Etoloji, hayvan davranışlarını inceleyen zooloji alt dalıdır.
Zooloji Dalları |
Etoloji, özellikle evrim, nöroanatomi ve ekoloji gibi bazı bilim dallarıyla sıkı bir iş birliği içinde yürütülen, laboratuvar ve alan çalışmalarını kapsar. Etolojinin amacı belirli bir hayvan grubunu değil, onların davranışlarını incelemektir ve çoğu kez tek bir davranış kalıbının, örneğin saldırganlığın değişik hayvanlarda nasıl ortaya çıktığını araştırır. Nöroetoloji olarak ayrılmış bir dalı daha bulunur. Özellikle etoloji üzerine çalışan zoologlara etolog denir.
Etolojinin Başlangıcı
Etoloji, Biyolojinin bir alt dalı olduğundan ve Evrim Teorisi ve Doğal seçilim ile bağdaştırıldığından ilk etolog Charles Darwin olarak görülmektedir. Darwin'in yazdığı İnsan ve Hayvanlarda Duyguların İfadesi kitabı birçok etoloğu etkilemiştir. Darwin’den kısa bir süre sonra J. Henri Fabre (1823-1915), yaban arılarında yaptığı gözlemlerle böcek davranışlarının karmaşıklığına vurgu yapmıştır.
Bazı Hayvan Davranışı Örnekleri
Arılarda Etolojiler
Arı Hiyerarşisi
Arı kolonilerinde arılar yaşlarına bağlı olarak görev dağılımı yaparlar işçi arılar önce kovan içindeki görevlerde çalışırken daha sonra "tarlacı" dediğimiz ünvanı alırlar ve kovana su, nektar, polen gibi kaynakları getirirler.
Arılarda İletişim
İyi bir kaynak keşfetmiş olan arılar, kovana geri döndüklerinde diğer arılara kaynak hakkında haber verirler. Bunun için de arı danslarını kullanırlar.
Çember Dansı (Round Dance)
Eğer bir arı, kovana çok yakınlarda (50m-100m) Saat yönüne ve tersine çemberler çizerek diğer arılara yakınlarda bir kaynak olduğunu haber verirler.
Sallantı Dansı (Waggle Dance)
Kovandan uzakta bulunan kaynakların varlığını haber vermek için arılar sallanı dansını kullanır. Bir kaynak keşfetmiş olan arı, sallanarak düz bir çizgi üzerinde ilerler. Ardından sağa ya da sola bir dönüş yapıp vücudunu sallamayı bırakarak yarım dairesel bir hareketle dansına başladığı noktaya döner. ardından bu döngüyü dönüş yönünü değiştirerek tekrarlar.
Maymunlarda Etolojiler
Bir batı ova gorili olan Goril Koko işaret dili konuşabilmektedir. 1972 ile 1977 arasında Koko'ya, birkaç bebek IQ testi uygulandı. Yavaş ama zihinsel engelli olmayan bir insan bebeği ile karşılaştırılabilen 70-90 aralığında puanlar aldı.
Kaynakça
- ^ "Hayvan Davranış Bilimi ve Zootekni: Tanım ve İzlem". Türker Savaş. 2008. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
- ^ Lindauer, Martin (1971). "The Functional Significance of the Honeybee Waggle Dance". The American Naturalist. 105 (942): 89-96. ISSN 0003-0147. 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Etoloji hayvan davranislarini inceleyen zooloji alt dalidir Charles DarwinZoolojiZooloji DallariAkaroloji Araknoloji Entomoloji Etoloji Herpetoloji Ihtiyoloji Mammaloji Mirmekoloji Noroetoloji Kus bilimi Paleozooloji Paleontoloji Protozooloji Setoloji Etoloji ozellikle evrim noroanatomi ve ekoloji gibi bazi bilim dallariyla siki bir is birligi icinde yurutulen laboratuvar ve alan calismalarini kapsar Etolojinin amaci belirli bir hayvan grubunu degil onlarin davranislarini incelemektir ve cogu kez tek bir davranis kalibinin ornegin saldirganligin degisik hayvanlarda nasil ortaya ciktigini arastirir Noroetoloji olarak ayrilmis bir dali daha bulunur Ozellikle etoloji uzerine calisan zoologlara etolog denir Etolojinin BaslangiciEtoloji Biyolojinin bir alt dali oldugundan ve Evrim Teorisi ve Dogal secilim ile bagdastirildigindan ilk etolog Charles Darwin olarak gorulmektedir Darwin in yazdigi Insan ve Hayvanlarda Duygularin Ifadesi kitabi bircok etologu etkilemistir Darwin den kisa bir sure sonra J Henri Fabre 1823 1915 yaban arilarinda yaptigi gozlemlerle bocek davranislarinin karmasikligina vurgu yapmistir Bazi Hayvan Davranisi OrnekleriArilarda Etolojiler Ari Hiyerarsisi Ari kolonilerinde arilar yaslarina bagli olarak gorev dagilimi yaparlar isci arilar once kovan icindeki gorevlerde calisirken daha sonra tarlaci dedigimiz unvani alirlar ve kovana su nektar polen gibi kaynaklari getirirler Arilarda Iletisim Iyi bir kaynak kesfetmis olan arilar kovana geri donduklerinde diger arilara kaynak hakkinda haber verirler Bunun icin de ari danslarini kullanirlar Cember Dansi Round Dance Eger bir ari kovana cok yakinlarda 50m 100m Saat yonune ve tersine cemberler cizerek diger arilara yakinlarda bir kaynak oldugunu haber verirler Sallanti Dansi Waggle Dance Kovandan uzakta bulunan kaynaklarin varligini haber vermek icin arilar sallani dansini kullanir Bir kaynak kesfetmis olan ari sallanarak duz bir cizgi uzerinde ilerler Ardindan saga ya da sola bir donus yapip vucudunu sallamayi birakarak yarim dairesel bir hareketle dansina basladigi noktaya doner ardindan bu donguyu donus yonunu degistirerek tekrarlar Maymunlarda Etolojiler Bir bati ova gorili olan Goril Koko isaret dili konusabilmektedir 1972 ile 1977 arasinda Koko ya birkac bebek IQ testi uygulandi Yavas ama zihinsel engelli olmayan bir insan bebegi ile karsilastirilabilen 70 90 araliginda puanlar aldi Kaynakca Hayvan Davranis Bilimi ve Zootekni Tanim ve Izlem Turker Savas 2008 16 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2022 Lindauer Martin 1971 The Functional Significance of the Honeybee Waggle Dance The American Naturalist 105 942 89 96 ISSN 0003 0147 16 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Aralik 2022