Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nörorejenerasyon, sinir dokusu ve sinir hücresinin yeniden oluşması veya onarılmasını ifade eder. Çoğu mekanizmalar buna, yeni nörogliaların, aksonların, miyelinlerin veya sinapsların oluşmasını da ekler. Nörorejenerasyonda, çevresel sinir sistemi (ÇSS) ile merkezi sinir sistemi (MSS) arasında, işlevsel mekanizmalar ve bilhassa büyüklük ve hız farklılıkları vardır. Bir akson hasar gördüğünde, Wallerian dejenerasyonuna maruz kalan distal (uç) bölge, (miyelin kılıfını) kaybeder. Proksimal (yakınsal) bölge ya apoptozis ya da onarılabilir maruz kalır. MSS'de, nöroglia ölü sinapsları istila ederek sinaptik ayrılmaya sebep olur.
Çevresel sinir sistemi rejenerasyonu
Çevresel sinir sistemindeki (ÇSS) nörorejenerasyonu ciddi derecede meydana gelir. Yakınsal bölgede aksonal filizler oluşur ve uç bölgeye girene kadar büyürler. Filizlerin büyümesi, Schwann hücrelerinde saklanan tarafından gerçekleştirilir. ÇSS hasarı, hasarlı doku gibi enkazların uzaklaştırılması için fagositler, Schwann hücreleri ve makrofajların derhal lezyonlu bölgeye göç etmesine neden olur. Akson hasar görürse, hücre gövdesine eklenen uç yakınsal bölge olarak belirlenirken, diğer uç distal bölge olarak belirlenir. Hasardan sonra, yakınsal uç şişer ve dejenerasyona maruz kalır. Fakat enkazlar temizlendikten sonra, aksonların filizlenmesi başlar ve var olan algılanır. Hücre gövdesi sağlam kaldığı müddetçe yakınsal aksonlar tekrar büyüyebilir ve endonöryum kanaldaki Schwann hücreleri ile bağlantı sağlar. İnsan aksonunun büyüme hızı, küçük sinirlerde günde 2 mm'ye ve büyük sinirlerde günde 5 mm'ye ulaşabilir. Distal bölge, hasardan birkaç saat sonra aksonlar ve miyelin Wallerian dejenerasyonuna maruz kalır, fakat endonöryum sağlamdır. Rejenerasyonun sonraki aşamalarında sağlam olan endonöryum, büyüyen aksonların uygun yerlere gitmesini sağlar. Wallerian dejenerasyonu esnasında, Schwann hücreleri endonöryum boyunca dizilerek büyürler ve bir Bünger bantı (boB) meydana getirirler. Bu bant endonöryumu korur. Ayrıca makrofajlar ve Schwann hücreleri, tekrar büyümeyi sağlayan serbest bırakır.
Merkezi sinir sistemi rejenerasyonu
Çevresel sinir sistemi hasarının aksine merkezi sinir sistemi çok yaygın bir hasar değildir. Glial ve ortam engelleyici etkileri tarafından kısıtlanır. İzinsiz büyüme ortamındaki düşman, miyelinli inhibitörler, astrositler, , oligodendrosit atalar ve mikrogliya ile taşınarak oluştururlar. MSS'deki ortam, özellikle travma sonrasında, miyelin ve sinir hücrelerinin onarılmasına karşı koyar. Büyüme faktörleri, ifade edilmez veya tekrar ifade edilir. Örneğin, ekstrasellüler matriks, eksik kalan . Glial yaralar hızla biçimlenir ve glia, engelleme ve akson onarma gibi faktörleri etkin olarak oluşturur. Örneğin, NOGO ve NI-35. Aksonların kendileri de, azalmasından dolayı zamanla büyüme potansiyellerine kaybeder.
Aksonal büyümenin engellenmesi
Glial tümör formasyonu sinir sisteminde aşağıda hasarlarda meydana gelir. Merkezi sinir sisteminde bu glial tümör formasyonu, nörorejenerasyonunu önemli derecede engelleyerek işlev kaybına neden olur. Birkaç molekül türü, glial tümör formasyonunu tetiklemek ve oluşturmak için serbest bırakılır. B-1 ve B-2 büyüme faktörlerinin dönüşümü interlökinler ve sitokinler tümör formasyonunun başlamasında rol oynar. Nörorejenerasyonunun engellenmesi, hasarlı bölgedeki reaktif astrositlerin akümülasyonunun bir sonucudur.
Klinik tedaviler
Cerrahi
Cerrahi müdahale, çevresel sinir sisteminde bir kesik veya kopma olduğunda yapılabilir. Buna, "çevresel sinir estetik ameliyatı" denir. Hasarlı sinir teşhis edilir ve ortaya çıkartılır. Böylece normal sinir dokusu, büyüteç veya kullanılarak büyütülür ve hasar derecesine göre yukarı veya aşağı doğru değerlendirilir. Eğer sinirin büyük bir bölümü, sinir ezikliği veya gerilmesinden dolayı hasar gördüyse, sinir büyük bir alanda açığa çıkartılmalıdır. Sinirin hasarlı bölümü alınır. Ardından çok küçük dikişler kullanılarak kesilen sinir uçları dikkatlice birleştirilir. Sinir onarımı, olabildiğince sağlam ve basit dokularla kaplanmalı, deri kapatılmalıdır. Yapılan anestezinin türü, hasarın karmaşıklığına bağlıdır. Cerrahi turnike hemen hemen daima uygulanır.
Prognoz
Kopan bir çevresel sinire cerrahi müdahale yapıldıktan sonra, aşağıdaki birkaç faktöre bağlı olarak beklentiler şunlardır:
- Yaş: Cerrahi müdahale yapıldıktan sonra hasarlı bir sinirin kurtarılması genellikle hastanın yaşına bağlıdır. Genç çocuklar, kapalı normal sinir işlevini kurtarabilir bir hastanın elindeki bir sinirin kesilmesinde yalnızca koruma duyusunun kurtarılması beklenir. Bu da sıcak/soğuk ve sivri/körü (sivri olmayan) ayırt edebilir
- Hasar mekanizması: Bıcak kesiği gibi sivri hasarlar, sinirin yalnızca çok kısa bir bölümüne zarar verebilir. Buraya doğrudan dikiş atılabilir. Tersine, ezilerek veya gerilerek kopan sinirlerde büyük bir bölüm zarar görmüş olabilir. Bu sinir hasarlarını tedavi etmek daha zordur ve başarıda daha düşüktür. Ayrıca kemik, kas ve deri hasarı gibi ortak hasarlarda siniri kurtarma daha zordur.
- Hasarın derecesi: Bir sinir onarıldıktan sonra, sinir uçlarındaki rejenerasyon, tüm yönlere doğru büyür. Örneğin el bileğindeki bir hasarlı bir sinir normalde başparmaktaki duyuyu algılarken, başparmağın ucuna doğru büyür.
Otolog sinir nakli
Bu zamanda otolog sinir nakli, çevresel sinir sistemindeki büyük lezyon boşluklarının onarılması için kullanılan kliniksel tedaviler altın çağını yaşıyor. Sinirlerin gerilme esnasında onarılmamaları önemlidir. Aksi takdirde eğer kesilen uçlar arasında bir boşluk oluşur. Sinir bölümleri, vücudun diğer parçalarından alınır (donör kısmından) ve boşluğun karşısındaki aksonal rejenerasyona endonöryum sağlamak için lezyonun içine yerleştirilir. Yine de bu mükemmel bir tedavi değildir. Bunda yalnızca kısıtlı işlev kurtarılabilir. Ayrıca kısmi deinnervasyona donör tarafında sıkça rastlanır ve dokuyu kurtarmak için cerrahi müdahalenin birkaç kez tekrarlanması gerekir.
Aynı nakiller ve benzer nakiller
Sinir (oto nakil) çeşitleri, (aynı nakil) ve (benzer nakil)dir. Aynı nakilde, nakledilecek doku bir kişiden alınır ve alıcıya nakledilir. Benzer nakilde donör dokusu bir türden alınır, diğerine nakledilir. Aynı nakil ile benzer nakil, oto nakil olarak aynı dezavantajlara sahiptir. Ayrıca, bağışıklık tepkilerinin dokuyu reddedebileceği de hesaba katılmalıdır. Bu tür nakilde bağışıklığı önlemek gerekir. Bir kişiden veya hayvandaki doku alınacağı zaman hastalık bulaştırma da bir faktör olabilir. Bu yüzden aynı nakil ile benzer nakil tam anlamıyla oto nakil kapsamına girmez. Sinir dokusu oto naklinde bir eksiklik olduğunda bunlara başvurulabilir.
Sinir nakli
Oto nakilde alınan işlevlerde kısıtlama olduğunda, nörorejenerasyonu ve onarımı için mevcut altın standart uygulanır. Yeni araştırması, aksonal büyümeye kılavuzluk etmek için yapay sinir naklinin gelişimi üzerine odaklandı. Yapay sinir nakli oluşumu entübülasyon olarak da bilinir. Çünkü sinir uçları ve aradaki boşluklar biyolojik ve sentetik malzemeden yapılan bir tüp içinde tutulur.
Bağışıklık
Bir araştırma yolu, inhibitör proteinlerinden oluşan hapları kullanmaktır. Kullanılabilir yöntemler bu proteinlere karşı aşı (edinilmiş bağışıklık sistemi) veya daha önceden var olan antikorlar (pasif bağışıklık). Monoklonal antikorlar da, NI-35 ve NOGO gibi önleyici faktörlere karşı kullanılabilir.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nororejenerasyon sinir dokusu ve sinir hucresinin yeniden olusmasi veya onarilmasini ifade eder Cogu mekanizmalar buna yeni noroglialarin aksonlarin miyelinlerin veya sinapslarin olusmasini da ekler Nororejenerasyonda cevresel sinir sistemi CSS ile merkezi sinir sistemi MSS arasinda islevsel mekanizmalar ve bilhassa buyukluk ve hiz farkliliklari vardir Bir akson hasar gordugunde Wallerian dejenerasyonuna maruz kalan distal uc bolge miyelin kilifini kaybeder Proksimal yakinsal bolge ya apoptozis ya da onarilabilir maruz kalir MSS de noroglia olu sinapslari istila ederek sinaptik ayrilmaya sebep olur Cevresel sinir sistemi rejenerasyonuCevresel sinir sistemindeki CSS nororejenerasyonu ciddi derecede meydana gelir Yakinsal bolgede aksonal filizler olusur ve uc bolgeye girene kadar buyurler Filizlerin buyumesi Schwann hucrelerinde saklanan tarafindan gerceklestirilir CSS hasari hasarli doku gibi enkazlarin uzaklastirilmasi icin fagositler Schwann hucreleri ve makrofajlarin derhal lezyonlu bolgeye goc etmesine neden olur Akson hasar gorurse hucre govdesine eklenen uc yakinsal bolge olarak belirlenirken diger uc distal bolge olarak belirlenir Hasardan sonra yakinsal uc siser ve dejenerasyona maruz kalir Fakat enkazlar temizlendikten sonra aksonlarin filizlenmesi baslar ve var olan algilanir Hucre govdesi saglam kaldigi muddetce yakinsal aksonlar tekrar buyuyebilir ve endonoryum kanaldaki Schwann hucreleri ile baglanti saglar Insan aksonunun buyume hizi kucuk sinirlerde gunde 2 mm ye ve buyuk sinirlerde gunde 5 mm ye ulasabilir Distal bolge hasardan birkac saat sonra aksonlar ve miyelin Wallerian dejenerasyonuna maruz kalir fakat endonoryum saglamdir Rejenerasyonun sonraki asamalarinda saglam olan endonoryum buyuyen aksonlarin uygun yerlere gitmesini saglar Wallerian dejenerasyonu esnasinda Schwann hucreleri endonoryum boyunca dizilerek buyurler ve bir Bunger banti boB meydana getirirler Bu bant endonoryumu korur Ayrica makrofajlar ve Schwann hucreleri tekrar buyumeyi saglayan serbest birakir Merkezi sinir sistemi rejenerasyonuCevresel sinir sistemi hasarinin aksine merkezi sinir sistemi cok yaygin bir hasar degildir Glial ve ortam engelleyici etkileri tarafindan kisitlanir Izinsiz buyume ortamindaki dusman miyelinli inhibitorler astrositler oligodendrosit atalar ve mikrogliya ile tasinarak olustururlar MSS deki ortam ozellikle travma sonrasinda miyelin ve sinir hucrelerinin onarilmasina karsi koyar Buyume faktorleri ifade edilmez veya tekrar ifade edilir Ornegin ekstraselluler matriks eksik kalan Glial yaralar hizla bicimlenir ve glia engelleme ve akson onarma gibi faktorleri etkin olarak olusturur Ornegin NOGO ve NI 35 Aksonlarin kendileri de azalmasindan dolayi zamanla buyume potansiyellerine kaybeder Aksonal buyumenin engellenmesiGlial tumor formasyonu sinir sisteminde asagida hasarlarda meydana gelir Merkezi sinir sisteminde bu glial tumor formasyonu nororejenerasyonunu onemli derecede engelleyerek islev kaybina neden olur Birkac molekul turu glial tumor formasyonunu tetiklemek ve olusturmak icin serbest birakilir B 1 ve B 2 buyume faktorlerinin donusumu interlokinler ve sitokinler tumor formasyonunun baslamasinda rol oynar Nororejenerasyonunun engellenmesi hasarli bolgedeki reaktif astrositlerin akumulasyonunun bir sonucudur Klinik tedavilerCerrahi Cerrahi mudahale cevresel sinir sisteminde bir kesik veya kopma oldugunda yapilabilir Buna cevresel sinir estetik ameliyati denir Hasarli sinir teshis edilir ve ortaya cikartilir Boylece normal sinir dokusu buyutec veya kullanilarak buyutulur ve hasar derecesine gore yukari veya asagi dogru degerlendirilir Eger sinirin buyuk bir bolumu sinir ezikligi veya gerilmesinden dolayi hasar gorduyse sinir buyuk bir alanda aciga cikartilmalidir Sinirin hasarli bolumu alinir Ardindan cok kucuk dikisler kullanilarak kesilen sinir uclari dikkatlice birlestirilir Sinir onarimi olabildigince saglam ve basit dokularla kaplanmali deri kapatilmalidir Yapilan anestezinin turu hasarin karmasikligina baglidir Cerrahi turnike hemen hemen daima uygulanir Prognoz Kopan bir cevresel sinire cerrahi mudahale yapildiktan sonra asagidaki birkac faktore bagli olarak beklentiler sunlardir Yas Cerrahi mudahale yapildiktan sonra hasarli bir sinirin kurtarilmasi genellikle hastanin yasina baglidir Genc cocuklar kapali normal sinir islevini kurtarabilir bir hastanin elindeki bir sinirin kesilmesinde yalnizca koruma duyusunun kurtarilmasi beklenir Bu da sicak soguk ve sivri koru sivri olmayan ayirt edebilir Hasar mekanizmasi Bicak kesigi gibi sivri hasarlar sinirin yalnizca cok kisa bir bolumune zarar verebilir Buraya dogrudan dikis atilabilir Tersine ezilerek veya gerilerek kopan sinirlerde buyuk bir bolum zarar gormus olabilir Bu sinir hasarlarini tedavi etmek daha zordur ve basarida daha dusuktur Ayrica kemik kas ve deri hasari gibi ortak hasarlarda siniri kurtarma daha zordur Hasarin derecesi Bir sinir onarildiktan sonra sinir uclarindaki rejenerasyon tum yonlere dogru buyur Ornegin el bilegindeki bir hasarli bir sinir normalde basparmaktaki duyuyu algilarken basparmagin ucuna dogru buyur Otolog sinir nakli Bu zamanda otolog sinir nakli cevresel sinir sistemindeki buyuk lezyon bosluklarinin onarilmasi icin kullanilan kliniksel tedaviler altin cagini yasiyor Sinirlerin gerilme esnasinda onarilmamalari onemlidir Aksi takdirde eger kesilen uclar arasinda bir bosluk olusur Sinir bolumleri vucudun diger parcalarindan alinir donor kismindan ve boslugun karsisindaki aksonal rejenerasyona endonoryum saglamak icin lezyonun icine yerlestirilir Yine de bu mukemmel bir tedavi degildir Bunda yalnizca kisitli islev kurtarilabilir Ayrica kismi deinnervasyona donor tarafinda sikca rastlanir ve dokuyu kurtarmak icin cerrahi mudahalenin birkac kez tekrarlanmasi gerekir Ayni nakiller ve benzer nakiller Sinir oto nakil cesitleri ayni nakil ve benzer nakil dir Ayni nakilde nakledilecek doku bir kisiden alinir ve aliciya nakledilir Benzer nakilde donor dokusu bir turden alinir digerine nakledilir Ayni nakil ile benzer nakil oto nakil olarak ayni dezavantajlara sahiptir Ayrica bagisiklik tepkilerinin dokuyu reddedebilecegi de hesaba katilmalidir Bu tur nakilde bagisikligi onlemek gerekir Bir kisiden veya hayvandaki doku alinacagi zaman hastalik bulastirma da bir faktor olabilir Bu yuzden ayni nakil ile benzer nakil tam anlamiyla oto nakil kapsamina girmez Sinir dokusu oto naklinde bir eksiklik oldugunda bunlara basvurulabilir Sinir nakli Oto nakilde alinan islevlerde kisitlama oldugunda nororejenerasyonu ve onarimi icin mevcut altin standart uygulanir Yeni arastirmasi aksonal buyumeye kilavuzluk etmek icin yapay sinir naklinin gelisimi uzerine odaklandi Yapay sinir nakli olusumu entubulasyon olarak da bilinir Cunku sinir uclari ve aradaki bosluklar biyolojik ve sentetik malzemeden yapilan bir tup icinde tutulur Bagisiklik Bir arastirma yolu inhibitor proteinlerinden olusan haplari kullanmaktir Kullanilabilir yontemler bu proteinlere karsi asi edinilmis bagisiklik sistemi veya daha onceden var olan antikorlar pasif bagisiklik Monoklonal antikorlar da NI 35 ve NOGO gibi onleyici faktorlere karsi kullanilabilir Ayrica bakinizWallerian dejenerasyonu NLP Algisal Davranis Kontrolu