Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Rockwell sertlik deneyi, bir malzemenin batma derinliğine dayanan birimsiz bir sertlik ölçeği olup en yaygın olarak kullanılan sertlik ölçeğidir. Batıcı uç olarak; bilye uç veya çok sert malzemelerin ölçümünde kullanılan 120° uç açılı elmas koni batıcı uç ile sertlik ölçülür. Rockwell testinde, numuneye önce bir ön yük uygulanır ardından ana yük uygulanır ve yükü serbest bıraktıktan sonra batma derinliği ölçülür. Kullanılan batıcı ucun türü HRA, HRB, HRC, vb. skalalarla kaydedilen birimsiz bir sayıdır ve son harf ilgili Rockwell ölçeğidir.
Tarihçe
1908'de Viyanalı bir profesör olan Paul Ludwik tarafından bir fikir olarak tasarlanmasına rağmen, Rockwell sertlik testi, Amerika'da olan Bristol Connecticut'taki bir üretim şirketlerinden çalışan Stanley P. Rockwell ve Hugh M. Rockwell kardeşlerin, derinlik ölçmeye dayalı konik bir elmas batıcı uç testi kullanma fikrini genişletmesiyle ve Rockwell test cihazı tasarımı için patent başvurusunda bulunduğu 1914 yılında ticari önem kazandı. Bu test cihazının temel kriteri, ısıl işlemin çelik rulman ırkları üzerindeki etkilerini belirlemek için hızlı bir yöntem sağlamaktı. Rockwell'in en güçlü yönlerinden biri, ihtiyaç duyulan küçük girinti alanıydı. Ayrıca, hesaplamalara veya ikincil ölçümlere gerek kalmadan okumalar doğrudan olduğu için kullanımı çok daha kolaydır. Patent başvurusu 11 Şubat 1919'da onaylandı ve daha sonra 1924'te daha gelişmiş bir tasarım patenti verildi.
Rockwell Sertlik testi
Bir malzemenin Rockwell sertliğinin belirlenmesi, ön yükün ve ardından ana yükün uygulanmasını içerir. ön yük sıfır konumunu oluşturur. Ana yük uygulanır, daha sonra ikincil yük korunurken çıkarılır. Sıfır verisinden penetrasyon derinliği, üzerinde daha sert bir malzemenin daha düşük bir ölçüm sağladığı bir kadranla ölçülür. Yani, penetrasyon derinliği ve sertliği ters orantılıdır. Rockwell sertliğinin başlıca avantajı, sertlik değerlerini doğrudan gösterme yeteneğidir.
Rockwell testi, yapılan küçük girintiye dayanarak sertliği ölçmek için herhangi bir optik ekipman kullanmadığı için çok uygun maliyetlidir, bunun yerine numunedeki girintiyi ölçmek için makine içinde tüm hesaplamalar yapılır ve bir kez verildikten sonra okunması ve anlaşılması kolay bir şekilde net bir sonuç sağlar. Bu aynı zamanda testten önce ve sonra numuneye yapılması gereken herhangi bir yeniden işleme veya son işlem yapılmasını da önler. Bununla birlikte, testlerden yapılan en küçük girintiler potansiyel olarak sertlikte yanlış ölçümlere neden olabileceğinden ve felakete yol açabileceğinden, numuneleri iki kez kontrol etmek çok önemlidir. Zamanla, Rockwell ölçeğindeki indenter de yanlış hale gelebilir ve doğru ve hassas sertlik ölçümleri sağlamak için değiştirilmesi gerekebilir. Rockwell Sertliği denklemi;
burada "d" mm cinsinden derinliktir (sıfır yük noktasından) ve N ve h, kullanılan testin ölçeğine bağlı olan ölçek faktörleridir. Genellikle mühendislik ve metalurjide kullanılır. Ticari popülaritesi hızı, güvenilirliği, sağlamlığı, çözünürlüğü ve küçük girinti alanından kaynaklanmaktadır.
Eski Rockwell sertlik test cihazlarının çalışma adımları:
- Ön yük kuvveti yüklenir: Rockwell sertlik testi başlangıç test kuvveti 10 kgf'dir (98 N; 22 lbf); yüzeysel Rockwell sertlik testi başlangıç test kuvveti 3 kgf'dir (29 N; 6.6 lbf).
- Majör (ana) yük yüklenir.
- Ana yük, penetrasyonun durması için yeterli bir "bekleme süresi" için bırakılır.
- Yük serbest bırakılır ve sıfır yük noktasından izin derinliği ölçülür. Rockwell değeri genellikle bir kadranda veya ekranda otomatik olarak görüntülenir.
Güvenilir bir okuma elde etmek için, test parçasının kalınlığı, girintinin derinliğinin en az 10 katı olmalıdır. Ayrıca, dışbükey yüzeyler daha düşük okumalar verdiği için okumalar düz bir dik yüzeyden alınmalıdır. Dışbükey bir yüzeyin sertliği ölçülecekse bir düzeltme faktörü kullanılabilir.
Skala ve Değerler
En yaygın kullanılanı "B" ve "C" ölçekleri olmak üzere birkaç alternatif ölçek daha vardır. Her ikisi de sertliği birimsiz bir sayı olarak ifade eder.
| Ölçek | Kısaltma§ | Ana yük* (kgf) | Batıcı uç | Kullanıldığı malzemeler | N | h |
|---|---|---|---|---|---|---|
| A | HRA | 60 | sferokonik elmas† | Semmente karbür, ince çelik, sığ kasada sertleştirilmiş çelik | 100 | 500 |
| B | HRB | 100 | 1⁄16 in (1,59 mm) bilye | Bakır alaşımları, yumuşak çelikler, alüminyum alaşımları, dövme demir | 130 | 500 |
| C | HRC | 150 | sferokonik elmas† | Çelik, sert dökme demirler, perlitik dövme demir, titanyum, derin yüzey sertleştirilmiş çelik, 100 HRB'den daha sert diğer malzemeler | 100 | 500 |
| D | HRD | 100 | sferokonik elmas† | İnce çelik ve orta yüzey sertleştirilmiş çelik ve perlitik dövme demir | 100 | 500 |
| E | HRE | 100 | 1⁄8 in (3,18 mm) bilye | Dökme demir, alüminyum ve magnezyum alaşımları, rulman metalleri, termoset plastikler | 130 | 500 |
| F | HRF | 60 | 1⁄16 in (1,59 mm) bilye | Tavlanmış bakır alaşımı, ince yumuşak sac metaller | 130 | 500 |
| G | HRG | 150 | 1⁄16 in (1,59 mm) bilye | Fosforlu bronz, berilyumlu bakır, dövülebilir demirler. | 130 | 500 |
| H | HRH | 60 | 1⁄8 in (3,18 mm) bilye | Alüminyum, Çinko, Kurşun | 130 | 500 |
| K | HRK | 150 | 1⁄8 in (3,18 mm) bilye | Rulman alaşımı, kalay, sert plastik malzemeler | 130 | 500 |
| L | HRL | 60 | 1⁄4 in (6,35 mm) bilye | Rulman metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler. | 130 | 500 |
| M | HRM | 100 | 1⁄4 in (6,35 mm) bilye | Termoplastikler, yatak metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler | 130 | 500 |
| P | HRP | 150 | 1⁄4 in (6,35 mm) bilye | Rulman metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler | 130 | 500 |
| R | HRR | 60 | 1⁄2 in (12,70 mm) bilye | Termoplastikler, rulman metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler | 130 | 500 |
| S | HRS | 100 | 1⁄2 in (12,70 mm) bilye | Rulman metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler | 130 | 500 |
| V | HRV | 150 | 1⁄2 in (12,70 mm) bilye | Rulman metalleri ve diğer çok yumuşak veya ince malzemeler | 130 | 500 |
| 15T, 30T, 45T | 15, 30, 45 | 1⁄16 in (1,59 mm) bilye | Yüzeysel: yumuşak kaplamalar için | 100 | 1000 | |
| 15N, 30N, 45N | 15, 30, 45 | sferokonik elmas† | Yüzeysel: sertleştirilmiş malzemeler için | 100 | 1000 | |
| *Rockwell sertliği için ön yükleme değeri 10kgf, Yüzeysel Rockwell sertliği için ön yükleme değeri 3 kgf'dir | ||||||
| †Sferokonik elmas Brale indenter olarak da adlandırılır, 120 ° ± 0.35 ° dahil açı ve 0.200 ± 0.010 mm'lik bir uç yarıçapı konik bir elmas ile yapılır. | ||||||
| §Rockwell numarası, kısaltmaları takip eden ve "-" (ör. 30N-25) ile ayrılan "Yüzeysel ölçekler" haricinde ölçek kısaltmalarından önce gelir (ör. 60 HRC). | ||||||
- İnce malzemelerin A623'e uygun olarak test edilmesi dışında, çelik indenter bilyaları, değişen çaplarda tungsten karbür bilyalarla değiştirilmiştir. Bir bilye indenter kullanıldığında, bir tungsten karbür topunun kullanıldığını belirtmek için "W" harfi kullanılır ve "S" harfi çelik bir topun kullanımını gösterir. Örneğin: 70 HRBW, bir tungsten karbür girinti kullanılarak Rockwell B ölçeğinde okumanın 70 olduğunu gösterir.
Yüzeysel Rockwell testleri, kırılgan ve çok ince malzemeler üzerinde daha düşük yükler ve daha sığ izlenimler kullanır. 45N ölçeği, elmas koni şeklindeki Brale girintisi üzerinde 45 kgf'lik bir yük kullanır ve yoğun seramiklerde kullanılabilir. 15T kantar, 15⁄1 inç çapında (16,1 mm) sertleştirilmiş çelik bilye üzerinde 588 kgf'lik bir yük kullanır ve sac levha üzerinde kullanılabilir.
B ve C ölçekleri örtüşür, öyle ki HRC 20'nin altındaki okumalar ile HRB 100'ün üzerindekiler, genellikle güvenilmez olarak kabul edilir, alınması veya belirtilmesi gerekmez.
Tipik değerler şunları içerir:
- Çok sert çelik (örneğin keskiler, kaliteli keski bıçakları): HRC 55–66 (M2, W2, O1, CPM-M4 ve D2 gibi Sertleştirilmiş Yüksek Hızlı Karbon ve Takım Çeliklerinin yanı sıra CPM-S30V, CPM-154, ZDP-189 gibi yeni toz metalurjisi Paslanmaz Çeliklerinin çoğu. Hitachi'nin geliştirdiği HAP68 gibi HRC'yi 70-72'in üzerinde tutan alaşımlar vardır. Bunlar son derece zor, ama aynı zamanda biraz kırılgan.)
- Eksenler: HRC 45–55 hakkında
- Pirinç: HRB 55 (Düşük pirinç, UNS C24000, H01 Temper) ila HRB 93 (kartuş pirinç, UNS C26000 (260 pirinç), H10 temper)
Kapsamlı A ölçeği de dahil olmak üzere diğer birçok test, özel uygulamalar için kullanılır. Sertleştirilmiş numuneleri ölçmek için özel ölçekler vardır.
Standartlar
- Uluslararası (ISO)
- ISO 6508-1: Metallic materials—Rockwell hardness test—Part 1: Test method (scales A, B, C, D, E, F, G, H, K, N, T)
- ISO 6508-2: Metallic materials—Rockwell hardness test—Part 2: Verification and calibration of testing machines and indenters
- ISO 6508-3: Metallic materials—Rockwell hardness test—Part 3: Calibration of reference blocks
- ISO 2039-2: Plastics—Determination of hardness—Part 2: Rockwell hardness
- ABD (ASTM International)
- ASTM E18: Standard methods for Rockwell hardness and Rockwell superficial hardness of metallic materials
Diğer sertlik testleri
Kaynakça
- ^ . 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Smith, William F.; Hashemi, Javad (2001), Foundations of Material Science and Engineering (4.4 isbn = 0-07-295358-6 bas.), McGraw-Hill, s. 229
- ^ Sundararajan, G.; Roy, M. (2001). Encyclopedia of Materials: Science and Technology. Hardness Testing: Elsevier Ltd. ss. 3728-3736. ISBN .
- ^ Broitman, Esteban (2017). "Indentation Hardness Measurements at Macro-, Micro-, and Nanoscale: A Critical Overview". Tribology Letters. 65 (23): 4-5. doi:10.1007/s11249-016-0805-5
![image]()
. - ^ a b EBP company R-150T Rockwell hardness tester manual book.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rockwell sertlik deneyi bir malzemenin batma derinligine dayanan birimsiz bir sertlik olcegi olup en yaygin olarak kullanilan sertlik olcegidir Batici uc olarak bilye uc veya cok sert malzemelerin olcumunde kullanilan 120 uc acili elmas koni batici uc ile sertlik olculur Rockwell testinde numuneye once bir on yuk uygulanir ardindan ana yuk uygulanir ve yuku serbest biraktiktan sonra batma derinligi olculur Kullanilan batici ucun turu HRA HRB HRC vb skalalarla kaydedilen birimsiz bir sayidir ve son harf ilgili Rockwell olcegidir Rockwell sertlik test cihaziTarihce1908 de Viyanali bir profesor olan Paul Ludwik tarafindan bir fikir olarak tasarlanmasina ragmen Rockwell sertlik testi Amerika da olan Bristol Connecticut taki bir uretim sirketlerinden calisan Stanley P Rockwell ve Hugh M Rockwell kardeslerin derinlik olcmeye dayali konik bir elmas batici uc testi kullanma fikrini genisletmesiyle ve Rockwell test cihazi tasarimi icin patent basvurusunda bulundugu 1914 yilinda ticari onem kazandi Bu test cihazinin temel kriteri isil islemin celik rulman irklari uzerindeki etkilerini belirlemek icin hizli bir yontem saglamakti Rockwell in en guclu yonlerinden biri ihtiyac duyulan kucuk girinti alaniydi Ayrica hesaplamalara veya ikincil olcumlere gerek kalmadan okumalar dogrudan oldugu icin kullanimi cok daha kolaydir Patent basvurusu 11 Subat 1919 da onaylandi ve daha sonra 1924 te daha gelismis bir tasarim patenti verildi Rockwell Sertlik testiRockwell sertlik testi adimlari Bir malzemenin Rockwell sertliginin belirlenmesi on yukun ve ardindan ana yukun uygulanmasini icerir on yuk sifir konumunu olusturur Ana yuk uygulanir daha sonra ikincil yuk korunurken cikarilir Sifir verisinden penetrasyon derinligi uzerinde daha sert bir malzemenin daha dusuk bir olcum sagladigi bir kadranla olculur Yani penetrasyon derinligi ve sertligi ters orantilidir Rockwell sertliginin baslica avantaji sertlik degerlerini dogrudan gosterme yetenegidir Rockwell testi yapilan kucuk girintiye dayanarak sertligi olcmek icin herhangi bir optik ekipman kullanmadigi icin cok uygun maliyetlidir bunun yerine numunedeki girintiyi olcmek icin makine icinde tum hesaplamalar yapilir ve bir kez verildikten sonra okunmasi ve anlasilmasi kolay bir sekilde net bir sonuc saglar Bu ayni zamanda testten once ve sonra numuneye yapilmasi gereken herhangi bir yeniden isleme veya son islem yapilmasini da onler Bununla birlikte testlerden yapilan en kucuk girintiler potansiyel olarak sertlikte yanlis olcumlere neden olabileceginden ve felakete yol acabileceginden numuneleri iki kez kontrol etmek cok onemlidir Zamanla Rockwell olcegindeki indenter de yanlis hale gelebilir ve dogru ve hassas sertlik olcumleri saglamak icin degistirilmesi gerekebilir Rockwell Sertligi denklemi HR N hd displaystyle HR N hd burada d mm cinsinden derinliktir sifir yuk noktasindan ve N ve h kullanilan testin olcegine bagli olan olcek faktorleridir Genellikle muhendislik ve metalurjide kullanilir Ticari popularitesi hizi guvenilirligi saglamligi cozunurlugu ve kucuk girinti alanindan kaynaklanmaktadir Eski Rockwell sertlik test cihazlarinin calisma adimlari On yuk kuvveti yuklenir Rockwell sertlik testi baslangic test kuvveti 10 kgf dir 98 N 22 lbf yuzeysel Rockwell sertlik testi baslangic test kuvveti 3 kgf dir 29 N 6 6 lbf Major ana yuk yuklenir Ana yuk penetrasyonun durmasi icin yeterli bir bekleme suresi icin birakilir Yuk serbest birakilir ve sifir yuk noktasindan izin derinligi olculur Rockwell degeri genellikle bir kadranda veya ekranda otomatik olarak goruntulenir Guvenilir bir okuma elde etmek icin test parcasinin kalinligi girintinin derinliginin en az 10 kati olmalidir Ayrica disbukey yuzeyler daha dusuk okumalar verdigi icin okumalar duz bir dik yuzeyden alinmalidir Disbukey bir yuzeyin sertligi olculecekse bir duzeltme faktoru kullanilabilir Skala ve DegerlerEn yaygin kullanilani B ve C olcekleri olmak uzere birkac alternatif olcek daha vardir Her ikisi de sertligi birimsiz bir sayi olarak ifade eder Cesitli Rockwell olcekleri Olcek Kisaltma Ana yuk kgf Batici uc Kullanildigi malzemeler N hA HRA 60 sferokonik elmas Semmente karbur ince celik sig kasada sertlestirilmis celik 100 500B HRB 100 1 16 in 1 59 mm bilye Bakir alasimlari yumusak celikler aluminyum alasimlari dovme demir 130 500C HRC 150 sferokonik elmas Celik sert dokme demirler perlitik dovme demir titanyum derin yuzey sertlestirilmis celik 100 HRB den daha sert diger malzemeler 100 500D HRD 100 sferokonik elmas Ince celik ve orta yuzey sertlestirilmis celik ve perlitik dovme demir 100 500E HRE 100 1 8 in 3 18 mm bilye Dokme demir aluminyum ve magnezyum alasimlari rulman metalleri termoset plastikler 130 500F HRF 60 1 16 in 1 59 mm bilye Tavlanmis bakir alasimi ince yumusak sac metaller 130 500G HRG 150 1 16 in 1 59 mm bilye Fosforlu bronz berilyumlu bakir dovulebilir demirler 130 500H HRH 60 1 8 in 3 18 mm bilye Aluminyum Cinko Kursun 130 500K HRK 150 1 8 in 3 18 mm bilye Rulman alasimi kalay sert plastik malzemeler 130 500L HRL 60 1 4 in 6 35 mm bilye Rulman metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 500M HRM 100 1 4 in 6 35 mm bilye Termoplastikler yatak metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 500P HRP 150 1 4 in 6 35 mm bilye Rulman metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 500R HRR 60 1 2 in 12 70 mm bilye Termoplastikler rulman metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 500S HRS 100 1 2 in 12 70 mm bilye Rulman metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 500V HRV 150 1 2 in 12 70 mm bilye Rulman metalleri ve diger cok yumusak veya ince malzemeler 130 50015T 30T 45T 15 30 45 1 16 in 1 59 mm bilye Yuzeysel yumusak kaplamalar icin 100 100015N 30N 45N 15 30 45 sferokonik elmas Yuzeysel sertlestirilmis malzemeler icin 100 1000 Rockwell sertligi icin on yukleme degeri 10kgf Yuzeysel Rockwell sertligi icin on yukleme degeri 3 kgf dir Sferokonik elmas Brale indenter olarak da adlandirilir 120 0 35 dahil aci ve 0 200 0 010 mm lik bir uc yaricapi konik bir elmas ile yapilir Rockwell numarasi kisaltmalari takip eden ve or 30N 25 ile ayrilan Yuzeysel olcekler haricinde olcek kisaltmalarindan once gelir or 60 HRC Ince malzemelerin A623 e uygun olarak test edilmesi disinda celik indenter bilyalari degisen caplarda tungsten karbur bilyalarla degistirilmistir Bir bilye indenter kullanildiginda bir tungsten karbur topunun kullanildigini belirtmek icin W harfi kullanilir ve S harfi celik bir topun kullanimini gosterir Ornegin 70 HRBW bir tungsten karbur girinti kullanilarak Rockwell B olceginde okumanin 70 oldugunu gosterir Yuzeysel Rockwell testleri kirilgan ve cok ince malzemeler uzerinde daha dusuk yukler ve daha sig izlenimler kullanir 45N olcegi elmas koni seklindeki Brale girintisi uzerinde 45 kgf lik bir yuk kullanir ve yogun seramiklerde kullanilabilir 15T kantar 15 1 inc capinda 16 1 mm sertlestirilmis celik bilye uzerinde 588 kgf lik bir yuk kullanir ve sac levha uzerinde kullanilabilir B ve C olcekleri ortusur oyle ki HRC 20 nin altindaki okumalar ile HRB 100 un uzerindekiler genellikle guvenilmez olarak kabul edilir alinmasi veya belirtilmesi gerekmez Tipik degerler sunlari icerir Cok sert celik ornegin keskiler kaliteli keski bicaklari HRC 55 66 M2 W2 O1 CPM M4 ve D2 gibi Sertlestirilmis Yuksek Hizli Karbon ve Takim Celiklerinin yani sira CPM S30V CPM 154 ZDP 189 gibi yeni toz metalurjisi Paslanmaz Celiklerinin cogu Hitachi nin gelistirdigi HAP68 gibi HRC yi 70 72 in uzerinde tutan alasimlar vardir Bunlar son derece zor ama ayni zamanda biraz kirilgan Eksenler HRC 45 55 hakkinda Pirinc HRB 55 Dusuk pirinc UNS C24000 H01 Temper ila HRB 93 kartus pirinc UNS C26000 260 pirinc H10 temper Kapsamli A olcegi de dahil olmak uzere diger bircok test ozel uygulamalar icin kullanilir Sertlestirilmis numuneleri olcmek icin ozel olcekler vardir StandartlarUluslararasi ISO ISO 6508 1 Metallic materials Rockwell hardness test Part 1 Test method scales A B C D E F G H K N T ISO 6508 2 Metallic materials Rockwell hardness test Part 2 Verification and calibration of testing machines and indenters ISO 6508 3 Metallic materials Rockwell hardness test Part 3 Calibration of reference blocks ISO 2039 2 Plastics Determination of hardness Part 2 Rockwell hardness ABD ASTM International ASTM E18 Standard methods for Rockwell hardness and Rockwell superficial hardness of metallic materialsDiger sertlik testleriBrinell sertlik deneyi Vickers sertlik deneyi Knoop sertlik deneyiKaynakca 11 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Smith William F Hashemi Javad 2001 Foundations of Material Science and Engineering 4 4 isbn 0 07 295358 6 bas McGraw Hill s 229 KB1 bakim Dikey cizgi eksik link Sundararajan G Roy M 2001 Encyclopedia of Materials Science and Technology Hardness Testing Elsevier Ltd ss 3728 3736 ISBN 978 0 08 043152 9 Broitman Esteban 2017 Indentation Hardness Measurements at Macro Micro and Nanoscale A Critical Overview Tribology Letters 65 23 4 5 doi 10 1007 s11249 016 0805 5 a b EBP company R 150T Rockwell hardness tester manual book