Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Necdet Calp (d. 7 Eylül 1922, Karamürsel - ö. 13 Eylül 1998, Ankara, Türkiye), Türk bürokrat ve siyasetçi. Bürokraside kariyer yapmış, 12 Eylül dönemi sonrasında da günün şartlarının sol kanat partisi Halkçı Parti'nin lideri olarak hatırlarda kalmış olan Calp, 22 Ekim 1983 günü Turgut Özal'ın da yer aldığı bir seçim öncesi televizyon tartışmasında Boğaziçi Köprüsü için "Satamazsınız beyefendi satamazsınız" deyişi ile akıllarda kalmıştır.
| Necdet Calp | |
|---|---|
| Halkçı Parti Genel Başkanı | |
| Görev süresi 20 Mayıs 1983 - 29 Haziran 1985 | |
| Yerine gelen | Aydın Güven Gürkan |
| TBMM Ana Muhalefet Partisi Lideri | |
| Görev süresi 6 Kasım 1983 - 29 Haziran 1985 | |
| Yerine geldiği | Bülent Ecevit |
| Yerine gelen | Aydın Güven Gürkan |
| Türkiye Başbakanlık Müsteşarı | |
| Görev süresi 23 Eylül 1980 - 11 Nisan 1983 | |
| Başbakan | Bülend Ulusu |
| Yerine geldiği | Turgut Özal |
| Yerine gelen | Erdoğan Yazıcı (vekil) |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 17. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 24 Kasım 1983 - 16 Ekim 1987 | |
| Seçim bölgesi | 1983 − Ankara |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 7 Eylül 1922 Kocaeli, Türkiye |
| Ölüm | 13 Eylül 1998 (76 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi (1961-1980) Halkçı Parti (1983-1985) Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1985-1987) |
İlk yılları ve kariyeri
7 Eylül 1922 tarihinde Kocaeli'nin Karamürsel ilçesinde doğan Necdet Calp, ilköğrenimini Karamürsel Merkez İlkokulu'nda gördü. Ortaokulu İzmit'te okudu. Ankara Erkek Lisesi edebiyat bölümünü birincilikle bitirdi. 1944 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirirken, fark sınavını vererek Hukuk Fakültesi'nde de mezun oldu.
Kaymakamlık, mülkiye müfettişliği ve valilik görevlerinde bulundu; Kazımpaşa, Karasu ve Hendek'te kaymakam vekilliği yaptıktan sonra Kütahya'ya bağlı, yeni ilçe olan Altıntaş'ın ilk kaymakamı oldu. 1951-1954 arasında Çınar, Kaman ve Haymana'da kaymakamlık yaptı. Yedeksubaylığını topçu asteğmeni olarak yaptı. Topçu okulunu da birincilikle bitirdi. 1956-1958 yıllarında Londra Ekonomi Okulu'de yerel yönetimler maliyesi hakkında seminerleri izledi. 1960'ta Siirt valiliğine atandı.
Siyasi kariyeri
1960 yılında Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü'ne atandıktan sonra Türkiye'nin dördüncü cumhurbaşkanı Cemal Gürsel ve Türkiye'nin ikinci cumhurbaşkanı olup da 1961 genel seçimlerinden sonra kurulan koalisyon hükûmetlerinin başbakanı olan İsmet İnönü ile birlikte beş yıl bu görevde kaldı.
1965 yılında Sevil Örten ile evlendi. Aynı yıl Sümerbank Yönetim Kurulu Başkanlığı'na getirilen Calp, önce İzmir vali vekilliği, 1978 yılında da İzmir valisi olarak atandı. 1979 tarihine kadar bu görevde kaldı. İzmir Valiliği'nden sonra bir süre Merkez Valiliği'nde bulundu. 12 Eylül Darbesi'nden sonra 23 Ekim 1980 - 11 Nisan 1983 tarihleri arasında Başbakanlık Müsteşarlığı yaptı.
12 Eylül sonrasında demokrasiye geçiş döneminde Başbakanlık Müsteşarlığı'ndan emekliye ayrıldı. 20 Mayıs 1983'te kurduğu Halkçı Parti'nin (HP) Genel Başkanlığı'na getirildi. Özelleştirme karşıtı tutumuyla tanınan Calp'ın, 6 Kasım 1983'te yapılan milletvekili genel seçimlerinden iki hafta önce, 22 Ekim'de yapılan açık oturumda köprü ve otoyolları satma planlarını anlatan Anavatan Partisi (ANAP) lideri Turgut Özal'a "Satamazsınız beyefendi satamazsınız" diye tepki göstermesi Türk siyasi tarihine geçti. HP seçimlerde yüzde 30 oy oranıyla 117 milletvekilliği kazanırken, Calp da HP Ankara Milletvekili seçildi ve ANAP'ın iktidar olmasıyla anamuhalefet lideri sıfatıyla siyasette yerini aldı.
25 Mart 1984 tarihinde yapılan yerel seçimlerde HP'nin oy oranının yüzde 8'e gerilemesi üzerine parti içinde yoğun tartışmalar başladı. Calp, 3 Nisan tarihinde istifa etmesine rağmen aynı gün içinde yapılan Kurucular Kurulu toplantısında 118 oydan 80'ini alarak yeniden HP Genel Başkanı seçildi.
Calp, 29 Haziran 1985'te toplanan partisinin ilk kurultayında Aydın Güven Gürkan'a karşı genel başkanlık mücadelesini kaybetti, bundan sonra da HP ile SODEP'in birleşme süreci başladı. HP, 2 Kasım 1985 tarihinde topladığı olağanüstü kurultayında tüzük, program ve amblemini değiştirerek Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) adını aldı. Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP) bir gün sonra 3 Kasım 1985'te yaptığı olağanüstü kurultayında kendini feshederek SHP'ye katıldı. Calp, 1987 genel seçimlerinde aday olmayarak aktif siyasetten çekildi.
13 Eylül 1998 günü kalp yetmezliği sonucu Ankara'daki evinde öldü.
Kaynakça
- ^ Arşivlenmiş kopya. CNN Türk. 22 Ekim 1983. 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Aralık 2012.
- ^ "Necdet Calp İlköğretim Okulu - Tarihçe". 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2015.
- ^ Porte: Necdet Calp 14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Milliyet, 24 Ekim 1983.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Bülent Ecevit | TBMM Ana Muhalefet Partisi Lideri 6 Kasım 1983 - 29 Haziran 1985 | Sonra gelen: Aydın Güven Gürkan |
| Parti siyasi görevi | ||
| Önce gelen: Yeni makam | Halkçı Parti Genel Başkanı 20 Mayıs 1983 - 29 Haziran 1985 | Sonra gelen: Aydın Güven Gürkan |
| Hükûmet görevi | ||
| Önce gelen: Turgut Özal | Türkiye Başbakanlık Müsteşarı 23 Eylül 1980 - 11 Nisan 1983 | Sonra gelen: Erdoğan Yazıcı (vekil) |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Necdet Calp d 7 Eylul 1922 Karamursel o 13 Eylul 1998 Ankara Turkiye Turk burokrat ve siyasetci Burokraside kariyer yapmis 12 Eylul donemi sonrasinda da gunun sartlarinin sol kanat partisi Halkci Parti nin lideri olarak hatirlarda kalmis olan Calp 22 Ekim 1983 gunu Turgut Ozal in da yer aldigi bir secim oncesi televizyon tartismasinda Bogazici Koprusu icin Satamazsiniz beyefendi satamazsiniz deyisi ile akillarda kalmistir Necdet CalpHalkci Parti Genel BaskaniGorev suresi 20 Mayis 1983 29 Haziran 1985Yerine gelen Aydin Guven GurkanTBMM Ana Muhalefet Partisi LideriGorev suresi 6 Kasim 1983 29 Haziran 1985Yerine geldigi Bulent EcevitYerine gelen Aydin Guven GurkanTurkiye Basbakanlik MustesariGorev suresi 23 Eylul 1980 11 Nisan 1983Basbakan Bulend UlusuYerine geldigi Turgut OzalYerine gelen Erdogan Yazici vekil Turkiye Buyuk Millet Meclisi 17 Donem MilletvekiliGorev suresi 24 Kasim 1983 16 Ekim 1987Secim bolgesi 1983 AnkaraKisisel bilgilerDogum 7 Eylul 1922 1922 09 07 Kocaeli TurkiyeOlum 13 Eylul 1998 76 yasinda Ankara TurkiyePartisi Cumhuriyet Halk Partisi 1961 1980 Halkci Parti 1983 1985 Sosyaldemokrat Halkci Parti 1985 1987 Ilk yillari ve kariyeri7 Eylul 1922 tarihinde Kocaeli nin Karamursel ilcesinde dogan Necdet Calp ilkogrenimini Karamursel Merkez Ilkokulu nda gordu Ortaokulu Izmit te okudu Ankara Erkek Lisesi edebiyat bolumunu birincilikle bitirdi 1944 yilinda Ankara Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi ni bitirirken fark sinavini vererek Hukuk Fakultesi nde de mezun oldu Kaymakamlik mulkiye mufettisligi ve valilik gorevlerinde bulundu Kazimpasa Karasu ve Hendek te kaymakam vekilligi yaptiktan sonra Kutahya ya bagli yeni ilce olan Altintas in ilk kaymakami oldu 1951 1954 arasinda Cinar Kaman ve Haymana da kaymakamlik yapti Yedeksubayligini topcu astegmeni olarak yapti Topcu okulunu da birincilikle bitirdi 1956 1958 yillarinda Londra Ekonomi Okulu de yerel yonetimler maliyesi hakkinda seminerleri izledi 1960 ta Siirt valiligine atandi Siyasi kariyeri1960 yilinda Basbakanlik Ozel Kalem Mudurlugu ne atandiktan sonra Turkiye nin dorduncu cumhurbaskani Cemal Gursel ve Turkiye nin ikinci cumhurbaskani olup da 1961 genel secimlerinden sonra kurulan koalisyon hukumetlerinin basbakani olan Ismet Inonu ile birlikte bes yil bu gorevde kaldi 1965 yilinda Sevil Orten ile evlendi Ayni yil Sumerbank Yonetim Kurulu Baskanligi na getirilen Calp once Izmir vali vekilligi 1978 yilinda da Izmir valisi olarak atandi 1979 tarihine kadar bu gorevde kaldi Izmir Valiligi nden sonra bir sure Merkez Valiligi nde bulundu 12 Eylul Darbesi nden sonra 23 Ekim 1980 11 Nisan 1983 tarihleri arasinda Basbakanlik Mustesarligi yapti 12 Eylul sonrasinda demokrasiye gecis doneminde Basbakanlik Mustesarligi ndan emekliye ayrildi 20 Mayis 1983 te kurdugu Halkci Parti nin HP Genel Baskanligi na getirildi Ozellestirme karsiti tutumuyla taninan Calp in 6 Kasim 1983 te yapilan milletvekili genel secimlerinden iki hafta once 22 Ekim de yapilan acik oturumda kopru ve otoyollari satma planlarini anlatan Anavatan Partisi ANAP lideri Turgut Ozal a Satamazsiniz beyefendi satamazsiniz diye tepki gostermesi Turk siyasi tarihine gecti HP secimlerde yuzde 30 oy oraniyla 117 milletvekilligi kazanirken Calp da HP Ankara Milletvekili secildi ve ANAP in iktidar olmasiyla anamuhalefet lideri sifatiyla siyasette yerini aldi 25 Mart 1984 tarihinde yapilan yerel secimlerde HP nin oy oraninin yuzde 8 e gerilemesi uzerine parti icinde yogun tartismalar basladi Calp 3 Nisan tarihinde istifa etmesine ragmen ayni gun icinde yapilan Kurucular Kurulu toplantisinda 118 oydan 80 ini alarak yeniden HP Genel Baskani secildi Calp 29 Haziran 1985 te toplanan partisinin ilk kurultayinda Aydin Guven Gurkan a karsi genel baskanlik mucadelesini kaybetti bundan sonra da HP ile SODEP in birlesme sureci basladi HP 2 Kasim 1985 tarihinde topladigi olaganustu kurultayinda tuzuk program ve amblemini degistirerek Sosyaldemokrat Halkci Parti SHP adini aldi Sosyal Demokrasi Partisi SODEP bir gun sonra 3 Kasim 1985 te yaptigi olaganustu kurultayinda kendini feshederek SHP ye katildi Calp 1987 genel secimlerinde aday olmayarak aktif siyasetten cekildi 13 Eylul 1998 gunu kalp yetmezligi sonucu Ankara daki evinde oldu Kaynakca Arsivlenmis kopya CNN Turk 22 Ekim 1983 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Aralik 2012 Necdet Calp Ilkogretim Okulu Tarihce 10 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2015 Porte Necdet Calp 14 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet 24 Ekim 1983 Siyasi goreviOnce gelen Bulent Ecevit TBMM Ana Muhalefet Partisi Lideri 6 Kasim 1983 29 Haziran 1985 Sonra gelen Aydin Guven GurkanParti siyasi goreviOnce gelen Yeni makam Halkci Parti Genel Baskani 20 Mayis 1983 29 Haziran 1985 Sonra gelen Aydin Guven GurkanHukumet goreviOnce gelen Turgut Ozal Turkiye Basbakanlik Mustesari 23 Eylul 1980 11 Nisan 1983 Sonra gelen Erdogan Yazici vekil