Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yirmisekizzade Mehmet Said Paşa veya diğer tanınan adıyla Mehmed Said Efendi (ö. Ekim 1761), III. Osman saltanatında 25 Ekim 1755 - 1 Nisan 1756 tarihleri arasında beş ay yedi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
| Yirmisekizzade Mehmet Said Paşa | |
|---|---|
 | |
| Mehmet Sait Paşa'nın Fransız ressam Joseph Aved tarafından yapılmış portresi, Paris, 1742 | |
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 25 Ekim 1755 - 1 Nisan 1756 | |
| Hükümdar | III. Osman |
| Yerine geldiği | Silahdar Bıyıklı Ali Paşa |
| Yerine gelen | Çorlulu Köse Bahir Mustafa Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | Ekim 1761 Maraş |
Hayatı
III. Ahmed saltanatında elçilik göreviyle Fransa'ya gönderilmiş olan ve Paris Sefaretnamesi'nin yazarı Yirmisekiz Mehmed Çelebi'nin oğludur. Kendi kariyerinde de elçilik görevleri ön plana çıkmıştır.
Babası ile Paris'ten dönüşlerinde hâcegân sınıfına terfi ettirilerek sipahi ve silahtar kâtibi olmuştur. I. Mahmud'un tahta çıkışıyla saltanat değişimini Rus çariçesine bildirmek için 1730 Eylül sonunda defterdarı unvanıyla Petersburg'a gönderilmiş, Kasım 1732'de de padişahın tahta çıkışını tebrik için gelen 'a karşı fevkalâde elçi olarak önce Rusya'ya, oradan da 17. yüzyıl başında Osmanlı Devleti'ne sığınmış olan İsveç Kralı Demirbaş Şarl'ın taktığı borçları tahsil için sefaretle İsveç'e gitmiştir. Bu alacak ancak yüzyılın sonlarına doğru İsveç'in borç karşılığı gemi vermesiyle tahsil edilebilmiştir.
1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı öncesinde, Avusturya aracılığıyla savaşı önlemek için yapılan Mustafa, -i evvel Ümnî, sadaret Ragıp Efendi'lerle birlikte silahtar katibi sıfatıyla yer almıştır. 1739 Belgrad Antlaşması sonrasında Avusturya ile hudut müzakerelerini iki yıl yürüten Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa, İstanbul'a dönüşü sonrasında, Haziran 1741'de nâme-i hümâyun ve Rumeli beylerbeyi pâyesiyle, babası gibi elçilikle Paris'e gönderildi. Amaç, Rusların Belgrad Anlaşması'na riayet etmemelerinden dolayı I. Mahmud'un şikayetlerini, antlaşma hükümlerinin tatbikinin sorumluluğunu üzerine almış olan XV. Louis'ye şifahen iletmekti.
1742 Ekim'inde İstanbul'a döndü ve aynı yıl Aralık ayında nişancı oldu. 1744 Şubat ayında Mısır'da ümera arasındaki anlaşmazlıkları araştırmak ve soruşturmak Mısır'a gönderildi. Kasım 1745'te defter emini oldu, Tiryaki Hacı Mehmed Paşa'nın sadrazamlığa getirilmesi üzerine Ağustos 1746'da onun yerine kethüda tayin edildi. Sadrazamın sert tabiatı ve aralarındaki fikir ayrılıkları nedeniyle geçinemediklerinden dolayı Mart 1747'de de kendi isteğiyle tekrar defter eminliğine tenzil edildi ve Eylül 1748'de ikinci defa nişancı oldu. Ağustos 1750'de Divitdar Mehmed Emin Paşa'nın sadrazam olması üzerine aynı tarihte ikinci defa sadrazam kethüdası oldu. Fakat iki buçuk ay sonra azlolunarak ve evinde bile oturmasına müsaade edilmeyerek Hicaz'a gitmesi emrolunup Mısır'a gönderilmek istendi ve Gelibolu'ya kadar yollandı ise de sonra vazgeçildi ve bir müddet Gelibolu'da bırakılarak, ardından 4 Haziran 1750 tarihli bir fermanla İstanbul'a davet edildi ve üçüncü defa nişancı oldu.
Ağustos 1752'de nişancılıktan ayrılmış ise de bir yıl sonra dördüncü defa nişancı olmuştur. Ağustos 1755'te de üçüncü defa sadrazam kethüdalığına getirilmiştir.
Sadrazam Silahdar Bıyıklı Ali Paşa'nın zamanında bu görevi yürüten Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa, Bıyıklı Ali Paşa'nın idam edilmesi üzerine 25 Ekim 1755'te sadrazam tayin edilmiştir. Ancak sadrazamlığı Beş ay kadar kısa bir süre devam etmiştir. Kararsız ve şüpheci bir tabiatı olan III. Osman tarafından azledilerek, öldürülmeyeceğine dair kendisine emniyet gelmek için oğlu mübaşir tayin edilerek, İstanköy adasına sürgün edilmiş, malları da müsadere edilmemiştir. Yerine ikinci defa Çorlulu Köse Bahir Mustafa Paşa tayin edildi.
Sait Mehmet Paşa, daha sonra Hanya sancağına ve Nisan 1757'de Mısır valiliğine tayin edildi. Haziran 1758'de bu görevini de Köse Bahir Mustafa Paşa'ya bırakarak, Ocak 1759'da Adana valisi olmuş, Temmuz 1760'ta bir fermanla Beyşehir sancağı da dahil edilerek büyütülen Karaman (Konya) valiliğine getirilmiştir.
Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa, 1761'de Maraş valiliğine tayin edilmiş, aynı yılın Ekim ayında orada ölmüştür.
Mason olan ilk Türk olarak kabul edilir.
Değerlendirme
Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa, değerli, bilgili, girişken, devlet işlerine ve siyasi vaziyete ve Avrupa ahvaline vakıf, tecrübeli veve ikna kuvvetine sahip bir vezirdi. Babasının 1720'deki Fransa elçiliğinden dönüşte İbrahim Müteferrika ile birlikte Türkiye'de ilk matbaanın açılmasında büyük rolü olmuştur. Kendisi de, Rusya, İsveç ve Fransa'ya elçilikle gönderilerek görevlerini iyi bir şekilde yürütmüştür. Ayrıca bir tıp ders kitabı ve İsveç Sefaretnamesi yazmıştır.
Tasvir edildiği eserler
Mehmed Said Efendi
İsveçli ressam Georg Engelhard Schröder tarafından 18. yüzyılda, Stockholm'de çizilen yağlı boya tabloda Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa; pencere önünde ayakta mavi düz kaftanı ve kavuğuyla resmedilmiş olup, yanında bir köpek bulunmaktadır.
Mehmed Said Efendi ve Maiyeti
İsveçli ressam Georg Engelhard Schröder tarafından 1733 yılında tuval üzerine yağlı boya tekniği ile yapılan tabloda; on dört kişilik maiyeti ve bir köpekle birlikte betimlenmektedir.
-
![image]()
Mehmed Said Efendi Pera Müzesi, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Oryantalist Resim Koleksiyonu, İstanbul -
![image]()
Mehmed Said Efendi ve Maiyeti, Pera Müzesi, Suna ve İnan Kıraç Vakfı Oryantalist Resim Koleksiyonu, İstanbul
Kaynakça
- ^ a b . 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ . 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ . 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2016.
- ^ Ekinci, Ekrem (2014). Osmanlı'nın Çöküşü. İmparatorluk İttihatçıların Elinde. Timaş Tarih. s. 17. Yazar
|ad2=eksik|soyadı2=() - ^ . www.peramuzesi.org.tr. Pera Müzesi web sitesi. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2016.
- ^ . Pera Müzesi. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2016.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Osmanlı Medeniyeti23 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Silahdar Bıyıklı Ali Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 25 Ekim 1755 - 1 Nisan 1756 | Sonra gelen: Çorlulu Köse Bahir Mustafa Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yirmisekizzade Mehmet Said Pasa veya diger taninan adiyla Mehmed Said Efendi o Ekim 1761 III Osman saltanatinda 25 Ekim 1755 1 Nisan 1756 tarihleri arasinda bes ay yedi gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Yirmisekizzade Mehmet Said PasaMehmet Sait Pasa nin Fransiz ressam Joseph Aved tarafindan yapilmis portresi Paris 1742Osmanli SadrazamiGorev suresi 25 Ekim 1755 1 Nisan 1756Hukumdar III OsmanYerine geldigi Silahdar Biyikli Ali PasaYerine gelen Corlulu Kose Bahir Mustafa PasaKisisel bilgilerOlum Ekim 1761 MarasHayatiYirmisekizzade Mehmed Said Pasa nin 1742 de Paris te yapilan pastel portresi III Ahmed saltanatinda elcilik goreviyle Fransa ya gonderilmis olan ve Paris Sefaretnamesi nin yazari Yirmisekiz Mehmed Celebi nin ogludur Kendi kariyerinde de elcilik gorevleri on plana cikmistir Babasi ile Paris ten donuslerinde hacegan sinifina terfi ettirilerek sipahi ve silahtar katibi olmustur I Mahmud un tahta cikisiyla saltanat degisimini Rus caricesine bildirmek icin 1730 Eylul sonunda defterdari unvaniyla Petersburg a gonderilmis Kasim 1732 de de padisahin tahta cikisini tebrik icin gelen a karsi fevkalade elci olarak once Rusya ya oradan da 17 yuzyil basinda Osmanli Devleti ne siginmis olan Isvec Krali Demirbas Sarl in taktigi borclari tahsil icin sefaretle Isvec e gitmistir Bu alacak ancak yuzyilin sonlarina dogru Isvec in borc karsiligi gemi vermesiyle tahsil edilebilmistir 1735 1739 Osmanli Rus Savasi oncesinde Avusturya araciligiyla savasi onlemek icin yapilan Mustafa i evvel Umni sadaret Ragip Efendi lerle birlikte silahtar katibi sifatiyla yer almistir 1739 Belgrad Antlasmasi sonrasinda Avusturya ile hudut muzakerelerini iki yil yuruten Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa Istanbul a donusu sonrasinda Haziran 1741 de name i humayun ve Rumeli beylerbeyi payesiyle babasi gibi elcilikle Paris e gonderildi Amac Ruslarin Belgrad Anlasmasi na riayet etmemelerinden dolayi I Mahmud un sikayetlerini antlasma hukumlerinin tatbikinin sorumlulugunu uzerine almis olan XV Louis ye sifahen iletmekti 1742 Ekim inde Istanbul a dondu ve ayni yil Aralik ayinda nisanci oldu 1744 Subat ayinda Misir da umera arasindaki anlasmazliklari arastirmak ve sorusturmak Misir a gonderildi Kasim 1745 te defter emini oldu Tiryaki Haci Mehmed Pasa nin sadrazamliga getirilmesi uzerine Agustos 1746 da onun yerine kethuda tayin edildi Sadrazamin sert tabiati ve aralarindaki fikir ayriliklari nedeniyle gecinemediklerinden dolayi Mart 1747 de de kendi istegiyle tekrar defter eminligine tenzil edildi ve Eylul 1748 de ikinci defa nisanci oldu Agustos 1750 de Divitdar Mehmed Emin Pasa nin sadrazam olmasi uzerine ayni tarihte ikinci defa sadrazam kethudasi oldu Fakat iki bucuk ay sonra azlolunarak ve evinde bile oturmasina musaade edilmeyerek Hicaz a gitmesi emrolunup Misir a gonderilmek istendi ve Gelibolu ya kadar yollandi ise de sonra vazgecildi ve bir muddet Gelibolu da birakilarak ardindan 4 Haziran 1750 tarihli bir fermanla Istanbul a davet edildi ve ucuncu defa nisanci oldu Agustos 1752 de nisanciliktan ayrilmis ise de bir yil sonra dorduncu defa nisanci olmustur Agustos 1755 te de ucuncu defa sadrazam kethudaligina getirilmistir Sadrazam Silahdar Biyikli Ali Pasa nin zamaninda bu gorevi yuruten Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa Biyikli Ali Pasa nin idam edilmesi uzerine 25 Ekim 1755 te sadrazam tayin edilmistir Ancak sadrazamligi Bes ay kadar kisa bir sure devam etmistir Kararsiz ve supheci bir tabiati olan III Osman tarafindan azledilerek oldurulmeyecegine dair kendisine emniyet gelmek icin oglu mubasir tayin edilerek Istankoy adasina surgun edilmis mallari da musadere edilmemistir Yerine ikinci defa Corlulu Kose Bahir Mustafa Pasa tayin edildi Sait Mehmet Pasa daha sonra Hanya sancagina ve Nisan 1757 de Misir valiligine tayin edildi Haziran 1758 de bu gorevini de Kose Bahir Mustafa Pasa ya birakarak Ocak 1759 da Adana valisi olmus Temmuz 1760 ta bir fermanla Beysehir sancagi da dahil edilerek buyutulen Karaman Konya valiligine getirilmistir Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa 1761 de Maras valiligine tayin edilmis ayni yilin Ekim ayinda orada olmustur Mason olan ilk Turk olarak kabul edilir DegerlendirmeYirmisekizzade Mehmed Said Pasa degerli bilgili girisken devlet islerine ve siyasi vaziyete ve Avrupa ahvaline vakif tecrubeli veve ikna kuvvetine sahip bir vezirdi Babasinin 1720 deki Fransa elciliginden donuste Ibrahim Muteferrika ile birlikte Turkiye de ilk matbaanin acilmasinda buyuk rolu olmustur Kendisi de Rusya Isvec ve Fransa ya elcilikle gonderilerek gorevlerini iyi bir sekilde yurutmustur Ayrica bir tip ders kitabi ve Isvec Sefaretnamesi yazmistir Tasvir edildigi eserlerMehmed Said Efendi Isvecli ressam Georg Engelhard Schroder tarafindan 18 yuzyilda Stockholm de cizilen yagli boya tabloda Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa pencere onunde ayakta mavi duz kaftani ve kavuguyla resmedilmis olup yaninda bir kopek bulunmaktadir Mehmed Said Efendi ve Maiyeti Isvecli ressam Georg Engelhard Schroder tarafindan 1733 yilinda tuval uzerine yagli boya teknigi ile yapilan tabloda on dort kisilik maiyeti ve bir kopekle birlikte betimlenmektedir Mehmed Said Efendi Pera Muzesi Suna ve Inan Kirac Vakfi Oryantalist Resim Koleksiyonu Istanbul Mehmed Said Efendi ve Maiyeti Pera Muzesi Suna ve Inan Kirac Vakfi Oryantalist Resim Koleksiyonu IstanbulKaynakca a b 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 6 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 6 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 27 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2016 Ekinci Ekrem 2014 Osmanli nin Cokusu Imparatorluk Ittihatcilarin Elinde Timas Tarih s 17 Yazar ad2 eksik soyadi2 yardim www peramuzesi org tr Pera Muzesi web sitesi 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2016 Pera Muzesi 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2016 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Osmanli Medeniyeti23 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Siyasi goreviOnce gelen Silahdar Biyikli Ali Pasa Osmanli Sadrazami 25 Ekim 1755 1 Nisan 1756 Sonra gelen Corlulu Kose Bahir Mustafa Pasa