İspanya'nın özerk toplulukları (İspanyolca: comunidad autónoma), İspanya'nın birinci düzey idari bölümleridir. Özerk topluluklar, İspanya'yı oluşturan ulusların ve bölgelerin sınırlı özerkliğini garanti altına almak amacıyla 1978 İspanya Anayasası'na uygun olarak kurulmuşlardır.
İspanya bir federasyon olmayıp merkezi olmayan üniter bir devlettir. Egemenlik bir bütün olarak ulusa verilmiş ve merkezi hükûmetin kurumlarında temsil edilmişken, ulus, gücü çeşitli derecelerde topluluklara devretmiştir ve anayasa ve özerk tüzükler içerisinde belirlenen sınırlar içinde kendi kendini yönetme hakkını kullanmaktadır. Her topluluğun kendi devredilmiş yetkileri bulunmaktadır. Genel olarak daha güçlü yerel milliyetçiliğe sahip toplulukların daha fazla yetkisi vardır ve bu tür yetkilendirme asimetrik olarak adlandırılır. Bazı akademisyenler, ortaya çıkan sistemden adı dışında bir federal sistem veya "federalizm olmayan bir federasyon" olarak bahsetmektedirler. Toplu olarak özerklikler (autonomías) olarak bilinen 17 özerk topluluk ve iki özerk şehir (ciudad autónoma) bulunmaktadır. İki özerk şehir özerk topluluk olma hakkına sahip olsalar da ikisi de bunu henüz kullanmadı. Bu benzersiz bölgesel yönetim çerçevesi, "Özerklik Devleti" olarak bilinir.
Özerk topluluklar, anayasaya ve üstlendikleri yeterlilikleri tanımlayan Özerklik Statüsü (Estatutos de Autonomía) olarak bilinen kendi organik yasalarına göre yönetilirler. Yetkilendirmenin doğası gereği asimetrik olması amaçlandığından, yetki kapsamı her topluluk için farklılık gösterir, ancak hepsi aynı parlamento yapısına sahiptirler.
Özerk topluluklar, ek olarak illere veya doğrudan ilçelere veya belediyelere ayrılmaktadır.
Liste
Adı | Başkent | Türü | Yüzölçümü (km²) | Nüfus (2009) | Yoğunluk (/km²) | ISO |
---|---|---|---|---|---|---|
Aragon | Zaragoza | Ulus | 47.719,0 | 1.319.291 | 28 | ES-AR |
Asturias | Oviedo | Tarihi bölge | 10.604,0 | 1.022.800 | 96 | ES-AS |
Balear Adaları | Palma | Ulus | 4.992,0 | 1.149.460 | 230 | ES-IB |
Bask Ülkesi | Vitoria-Gasteiz | Ulus | 7.234,0 | 2.207.776 | 305 | ES-PV |
Endülüs | Sevilla | Ulus | 87.268,0 | 8.414.240 | 96 | ES-AN |
Ekstremadura | Mérida | Bölge | 41.634,0 | 1.067.710 | 26 | ES-EX |
Galiçya | Santiago de Compostela | Ulus | 29.574,0 | 2.699.499 | 91 | ES-GA |
Kanarya Adaları | Las Palmas de Gran Canaria Santa Cruz de Tenerife | Ulus | 7.447,0 | 2.153.389 | 289 | ES-CN |
Kantabria | Santander | Tarihi bölge | 5.321,0 | 581.078 | 109 | ES-CB |
Kastilya-La Mancha | Toledo | Bölge | 79.463,0 | 2,032,863 | 26 | ES-CM |
Kastilya Leon | Valladolid | Tarihi bölge | 94.223,0 | 2,399,548 | 25 | ES-CL |
Katalonya | Barselona | Ulus | 32.114,0 | 7.675.217 | 239 | ES-CT |
Septe | — | Özerk şehir | 18,5 | 84.777 | 4.583 | ES-CE |
La Rioja | Logroño | Bölge | 5.045,0 | 316.798 | 63 | ES-RI |
Madrid | Madrid | Bölge | 8.028,0 | 6.663.394 | 830 | ES-MD |
Melilla | — | Özerk şehir | 12,3 | 86.487 | 7.031 | ES-ML |
Murcia | Murcia | Bölge | 11.313,0 | 1.493.898 | 132 | ES-MC |
Navarra | Pamplona | Ulus | 10.391,0 | 654.214 | 63 | ES-NC |
Valensiya | Valensiya | Ulus | 23.255,0 | 5.003.769 | 215 | ES-VC |
Ayrıca bakınız
Dipnotlar
Kaynakça
- ^ a b c "Organización territorial. El Estado de las Autonomías" (PDF). Recursos Educativos (İspanyolca). Instituto Nacional de Tecnologías Educativas y de Formación del Profesorado. Ministerio de Eduación, Cultura y Deporte. 4 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ 2. madde (1978). "Título Preliminar". 1978 İspanya Anayasası (İspanyolca). 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ 143. madde (1978). "Título VIII. De la Organización Territorial del Estado". 1978 İspanya Anayasası (İspanyolca). 19 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ Bacigalupo Sagesse, Mariano (Haziran 2005). "Sinópsis artículo 145". Constitución española (con sinópsis). Temsilciler Kongresi. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ a b The Federal Option and Constitutional Management of Diversity in Spain Xavier Arbós Marín, page 375; included in 'The Ways of Federalism in Western Countries and the Horizons of Territorial Autonomy in Spain' (volume 2), edited by Alberto López-Eguren and Leire Escajedo San Epifanio; edited by Springer , (eBook)
- ^ Börzel, Tanja A (2002). States and Regions in the European Union. University Press, Cambridge. ss. 93-151. ISBN . 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
Dış bağlantılar
- Information about Spain's Autonomous Communities from rulers.org 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Relations between tiers – CityMayors feature 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Galicya Navarra Madrid La Rioja Aragon Katalonya Valensiya Kastilya La Mancha Ekstremadura Portekiz Kastilya ve Leon Asturias Cantabria Bask Bolgesi Murcia Endulus Ceuta Melilla Fransa Balear Adalari Kanarya Adalari Akdeniz Biscay Korfezi Atlas Okyanusu Andorra Atlas Okyanusu Ispanya nin ozerk topluluklari Ispanyolca comunidad autonoma Ispanya nin birinci duzey idari bolumleridir Ozerk topluluklar Ispanya yi olusturan uluslarin ve bolgelerin sinirli ozerkligini garanti altina almak amaciyla 1978 Ispanya Anayasasi na uygun olarak kurulmuslardir Ispanya bir federasyon olmayip merkezi olmayan uniter bir devlettir Egemenlik bir butun olarak ulusa verilmis ve merkezi hukumetin kurumlarinda temsil edilmisken ulus gucu cesitli derecelerde topluluklara devretmistir ve anayasa ve ozerk tuzukler icerisinde belirlenen sinirlar icinde kendi kendini yonetme hakkini kullanmaktadir Her toplulugun kendi devredilmis yetkileri bulunmaktadir Genel olarak daha guclu yerel milliyetcilige sahip topluluklarin daha fazla yetkisi vardir ve bu tur yetkilendirme asimetrik olarak adlandirilir Bazi akademisyenler ortaya cikan sistemden adi disinda bir federal sistem veya federalizm olmayan bir federasyon olarak bahsetmektedirler Toplu olarak ozerklikler autonomias olarak bilinen 17 ozerk topluluk ve iki ozerk sehir ciudad autonoma bulunmaktadir Iki ozerk sehir ozerk topluluk olma hakkina sahip olsalar da ikisi de bunu henuz kullanmadi Bu benzersiz bolgesel yonetim cercevesi Ozerklik Devleti olarak bilinir Ozerk topluluklar anayasaya ve ustlendikleri yeterlilikleri tanimlayan Ozerklik Statusu Estatutos de Autonomia olarak bilinen kendi organik yasalarina gore yonetilirler Yetkilendirmenin dogasi geregi asimetrik olmasi amaclandigindan yetki kapsami her topluluk icin farklilik gosterir ancak hepsi ayni parlamento yapisina sahiptirler Ozerk topluluklar ek olarak illere veya dogrudan ilcelere veya belediyelere ayrilmaktadir ListeAdi Baskent Turu Yuzolcumu km Nufus 2009 Yogunluk km ISOAragon Zaragoza Ulus 47 719 0 1 319 291 28 ES ARAsturias Oviedo Tarihi bolge 10 604 0 1 022 800 96 ES ASBalear Adalari Palma Ulus 4 992 0 1 149 460 230 ES IBBask Ulkesi Vitoria Gasteiz Ulus 7 234 0 2 207 776 305 ES PVEndulus Sevilla Ulus 87 268 0 8 414 240 96 ES ANEkstremadura Merida Bolge 41 634 0 1 067 710 26 ES EXGalicya Santiago de Compostela Ulus 29 574 0 2 699 499 91 ES GAKanarya Adalari Las Palmas de Gran Canaria Santa Cruz de Tenerife Ulus 7 447 0 2 153 389 289 ES CNKantabria Santander Tarihi bolge 5 321 0 581 078 109 ES CBKastilya La Mancha Toledo Bolge 79 463 0 2 032 863 26 ES CMKastilya Leon Valladolid Tarihi bolge 94 223 0 2 399 548 25 ES CLKatalonya Barselona Ulus 32 114 0 7 675 217 239 ES CTSepte Ozerk sehir 18 5 84 777 4 583 ES CELa Rioja Logrono Bolge 5 045 0 316 798 63 ES RIMadrid Madrid Bolge 8 028 0 6 663 394 830 ES MDMelilla Ozerk sehir 12 3 86 487 7 031 ES MLMurcia Murcia Bolge 11 313 0 1 493 898 132 ES MCNavarra Pamplona Ulus 10 391 0 654 214 63 ES NCValensiya Valensiya Ulus 23 255 0 5 003 769 215 ES VCAyrica bakinizDipnotlar a b c d e f g Ayni zamanda ildir Kaynakca a b c Organizacion territorial El Estado de las Autonomias PDF Recursos Educativos Ispanyolca Instituto Nacional de Tecnologias Educativas y de Formacion del Profesorado Ministerio de Eduacion Cultura y Deporte 4 Subat 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Kasim 2020 2 madde 1978 Titulo Preliminar 1978 Ispanya Anayasasi Ispanyolca 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2020 143 madde 1978 Titulo VIII De la Organizacion Territorial del Estado 1978 Ispanya Anayasasi Ispanyolca 19 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2020 Bacigalupo Sagesse Mariano Haziran 2005 Sinopsis articulo 145 Constitucion espanola con sinopsis Temsilciler Kongresi 11 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2020 a b The Federal Option and Constitutional Management of Diversity in Spain Xavier Arbos Marin page 375 included in The Ways of Federalism in Western Countries and the Horizons of Territorial Autonomy in Spain volume 2 edited by Alberto Lopez Eguren and Leire Escajedo San Epifanio edited by Springer 978 3 642 27716 0 978 3 642 27717 7 eBook Borzel Tanja A 2002 States and Regions in the European Union University Press Cambridge ss 93 151 ISBN 978 0521008600 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Kasim 2020 Dis baglantilarInformation about Spain s Autonomous Communities from rulers org 31 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Relations between tiers CityMayors feature 26 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde