Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madame Sıdki Bey (Hranuş Sıdki Hanım) (d. 1881 – ö. 30 Ocak 1942), diplomat eşi olarak gittiği ABD'de 1923-1942 yılları arasında dünya şampiyonu boksörler yetiştiren bir boks kampı işletmiş Osmanlı kadınıdır.
Madame Sıdki Bey | |
|---|---|
 Mademe Bey Washington DC'de. | |
| Doğum | Hranoush Agaganian 1881 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Ocak 1942 |
| Evlilik | Mehmet Sıdki Bey |
Yaşamı
Hranuş Hanım, 1881 yılında İstanbul'da doğdu. Babası Ermeni, annesi Fransızdı. Üsküdar Amerikan Kız Koleji'nde eğitim gördü. İtalya'da opera eğitimi aldı.
Osmanlı Tercüme Odası'nda çalışan Mehmet Sıdki Bey'le okul yıllarında tanıştı. Aileleri evlenmelerine onay vermeyince Washington sefaretinde kendisine bir görev ayarlayan Mehmed Sıdk Bey ile birlikte ABD'ye gitti. Çift, New York'a vardıklarında evlenip Mehmed Sıdki Bey'in görev yeri olan Washington'a gitti.
Müslüman diplomat eşleri yurt dışına çıkamadığı için Washington politikacıları ve diplomatlarına verilen davetlerde konukları sefaretteki ilk yılında Hiranuş Hanım ağırlamaktaydı. Mehmet Sıdki Bey ile Hranuş Hanım'ın tek çocukları Rüstem, 1898'de dünyaya geldi ve ABD topraklarında doğan ilk Osmanlı vatandaşı oldu. Çift, ABD Başkanı William McKinley ve eşiyle sıkı dostluklarının etkisiyle oldukça popüler oldu. Hranuş Hanım, McKinley'in isteği üzerine ABD ulusal marşını söylemek üzere 5 Eylül 1901'de Panamerikan Sergisi'nin açılışına katıldı. McKinley, açılış konuşmasını yaptıktan sonra suikasta uğrayıp öldüğünde Hiranuş Hanım, oğlu Rüstem ile birlikte yanı başındaydı.
Hranuş Hanım, 1910 yılında kendi ismini kullanmadan "Bir Diplomatın Eşi'nden Washington'daki Türk Diplomatik Hayatı" adlı kitabı yayımladı. New York'ta opera söylemeye başlayan Hranuş Hanım, aynı yıl Carnegie Hall'da bir konser verdi. Metropolitan Opera'da söyleme teklifi aldı; ancak reddetti.
1908'deki Jön Türk Devriminden sonra eşi Mehmet Sıdki Bey, New York Başkonsolosu olmuştu; yolsuzluk yaptığı iddiasıyla bir süre görevden alındıysa da suçsuzluğu ortaya çıkıp göreve iade edildi. Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı'na girdiğinde Mehmed Sıdki Bey Berlin'de görevlendirildi ancak bu görevi kabul etmeyip Amerika'da kaldı; yıllardır biriktirdiği kıymetli halı, kilim ve sanat eserleriyle ticaret işine girişmeye karar verdi. Karı-koca ABD vatandaşı oldu.
Mehmed Sıdki Bey, o yıllarda New York'a göç eden İran asıllı İstanbullu dostu İhsan Karadağlı ile ortak olup 1915'te New York 5. Cadde'de Teheran Rug Company isminde bir mağaza açtı. İki yıl sonra ABD'nin Almanya'ya savaş ilan etmesiyle işleri sekteye uğradı. 1918 yılında Trabzon'dan değerli halı ve kilim yüklettikleri geminin yolda Ruslar tarafından ele geçirilip içindekilere el konulması Sıdki Bey ve eşinin tüm mal varlıklarını kaybetmesine neden oldu.
Çift, iflas etmeden önce New Jersey eyaletine bağlı Chatham bölgesinde otuz dönümlük bir arazi satın almıştı. Bu arazideki çiftliğe yerleşip çiftçilik yaparak yaşamaya başladılar, İhsan Bey de artık onlarla birlikte yaşamaktaydı. Çiftlikleri, 1914-1917 Dünya Hafif Sıklet Boks Şampiyonu Fredy Welsh'in sağlıklı yaşam çiftliğine komşu idi. Burası, Fredy Welsh'in ününden ötürü boksörlerin hazırlık için geldiği bir kamp haine gelmişti. Freddy Welsh, 1925'te orduda görev yapmaya karar verip çiftlikten ayrılınca Hranuş Hanım, yokluğu sırasında çiftliğin yöneticiliğini yapmayı kabul etti.
Madame Bey adıyla tanınan Hranuş Sıdki Hanım'ın başarılı yöneticiliği sayesinde kamp kısa sürede ünlendi. Welsh ile yaşadığı bir anlaşmazlık üzerine çiftlikten ayrılıp kendi evinde boksörlerin maçlara hazırlanması için bir kamp kurdu. Merkezin adı, "Bey'in Eğitim Kampı" oldu. Madame Bey'in kampında eğitim gördükten sonra dünya şampiyonu olan birçok boksör yetişti. James J. Braddock, Max Schmeling, Freddie Steele, Tommy Farr, Paul Berlenbach, Primo Carnera, Lou Ambers ve Gene Tunney bu boksörlerdendir.
Madame Bey, 1937'de eşi Sıdki Bey'i bir kalp rahatsızlığından kaybetti. Eşinin kaybından 5 yıl sonra 30 Ocak 1942'de kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.
Ölümünden sonra kampı İhsan Karadağlı yönetiminde yirmi yıl daha hizmet vermiştir.
Madama Bey'in hayatı boks tarihçisi Gene Pantalone’nin 2016 tarihli ‘Madame Bey’s: Home to Boxing Legends’ adlı kitabına konu oldu. Yazar Gene Pantalone Madame Bey'in ve Mehmed Sıtkı Bey'in Fair Mount Mezarlığı’nda bir mezar taşı olmadan defnedildiğini keşfetmiş; bu keşiften sonra Sıdkı Bey ve eşi Hranuş Hanım adına bir anıt mezar yapılmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f . Turksinamerica.com sitesi, 13 Ağustos 2019. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- ^ a b c Hageman, Robert A. "Madam Bey's - Training Camp for Champion prizefighters". The Summit Historical Society web sitesi, 10 Eylül 2002. 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- ^ a b c d "Washington Osmanlı Sefareti'nin son diplomatları ve çalkantılı hayatları". Forumusa.com sitesi, 2 Şubat 2020. Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.[]
- ^ a b c d Acehan, Işıl. "Osmanlı Washington Sefareti'nin ilk bebeği, Chatham'ın ilk Polis Şefi: Rüstem Bey". Forumusa.com sitesi, 21 Ocak 2020. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2020.
- ^ a b Tzourou, Ira (6 Haziran 2021). "Madame Bey olarak anılan Hranuş Ağaganyan". HyeTert. 27 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2023.
- ^ Oktay, Mücahit (21 Eylül 2020). "ABD'de hayatını kaybeden Osmanlı diplomatı ve eşi için anıt mezar yaptırıldı". www.aa.com.tr. 27 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ağustos 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Madame Sidki Bey Hranus Sidki Hanim d 1881 o 30 Ocak 1942 diplomat esi olarak gittigi ABD de 1923 1942 yillari arasinda dunya sampiyonu boksorler yetistiren bir boks kampi isletmis Osmanli kadinidir Madame Sidki BeyMademe Bey Washington DC de DogumHranoush Agaganian 1881 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum30 Ocak 1942EvlilikMehmet Sidki BeyFairmount Mezarligi Chatham New Jersey de Sidki Bey ve Madame Bey icin anisina mezar tasiYasamiHranus Hanim 1881 yilinda Istanbul da dogdu Babasi Ermeni annesi Fransizdi Uskudar Amerikan Kiz Koleji nde egitim gordu Italya da opera egitimi aldi Osmanli Tercume Odasi nda calisan Mehmet Sidki Bey le okul yillarinda tanisti Aileleri evlenmelerine onay vermeyince Washington sefaretinde kendisine bir gorev ayarlayan Mehmed Sidk Bey ile birlikte ABD ye gitti Cift New York a vardiklarinda evlenip Mehmed Sidki Bey in gorev yeri olan Washington a gitti Musluman diplomat esleri yurt disina cikamadigi icin Washington politikacilari ve diplomatlarina verilen davetlerde konuklari sefaretteki ilk yilinda Hiranus Hanim agirlamaktaydi Mehmet Sidki Bey ile Hranus Hanim in tek cocuklari Rustem 1898 de dunyaya geldi ve ABD topraklarinda dogan ilk Osmanli vatandasi oldu Cift ABD Baskani William McKinley ve esiyle siki dostluklarinin etkisiyle oldukca populer oldu Hranus Hanim McKinley in istegi uzerine ABD ulusal marsini soylemek uzere 5 Eylul 1901 de Panamerikan Sergisi nin acilisina katildi McKinley acilis konusmasini yaptiktan sonra suikasta ugrayip oldugunde Hiranus Hanim oglu Rustem ile birlikte yani basindaydi Hranus Hanim 1910 yilinda kendi ismini kullanmadan Bir Diplomatin Esi nden Washington daki Turk Diplomatik Hayati adli kitabi yayimladi New York ta opera soylemeye baslayan Hranus Hanim ayni yil Carnegie Hall da bir konser verdi Metropolitan Opera da soyleme teklifi aldi ancak reddetti 1908 deki Jon Turk Devriminden sonra esi Mehmet Sidki Bey New York Baskonsolosu olmustu yolsuzluk yaptigi iddiasiyla bir sure gorevden alindiysa da sucsuzlugu ortaya cikip goreve iade edildi Osmanli Devleti I Dunya Savasi na girdiginde Mehmed Sidki Bey Berlin de gorevlendirildi ancak bu gorevi kabul etmeyip Amerika da kaldi yillardir biriktirdigi kiymetli hali kilim ve sanat eserleriyle ticaret isine girismeye karar verdi Kari koca ABD vatandasi oldu Mehmed Sidki Bey o yillarda New York a goc eden Iran asilli Istanbullu dostu Ihsan Karadagli ile ortak olup 1915 te New York 5 Cadde de Teheran Rug Company isminde bir magaza acti Iki yil sonra ABD nin Almanya ya savas ilan etmesiyle isleri sekteye ugradi 1918 yilinda Trabzon dan degerli hali ve kilim yuklettikleri geminin yolda Ruslar tarafindan ele gecirilip icindekilere el konulmasi Sidki Bey ve esinin tum mal varliklarini kaybetmesine neden oldu Cift iflas etmeden once New Jersey eyaletine bagli Chatham bolgesinde otuz donumluk bir arazi satin almisti Bu arazideki ciftlige yerlesip ciftcilik yaparak yasamaya basladilar Ihsan Bey de artik onlarla birlikte yasamaktaydi Ciftlikleri 1914 1917 Dunya Hafif Siklet Boks Sampiyonu Fredy Welsh in saglikli yasam ciftligine komsu idi Burasi Fredy Welsh in ununden oturu boksorlerin hazirlik icin geldigi bir kamp haine gelmisti Freddy Welsh 1925 te orduda gorev yapmaya karar verip ciftlikten ayrilinca Hranus Hanim yoklugu sirasinda ciftligin yoneticiligini yapmayi kabul etti Madame Bey adiyla taninan Hranus Sidki Hanim in basarili yoneticiligi sayesinde kamp kisa surede unlendi Welsh ile yasadigi bir anlasmazlik uzerine ciftlikten ayrilip kendi evinde boksorlerin maclara hazirlanmasi icin bir kamp kurdu Merkezin adi Bey in Egitim Kampi oldu Madame Bey in kampinda egitim gordukten sonra dunya sampiyonu olan bircok boksor yetisti James J Braddock Max Schmeling Freddie Steele Tommy Farr Paul Berlenbach Primo Carnera Lou Ambers ve Gene Tunney bu boksorlerdendir Madame Bey 1937 de esi Sidki Bey i bir kalp rahatsizligindan kaybetti Esinin kaybindan 5 yil sonra 30 Ocak 1942 de kalp krizi gecirerek hayatini kaybetti Olumunden sonra kampi Ihsan Karadagli yonetiminde yirmi yil daha hizmet vermistir Madama Bey in hayati boks tarihcisi Gene Pantalone nin 2016 tarihli Madame Bey s Home to Boxing Legends adli kitabina konu oldu Yazar Gene Pantalone Madame Bey in ve Mehmed Sitki Bey in Fair Mount Mezarligi nda bir mezar tasi olmadan defnedildigini kesfetmis bu kesiften sonra Sidki Bey ve esi Hranus Hanim adina bir anit mezar yapilmistir Kaynakca a b c d e f Turksinamerica com sitesi 13 Agustos 2019 3 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2020 a b c Hageman Robert A Madam Bey s Training Camp for Champion prizefighters The Summit Historical Society web sitesi 10 Eylul 2002 27 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2020 a b c d Washington Osmanli Sefareti nin son diplomatlari ve calkantili hayatlari Forumusa com sitesi 2 Subat 2020 Erisim tarihi 3 Subat 2020 olu kirik baglanti a b c d Acehan Isil Osmanli Washington Sefareti nin ilk bebegi Chatham in ilk Polis Sefi Rustem Bey Forumusa com sitesi 21 Ocak 2020 2 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2020 a b Tzourou Ira 6 Haziran 2021 Madame Bey olarak anilan Hranus Agaganyan HyeTert 27 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2023 Oktay Mucahit 21 Eylul 2020 ABD de hayatini kaybeden Osmanli diplomati ve esi icin anit mezar yaptirildi www aa com tr 27 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Agustos 2023