Muammer Kaddafi'nin öldürülmesi, 20 Ekim 2011'de Sirte Savaşı'nın ardından gerçekleşti. Libya'nın devrik lideri Muammer Kaddafi, Geçici Ulusal Konsey güçleri tarafından yakalandı ve kısa bir süre sonra idam edildi.
Muammer Kaddafi Afrika Birliği zirvesinde, 2009 | |
Bölge | Sirte, Libya |
---|---|
Tarih | 20 Ekim 2011 |
Hedef | Muammer Kaddafi |
Saldırı türü | Savaş suçu, yargısız infaz, suikast |
İşleyenler | Geçici Ulusal Konsey |
GUK başlangıçta Kaddafi'nin, sadık güçler onu kurtarmaya çalıştığı sırada çıkan bir çatışmada aldığı yaralardan öldüğünü iddia etti, ancak son anlarının bir videosu isyancı savaşçıların onu dövdüğünü ve içlerinden birinin birkaç kez vurulmadan önce süngüyle ona tecavüz ettiğini gösteriyor.
Kaddafi'nin öldürülmesi uluslararası hukukun ihlali olarak eleştirildi.Uluslararası Af Örgütü ve İnsan Hakları İzleme Örgütü bağımsız bir otopsi yapılması ve Kaddafi'nin nasıl öldüğüne ilişkin soruşturma yapılması çağrısında bulundu.
Olaylar
Ağustos 2011'de Trablus'un muhalif Ulusal Geçiş Konseyi güçlerinin eline geçmesinin ardından Kaddafi ve ailesi Libya'nın başkentinden kaçtı. Ülkenin güneyine sığındığı yönünde yaygın söylentiler vardı. Aslında Kaddafi, Trablus'un düştüğü gün küçük bir konvoyla Sirte'ye kaçmıştı. Oğlu Mutassim Kaddafi de ikinci bir konvoyla onu takip etti.
19 Ekim 2011'de Libya başbakanı Mahmud Cibril, Kaddafi'nin güney çölünde olduğuna ve bölgedeki Kaddafi yanlısı kabileler arasında hükûmetini yeniden kurduğuna inanıldığını söyledi. Bu noktada UGK, Kaddafi yanlısı Beni Velid kasabasının kontrolünü yeni ele geçirmişti ve Kaddafi'nin memleketi, Trablus'un doğusundaki kabilelerin merkezi olan Sirte'nin kontrolünü ele geçirmek üzereydi. Anlatılanların çoğuna göre, UGK güçleri şehri ele geçirdiğinde Kaddafi birkaç ay boyunca Sirte'deki çeşitli binalarda ağır silahlı rejim yandaşlarıyla birlikteydi. Kaddafi'nin yakın çevresinden ve rejimin Halk Muhafızları'nın lideri olan Mansour Dhao, Kaddafi'nin "çok hayalperest" olduğunu söyleyerek elektrik ve su eksikliğinden şikayetçi oldu. Onu ülkeden kaçmaya ve iktidardan vazgeçmeye ikna etme girişimlerini görmezden geldi.Sirte'nin son sadık bölgesi düşerken Kaddafi ve diğer hükûmet üyeleri kaçmaya çalıştı. Kaçmaya çalıştığı sırada konvoyu NATO güçleri tarafından bombalandı.
Kaddafi, birkaç sadık korumayla birlikte büyük bir drenaj borusuna sığındı. Yakınlardaki bir grup UGK savaşçısı ateş açarak Kaddafi'yi bacağından ve sırtından yaraladı. İsmi açıklanmayan bir UGK savaşçısına göre, Kaddafi'ye sadık olanlardan biri de onu yakalanmaktan kurtarmak için onu vurmuştu. Bir grup isyancı, Kaddafi'nin saklandığı boruya yaklaştı ve ona dışarı çıkmasını emretti, o da bunu yavaşça yaptı. Daha sonra isyancıların "Muammer, Muammer!" diye bağırmasıyla ayağa kalktı. Mart 2012'de yayınlanan Birleşmiş Milletler raporunda Kaddafi'nin yakalanmasıyla ilgili farklı bir açıklama yapılıyordu. Kaddafi, kendi adamlarından biri tarafından atılan, duvardan seken ve Kaddafi'nin önüne düşen ve kurşun geçirmez yeleğini parçalayan el bombası parçalarıyla yaralandı. Sersemlemiş ve şok içinde yerde oturuyordu, sol şakaktaki bir yaradan kan akıyordu. Daha sonra grubundan biri beyaz bayrak salladı.
Kısa bir süre sonra Kaddafi öldürüldü. Cinayetinin ayrıntıları ve koşullarıyla ilgili çok sayıda çelişkili açıklama var. Misratanlı bir isyancı savaşçıya göre, Kaddafi'ye kendi güçlerinin Misrata'ya verdiği zararı sorduğunda, herhangi bir müdahaleyi reddetti ve sessizce onu kaçıranlardan onu öldürmemelerini istedi. Bir savaşçı Kaddafi'nin ayağa kalkmasını talep etti. Kaddafi'nin bir videoda onu yakalayanlara "Tanrı bunu yasakladı" ve "Doğruyu yanlıştan ayırabilir misiniz?" dediği duyuluyor. Tutuklandığı videoda isyancıların elinde bulunan bir arabanın kaportasında yattığı görülüyor. Üst düzey bir UGK yetkilisi, Kaddafi'nin idam edilmesi emrinin verilmediğini söyledi. Başka bir UGK kaynağına göre, "Onu canlı yakaladılar ve götürülürken önce dövdüler, sonra da öldürdüler". Ancak Mahmud Cibril çelişkili bir açıklama yaparak, "araba hareket halindeyken devrimciler ile Kaddafi güçleri arasında çapraz ateşe yakalandı ve kafasına bir kurşunla vuruldu" dedi. 25 Ekim 2011'de UGK temsilcileri, Kaddafi'nin cesedinin otopsi yapılmaksızın sabah erken saatlerde oğlu ve rejimin savunma bakanıyla birlikte çölde gizli bir mezara gömüldüğünü duyurdu.
Uluslararası tepkiler
Avustralya, Kanada, Avrupa Birliği ve ABD'deki birçok Batılı lider ve dışişleri bakanı, Kaddafi'nin ölümünü Libya için olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi. Vatikan olaya, Ulusal Geçiş Konseyi'ni Libya'nın meşru hükûmeti olarak tanıdığını ilan ederek yanıt verdi.İtalya başbakanı Silvio Berlusconi ve Avustralya başbakanı Julia Gillard gibi dünya liderleri, Kaddafi'nin ölümünün Libya İç Savaşı'nın sona erdiği anlamına geldiğini ileri sürdü. İngiltere dışişleri bakanı William Hague gibi bazı yetkililer, Kaddafi'nin yargılanmasına izin verilmemesi konusundaki hayal kırıklığını dile getirdi. Bir televizyon röportajını çekerken samimi bir anda, dönemin ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton gülerek "Geldik. Gördük. Öldü" ifadesini kullandı.
Küba, Rusya, Venezuela, ve Nikaragua gibi ülkelerin hükûmetlerinden gelen tepkiler olumsuzdu. Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chávez, eski Libya liderinin ölümünü bir " suikast " ve "rezalet" olarak tanımladı, ve Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega daha sonra 10 Ocak 2012'deki göreve başlaması sırasında Kaddafi'nin öldürülmesini "suç" olarak nitelendirdi. İran'da hükûmet yetkilileri ve siyasetçiler, Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad Batı'nın Libya'yı yağmaladığını söyledi. Rusya devlet başkanı Vladimir Putin'in Kaddafi'nin öldürülmesi videosunu izlerken dehşete düştüğü ve aynı durumun Suriye'de gerçekleşmemesi için Beşşar Esad'a desteğinin yoğunlaştırdığı yorumları yapıldı. Putin ayrıca Kaddafi'nin yasa dışı öldürülmesi olarak algıladığı olay nedeniyle ABD'ye sert çıkıştı ve şu soruyu sordu: "[Kaddafi'nin] nasıl öldürüldüğünü tüm dünyaya gösterdiler, her yer kan içindeydi. Demokrasi mi diyorlar buna?".
Kaynakça
- ^ "Air strike hit 11 vehicles in Gaddafi convoy -NATO". Reuters. 21 Ekim 2011. 25 Haziran 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ Beaumont, Peter; Stephen, Chris (22 Ekim 2011). "Gaddafi's last words as he begged for mercy: 'What did I do to you?'". The Guardian. Londra. Erişim tarihi: 28 Ekim 2011.
- ^ "The Illegality of Military Support to Rebels in the Libyan War: Aspects of jus contra bellum and jus in bello". Oxford Academic. 2013. 23 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ "The Rule of Law and the Extrajudicial Killing of Muammar Gaddafi". jurist.org (İngilizce). 5 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2021.
- ^ Hounshell, Blake (21 Ekim 2011). "Does it really matter if Qaddafi was executed?". Foreign Policy. 23 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2011.
- ^ a b Fahim, Kareem (22 Ekim 2011). . . 24 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2011.
- ^ "Gaddafi 'is recruiting fighters from other African countries'". The Guardian. Londra. Associated Press. 20 Ekim 2011. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2011.
- ^ "Libya's Moammar Gadhafi killed in hometown battle". NBC News. Associated Press. 18 Ekim 2011. 4 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ Fahim, Kareem; Gladstone, Rick; Shadid, Anthony (20 Ekim 2011). "Violent End to an Era as Qaddafi Dies in Libya". The New York Times. Misrata. 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ekim 2011.
- ^ James Blitz and Hugh Carnegy. "Confusion over Nato role in Gaddafi death 24 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." (20 October 2011). Financial Times.
- ^ Gabbatt, Adam (20 Ekim 2011). "Gaddafi killed as Sirte falls". The Guardian. Birleşik Krallık. 10 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ David Martin. "Who shot Qaddafi? Was it his own bodyguards?" 19 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. CBS News, 20 October 2011. Retrieved 21 October 2011.
- ^ Chulov, Martin (20 Ekim 2012). "Gaddafi's last moments: 'I saw the hand holding the gun and I saw it fire'". The Guardian. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ "Gaddafi wanted to stage last stand in desert – U.N. report". Reuters. 2 Mart 2012. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ "Libyan fighter: I spoke to Gaddafi before he died". BBC News. 28 Kasım 2011. 13 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Aralık 2011.
- ^ . CBS News. 20 Ekim 2011. 22 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ "Clues to Gaddafi's death concealed from public view". Reuters. 23 Ekim 2011. 14 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ Raymond A. Schroth (27 Ekim 2011). "Readings: Any Hope for Libya?". America Magazine. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ a b c Gaynor, Tim; Zargoun, Taha (20 Ekim 2011). "Gaddafi's death – who pulled the trigger?". Reuters. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ "Muammar Gaddafi killed in Libya". BBC. 20 Ekim 2011. 20 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ "Gaddafi buried in unknown location, reports say". The Guardian. Londra. 25 Ekim 2011. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ekim 2011.
- ^ "Gaddafi buried in secret location at dawn". ABC News. 25 Ekim 2011. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ekim 2011.
- ^ Satter, Raphael (20 Ekim 2011). "World looks warily to Libya's future post-Gadhafi". The Atlanta Journal-Constitution. 3 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ "News of Gadhafi's Death Met With Relief". VOA News. Associated Press Reuters. 20 Ekim 2011. 12 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2011.
- ^ "Gaddafi death brings 'relief' to Libya: Gillard". Australian Broadcasting Corporation. 21 Ekim 2011. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ekim 2011.
- ^ Cloud, David S. (20 Ekim 2022). "NATO commander expected to recommend ending Libya airstrikes". Los Angeles Times. 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2022.
- ^ Hillary Clinton."We Came, We Saw, He Died 24 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde ."
- ^ "Fidel Castro calls NATO "brutal" for Libya role". Reuters. 24 Ekim 2011. 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ "Putin 'disgusted' at Gaddafi coverage". Australia: ABC News. 27 Ekim 2011. 24 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ "Gadhafi's friend to the death, Chavez calls Libyan leader 'a martyr'". CNN. 20 Ekim 2011.[]
- ^ "Nicaragua's Ortega condemned killing of Gaddafi and offered a prayer for Hussein". MercoPress. 12 Ocak 2012. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
- ^ "As it happened: Libya's Col Gaddafi killed". BBC. 20 Ekim 2011. 9 Ocak 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Ekim 2011.
- ^ "Ortega urges Israel to destroy 'nuclear arms'". The Jerusalem Post – JPost.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2016.
- ^ "Iran's Ahmadinejad says West set to plunder Libya". Reuters. 25 Ekim 2011. 19 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Haziran 2024.
- ^ "Иран похвалил ливийцев за устранение Каддафи". lenta.ru. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2016.
- ^ a b Seymour Hersh, 'Military to Military,' 29 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . , Vol. 38 No. 1,7 January 2016 pp.11–14. Retrieved 13 May 2016.
- ^ Deng Shasha (15 Aralık 2011). . Xinhua. 8 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muammer Kaddafi nin oldurulmesi 20 Ekim 2011 de Sirte Savasi nin ardindan gerceklesti Libya nin devrik lideri Muammer Kaddafi Gecici Ulusal Konsey gucleri tarafindan yakalandi ve kisa bir sure sonra idam edildi Muammer Kaddafi nin oldurulmesiMuammer Kaddafi Afrika Birligi zirvesinde 2009BolgeSirte LibyaTarih20 Ekim 2011HedefMuammer KaddafiSaldiri turuSavas sucu yargisiz infaz suikastIsleyenlerGecici Ulusal Konsey Ulusal Kurtulus Ordusu Nato komutanligi Fransa Birlesik Krallik ABD GUK baslangicta Kaddafi nin sadik gucler onu kurtarmaya calistigi sirada cikan bir catismada aldigi yaralardan oldugunu iddia etti ancak son anlarinin bir videosu isyanci savascilarin onu dovdugunu ve iclerinden birinin birkac kez vurulmadan once sunguyle ona tecavuz ettigini gosteriyor Kaddafi nin oldurulmesi uluslararasi hukukun ihlali olarak elestirildi Uluslararasi Af Orgutu ve Insan Haklari Izleme Orgutu bagimsiz bir otopsi yapilmasi ve Kaddafi nin nasil oldugune iliskin sorusturma yapilmasi cagrisinda bulundu OlaylarAgustos 2011 de Trablus un muhalif Ulusal Gecis Konseyi guclerinin eline gecmesinin ardindan Kaddafi ve ailesi Libya nin baskentinden kacti Ulkenin guneyine sigindigi yonunde yaygin soylentiler vardi Aslinda Kaddafi Trablus un dustugu gun kucuk bir konvoyla Sirte ye kacmisti Oglu Mutassim Kaddafi de ikinci bir konvoyla onu takip etti 19 Ekim 2011 de Libya basbakani Mahmud Cibril Kaddafi nin guney colunde olduguna ve bolgedeki Kaddafi yanlisi kabileler arasinda hukumetini yeniden kurduguna inanildigini soyledi Bu noktada UGK Kaddafi yanlisi Beni Velid kasabasinin kontrolunu yeni ele gecirmisti ve Kaddafi nin memleketi Trablus un dogusundaki kabilelerin merkezi olan Sirte nin kontrolunu ele gecirmek uzereydi Anlatilanlarin coguna gore UGK gucleri sehri ele gecirdiginde Kaddafi birkac ay boyunca Sirte deki cesitli binalarda agir silahli rejim yandaslariyla birlikteydi Kaddafi nin yakin cevresinden ve rejimin Halk Muhafizlari nin lideri olan Mansour Dhao Kaddafi nin cok hayalperest oldugunu soyleyerek elektrik ve su eksikliginden sikayetci oldu Onu ulkeden kacmaya ve iktidardan vazgecmeye ikna etme girisimlerini gormezden geldi Sirte nin son sadik bolgesi duserken Kaddafi ve diger hukumet uyeleri kacmaya calisti Kacmaya calistigi sirada konvoyu NATO gucleri tarafindan bombalandi Kaddafi birkac sadik korumayla birlikte buyuk bir drenaj borusuna sigindi Yakinlardaki bir grup UGK savascisi ates acarak Kaddafi yi bacagindan ve sirtindan yaraladi Ismi aciklanmayan bir UGK savascisina gore Kaddafi ye sadik olanlardan biri de onu yakalanmaktan kurtarmak icin onu vurmustu Bir grup isyanci Kaddafi nin saklandigi boruya yaklasti ve ona disari cikmasini emretti o da bunu yavasca yapti Daha sonra isyancilarin Muammer Muammer diye bagirmasiyla ayaga kalkti Mart 2012 de yayinlanan Birlesmis Milletler raporunda Kaddafi nin yakalanmasiyla ilgili farkli bir aciklama yapiliyordu Kaddafi kendi adamlarindan biri tarafindan atilan duvardan seken ve Kaddafi nin onune dusen ve kursun gecirmez yelegini parcalayan el bombasi parcalariyla yaralandi Sersemlemis ve sok icinde yerde oturuyordu sol sakaktaki bir yaradan kan akiyordu Daha sonra grubundan biri beyaz bayrak salladi Kisa bir sure sonra Kaddafi olduruldu Cinayetinin ayrintilari ve kosullariyla ilgili cok sayida celiskili aciklama var Misratanli bir isyanci savasciya gore Kaddafi ye kendi guclerinin Misrata ya verdigi zarari sordugunda herhangi bir mudahaleyi reddetti ve sessizce onu kaciranlardan onu oldurmemelerini istedi Bir savasci Kaddafi nin ayaga kalkmasini talep etti Kaddafi nin bir videoda onu yakalayanlara Tanri bunu yasakladi ve Dogruyu yanlistan ayirabilir misiniz dedigi duyuluyor Tutuklandigi videoda isyancilarin elinde bulunan bir arabanin kaportasinda yattigi goruluyor Ust duzey bir UGK yetkilisi Kaddafi nin idam edilmesi emrinin verilmedigini soyledi Baska bir UGK kaynagina gore Onu canli yakaladilar ve goturulurken once dovduler sonra da oldurduler Ancak Mahmud Cibril celiskili bir aciklama yaparak araba hareket halindeyken devrimciler ile Kaddafi gucleri arasinda capraz atese yakalandi ve kafasina bir kursunla vuruldu dedi 25 Ekim 2011 de UGK temsilcileri Kaddafi nin cesedinin otopsi yapilmaksizin sabah erken saatlerde oglu ve rejimin savunma bakaniyla birlikte colde gizli bir mezara gomuldugunu duyurdu Uluslararasi tepkilerAvustralya Kanada Avrupa Birligi ve ABD deki bircok Batili lider ve disisleri bakani Kaddafi nin olumunu Libya icin olumlu bir gelisme olarak degerlendirdi Vatikan olaya Ulusal Gecis Konseyi ni Libya nin mesru hukumeti olarak tanidigini ilan ederek yanit verdi Italya basbakani Silvio Berlusconi ve Avustralya basbakani Julia Gillard gibi dunya liderleri Kaddafi nin olumunun Libya Ic Savasi nin sona erdigi anlamina geldigini ileri surdu Ingiltere disisleri bakani William Hague gibi bazi yetkililer Kaddafi nin yargilanmasina izin verilmemesi konusundaki hayal kirikligini dile getirdi Bir televizyon roportajini cekerken samimi bir anda donemin ABD Disisleri Bakani Hillary Clinton gulerek Geldik Gorduk Oldu ifadesini kullandi Kuba Rusya Venezuela ve Nikaragua gibi ulkelerin hukumetlerinden gelen tepkiler olumsuzdu Venezuela Devlet Baskani Hugo Chavez eski Libya liderinin olumunu bir suikast ve rezalet olarak tanimladi ve Nikaragua Devlet Baskani Daniel Ortega daha sonra 10 Ocak 2012 deki goreve baslamasi sirasinda Kaddafi nin oldurulmesini suc olarak nitelendirdi Iran da hukumet yetkilileri ve siyasetciler Cumhurbaskani Mahmud Ahmedinejad Bati nin Libya yi yagmaladigini soyledi Rusya devlet baskani Vladimir Putin in Kaddafi nin oldurulmesi videosunu izlerken dehsete dustugu ve ayni durumun Suriye de gerceklesmemesi icin Bessar Esad a desteginin yogunlastirdigi yorumlari yapildi Putin ayrica Kaddafi nin yasa disi oldurulmesi olarak algiladigi olay nedeniyle ABD ye sert cikisti ve su soruyu sordu Kaddafi nin nasil olduruldugunu tum dunyaya gosterdiler her yer kan icindeydi Demokrasi mi diyorlar buna Kaynakca Air strike hit 11 vehicles in Gaddafi convoy NATO Reuters 21 Ekim 2011 25 Haziran 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Beaumont Peter Stephen Chris 22 Ekim 2011 Gaddafi s last words as he begged for mercy What did I do to you The Guardian Londra Erisim tarihi 28 Ekim 2011 The Illegality of Military Support to Rebels in the Libyan War Aspects of jus contra bellum and jus in bello Oxford Academic 2013 23 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 The Rule of Law and the Extrajudicial Killing of Muammar Gaddafi jurist org Ingilizce 5 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2021 Hounshell Blake 21 Ekim 2011 Does it really matter if Qaddafi was executed Foreign Policy 23 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2011 a b Fahim Kareem 22 Ekim 2011 24 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2011 Gaddafi is recruiting fighters from other African countries The Guardian Londra Associated Press 20 Ekim 2011 9 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2011 Libya s Moammar Gadhafi killed in hometown battle NBC News Associated Press 18 Ekim 2011 4 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2011 Fahim Kareem Gladstone Rick Shadid Anthony 20 Ekim 2011 Violent End to an Era as Qaddafi Dies in Libya The New York Times Misrata 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ekim 2011 James Blitz and Hugh Carnegy Confusion over Nato role in Gaddafi death 24 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 20 October 2011 Financial Times Gabbatt Adam 20 Ekim 2011 Gaddafi killed as Sirte falls The Guardian Birlesik Krallik 10 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2011 David Martin Who shot Qaddafi Was it his own bodyguards 19 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde CBS News 20 October 2011 Retrieved 21 October 2011 Chulov Martin 20 Ekim 2012 Gaddafi s last moments I saw the hand holding the gun and I saw it fire The Guardian 22 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Gaddafi wanted to stage last stand in desert U N report Reuters 2 Mart 2012 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Libyan fighter I spoke to Gaddafi before he died BBC News 28 Kasim 2011 13 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Aralik 2011 CBS News 20 Ekim 2011 22 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2011 Clues to Gaddafi s death concealed from public view Reuters 23 Ekim 2011 14 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Raymond A Schroth 27 Ekim 2011 Readings Any Hope for Libya America Magazine 12 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2012 a b c Gaynor Tim Zargoun Taha 20 Ekim 2011 Gaddafi s death who pulled the trigger Reuters 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2011 Muammar Gaddafi killed in Libya BBC 20 Ekim 2011 20 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Gaddafi buried in unknown location reports say The Guardian Londra 25 Ekim 2011 27 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ekim 2011 Gaddafi buried in secret location at dawn ABC News 25 Ekim 2011 30 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ekim 2011 Satter Raphael 20 Ekim 2011 World looks warily to Libya s future post Gadhafi The Atlanta Journal Constitution 3 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2011 News of Gadhafi s Death Met With Relief VOA News Associated Press Reuters 20 Ekim 2011 12 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2011 Gaddafi death brings relief to Libya Gillard Australian Broadcasting Corporation 21 Ekim 2011 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Ekim 2011 Cloud David S 20 Ekim 2022 NATO commander expected to recommend ending Libya airstrikes Los Angeles Times 1 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2022 Hillary Clinton We Came We Saw He Died 24 Haziran 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fidel Castro calls NATO brutal for Libya role Reuters 24 Ekim 2011 2 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2012 Putin disgusted at Gaddafi coverage Australia ABC News 27 Ekim 2011 24 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2012 Gadhafi s friend to the death Chavez calls Libyan leader a martyr CNN 20 Ekim 2011 olu kirik baglanti Nicaragua s Ortega condemned killing of Gaddafi and offered a prayer for Hussein MercoPress 12 Ocak 2012 2 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2012 As it happened Libya s Col Gaddafi killed BBC 20 Ekim 2011 9 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Ekim 2011 Ortega urges Israel to destroy nuclear arms The Jerusalem Post JPost com 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2016 Iran s Ahmadinejad says West set to plunder Libya Reuters 25 Ekim 2011 19 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Haziran 2024 Iran pohvalil livijcev za ustranenie Kaddafi lenta ru 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2016 a b Seymour Hersh Military to Military 29 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vol 38 No 1 7 January 2016 pp 11 14 Retrieved 13 May 2016 Deng Shasha 15 Aralik 2011 Xinhua 8 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2012