Demir dikeni (Latince: calcitrapa), özellikle tahkimatlarda korumayı artırmaya yarayan anti personel silahı ve engelidir. İki veya daha çok çivi veya metalde malzemenin bir dört yüzlü oluşturacak şekilde birleştirilmesinden meydana gelir.
Etimoloji
Kelimenin aslı Latince calcitrapa kelimesinden gelir. Yine Latince tribulus kelimesi de üzerine yalınayak basıldığında yaralanmaya yol açan yabani kimyongiller veya denizkestanesini tanımlar.
Tarihçe
Demir dikenlerin en erken olarak MÖ 331 yılındaki Gaugamela Savaşı'nda kullanıldığı tarihçi tarafından yazılır. Roma İmparatorluğu zamanında demir dikenine murex ferreus denilmiştir. Partlar tarafından Romalılara karşı Carrhae Muharebesinde başarıyla kullanılmıştır.
Japonlar tarafından kullanılan demir dikenine makibişi denilir. Samuray tahkimatlarını korumak için geliştirilmiştir. Feodal Japonya'da yaygınlıkla kullanılan sandaletleri kolaylıkla delebilecek şekilde tasarlanmıştır.
Demir dikeni II. Dünya Savaşı sırasında ve günümüzde özel harekât birliklerince sıkça kullanılmaktadır.
Kullanımı
Demir dikeni hayvan, savaş fili, insan ve develerin ilerleyişini yavaşlatıp durdurabilir. Modern çağlarda lastik tekerlekli taşıtlara karşı da kullanılabilmektedir. Günümüzde özellikle toplumsal olaylarda, gösterilerde bulundurulması ve kullanılması yasaklanmıştır.
Türleri
Demir dikeni benzeri bir mantığa sahip olan punji kazığı da yere dik olarak yerleştirilmiş ucu sivriltilmiş kazıklardan oluşur. Bu tür tahkimat üzerine basma şeklinde değil, kazıklarla dolu bir çukura düşme veya bubi tuzağı sonucu çarpma şeklinde çalışır.
II. Dünya Savaşı sırasında devasa demir dikenleri anti-tank engelleri olarak kullanılmıştır. Benzer şekilli ejderha dişi de bu amaçla kullanılmıştır. Bu tür tahkimat özellikle Normandiya Çıkartması sırasında yoğunlukla kullanılmıştır.
Arma olarak kullanımı
Demir dikeni simgesi arma biliminde sık kullanılır. Çok sayıda soylu aile ve askerî birliğin de simgesidir.
Galeri
- Lüksemburg'daki Boulaide eyalet armasında demir dikeni simgesi
- 17. yüzyıl Rus demir dikenleri
- Vietnam Savaşında kullaılan bir demir dikeni
- Japonya'da kullanılan makibişi
- Normandiya Çıkartması sırasında kullanılan demir dikeni benzeri tahkimat
- Demir dikeni felsefesiyle betondan dökülen sivil tahkimat limanlarda dalgakıran vazifesi görür, Tallinn Limanı.
Kaynakça
- ^ Ayak tuzağı olarak çevrilebilir
- ^ Sivri uçlu demir anlamındadır
- ^ Tarihçi Vegetius'a göre Romalıların savaş arabalarına karşı ilk başlarda başarısız olan Partlar, atlardan herhangi birisinin devre dışı bırakılmasıyla bu silahın atıl duruma düştüğünü keşfedip, atların önüne demir dikenleri atmaya başlamıştır.
- ^ ABD Illinois eyaletindeki ilgili kanun metni 2 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 18 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
- ^ ABD III. Kolordusunun simgesidir 9 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 18 Nisan 2013 tarihinde erişilmiştir
Wikimedia Commons'ta Demir dikeni ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Demir dikeni Latince calcitrapa ozellikle tahkimatlarda korumayi artirmaya yarayan anti personel silahi ve engelidir Iki veya daha cok civi veya metalde malzemenin bir dort yuzlu olusturacak sekilde birlestirilmesinden meydana gelir Demir dikeniEtimolojiKelimenin asli Latince calcitrapa kelimesinden gelir Yine Latince tribulus kelimesi de uzerine yalinayak basildiginda yaralanmaya yol acan yabani kimyongiller veya denizkestanesini tanimlar TarihceDemir dikenlerin en erken olarak MO 331 yilindaki Gaugamela Savasi nda kullanildigi tarihci tarafindan yazilir Roma Imparatorlugu zamaninda demir dikenine murex ferreus denilmistir Partlar tarafindan Romalilara karsi Carrhae Muharebesinde basariyla kullanilmistir Japonlar tarafindan kullanilan demir dikenine makibisi denilir Samuray tahkimatlarini korumak icin gelistirilmistir Feodal Japonya da yayginlikla kullanilan sandaletleri kolaylikla delebilecek sekilde tasarlanmistir Demir dikeni II Dunya Savasi sirasinda ve gunumuzde ozel harekat birliklerince sikca kullanilmaktadir KullanimiDemir dikeni hayvan savas fili insan ve develerin ilerleyisini yavaslatip durdurabilir Modern caglarda lastik tekerlekli tasitlara karsi da kullanilabilmektedir Gunumuzde ozellikle toplumsal olaylarda gosterilerde bulundurulmasi ve kullanilmasi yasaklanmistir TurleriDemir dikeni benzeri bir mantiga sahip olan punji kazigi da yere dik olarak yerlestirilmis ucu sivriltilmis kaziklardan olusur Bu tur tahkimat uzerine basma seklinde degil kaziklarla dolu bir cukura dusme veya bubi tuzagi sonucu carpma seklinde calisir II Dunya Savasi sirasinda devasa demir dikenleri anti tank engelleri olarak kullanilmistir Benzer sekilli ejderha disi de bu amacla kullanilmistir Bu tur tahkimat ozellikle Normandiya Cikartmasi sirasinda yogunlukla kullanilmistir Arma olarak kullanimiDemir dikeni simgesi arma biliminde sik kullanilir Cok sayida soylu aile ve askeri birligin de simgesidir GaleriLuksemburg daki Boulaide eyalet armasinda demir dikeni simgesi 17 yuzyil Rus demir dikenleri Vietnam Savasinda kullailan bir demir dikeni Japonya da kullanilan makibisi Normandiya Cikartmasi sirasinda kullanilan demir dikeni benzeri tahkimat Demir dikeni felsefesiyle betondan dokulen sivil tahkimat limanlarda dalgakiran vazifesi gorur Tallinn Limani Kaynakca Ayak tuzagi olarak cevrilebilir Sivri uclu demir anlamindadir Tarihci Vegetius a gore Romalilarin savas arabalarina karsi ilk baslarda basarisiz olan Partlar atlardan herhangi birisinin devre disi birakilmasiyla bu silahin atil duruma dustugunu kesfedip atlarin onune demir dikenleri atmaya baslamistir ABD Illinois eyaletindeki ilgili kanun metni 2 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 18 Nisan 2013 tarihinde erisilmistir ABD III Kolordusunun simgesidir 9 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 18 Nisan 2013 tarihinde erisilmistir Wikimedia Commons ta Demir dikeni ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir