Karlı, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.
Karlı | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Karlı Karlı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Ardanuç |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1276 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 70 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08390 |
Tarihçe
Karlı köyünün eski adı Diagarmoçi'dir. Gürcüce kaynaklarda Diagarmoçi'nin (დიაგარმოჩი) yanı sıra Diakarmuçi / Diagarmuçi (დიაკარუჩი / დიაგარუჩი) biçiminde de yazılan bu yer adı, Türkçeye Diyagormuç, Diyağarmış, Diyagarmiş gibi farklı biçimlerde girmiştir. Nitekim Artvin vilayeti üzerine 1927 yılında yayımlanan bir kaynakta Diyakarmuç / Diyagarmuç (دیاكرموچ) olarak geçer.93 Harbi'nde Artvin bölgesini ele geçiren Ruslar ise, köyü Diakurmuç (Диакурмуч) adıyla kaydetmiştir.
Diagarmoçi'nin yer aldığı Klarceti, Orta Çağ'da Gürcistan'ın güneybatı topraklarını oluşturan bölgelerden biriydi. Osmanlılar bölgeyi ve Diagarmoçi köyünü 16. yüzyılın ortasında Gürcülerden ele geçirdi. 1574 tarihli Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterinde "Degirmuç" olarak geçen köyün nüfusu 12 haneden (yaklaşık 60 kişi) oluşuyordu. Nüfusun tamamı Hristiyan olarak kaydedilmişti. Sonraki yirmi yıl içinde köyün nüfusu iki hane azalmış ve 1595 tarihli Defter-i Mufassal-i Liva-i Ardanuç adlı Osmanlı tahrir defterine köyde 10 hane (yaklaşık 50) kalmıştı. Bu tarihte 8 hane Hristiyan, 2 hane Müslüman olarak kaydedilmiştir. Diagarmoçi halkının 16. yüzyılın sonundan itibaren Müslüman olduğu bu kayıttan anlaşılmaktadır.
Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amacıyla 1835 yılında gerçekleştirdiği nüfus tespitinde Diagarmoçi'de 32 hanede 87 erkek yaşıyordu. Bu tarihte Osmanlı idaresi sadece erkek nüfus tespit ediyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun 174 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Nitekim Rus idaresi 1886 yılında köyde 258 kişi tespit etmiştir. Nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmiştir. Oysa Vakeni (ვაკენი), Korancauli (ყორანჯაული), Sasireti (სასირეთი), Masrevani (მასრევანი), Çolketi (ჩოლქეთი), Coti (ჯოთი), Sathe (სათხე), Çiço (ჭიჭო) ve Zeubani (ზეუბანი) gibi yer adları köyün bir Gürcü yerleşmesi olduğuna işaret etmektedir. Bu tespitte Müslüman olmuş Gürcüler "Türk" olarak kaydedilmiş olmalıdır. Bu sırada Diagarmuçi, Artvin Okrugu'nun Ardanuç kazasında (uçastok) hem köyün hem de bir nahiyenin adıydı. Diagarmuçi nahiyesi (сельское общество: kırsal topluluk), Aharşia, Diagarmuçi, Kaşıkçı, Metsageli, Hertvisi ve Şavgulari olmak üzere altı köyü kapsıyordu. Diagarmuçi nahiyesinde, tamamı "Türk" olarak kaydedilmiş olan 828 kişi yaşıyordu. Diagarmuçi köyü nüfus açısından bu nahiyenin en büyük yerleşmesiydi.
Diagarmoçi, Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra, bir süre bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 1921 yılında, Sovyet Rusya'nın Gürcistan'ı işgali sırasında, Ankara Hükümeti'nin verdiği ültimatom üzerine Gürcistan hükûmeti Artvin ve Ardahan bölgelerinden çekildi. 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Diagarmoçi köyü Türkiye'ye bırakıldı.
Diagarmoçi, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında "Diyagarmuç" olarak kaydedilmiştir. Bu sırada köy Artvin livasının Ardanuç nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 35 hanede yaşayan 123 kişiden oluşuyordu. Diagarmoçi / Diyagarmuç Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Karlı olarak değiştirildi. Köyün eski adı zaman içinde "Diyagarmiş"e dönüşmüştür. Adının değişmiş olmasına karşın, köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Karlı (Diyagarmiş)" biçiminde geç döneme kadar resmi yayınlarda kullanılmıştır.
Diagarmoçi köyünün 2 km güneyinde bulunan Diagarmiç Kilisesi'nden günümüze sadece yıkıntıları kalmıştır.
Coğrafya
Karlı köyü, Artvin il merkezine 49 km, Ardanuç ilçe merkezine 7 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 70 |
2020 | 65 |
2019 | 64 |
2018 | 58 |
2017 | 56 |
2016 | 60 |
2015 | 56 |
2014 | 59 |
2013 | 69 |
2012 | 41 |
2011 | 39 |
2010 | 47 |
2009 | 53 |
2008 | 64 |
2007 | 44 |
2000 | 99 |
1990 | 175 |
1985 | 215 |
Kaynakça
- ^ "Karli, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 16 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Ardanuç Karlı Köy Nüfusu". Nufusune.com. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
- ^ "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 80, ISBN 978-9941-9123-9-9". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 34, 38, ISBN 978-9941-0-8969-5". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 115". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ a b ""Ardanuç kazası (1886 Yılı)" (Rusça)". 24 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 34, ISBN 978-9941-0-8969-5". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 38, ISBN 978-9941-0-8969-5". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ "2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 184, ISBN 978-9941-9123-9-9". 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 3 cilt; 2. cilt, s. 41.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 142, .
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2021.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 136, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2022.
Dış bağlantılar
- Karlı, Ardanuç için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karli Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bir koydur KarliKoyArtvin in Turkiye deki konumuKarliKarli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceArdanucCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1276 mNufus 2021 Toplam70Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08390TarihceKarli koyunun eski adi Diagarmoci dir Gurcuce kaynaklarda Diagarmoci nin დიაგარმოჩი yani sira Diakarmuci Diagarmuci დიაკარუჩი დიაგარუჩი biciminde de yazilan bu yer adi Turkceye Diyagormuc Diyagarmis Diyagarmis gibi farkli bicimlerde girmistir Nitekim Artvin vilayeti uzerine 1927 yilinda yayimlanan bir kaynakta Diyakarmuc Diyagarmuc دیاكرموچ olarak gecer 93 Harbi nde Artvin bolgesini ele geciren Ruslar ise koyu Diakurmuc Diakurmuch adiyla kaydetmistir Diagarmoci nin yer aldigi Klarceti Orta Cag da Gurcistan in guneybati topraklarini olusturan bolgelerden biriydi Osmanlilar bolgeyi ve Diagarmoci koyunu 16 yuzyilin ortasinda Gurculerden ele gecirdi 1574 tarihli Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterinde Degirmuc olarak gecen koyun nufusu 12 haneden yaklasik 60 kisi olusuyordu Nufusun tamami Hristiyan olarak kaydedilmisti Sonraki yirmi yil icinde koyun nufusu iki hane azalmis ve 1595 tarihli Defter i Mufassal i Liva i Ardanuc adli Osmanli tahrir defterine koyde 10 hane yaklasik 50 kalmisti Bu tarihte 8 hane Hristiyan 2 hane Musluman olarak kaydedilmistir Diagarmoci halkinin 16 yuzyilin sonundan itibaren Musluman oldugu bu kayittan anlasilmaktadir Osmanli idaresinin askere alma ve vergi tahsil etme amaciyla 1835 yilinda gerceklestirdigi nufus tespitinde Diagarmoci de 32 hanede 87 erkek yasiyordu Bu tarihte Osmanli idaresi sadece erkek nufus tespit ediyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun 174 kisiden olustugu ortaya cikar Nitekim Rus idaresi 1886 yilinda koyde 258 kisi tespit etmistir Nufusun tamami Turk olarak kaydedilmistir Oysa Vakeni ვაკენი Korancauli ყორანჯაული Sasireti სასირეთი Masrevani მასრევანი Colketi ჩოლქეთი Coti ჯოთი Sathe სათხე Cico ჭიჭო ve Zeubani ზეუბანი gibi yer adlari koyun bir Gurcu yerlesmesi olduguna isaret etmektedir Bu tespitte Musluman olmus Gurculer Turk olarak kaydedilmis olmalidir Bu sirada Diagarmuci Artvin Okrugu nun Ardanuc kazasinda ucastok hem koyun hem de bir nahiyenin adiydi Diagarmuci nahiyesi selskoe obshestvo kirsal topluluk Aharsia Diagarmuci Kasikci Metsageli Hertvisi ve Savgulari olmak uzere alti koyu kapsiyordu Diagarmuci nahiyesinde tamami Turk olarak kaydedilmis olan 828 kisi yasiyordu Diagarmuci koyu nufus acisindan bu nahiyenin en buyuk yerlesmesiydi Diagarmoci Rus hakimiyetinin sona ermesinden sonra bir sure bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 1921 yilinda Sovyet Rusya nin Gurcistan i isgali sirasinda Ankara Hukumeti nin verdigi ultimatom uzerine Gurcistan hukumeti Artvin ve Ardahan bolgelerinden cekildi 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda imzalanan Moskova Antlasmasi yla da Diagarmoci koyu Turkiye ye birakildi Diagarmoci 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Diyagarmuc olarak kaydedilmistir Bu sirada koy Artvin livasinin Ardanuc nahiyesine bagliydi ve nufusu 35 hanede yasayan 123 kisiden olusuyordu Diagarmoci Diyagarmuc Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Karli olarak degistirildi Koyun eski adi zaman icinde Diyagarmis e donusmustur Adinin degismis olmasina karsin koyun eski adi yeni adiyla birlikte Karli Diyagarmis biciminde gec doneme kadar resmi yayinlarda kullanilmistir Diagarmoci koyunun 2 km guneyinde bulunan Diagarmic Kilisesi nden gunumuze sadece yikintilari kalmistir CografyaKarli koyu Artvin il merkezine 49 km Ardanuc ilce merkezine 7 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 702020 652019 642018 582017 562016 602015 562014 592013 692012 412011 392010 472009 532008 642007 442000 991990 1751985 215Kaynakca Karli Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 16 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Ardanuc Karli Koy Nufusu Nufusune com 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2022 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 80 ISBN 978 9941 9123 9 9 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 34 38 ISBN 978 9941 0 8969 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 115 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Agustos 2021 a b Ardanuc kazasi 1886 Yili Rusca 24 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 34 ISBN 978 9941 0 8969 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 38 ISBN 978 9941 0 8969 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 184 ISBN 978 9941 9123 9 9 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 3 cilt 2 cilt s 41 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 142 ISBN 978 9944 197 52 6 1980 Genel Nufus Sayimi Ankara 1981 PDF 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Agustos 2021 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 136 ISBN 9789941478178 a b c d YerelNet org tr 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2022 Dis baglantilarKarli Ardanuc icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft