Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Arpazlılar (veya veya Arpazlı ailesi), Osmanlı Devleti'nde merkezi yönetimin zayıflayarak bölgesel derebeyliklerin ön plana çıktığı 18. ve 19. yüzyıllarda Aydın çevresinde hakimiyet kurmuş iki aileden biridir. Arpazlıların hakimiyeti Nazilli merkezli, diğer derebeylik soyu olan Cihanoğulları ise Aydın merkeze 22 km. uzaklıktaki Koçarlı çıkışlı olmuştur.
Aile içi rivayetlere göre, Aydın bölgesi ile özdeşleşmiş olmalarına rağmen, soy aslen Osmanlı, başka bir deyişle İstanbul kökenlidir. Fatih Sultan Mehmet'in planladığı İtalya seferinin ilk ayağı olarak Otranto Çıkarması'nı gerçekleştiren ve İtalya çizmesinin topuğuna bir süre hükmettikten sonra İstanbul'a dönerek Sadrazam olan Gedik Ahmet Paşa Arpazlı ailesinin atası olarak anılmaktadır. Müstakbel Sultan II. Beyazıt'ın bir konuyu tahta çıktıktan sonra görüşmelerini istemesi üzerine, 'Siz tahta çıkınca ben belime kılıç bile kuşanmam' gibi bir karşılık vermesi nedeniyle, oracıkta saray aşçı ve çırakları tarafından boğdurulmuştur. Ancak sofu, barışçı ve vicdanlı bir kimse olan II. Beyazıt sonradan bu yaptığına pişman olarak Gedik Ahmet Paşa'nın iki oğlunu "sipahi beyleri" olarak atamış, Nazilli'nin kenarından geçen Büyük Menderes Nehri bir hudut, Karacasu'nun Nargedik köyü bir hudut olmak üzere arada kalan toprakları onlara bağışlamıştır.
Nazilli'nin yanı başındaki Karyalılar'dan kalma kalesinin eteklerindeki Arpaz kasabası bu şekilde kurulmuş ve sipahi beyleri soylarını burada devam ettirmişler. Bu durum, Atçalı Kel Mehmet Efe'nin çağdaşı olan 'e kadar süregelmiştir. Aynı zamanda Arpaz kulesini ve konağını yaptıran kişi olan Islahat Kumandanı Arpazlı Hacı Hasan Bey, rivayete göre, konağında sığır çobanlığı yapan Atçalı Kel Memet'i bir kabahatinden dolayı, döverek konaktan kovmuştur. Bir başka rivayet de, Atçalı Kel Memet'in Arpazlı beyinin kızına âşık olduğu ve anasını kızı istemeye gönderdiği, fakir bir yetim olan Kel Memet'e kızın verilmesinin söz konusu olmadığı gibi, cüretinden dolayı da kendisine sıkı bir dayak atıldığı, Kel Memet'in de bunun üzerine dağa çıkarak tarihin Atçalı Kel Mehmet Efe'si olduğu ve günün birinde intikam için gelerek Hacı Hasan Bey'in oturduğu büyük konağı, onun bulunmadığı bir sırada ateşe verdiği şeklindedir.
Her halükarda, Atçalı Kel Mehmet Efe ile, başka bir deyişle ile başedemeyen Arpazlı Hacı Hasan Bey Padişah'ın gazabına uğrayıp, Rodos'a sürülmüştür. İsyanın bastırılmasıyla dönüşünde beraberinde Rodos'tan yapı ustaları getirmiş ve bugünkü ve bu ustaların hünerleriyle yükselmiştir. Güvenlik kulesi, ambarı, ahırları ve müştemilatı ile bir şatoyu andırmaktadır.
10 Aralık 1910 günü 'nın yıkılmış bulunan ve halkın kullandığı Akçay Köprüsü'nü tamir ettirmemesi üzerine Çakırcalı Mehmet Efe Arpaz köyünü basmış, ağayı kaçırmıştır. Kılavuz olarak kullandığı bir çobanın takip edilmesi (kimi kaynaklara göre ihbarı) üzerine yakındaki Zeybek Oturağı, Düzce ve Adapazarı bölgeleri Kafkas göçmenlerinden toplanmış ve Rüştü Kobaş komutasındaki bir gönüllü zaptiye birliğince kuşatılır. Çıkan çatışmada Çakırcalı ölür. Çakırcalı'nın cesediyle birlikte Osman Ağa'nın cesedi de bulunur.
Aile fertleri günümüze kadar uzanmıştır. Ayrıca, Ege Bölgesi'nde oynanan bir halk dansı çeşididir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin konusu kayda degerlik yonergelerini saglamayabilir Konudan bagimsiz ve guvenilir kaynaklar kullanarak maddeyi gelistirebilir ve kayda deger oldugunu ispat edebilirsiniz Maddenin kayda degerligi kanitlanamazsa Vikipedi nin silme politikasi geregince hizli silinmesi kayda degerligi tartismali ise silinmeye aday gosterilmesi yerinde olacaktir Kaynak ara Arpazli ailesi haber gazete kitap akademik JSTOR Bu madde Mayis 2022 tarihinden bu yana isaretli olarak durmaktadir Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Arpazli ailesi haber gazete kitap akademik JSTOR Mayis 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu madde tumuyle ya da cogunluguyla tek kaynaga dayaniyor Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Lutfen baska kaynaklar ekleyerek bu maddeyi gelistirmeye yardim ediniz Mayis 2022 Arpazlilar veya veya Arpazli ailesi Osmanli Devleti nde merkezi yonetimin zayiflayarak bolgesel derebeyliklerin on plana ciktigi 18 ve 19 yuzyillarda Aydin cevresinde hakimiyet kurmus iki aileden biridir Arpazlilarin hakimiyeti Nazilli merkezli diger derebeylik soyu olan Cihanogullari ise Aydin merkeze 22 km uzakliktaki Kocarli cikisli olmustur Aile ici rivayetlere gore Aydin bolgesi ile ozdeslesmis olmalarina ragmen soy aslen Osmanli baska bir deyisle Istanbul kokenlidir Fatih Sultan Mehmet in planladigi Italya seferinin ilk ayagi olarak Otranto Cikarmasi ni gerceklestiren ve Italya cizmesinin topuguna bir sure hukmettikten sonra Istanbul a donerek Sadrazam olan Gedik Ahmet Pasa Arpazli ailesinin atasi olarak anilmaktadir Mustakbel Sultan II Beyazit in bir konuyu tahta ciktiktan sonra gorusmelerini istemesi uzerine Siz tahta cikinca ben belime kilic bile kusanmam gibi bir karsilik vermesi nedeniyle oracikta saray asci ve ciraklari tarafindan bogdurulmustur Ancak sofu barisci ve vicdanli bir kimse olan II Beyazit sonradan bu yaptigina pisman olarak Gedik Ahmet Pasa nin iki oglunu sipahi beyleri olarak atamis Nazilli nin kenarindan gecen Buyuk Menderes Nehri bir hudut Karacasu nun Nargedik koyu bir hudut olmak uzere arada kalan topraklari onlara bagislamistir Nazilli nin yani basindaki Karyalilar dan kalma kalesinin eteklerindeki Arpaz kasabasi bu sekilde kurulmus ve sipahi beyleri soylarini burada devam ettirmisler Bu durum Atcali Kel Mehmet Efe nin cagdasi olan e kadar suregelmistir Ayni zamanda Arpaz kulesini ve konagini yaptiran kisi olan Islahat Kumandani Arpazli Haci Hasan Bey rivayete gore konaginda sigir cobanligi yapan Atcali Kel Memet i bir kabahatinden dolayi doverek konaktan kovmustur Bir baska rivayet de Atcali Kel Memet in Arpazli beyinin kizina asik oldugu ve anasini kizi istemeye gonderdigi fakir bir yetim olan Kel Memet e kizin verilmesinin soz konusu olmadigi gibi curetinden dolayi da kendisine siki bir dayak atildigi Kel Memet in de bunun uzerine daga cikarak tarihin Atcali Kel Mehmet Efe si oldugu ve gunun birinde intikam icin gelerek Haci Hasan Bey in oturdugu buyuk konagi onun bulunmadigi bir sirada atese verdigi seklindedir Her halukarda Atcali Kel Mehmet Efe ile baska bir deyisle ile basedemeyen Arpazli Haci Hasan Bey Padisah in gazabina ugrayip Rodos a surulmustur Isyanin bastirilmasiyla donusunde beraberinde Rodos tan yapi ustalari getirmis ve bugunku ve bu ustalarin hunerleriyle yukselmistir Guvenlik kulesi ambari ahirlari ve mustemilati ile bir satoyu andirmaktadir 10 Aralik 1910 gunu nin yikilmis bulunan ve halkin kullandigi Akcay Koprusu nu tamir ettirmemesi uzerine Cakircali Mehmet Efe Arpaz koyunu basmis agayi kacirmistir Kilavuz olarak kullandigi bir cobanin takip edilmesi kimi kaynaklara gore ihbari uzerine yakindaki Zeybek Oturagi Duzce ve Adapazari bolgeleri Kafkas gocmenlerinden toplanmis ve Rustu Kobas komutasindaki bir gonullu zaptiye birligince kusatilir Cikan catismada Cakircali olur Cakircali nin cesediyle birlikte Osman Aga nin cesedi de bulunur Aile fertleri gunumuze kadar uzanmistir Ayrica Ege Bolgesi nde oynanan bir halk dansi cesididir Kaynakca Somel Selcuk Aksin 2012 Historical dictionary of the Ottoman Empire 2 bas Lanham Md Scarecrow Press ISBN 978 0810871687