Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
X ışını teleskobu (XRT), uzaktaki objeleri X ışını spektrumunda gözlemlemek için dizayn edilen teleskoptur. X ışınlarına karşı opak olan Dünya atmosferinin üzerine ulaşmak için, X ışını teleskopları yüksek irtifa roketlerine, balonlara veya yapay uydulara montelenmelidir.
Teleskobun temel birimleri teleskoba giren radyasyonu toplayan optik (odaklayan veya hizalayan) ve radyasyonun toplandığı ve ölçüldüğü dedektördür. Bu birimler için çeşitli farklı dizayn ve teknolojiler kullanılmaktadır.
Uyduların üzerinde bulunan teleskopların çoğu birbirini tamamlayıcı özellikte, tamir edilebilir veya alete fonsiyonlar katan kaldırılabilir (spektrometre, filtreler) birimlere sahip olan dedektör-teleskop sistemlerinin çeşitli birleşmelerinden oluşmuştur.
Optik
Yaygın X ışını methodları hizalanmış açıklıklar ve toplama etkili aynalardır.
Odaklayan Aynalar
X ışını aynaların kullanımı gelen radyasyonun dedektör düzleminde toplanmasına olanak sağlar.
Farklı geometriler (örneğin Kirkpatrick-Baez veya Lobster-gözü tavsiye edilmiş veya uygulanmıştır fakat var olan teleskopların neredeyse tamamı Wolter I dizaynının bazı çeşitlerini kullanır. Bu tarz X ışını teleskoplarının sınırları UV ya da görünür ışık teleskoplarına göre çok daha dar(tipik olarak 1 dereceden küçük) alanlara olanak sağlar.
Tamamlayıcı optiğe göre odaklayıcı optik şunlara izin verir:
- Yüksek çözünürlüklü bir görüntü
- Yüksek bir teleskop hassasiyeti: Radyasyon küçük bir alana odaklandığından sinyal-ses oranı bu tarz aletlerde çok çok daha yüksektir.
Aynalar yansıtıcı(altın veya iridyum) ince bir katmanla kaplanmış seramik veya metal folyodan yapılabilir. Bu inşa çalışmasına dayanan aynalar toplanma etkisindeki ışığın toplam yansımasının temelindedir.
Bu teknoloji toplam yansıma için kritik açı ve radyasyon enerjisi arasındaki ters orantı nedeniyle enerji menzili açısından sınırlıdır. 2000 lerin başında Chandra ve XMM-Newton Xışını gözlemevlerinde sınır 15 keV ışık cıvarlarındaydı. Yeni çok tabakalı aynalar kullanılarak, NuSTAR teleskobunun X ışını aynası bu sınırı 79 keV ışığa çekmiştir. Bu seviyede yansıtmak için, cam tabakaları tungsten(W)/ silikon (Si) veya platin(Pt)/ silisyum karbür (SiC) ile kaplanmıştır.
Hizalayan Optik
Eski X ışını teleskopları basit hizalama teknikleri kullanırken (dönen hizalayıcılar, kablo hizalayıcılar) , şu an kullanılan teknoloji menfez kodlamalı maske kullanır. Bu teknik dedektörün önünde menfez desenli yassı bir parmaklık kullanır. Bu dizayn odaklayıcı optikten daha az hassastır ve görüntü kalitesi ve kaynağın pozisyonunun belirlenmesi daha zayıftır. Neyse ki, daha geniş bir görüntüleme alanı sunar ve toplama etkili optiğin etkisiz olduğu yüksek enerjilerde kullanılabilir.
Dedektörler
X ışını teleskopları için dedektörler üzerinde iyonizasyon bölmesi,Geiger sayacları ve Sintilatörlerden CCDler veya CMOS sensörleri gibi görüntüleme dedektörlerine birçok teknoloji kullanılmıştır. Gelecekteki görevler için radyasyon enerjisini muhteşem bir doğrulukla ölçme imkânı suann mikro kalorimetrelerin kullanımı planlanmaktadır.
X Işını Teleskoplarının Kullanıldığı Görevler
Exosat
Exosat üzerindeki Wolter I X ışını optiğini kullanan 2 düşük enerji görüntüleme teleskobu 2 odaklama düzlemli dedektörle donatılmıştı:
- Bir pozisyon-hassasiyet doğru orantılı sayacı (PSD) ve
- Bir kanal çoklayan dizi (CMA) .
Sert X Işını Teleskobu
OSO 7 üzerinde bir sert X ışını teleskobu vardı. Etkili enerji menzili: 7-550 keV, görüntüleme alanı (FOV) 6.5 °, efektif alan ~64 cm².
Filin Teleskobu
3 tanesi 2-10 keV enerji aralığında 450 cm² toplam keşif yüzey alanına sahip, bir tanesi 0.2-2 keV enerji aralığında 37 cm² efektif yüzeye sahip olmak üzere 4 gaz çıkışlı doğru orantılı sayaçtan oluşan Filin Teleskobu Salyut 4 üzerinde taşındı. FOV bir yarık hizalayıcı tarafından 3° × 10° FWHM ye sınırlanmıştı. Optik sensörleri de içeren aletler X ışını dedektörleriyle birlikte istasyonun dışına monte edilmişti. Güç kaynağı ve ölçme üniteleri istasyonun içindeydi. Dedektörlerin zemin merkezli kalibrasyonu uçuş operasyonu boyunca 3 modda oluştu: atalet yönlendirmesi, orbital yönlendirmesi ve tetkik. 4 enerji kanalında toplanan veri büyük dedektörlerde 2–3.1 keV, 3.1–5.9 keV, 5.9–9.6 keV ve 2–9.6 keV idi. 0.2 keV ayırt edici seviyelerine sahip küçük dedektörde ise 0.55 keV ve 0.95 keV lık veriler toplandı.
SİGMA teleskobu
Sert X ışını ve düşük enerji gama ışını Sigma Teleskobu 800 cm² efektif alan ve 35-1300 keV, 35-1300 keV arası enerjiyi menzili ile ~5° × 5° lik maksimum hassasiyette görüntü alanına sahipti. Maksimum açısal çözünürlük 15 yay-dakikaydı. . %8 ‘de enerji çözünürlüğü 511 keV idi. Sigma teleskobunun görüntüleme yetenekleri Anger kamera ilkesine dayanan kodlamalı maske dedektöründen gelmekteydi.
ART-P X Işını Teleskobu
ART-P X ışını teleskobu görüntüleme için 4-60 keV, spektroskopi ve zamanlama için 4-100 keV enerji menzili kullanmıştır. ART-P teleskobunun URA kodlamalı maske ile pozisyona duyarlı çoklu kablo orantılı sayaçtan(MWPC) oluşan 4 özdeş modülü vardı. Her modül 1.8° × 1.8° lik FOV üreten yaklaşık 600 cm2 lik efektif alana sahipti. Açısal çözünürlük 5 yay-dakika, zamansal ve enerjisel çözünürlükler 6 keV da 3.9 ms ve %22 idi. Alet 8 saatlik sürede Yengeç bulutsusu kaynağının 0.001 i (=1 mCrab) kadar hassasiyete ulaştı. Maksimum zaman çözünürlüğü 4 ms idi.
Odaklanan X Işını Teleskobu
Geniş bant X ışını teleskobu (BBXRT) Columbia uzay mekiği üzerinde ASTRO-1 yükünün bir parçası olarak uçurulmuştur. BBXRT orta seviyede bir enerji çözünürlüğü ( 1 keV da 90 eV ile 6 keV da 150 eV) ile geniş bir enerji menzilinde (0.3-12 keV) çalışan ilk odaklanan X ışını teleskobuydu. Segmentlenmiş Si (Li) katı durumda spektrometreli 2 hizalanmış teleskop 5 pikselin her(dedektör A ve B) bileşenindeydi. Toplam FOV 17.4’ çap, merkez piksel FOV 4’ çap. Toplam alan 1.5 keV da 765 cm², 7 keV da 300 cm² .
Hızlı MIDEX görevinde XRT(X ışını teleskobu)
Hızlı MIDEX görevinde XRT (0.2-10 keV enerji menzilli) X ışınlarını termoelektriksel olarak soğutulmuş bir CCD üzerine odaklamak için Wolter I teleskobu kullanır. Akıları, spektrumları ve Gama ışın patlamalarının (GRBs) ışık eğrilerini ve 7 dereceden fazla akı değerini kapsayan geniş dinamik bir menzil boyunca parıltıları ölçmek için dizayn edilmiştir. XRT GRB leri tipik bir GRB için 10 saniyelik hedef alma süresi içinde 5-yaysaniyeye kadar doğrulukla belirleyebilir ve GRBlerin X ışını karşılıklarını patlama başlangıcının keşfinden 20-70 sonrasından devam eden günlere/haftalara kadar inceleyebilir.
Tam teleskop uzunluğu 3.500 mm lik bir odak uzunluğu ve 0.51 mlik m lik çap ile 4.67 m dir. Temel yapısal birim teleskobun önündeki ön ve kıç tarafındaki teleskop tüplerini,ayna modülünü, elektron deflektörünü ve iç hiza monitör optiğini ve kamerayı, artı Swift gözlemevine monte noktalarını destekleyen bir alüminyum bank arayüzey flanşıdır.
508 mm çaplı teleskop tüpü grafit lif/siyanat esterinden 2 bölmeli olarak yapılmıştır. Dış grafit lif katman termal genleşmenin uzunlamasına katsayısını minimize etmek için dizayn edilmiştir. İçerideki bileşen ile su buharı veya epoksi kirletici maddelerin gaz çıkışına karşı içten alüminyum folyo buhar bariyeri ile astarlanmıştır. Teleskop kapı montajını ve yıldız izleyicileri destekleyen ve aynaları çevreleyen bir ileri tüpe ve odaksal düzlem kamerasını ve iç optik bölmeleri destekleyen bir arka tüpe sahiptir..
Ayna modülleri iç içe yerleştirilmiş 12 Wolter I toplama etkili aynadan oluşur. Pasif olarak ısıtılmış aynalar altın kaplamalı, 600 m uzunlukta ve 191–300 mm çapta elektroformlu nikeldir..
X ışını görüntüleyicisi 1.15 keV da 120 cm² den fazla bir efektif alana, 23.6x23.6 yaydakikalık görüntü alanına ve yarı güç çapında 18 yay-saniyelik bir açısal çözünürlüğe (θ) sahiptir. Tespit hassasiyeti 104 s içinde 2 × 10−14 erg cm−2s−1 dir. Ayna noktası yayılma fonksiyonu (PSF) eksendeki en iyi odaklanmada 15 yay-saniyelik HPD ye sahip olur. Ayna tüm görüntüleme alanı için daha resmi bir PSF sağlamak üzere hafifçe bulanıklaşmıştır böylece alet PSFsi θ = 18 yay saniyedir.
Normal Etkili X Işını Teleskobu
MSSTA gibi, NIXT de normal etkili yansıtıcı çok katmanlı optik kullanmıştır.
X Işını Teleskoplarının Geçmişi
Wolter I tipi toplama etkili optiği kullanan ilk X ışını teleskobu 1965’te bir roketle taşıma deneyinde güneşin X ışını görüntülerini elde etmek için kullanılmıştır. (R. Giacconi, ApJ 142, 1274 (1965)).
Einstein Gözlemevi (1978-1981), ayrıca HEAO-2 olarak bilinen, yörüngedeki ilk Wolter I tipi teleskobu olan X ışını gözlemevidir (R. Giacconi, ApJ 230,540 (1979)). 0.1- 4 keV enerji menzilinde her tipte yıldızın (süper-nova artıkları, galaksiler ve galaksi kümeleri) yüksek çözünürlükte x ışını görüntülerini elde etmiştir. HEAO-1 (1977-1979) ve HEAO-3 (1979-1981) serideki diğerleriydi. Diğer bir büyük proje ağır X ışını optiğini odaklayan bir X ışını uzay gözlemevi ROSAT tır (1990-1999 arası aktif).
Chandra X ışını gözlemevi NASA, Avrupa Uzay Ajansları, Japonya ve Rusya tarafından son zamanlarda fırlatılan uydu gözlemevleri arasındadır. Chandra yüksek eliptik yörüngede 10 yıldan fazla görev yaparak binlerce 0.5 yay-saniye görüntü ve 0.5-0.8 enerji menzilinde her çeşit objenin yüksek çözünürlüklü spektrumları ile geri döndü. Chandra’dan birçok spektaküler görüntüyü NASA/Godderd websitesinde görülebilir.
2012 Haziranda fırlatılan NuSTAR en yeni X ışını uzay teleskoplarından biridir. Teleskop yüksek enerji menzilinde (3-79 ekV) radyasyonu yüksek çözünürlük ile gözlemler. NuSTAR süpernovadaki 44Ti bozunmalarından gelen 68-78 keV luk sinyallere kadar hassastır.
Yerçekimi ve Ekstrem Manyetizm (GEMS) X ışını polarizasyonunu ölçebilirdi fakat 2012 ‘de iptal edildi..
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . chandra.si.edu. 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2016.
- ^ "Instruments". sci.esa.int. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Şubat 2016.
- ^ . 1 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.
- ^ "NuStar: Instrumentation: Optics". 30 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.
- ^ Seward, Frederick D.; Charles, Philip A. Exploring the X-ray Universe - Cambridge Books Online - Cambridge University Press. doi:10.1017/cbo9780511781513.
- ^ Hoff HA (Aug 1983). "Exosat — the new extrasolar x-ray observatory". J Brit Interplan Soc (Space Chronicle). 36 (8). ss. 363-7. Bibcode:1983JBIS...36..363H.
- ^ Mandrou P; Jourdain E.; Bassani; Vedrenne; Paul; Leray; Lebrun; Ballet; Churazov; Gilfanov; Sunyaev; Bogomolov; Khavenson; Kuleshova; Tserenin; Sukhanov (1993). "Overview of two-year observations with SIGMA on board GRANAT". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 97 (97). s. 1. Bibcode:1993A&AS...97....1M.
- ^ Revnivtsev MG; Sunyaev RA; Gilfanov MR; Churazov EM; Goldwurm A; Paul J; Mandrou P; Roques JP (2004). "A hard X-ray sky survey with the SIGMA telescope of the GRANAT observatory". Astron Lett. 30 (8). ss. 527-33. arXiv:astro-ph/0403481 $2. Bibcode:2004AstL...30..527R. doi:10.1134/1.1784494.[]
- ^ a b . IKI RAN. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2007.
- ^ a b . NASA HEASARC. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2007.
- ^ a b c d e f Burrows DN; Hill JE; Nousek JA; Kennea JA; Wells A; Osborne JP; Abbey AF; Beardmore A; Mukerjee K; Short ADT; Chincarini G; Campana S; Citterio O; Moretti A; Pagani C; Tagliaferri G; Giommi P; Capalbi M; Tamburelli F; Angelini L; Cusumano G; Bräuninger HW; Burkert W; Hartner GD (Oct 2005). "The Swift X-ray Telescope". Space Sci Rev. 120 (3–4). ss. 165-95. arXiv:astro-ph/0508071 $2. Bibcode:2005SSRv..120..165B. doi:10.1007/s11214-005-5097-2.
- ^ Hoover, R. B.; Walker II, A. B. C.; Lindblom, J. F.; Allen, M. J.; O'Neal, R. H.; DeForest, C. E.; Barbee, T. W., Jr. (1992). "Solar observations with the multispectral solar telescope array". Hoover, Richard B. (Ed.). Proc. SPIE, Multilayer and Grazing Incidence X-Ray/EUV Optics. Multilayer and Grazing Incidence X-Ray/EUV Optics. 1546. s. 175. doi:10.1117/12.51232.
Dış bağlantılar
- Kamijo N; et al. (Mayıs 2002). "Sabit X-ray microbeam deneyler ile bir tekledi-dilimlenmiş Fresnel bölgesi Plaka ve uygulamaları" 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. J Radiat Synchrotron 9 (Pt 3): 182-6. doi:10.1107/S090904950200376X. PMID 11972376. CS1 bakım: Açık kullanım ve ark. (bağlantı)
- Yumuşak x bilim uygulamaları-ray mikroskobu 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
X isini teleskobu XRT uzaktaki objeleri X isini spektrumunda gozlemlemek icin dizayn edilen teleskoptur X isinlarina karsi opak olan Dunya atmosferinin uzerine ulasmak icin X isini teleskoplari yuksek irtifa roketlerine balonlara veya yapay uydulara montelenmelidir Uluslararasi X isini gozlemevi Teleskobun temel birimleri teleskoba giren radyasyonu toplayan optik odaklayan veya hizalayan ve radyasyonun toplandigi ve olculdugu dedektordur Bu birimler icin cesitli farkli dizayn ve teknolojiler kullanilmaktadir Uydularin uzerinde bulunan teleskoplarin cogu birbirini tamamlayici ozellikte tamir edilebilir veya alete fonsiyonlar katan kaldirilabilir spektrometre filtreler birimlere sahip olan dedektor teleskop sistemlerinin cesitli birlesmelerinden olusmustur OptikYaygin X isini methodlari hizalanmis acikliklar ve toplama etkili aynalardir Odaklayan Aynalar NuSTAR yuksek enerjili X isini isiginda galaksimizin merkezinde cok buyuk bir karadeligin odaklanmis goruntusunu yakalamistir X isini aynalarin kullanimi gelen radyasyonun dedektor duzleminde toplanmasina olanak saglar Farkli geometriler ornegin Kirkpatrick Baez veya Lobster gozu tavsiye edilmis veya uygulanmistir fakat var olan teleskoplarin neredeyse tamami Wolter I dizayninin bazi cesitlerini kullanir Bu tarz X isini teleskoplarinin sinirlari UV ya da gorunur isik teleskoplarina gore cok daha dar tipik olarak 1 dereceden kucuk alanlara olanak saglar Tamamlayici optige gore odaklayici optik sunlara izin verir Yuksek cozunurluklu bir goruntu Yuksek bir teleskop hassasiyeti Radyasyon kucuk bir alana odaklandigindan sinyal ses orani bu tarz aletlerde cok cok daha yuksektir Aynalar yansitici altin veya iridyum ince bir katmanla kaplanmis seramik veya metal folyodan yapilabilir Bu insa calismasina dayanan aynalar toplanma etkisindeki isigin toplam yansimasinin temelindedir Bu teknoloji toplam yansima icin kritik aci ve radyasyon enerjisi arasindaki ters oranti nedeniyle enerji menzili acisindan sinirlidir 2000 lerin basinda Chandra ve XMM Newton Xisini gozlemevlerinde sinir 15 keV isik civarlarindaydi Yeni cok tabakali aynalar kullanilarak NuSTAR teleskobunun X isini aynasi bu siniri 79 keV isiga cekmistir Bu seviyede yansitmak icin cam tabakalari tungsten W silikon Si veya platin Pt silisyum karbur SiC ile kaplanmistir Hizalayan Optik Eski X isini teleskoplari basit hizalama teknikleri kullanirken donen hizalayicilar kablo hizalayicilar su an kullanilan teknoloji menfez kodlamali maske kullanir Bu teknik dedektorun onunde menfez desenli yassi bir parmaklik kullanir Bu dizayn odaklayici optikten daha az hassastir ve goruntu kalitesi ve kaynagin pozisyonunun belirlenmesi daha zayiftir Neyse ki daha genis bir goruntuleme alani sunar ve toplama etkili optigin etkisiz oldugu yuksek enerjilerde kullanilabilir DedektorlerX isini teleskoplari icin dedektorler uzerinde iyonizasyon bolmesi Geiger sayaclari ve Sintilatorlerden CCDler veya CMOS sensorleri gibi goruntuleme dedektorlerine bircok teknoloji kullanilmistir Gelecekteki gorevler icin radyasyon enerjisini muhtesem bir dogrulukla olcme imkani suann mikro kalorimetrelerin kullanimi planlanmaktadir X Isini Teleskoplarinin Kullanildigi GorevlerSIGMA aletiSANAT P aletiSwift XRT duzeniMSSTA yi yukardaki gumus bolum tasiyan iskandil roketi 36 049 White Sands fuze sahasinda firlatma rampasindaExosat Exosat uzerindeki Wolter I X isini optigini kullanan 2 dusuk enerji goruntuleme teleskobu 2 odaklama duzlemli dedektorle donatilmisti Bir pozisyon hassasiyet dogru orantili sayaci PSD ve Bir kanal coklayan dizi CMA Sert X Isini Teleskobu OSO 7 uzerinde bir sert X isini teleskobu vardi Etkili enerji menzili 7 550 keV goruntuleme alani FOV 6 5 efektif alan 64 cm Filin Teleskobu 3 tanesi 2 10 keV enerji araliginda 450 cm toplam kesif yuzey alanina sahip bir tanesi 0 2 2 keV enerji araliginda 37 cm efektif yuzeye sahip olmak uzere 4 gaz cikisli dogru orantili sayactan olusan Filin Teleskobu Salyut 4 uzerinde tasindi FOV bir yarik hizalayici tarafindan 3 10 FWHM ye sinirlanmisti Optik sensorleri de iceren aletler X isini dedektorleriyle birlikte istasyonun disina monte edilmisti Guc kaynagi ve olcme uniteleri istasyonun icindeydi Dedektorlerin zemin merkezli kalibrasyonu ucus operasyonu boyunca 3 modda olustu atalet yonlendirmesi orbital yonlendirmesi ve tetkik 4 enerji kanalinda toplanan veri buyuk dedektorlerde 2 3 1 keV 3 1 5 9 keV 5 9 9 6 keV ve 2 9 6 keV idi 0 2 keV ayirt edici seviyelerine sahip kucuk dedektorde ise 0 55 keV ve 0 95 keV lik veriler toplandi SIGMA teleskobu Sert X isini ve dusuk enerji gama isini Sigma Teleskobu 800 cm efektif alan ve 35 1300 keV 35 1300 keV arasi enerjiyi menzili ile 5 5 lik maksimum hassasiyette goruntu alanina sahipti Maksimum acisal cozunurluk 15 yay dakikaydi 8 de enerji cozunurlugu 511 keV idi Sigma teleskobunun goruntuleme yetenekleri Anger kamera ilkesine dayanan kodlamali maske dedektorunden gelmekteydi ART P X Isini Teleskobu ART P X isini teleskobu goruntuleme icin 4 60 keV spektroskopi ve zamanlama icin 4 100 keV enerji menzili kullanmistir ART P teleskobunun URA kodlamali maske ile pozisyona duyarli coklu kablo orantili sayactan MWPC olusan 4 ozdes modulu vardi Her modul 1 8 1 8 lik FOV ureten yaklasik 600 cm2 lik efektif alana sahipti Acisal cozunurluk 5 yay dakika zamansal ve enerjisel cozunurlukler 6 keV da 3 9 ms ve 22 idi Alet 8 saatlik surede Yengec bulutsusu kaynaginin 0 001 i 1 mCrab kadar hassasiyete ulasti Maksimum zaman cozunurlugu 4 ms idi Odaklanan X Isini Teleskobu Genis bant X isini teleskobu BBXRT Columbia uzay mekigi uzerinde ASTRO 1 yukunun bir parcasi olarak ucurulmustur BBXRT orta seviyede bir enerji cozunurlugu 1 keV da 90 eV ile 6 keV da 150 eV ile genis bir enerji menzilinde 0 3 12 keV calisan ilk odaklanan X isini teleskobuydu Segmentlenmis Si Li kati durumda spektrometreli 2 hizalanmis teleskop 5 pikselin her dedektor A ve B bilesenindeydi Toplam FOV 17 4 cap merkez piksel FOV 4 cap Toplam alan 1 5 keV da 765 cm 7 keV da 300 cm Hizli MIDEX gorevinde XRT X isini teleskobu Hizli MIDEX gorevinde XRT 0 2 10 keV enerji menzilli X isinlarini termoelektriksel olarak sogutulmus bir CCD uzerine odaklamak icin Wolter I teleskobu kullanir Akilari spektrumlari ve Gama isin patlamalarinin GRBs isik egrilerini ve 7 dereceden fazla aki degerini kapsayan genis dinamik bir menzil boyunca pariltilari olcmek icin dizayn edilmistir XRT GRB leri tipik bir GRB icin 10 saniyelik hedef alma suresi icinde 5 yaysaniyeye kadar dogrulukla belirleyebilir ve GRBlerin X isini karsiliklarini patlama baslangicinin kesfinden 20 70 sonrasindan devam eden gunlere haftalara kadar inceleyebilir Tam teleskop uzunlugu 3 500 mm lik bir odak uzunlugu ve 0 51 mlik m lik cap ile 4 67 m dir Temel yapisal birim teleskobun onundeki on ve kic tarafindaki teleskop tuplerini ayna modulunu elektron deflektorunu ve ic hiza monitor optigini ve kamerayi arti Swift gozlemevine monte noktalarini destekleyen bir aluminyum bank arayuzey flansidir 508 mm capli teleskop tupu grafit lif siyanat esterinden 2 bolmeli olarak yapilmistir Dis grafit lif katman termal genlesmenin uzunlamasina katsayisini minimize etmek icin dizayn edilmistir Icerideki bilesen ile su buhari veya epoksi kirletici maddelerin gaz cikisina karsi icten aluminyum folyo buhar bariyeri ile astarlanmistir Teleskop kapi montajini ve yildiz izleyicileri destekleyen ve aynalari cevreleyen bir ileri tupe ve odaksal duzlem kamerasini ve ic optik bolmeleri destekleyen bir arka tupe sahiptir Ayna modulleri ic ice yerlestirilmis 12 Wolter I toplama etkili aynadan olusur Pasif olarak isitilmis aynalar altin kaplamali 600 m uzunlukta ve 191 300 mm capta elektroformlu nikeldir X isini goruntuleyicisi 1 15 keV da 120 cm den fazla bir efektif alana 23 6x23 6 yaydakikalik goruntu alanina ve yari guc capinda 18 yay saniyelik bir acisal cozunurluge 8 sahiptir Tespit hassasiyeti 104 s icinde 2 10 14 erg cm 2s 1 dir Ayna noktasi yayilma fonksiyonu PSF eksendeki en iyi odaklanmada 15 yay saniyelik HPD ye sahip olur Ayna tum goruntuleme alani icin daha resmi bir PSF saglamak uzere hafifce bulaniklasmistir boylece alet PSFsi 8 18 yay saniyedir Normal Etkili X Isini Teleskobu MSSTA gibi NIXT de normal etkili yansitici cok katmanli optik kullanmistir X Isini Teleskoplarinin GecmisiWolter I tipi toplama etkili optigi kullanan ilk X isini teleskobu 1965 te bir roketle tasima deneyinde gunesin X isini goruntulerini elde etmek icin kullanilmistir R Giacconi ApJ 142 1274 1965 Einstein Gozlemevi 1978 1981 ayrica HEAO 2 olarak bilinen yorungedeki ilk Wolter I tipi teleskobu olan X isini gozlemevidir R Giacconi ApJ 230 540 1979 0 1 4 keV enerji menzilinde her tipte yildizin super nova artiklari galaksiler ve galaksi kumeleri yuksek cozunurlukte x isini goruntulerini elde etmistir HEAO 1 1977 1979 ve HEAO 3 1979 1981 serideki digerleriydi Diger bir buyuk proje agir X isini optigini odaklayan bir X isini uzay gozlemevi ROSAT tir 1990 1999 arasi aktif Chandra X isini gozlemevi NASA Avrupa Uzay Ajanslari Japonya ve Rusya tarafindan son zamanlarda firlatilan uydu gozlemevleri arasindadir Chandra yuksek eliptik yorungede 10 yildan fazla gorev yaparak binlerce 0 5 yay saniye goruntu ve 0 5 0 8 enerji menzilinde her cesit objenin yuksek cozunurluklu spektrumlari ile geri dondu Chandra dan bircok spektakuler goruntuyu NASA Godderd websitesinde gorulebilir 2012 Haziranda firlatilan NuSTAR en yeni X isini uzay teleskoplarindan biridir Teleskop yuksek enerji menzilinde 3 79 ekV radyasyonu yuksek cozunurluk ile gozlemler NuSTAR supernovadaki 44Ti bozunmalarindan gelen 68 78 keV luk sinyallere kadar hassastir Yercekimi ve Ekstrem Manyetizm GEMS X isini polarizasyonunu olcebilirdi fakat 2012 de iptal edildi Ayrica bakinizX ray AstronomiKaynakca chandra si edu 3 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2016 Instruments sci esa int 11 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Subat 2016 1 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2016 NuStar Instrumentation Optics 30 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2016 Seward Frederick D Charles Philip A Exploring the X ray Universe Cambridge Books Online Cambridge University Press doi 10 1017 cbo9780511781513 Hoff HA Aug 1983 Exosat the new extrasolar x ray observatory J Brit Interplan Soc Space Chronicle 36 8 ss 363 7 Bibcode 1983JBIS 36 363H Mandrou P Jourdain E Bassani Vedrenne Paul Leray Lebrun Ballet Churazov Gilfanov Sunyaev Bogomolov Khavenson Kuleshova Tserenin Sukhanov 1993 Overview of two year observations with SIGMA on board GRANAT Astronomy and Astrophysics Supplement Series 97 97 s 1 Bibcode 1993A amp AS 97 1M Revnivtsev MG Sunyaev RA Gilfanov MR Churazov EM Goldwurm A Paul J Mandrou P Roques JP 2004 A hard X ray sky survey with the SIGMA telescope of the GRANAT observatory Astron Lett 30 8 ss 527 33 arXiv astro ph 0403481 2 Bibcode 2004AstL 30 527R doi 10 1134 1 1784494 olu kirik baglanti a b IKI RAN 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2007 a b NASA HEASARC 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2007 a b c d e f Burrows DN Hill JE Nousek JA Kennea JA Wells A Osborne JP Abbey AF Beardmore A Mukerjee K Short ADT Chincarini G Campana S Citterio O Moretti A Pagani C Tagliaferri G Giommi P Capalbi M Tamburelli F Angelini L Cusumano G Brauninger HW Burkert W Hartner GD Oct 2005 The Swift X ray Telescope Space Sci Rev 120 3 4 ss 165 95 arXiv astro ph 0508071 2 Bibcode 2005SSRv 120 165B doi 10 1007 s11214 005 5097 2 Hoover R B Walker II A B C Lindblom J F Allen M J O Neal R H DeForest C E Barbee T W Jr 1992 Solar observations with the multispectral solar telescope array Hoover Richard B Ed Proc SPIE Multilayer and Grazing Incidence X Ray EUV Optics Multilayer and Grazing Incidence X Ray EUV Optics 1546 s 175 doi 10 1117 12 51232 Dis baglantilarKamijo N et al Mayis 2002 Sabit X ray microbeam deneyler ile bir tekledi dilimlenmis Fresnel bolgesi Plaka ve uygulamalari 2 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde J Radiat Synchrotron 9 Pt 3 182 6 doi 10 1107 S090904950200376X PMID 11972376 CS1 bakim Acik kullanim ve ark baglanti Yumusak x bilim uygulamalari ray mikroskobu 23 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde