John Gustaf Agelii veya bilinen adıyla Ivan Aguéli, (24 Mayıs 1869 - 1 Ekim 1917) Arapça Sheikh 'Abd al-Hadi Aqhili (Arapça: شيخ عبد الهادی عقیلی) olarak bilinen İsveç doğumlu müslüman ressam ve yazar. Sanatçı, Arap filozof Muhyiddin İbn Arabi'nin bir hayranıydı. İsveç'in Sala kentinde doğup büyüyen Aguéli, kentin kültürel simgelerinden biridir.
Hayatı
Ivan Aguéli, John Gustaf Agelii adıyla 1869 yılında küçük bir İsveç kenti olan Sala'da dünyaya geldi. Babası veteriner Johan Gabriel Agelii idi. O zamanlar Gümüş kent olarak adlandırılan Sala, gümüş madenleriyle dünya çapında ünlüydü. 1879-1889 yılları arasında Gotland ve Stokholm'de eğitim gören Aguéli, bu yıllarda dini mistisizme büyük bir ilgi duymaya başladı. 1889/1890 döneminde ismini, John isminin Slavca karşılığı olan Ivan ile değiştiren sanatçı, Rus yazarlar İvan Sergeyeviç Turgenyev ve Fyodor Mihayloviç Dostoyevski hayranıydı.
1890 yılında Aguéli, Paris'e gitti. Burada da Agelii şeklinde olan soyadının Fransızca okunuşu olan Aguéli'yi soyadı olarak seçti. Ressam Émile Bernard'dan dersler alan Aguéli, aynı yıl Londra'ya uğradı ve burada Rus anarşizm kuramcısı yazar Peter Alekseyeviç Kropotkin ile tanıştı. Sonrasında da İsveç'e geri döndü. Burada Anders Zorn ve Richard Bergh'den dersler aldı.
Sanatçı, 1892 yılında Kur'an'ın İsveççe çevirisini yaptı. 1894 yılında 30 kişinin tutuklandığı anarşist karşıtı Procès des trente davasıyla yargılandı. 1895 yılında tahliye edilen Aguéli, Mısır'a gitti. Burada bir yıl kalan sanatçı, Paris'e geri döndü ve adına Abd al-Hadi (Rehberin kulu) olarak ekleme yaptı. 1899 yılında bugünkü Sri Lanka'da yer alan Kolombo'yu ziyaret eden sanatçı, parasal güçlükler yüzünden 1900'de Fransa'ya dönmesi için baskıya maruz kaldı.
Aguéli, bir tasavvuf yazarı olmasıyla bilindi ve Enrico Insabato (1878-1963) ile beraber Mısır'da yayımlanan Il Convito (1904-1913) (Arapça: An-Nadi) adlı dergiyi kurup dergide yazar olarak çalıştı.I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı casusu olduğu ileri sürüldü ve İspanya'ya geçti. İsveç hükûmetine defalarca yardım ve para mektubu yazan Aguéli, hiçbirine yanıt alamadı ve 1 Ekim 1917 tarihinde trajik bir şekilde Barselona kentinin yakınlarında yer alan Hospitalet de Llobregat adlı kasabada tren kazasında öldü.
Kendisinin hayatını konu alan, tarafından yazılmış adlı eser Mayıs 2010'da tarafından Türkçe olarak neşredilmiştir.
Kaynakça
- ^ . TDV İslam Ansiklopedisi. 10 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021.
- ^ . Moderna Museet i Stockholm (İsveççe). 19 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021.
- ^ (İsveççe). 20 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Gustaf Agelii veya bilinen adiyla Ivan Agueli 24 Mayis 1869 1 Ekim 1917 Arapca Sheikh Abd al Hadi Aqhili Arapca شيخ عبد الهادی عقیلی olarak bilinen Isvec dogumlu musluman ressam ve yazar Sanatci Arap filozof Muhyiddin Ibn Arabi nin bir hayraniydi Isvec in Sala kentinde dogup buyuyen Agueli kentin kulturel simgelerinden biridir Agueli nin bir resmiHayatiIvan Agueli John Gustaf Agelii adiyla 1869 yilinda kucuk bir Isvec kenti olan Sala da dunyaya geldi Babasi veteriner Johan Gabriel Agelii idi O zamanlar Gumus kent olarak adlandirilan Sala gumus madenleriyle dunya capinda unluydu 1879 1889 yillari arasinda Gotland ve Stokholm de egitim goren Agueli bu yillarda dini mistisizme buyuk bir ilgi duymaya basladi 1889 1890 doneminde ismini John isminin Slavca karsiligi olan Ivan ile degistiren sanatci Rus yazarlar Ivan Sergeyevic Turgenyev ve Fyodor Mihaylovic Dostoyevski hayraniydi Sanatcinin 2006 da cekilen mezari 1890 yilinda Agueli Paris e gitti Burada da Agelii seklinde olan soyadinin Fransizca okunusu olan Agueli yi soyadi olarak secti Ressam Emile Bernard dan dersler alan Agueli ayni yil Londra ya ugradi ve burada Rus anarsizm kuramcisi yazar Peter Alekseyevic Kropotkin ile tanisti Sonrasinda da Isvec e geri dondu Burada Anders Zorn ve Richard Bergh den dersler aldi Sanatci 1892 yilinda Kur an in Isvecce cevirisini yapti 1894 yilinda 30 kisinin tutuklandigi anarsist karsiti Proces des trente davasiyla yargilandi 1895 yilinda tahliye edilen Agueli Misir a gitti Burada bir yil kalan sanatci Paris e geri dondu ve adina Abd al Hadi Rehberin kulu olarak ekleme yapti 1899 yilinda bugunku Sri Lanka da yer alan Kolombo yu ziyaret eden sanatci parasal guclukler yuzunden 1900 de Fransa ya donmesi icin baskiya maruz kaldi Agueli bir tasavvuf yazari olmasiyla bilindi ve Enrico Insabato 1878 1963 ile beraber Misir da yayimlanan Il Convito 1904 1913 Arapca An Nadi adli dergiyi kurup dergide yazar olarak calisti I Dunya Savasi nda Osmanli casusu oldugu ileri suruldu ve Ispanya ya gecti Isvec hukumetine defalarca yardim ve para mektubu yazan Agueli hicbirine yanit alamadi ve 1 Ekim 1917 tarihinde trajik bir sekilde Barselona kentinin yakinlarinda yer alan Hospitalet de Llobregat adli kasabada tren kazasinda oldu Kendisinin hayatini konu alan tarafindan yazilmis adli eser Mayis 2010 da tarafindan Turkce olarak nesredilmistir Kaynakca TDV Islam Ansiklopedisi 10 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2021 Moderna Museet i Stockholm Isvecce 19 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2021 Isvecce 20 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2021