altın Portakal'da sansüre karşı 'Sansür'!". Milliyet. 11 Eylül 2012. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2018.
- ^ Mutlu, Sefa (16 Ağustos 2014). . timeturk.com. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2018.
- ^ "TRT Çocuk yayına geçti". Radikal. 1 Kasım 2008. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Aralık 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turk animasyon tarihi Turkiye de 20 yuzyilin ortalarina dogru geleneksel canlandirma teknikleriyle Turk karikaturculerin kisa filmler olusturma denemeleriyle baslamis 1960 larin ortalarinda canlandirma reklam ajanslarinin yogun ilgisine mazhar olmus ve ticari islerde yogun olarak kullanilir hale gelmistir Uzunca bir sure deneysel calismalar ve reklam isleriyle var olan Turk animasyonu 1970 lerde festival katilimlariyla birlikte her ne kadar daha sanatsal urunler vermisse de 1990 larda egitim kurumlarinca canlandirma bolumleri acilana ve 2000 lerin sonunda canlandirma devlet tarafindan desteklenene degin sektor devamlilik arz edememistir 2010 larla birlikte televizyon dizileri uzun metraj filmler ve kisa animasyonlarin niceligi ve niteligi artmis yurt disina ihrac ve yurt disindan sirketlerle ortak yapimlar ortaya cikmistir Turkiye de animasyon filmlerle ilk tanisma ise 1930 lu yillarda yabanci film dagitimcilarinin ulkeye girmesiyle beraber toplu gosterimlerin yayginlasmasi neticesinde cereyan etmistir Turkiye de yayinlanan ilk animasyon Walt Disney yapimi en isimli filmdir Tarihce20 yuzyilda Turk animasyonu 1940 larda Turkiye de ilk animasyon denemelerinden biri 1947 yilinda vefat eden karikaturist Cemal Nadir Guler in yarattigi Amcabey isimli cizgi roman tiplemesini kendi imkanlariyla canlandirmaya calismasidir fakat teknik ve maddi imkansizliklar nedeniyle bu caba sonucsuz kalmistir 1947 1949 yillari arasinda Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nde egitmen olarak gorev alan Vedat Ar in bir grup ogrencisiyle beraber urettigi uc dakikalik kisa canlandirma Zeybek Oyunu ilk Turk animasyonu olarak anilmaktadir 1950 lerde ise Turgut Demirag in yapimciliginda Yuksel Unsal in yonetiminde 1951 57 yillari arasinda yapimi tamamlanan ve Turkiye nin ilk uzun metraj animasyon calismasi olarak gosterilmesi beklenen Evvel Zaman Icinde isimli film renklendirme islemleri icin gonderildigi ABD de kaybolmustur Bu donemde Vedat Ar tarafindan kurulan Filmar Studyosu kisa film calismalarini surdurmus Suheyl Gurbaskan tarafindan kurulan Istanbul Reklam Ajansi ise animasyonu reklam sektorunde degerlendirmek uzere daha fazla karikaturist istihdam etmistir 1960 li yillarda Turkiye nin ilk devlet televizyonu TRT nin kurulmasiyla birlikte oldukca fazla reklam ajansi kurulmus ve Turk animasyon calismalari da cogunlukla reklam uzerine gerceklestirilmistir 1970 ler ve 1980 ler reklam sektoruyle tecrube kazanan Turk animasyonunun bir sanat urunu olarak deger kazandigi odullu festivallerin gerceklestirildigi ve Turk filmlerinin yurt disindaki festivallere ilk kez katilim gosterdigi yillara denk gelir Bu donemde Tan Oral in TRT Kultur ve Sanat Bilim Odulleri Kisa Film Yarismasi nda birinci secilen Sansur isimli kisa filmi TRT tarafindan soz verildigi halde televizyonda yayinlanmamistir Amentu Gemisi Nasil Yurudu isimli kisa film ise Annecy Uluslararasi Animasyon Film Festivali gosterilen ilk Turk yapimi olmustur Ates Benice nin Stereo isimli kisa film Zagreb Film Festivali nde gosterilmis Ali Murat Erkorkmaz in Quick Caseisimli kisasi da yine Annecy de yer bulmustur Ayrica 1988 yilinda Dervis Pasin tarafindan hazirlanan Bogac Han isimli 50 dakikalik film ilk uzun metraj Turk animasyonu olarak kabul edilir 1990 larla birlikte Eskisehir Anadolu Universitesi nde Turkiye de ilk defa animasyon bolumunun kurulmasiyla okullu canlandirmacilarin yetistirilmesi icin onemli bir adim atilmistir Yine 1993 senesinde Cizgi Filmciler Dernegi kurulmus ve dernek Kultur ve Turizm Bakanligi nca desteklenmistir Buna karsin animasyon bu donemde de reklam sektoruyle var olmaya devam etmistir Ozel kanallarin ardi sira acilmasiyla birlikte reklam sektorunde ozellikle uc boyutlu canlandirma teknikleri siklikla kullanilmistir 21 yuzyilda Turk animasyonu 2000 ler farkli universitelerde yeni animasyon bolumlerinin acilmasi ve 2008 yilinda TRT Cocuk kanalinin kurulmasiyla birlikte Turk animasyonu hic olmadigi kadar talep gormeye ve var olmaya baslamasina taniklik etti 2010 lar ile birlikte sektorde firma sayisi ve deneyim oldukca artti Devlet kanali disinda ozel kanallara da televizyon dizileri uretilir hale geldi Dahasi televizyon projeleri sinemaya uzun metraj olarak uyarlanir hale geldi Sinema icin yerli yapim animasyon ve canli cekimin bir arada oldugu filmler uretildi 2011 yilinda Canlandiranlar Dernegi 2012 yilinda ASIFA Turkiye kuruldu Yerli yapim kisa animasyonlar yurt disinda festivallerde Turkiye seckilerinde sergilenmeye basladi Bu donemde reklam sektorunden deneyimli Mehmet Kurtulus ve Ayse Unal in ortak yonettikleri cizgi roman uyarlamasi yetiskin animasyonu Kotu Kedi Serafettin Annecy de uzun metraj seckisinde yer alan ilk Turk filmi oldu Film onlarca festival katilimi ve cesitli oduller icin adayliklar almasinin yani sira bircok ulkede dublajlanarak sinema ve televizyonlarda gosterildi DVD Blu ray ve VOD icin yayinlandi Turk animasyon listeleriDaha fazla bilgi icin Turk animasyon sinema filmleri listesiKaynakca Reklam sektorunun duayen ismi hayata veda etti MedyaRadar com 30 Ocak 2017 14 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2018 Altin Portakal da sansure karsi Sansur Milliyet 11 Eylul 2012 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2018 Mutlu Sefa 16 Agustos 2014 timeturk com 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Aralik 2018 TRT Cocuk yayina gecti Radikal 1 Kasim 2008 15 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Aralik 2018